İçeriğe atla

Fuji Dağı

Fuji Dağı
Şafak sökerken Kawaguçi Gölü'nden Fuji Dağı'na bir bakış
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik3.776 m (12.388 ft 5+1⁄2 in)
Koordinatlar35°21′29″N 138°43′52″E / 35.358°K 138.731°D / 35.358; 138.731 
Coğrafya
KonumÇubu, Honshū, Japonya
Tırmanma
İlk tırmanan
Konum Japonya
KriterKültürel: iii, vi
Referans1418
Tescil2013 (37. oturum)
BölgeAsya-Pasifik

Fuji Dağı (富士山, Fuji-san), Honshu adasında bulunan, 3.766 m (12.385 ft) yüksekliğiyle Japonya’daki en yüksek dağdır. Asya adalarında bulunan ikinci en yüksek yanardağdır (Sumatra adasında bulunan Kerici Dağı'ndan sonra) ve dünya üzerindeki en yüksek yedinci ada doruğunu oluşturur. Fuji Dağı aktif bir startovolkan olmakla beraber, en son 1707-1708 yılları arasında patladı. Dağ, Tokyo şehrinin 100 km güneybatısında bulunur ve açık havalı günlerde şehirden rahatça görülebilir. Fuji Dağı'nın beş ay boyunca karlı olan simetrik konisi, Japonya'nın kültürel ikonu haline gelmiş, özellikle de sanat ve fotoğrafçılıkta betimlenir; ayrıca turist ve dağcıların sıkça ziyaret ettiği bir doğa harikasıdır.

Fuji Dağı, Tate Dağı ve Haku Dağı'nın yanında, Japonya'nın üç "kutsal dağından" (三霊山, Sanreizan) biridir. Doğal güzelliği ile birlikte Japonya'nın tarihsel mekanlarından birisidir. 22 Haziran 2013'te Dünya Miras Listesi'ne kültürel bir mekan olarak eklendi. UNESCO'ya göre, Fuji Dağı "birçok sanatçı ve şaire ilham kaynağı olmuş ve insanlar yüzyıllardır oraya hacca gelir." UNESCO Fuji Dağı mahalinde 25 tane kültürel mekan tanımaktadır. Bu mekanların içinde dağın kendisi, Shinto tapınağı, Fujisan Hongu Sengen Taisha ve 1290 yılında kurulan Budist Taisekiji Baş Tapınak'ı bulunur; tapınak sonrasında Japon ukiyo-e sanatçısı Katsushika Hokusai tarafından resmedilmiştir.

Etimoloji

Günümüz kanjisinde Fuji'nin yazılımı "zenginlik" ya da "bolluk" ve "saygınlık kazanmış adam" anlamına gelen 富 ve 士 karakterleri kullanılır. Fakat, Fuji isminin yazılışı kanji alfabesinin kullanımının öncesine dayanır ve karakterleri ateji alfabesinden gelmiştir. Yani yazılış şekli anlamına göre değil, telaffuzuna ve hece sayısına göre yazılmıştır.

Fuji isminin kökünün nereye dayandığı belirsizdir, ilk kullanımına dair herhangi bir kayıt yoktur. 9. yüzyılda yazılan bir yazıya göre, Fuji isminin "ölümsüz" (不死, fushi, fuji) ve büyük orduların (富, fu) askerlerinin (士, shi, ji) dağı aşabilmelerinden gelmiştir. Eski bir halk etimolojisi Fuji'nin 不二 (iki + olmayan) karakterinden türemiş, yani "eşi olmayan" anlamına gelen bu karakterden türediğini varsayar. Bir başka etimoloji ise 不尽 ("yorulmamak") karakterinden, yani "sonsuz" anlamına gelen bu karakterden türediğini öne sürer.

Edo Dönemi'nde yaşamış bir klasik bilim insanı olan Hirata Atsutane, ismin "bir pirinç bitkisinin kulağı (穂, ho) gibi dik duran bir dağ" anlamına gelen bir sözcükten geldiğini tahmin ediyordu. Britanyalı misyoner John Batchelor (1854–1944) ismin Ainu dilindeki "ateş" anlamına gelen "fuchi" sözcüğünden türediğini öne sürdü, fakat bu düşünce Japon dilbilimcisi Kyosuke Kindaichi tarafından kelimenin fonetik gelişimi yüzünden John Bathcelor'a karşı çıktı. Kindaichi aynı zamanda "huchi" kelimesinin "yaşlı kadın" anlamına geldiğini ve "ateş" anlamını karşılayan kelimenin "ape" olduğunu açıkladı. "Fuji" kelimseini içeren mekan isimlerini inceleyen araştırmalara göre kelimenin kökü aslında Yamato diline dayanır.

"Gaifū kaisei" (凱風快晴; Güneyden esen hafif rüzgâr, bulutsuz güneşli hava): Katsushika Hokusai'nin Ukiyo-e "Fugaku Sanjūrokkei" 36 Fuji Dağı Manzarası serisinden, "Aka Fuji" (Kızıl Fuji) olarak da bilinir.
Kitadake'den Fuji dağı manzarası

Tarihçe

Güzel Rüzgar, Berrak Sabah tahta baskısı, Hokusai, 19. yüzyıl
Omiya'dan Fuji Dağı, y. 1890

Fuji Dağı çekici volkanik bir konidir ve Edo (şimdiki Tokyo) başkent olduğunda ve insanlar Tōkaidō yolunda seyahat ederken dağı gördüklerinde, özellikle 1600'den sonra sık sık Japon sanatına konu olmuştur. Tarihçi H. Byron Earhart'a göre "orta çağda Japonlar tarafından, Hindistan, Çin ve Japonya'dan oluşan üç ülkenin bilinen dünyasının "bir numaralı" dağı olarak görülmeye başlandı".[1] Dağdan çağlar boyunca Japon edebiyatında bahsedildi ve birçok şiire konu oldu.[2]

Zirve antik çağlardan beri kutsal kabul edilmiş ve bu nedenle kadınlara yasaklanmıştı. Japon hükûmeti 1872'de bir ferman yayınladı (4 Mayıs 1872, Büyük Devlet Konsey Fermanı 98), "Tapınak ve tapınak topraklarında kadınların dışlanmasına yönelik kalan tüm uygulamalar derhal kaldırılacak ve ibadet vb. amaçlarla dağa tırmanmaya izin verilecektir.”[3] Ancak, bu fermandan önce Tatsu Takayama (Takayama Tatsu olarak da bilinir) adlı bir Japon kadını 1832 sonbaharında Fuji dağı'nın zirvesine çıkan kayıtlı ilk kadın oldu.[4][5]

Eski samuraylar, dağın eteğini, günümüzün Gotemba kasabasının yakınında, uzak bir eğitim alanı olarak kullandı. Şogun Minamoto no Yoritomo ilk Kamakura Dönemi'nde bölgede yabusame okçuluk yarışmaları düzenledi.

Bir yabancı tarafından ilk tırmanış, eylül 1860'ta dağa 8 saatte tırmanıp 3 saatte inen Sir Rutherford Alcock tarafından yapıldı.[6]:427 Alcock'un The Capital of the Tycoon'daki kısa anlatısı, Batı'da dağın ünlenmiş ilk anlatımıydı.[6]:421–27 İngiltere Büyükelçisi Sir Harry Parkes'in eşi Leydi Fanny Parkes, 1867'de Fuji Dağı'na çıkan ilk Japon olmayan kadındı.[7] Fotoğrafçı Felice Beato bundan iki yıl sonra Fuji dağına tırmandı.[8]

5 Mart 1966'da BOAC Uçuş 911'den bir Boeing 707 Tokyo Uluslararası Havaalanı'ndan ayrıldıktan kısa süre sonra bozuldu ve Fuji dağı Gotemba Yeni beşinci istasyonu yakınında düştü. 113 yolcu ve 11 mürettebatın tamamı, dağdan gelen rüzgarın dağ dalgasının neden olduğu aşırı temiz hava türbülansına atfedilen felakette öldü. Gotemba Yeni beşinci istasyondan kısa bir mesafede bu kazanın anıtı vardır.[9]

Bugün, Fuji dağı turizm ve dağcılık için uluslararası bir destinasyondur.[10][11] 20. yüzyılın başlarında, popülist eğitimci Frederick Starr'ın Fuji dağı'na 1913, 1919 ve 1923'te yaptığı çeşitli tırmanışlar hakkındaki Chautauqua dersleri Amerika'da yaygın olarak biliniyordu.[12]

Ünlü bir Japon atasözü, bilge bir kişinin hayatında bir kez ancak yalnızca bir aptalın iki kez Fuji dağına tırmanacağını söyler.[13][14]

Fuji dağı çok sayıda filmde görülmek,[15] Infiniti logosuna ilham vermek[16] ve hatta tıpta Fuji dağı işareti ile görünmek de dahil olmak üzere Japon kültüründe popüler bir sembol olmaya devam etmektedir.[17][18]

Eylül 2004'te, zirvedeki personelli meteoroloji istasyonu 72 yıl çalıştıktan sonra kapatıldı. Gözlemciler, tayfunları ve şiddetli yağmurları tespit eden radar taramalarını izlediler. 3.780 m (12.402 ft) ile Japonya'nın en yüksek meteoroloji istasyonu olan dağdaki istasyonun yerini tam otomatik bir meteoroloji sistemi aldı.[19]

Fuji Dağı, 22 Haziran 2013 tarihinde Kültürel Sit olarak Dünya Mirası Listesi'ne eklendi.[20]

Coğrafya

Havadan ve hızlı tren penceresinden Fuji dağının 2014'te çekilen videosu
Yaz başında Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan görülen Fuji (Mayıs 2001)

Fuji Dağı, Japonya coğrafyası'nın çok ayırt edici bir özelliğidir. 3,776.24 m (12,389 ft) yüksekliğindedir ve Tokyo'nun hemen güneybatısında, Honshu'nun merkezindeki Pasifik kıyısı yakınındadır. Şizuoka ve Yamanashi prefektörlük sınırlarının iki yanındadır. Doğuda Gotemba, kuzeyde Fujiyoshida, güneybatıda Fujinomiya ve güneyde Fuji olmak üzere 4 küçük şehir Fuji dağını çevreler. Etrafı şu beş göl ile çevrilidir: Kawaguchi Gölü, Yamanaka Gölü, Sai Gölü, Motosu Gölü ve Shōji Gölü.[21] Göller ve yakındaki Ashi Gölü dağ manzaralıdır. Dağ, Fuji-Hakone-Izu Millî Parkı'nın bir parçasıdır. Yokohama, Tokyo'dan ve bazen gökyüzü açıkken daha uzaktaki Chiba, Saitama, Tochigi, Ibaraki ve Hamana Gölü'nden görülebilir. Bir uzay mekiği görevi sırasında uzaydan da fotoğraflanmıştır.[22]

Dış bağlantılar

  • Fuji Dağı'ndan gün doğumu görüldü

Kaynakça

  1. ^ H. Byron Earhart (9 Mayıs 2011). "Mount Fuji: Shield of War, Badge of Peace". The Asia-Pacific Journal. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2020. 
  2. ^ The Fujiyoshida City Board of Education (2003). "富士山吉田口登山道関連遺跡II". Comprehensive Database of Archaeological Site Reports in Japan. 5 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2016. 
  3. ^ Dewitt, Lindsey E. (March 2016). "Envisioning and Observing Women's Exclusion from Sacred Mountains in Japan". Journal of Asian Humanities at Kyushu University. Cilt 1. ss. 19-28. doi:10.5109/1654566 Özgürce erişilebilir. 
  4. ^ Budgen, Mara (4 Temmuz 2022). "Climb every mountain: Japan's female mountaineers scale new heights". The Japan Times. 5 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2022. 
  5. ^ Intersect. Volumes 9-10, Page 39. Japan, PHP Institute, 1993.
  6. ^ a b Alcock, Rutherford (1863). The Capital of the Tycoon: A Narrative of Three Years Residence in Japan. I. Londra: Longman, Green, Longman, Roberts & Green. 5 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2020. 
  7. ^ "Lilian Hope Parkes". The Cobbold Family History Trust. 1 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2020. 
  8. ^ Tucker, Anne Wilkes; ve diğerleri. (2003). The History of Japanese Photography. s. 30. ISBN 978-0-300-09925-6. 5 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2020. 
  9. ^ "ASN Aircraft accident Boeing 707-436 G-APFE Mount Fuji". Aviation Safety Network. 28 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2008. 
  10. ^ "Climbing Mount Fuji? route maps" (PDF). ss. 4-5. 27 Mart 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2010. 
  11. ^ "Climbing Mt. Fuji travel log". ChristmasWhistler. 30 Haziran 2002. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2013. 
  12. ^ "Starr Tells of Escape; American Scientist Found Refuge in a Tokio Temple". New York Times. New York. 1 Ekim 1923. 20 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2008. 
  13. ^ Tuckerman, Mike. "Climbing Mount Fuji". Japan Visitor. 29 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2008. 
  14. ^ Bremmer, Brian (15 Eylül 1997). "Mastering Mt. Fuji". Business Week. 18 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ Uchida, Tomu (1955). Bloody Spear at Mount Fuji (Japonca: 血槍富士 Chiyari Fuji). 
  16. ^ "Launching Infiniti". Lippincott. 30 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  17. ^ Sadeghian H (September 2000). "Mount Fuji sign in tension pneumocephalus". Archives of Neurology. 57 (9). s. 1366. doi:10.1001/archneur.57.9.1366. PMID 10987907. 
  18. ^ Heckmann JG, Ganslandt O; Ganslandt (April 2004). "Images in clinical medicine. The Mount Fuji sign". The New England Journal of Medicine. 350 (18). s. 1881. doi:10.1056/NEJMicm020479. PMID 15115834. 
  19. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; upi_2004 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  20. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; channelnewsasia.com isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  21. ^ "Fujisan". Global Volcanism Program. Smithsonian Enstitüsü. 
  22. ^ "STS-107 Shuttle Mission Imagery". NASA. 26 Ocak 2003. 10 Şubat 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2012. 
Wikimedia Commons'ta Fuji Dağı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kanagawa</span> Japonya prefektörü

Kanagawa prefektörlüğü, Japonya'nın prefektörlüklerinden biridir. Prefektörlük Kantō bölgesinin güneyinde yer almaktadır. Prefektörlüğün yüzölçümü 2,416.04 km2 olan prefektörlüğün nüfusu 1 Eylül 2014 tarihi itibarıyla 9,098,984'tür. Prefektörlüğün merkezi Yokohama şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Aokigahara</span> Japonyada Fuji Dağının kuzeybatısındaki bir orman

Aokigahara (青木ヶ原), aynı zamanda İntihar Ormanı veya Ağaçlar Denizi olarak bilinen, Japonya'da Fuji Dağı'nın kuzeybatısında yer alan 35 kilometrekare (14 sq mi)'lik bir ormandır. Ormanın zemini, MS 864 yılında Fuji Dağı'nın püskürmesiyle meydana gelen magmatik kayaçlardan oluşmaktadır. Birkaç kayalık ve ormanın batısında yer alan buz mağaraları ormandaki turistik yerlerdendir. Ağaçların rüzgârı engelleyecek kadar yoğun olması ormana adını vermiştir. Ayrıca zemindeki lav gözenekleri sesi emerek ortamı daha da sessizleştirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gotemba</span>

Gotemba, Japonya'nın Shizuoka prefektörlüğünde bulunan bir şehirdir. Şehir Fuji Dağı'nın güneydoğu eteklerinde yer almaktadır. Yüzölçümü 194.90 km² olan şehrin nüfusu Eylül 2015 tarihi itibarı ile 88,029'dur.

<span class="mw-page-title-main">Ontake Dağı</span> Japonyanın Hida Dağlarındake etkin bir yanardağ, ülkenin ikinci yüksek dağı

Ontake Dağı veya Kiso Ontake Dağı, Japonya'da Hida Dağları'nda bulunan aktif bir yanardağdır. Dağ 3.067 m yüksekliği ile Japonya'nın ikinci yüksek yanardağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Haku Dağı</span>

Haku Dağı, Japonya'nın Chūbu bölgesinin batısında bulunan potansiyel bir aktif yanardağdır. Dağ Gifu, Fukui, Ishikawa prefektörlükleri arasında yer almaktadır. Haku Dağı Tate ve Fuji dağları ile birlikte Japonya'nın "Üç Kutsal Dağı"'ndan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Yōtei Dağı</span> Japonyanın Hokkaidō adasındaki bir yanardağ

Yōtei Dağı, Japonya'nın Hokkaidō adasında bulunan bir yanardağdır. Dağ, Shikotsu-Toya Millî Parkı'nda yer almakta olup Fuji Dağı'nı andırdığından Ezo Fuji (蝦夷富士) olarak da bilinir. Dağ, Japonya'nın 100 Ünlü Dağı'ndan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Beş Fuji Gölü</span>

Beş Fuji Gölü, Japonya'nın Yamanashi prefektörlüğünde Fuji Dağı'nın çevresinde bulunan bölgedir. Adını Fuji Dağı'nın patlamalarıyla oluşan beş gölden almaktadır. Bölge, deniz seviyesinden yaklaşık 1,000 metre yüksekte yer almakta olup nüfusu yaklaşık 100,000'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kawaguchi Gölü</span>

Kawaguchi Gölü, Japonya'nın Yamanashi prefektörlüğünde Fuji Dağı yakınında bulunan bir göldür. Göl, Beş Fuji Gölü'nün ikinci büyük gölüdür. Göl, Fuji-Hakone-Izu Millî Parkı sınırları içerisinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yamanaka Gölü</span>

Yamanaka Gölü, Japonya'nın Yamanashi prefektörlüğündeki Yamanako köyünde, Fuji Dağı yakınında bulunan bir göldür.

<span class="mw-page-title-main">Fuji-Hakone-Izu Millî Parkı</span>

Fuji-Hakone-Izu Millî Parkı, Japonya'nın Yamanashi, Shizuoka ve Kanagawa prefektörlükleri ile Tokyo metropolünün batısında bulunan bir millî parktır. Park, Fuji Dağı, Beş Fuji Gölü, Hakone, Izu Yarımadası ve Izu Adaları'ndan oluşmaktadır. Fuji-Hakone-Izu Millî Parkı, 1,227 km²'lik bir alanı kapsamaktadır. Tokyo'ya olan yakınlığı ve ulaşım kolaylığı nedeniyle Japonya'nın en çok ziyaret edilen milli parkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Aso Dağı</span> Japonyanın Kumamoto prefektörlüğünde bulunan bir aktif yanardağ

Aso Dağı, Japonya'nın Kumamoto prefektörlüğünde bulunan bir aktif yanardağdır. Dağ, 1,592 metre yüksekliği ile Japonya'nın ve dünyanın en büyük aktif yanardağıdır ve Aso Kujū Millî Parkı sınırları içerisinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tsukuba Dağı</span>

Tsukuba Dağı, Japonya'da Ibaraki prefektörlüğünda bulunan bir dağdır. Dağ, Japonya'nın 100 Ünlü Dağı'ndan biridir ve 877 metrelik Nyotai-san 877 m ile 871 metrelik Nantai-san olmak üzere iki zirveye sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Bandai Dağı</span>

Bandai Dağı, Japonya'nın Fukuşima prefektörlüğünde bulunan bir stratovolkandır. Dağ, Inawashiro Gölü'nün kuzeyinde yer almakta olup çevresindeki tepeler ile birlikte Bandai Millî Parkı'nın bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hōei patlaması</span>

Hōei patlaması 16 Aralık 1707-24 Şubat 1708 tarihleri arasında Fuji Dağı'nda meydana gelen bir volkanik patlamaydı. Bu patlama, Fuji Dağı'nın doğrulanmış son patlaması olup 1708'den 1854'e kadar üç doğrulanmamış patlama daha bildirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Shari Dağı</span> Japonyada bir dağ

Shari Dağı Kuvaterner bir stratovolkandır ve Japonya'nın 100 Ünlü Dağı'ndan birisidir. Zirvesi 1.547 metre (5.075 ft). Zirve, Shari Dağı, Güney Shari Dağı ve batı sırtından oluşur. Hokkaidō'nun Shiretoko Yarımadası'nda, Shari Bölgesi'ndeki Shari ve Kiyosato, Nemuro'nun Shibetsu Bölgesi'ndeki Abashiri ve Shibetsu sınırında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Iwate Dağı</span>

Iwate Dağı, Japonya'nın Iwate prefektörlüğünde bulunan bir stratovolkandır. Dağ, prefektörlüğün batısında yer almakta olup Towada-Hachimantai Millî Parkı ile Ōu Dağları'nın bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Iwaki Dağı</span>

Iwaki Dağı, Japonya'nın Aomori prefektörlüğünde bulunan bir stratovolkandır. Dağ, prefektörlüğün batısında yer almakta olup Tsugaru Yarı Millî Parkı ile Ōu Dağları'nın bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Chōkai Dağı</span>

Chōkai Dağı, Japonya'nın Tōhoku bölgesinin batısında bulunan bir stratovolkandır. Dağ, Akita ve Yamagata prefektörlüklerinin arasında yer almakta olup Chōkai Yarı Millî Parkı'nın bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Azuma-kofuji Dağı</span>

Azuma-kofuji Dağı, Japonya'nın Fukuşima prefektörlüğünde bulunan bir stratovolkandır. Dağ, prefektörlüğün kuzeyinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tate Dağı</span>

Tate Dağı, Japonya'nın Toyama prefektörlüğünde bulunan bir dağdır. Dağ, prefektörlüğün güneydoğusunda yer almakta olup Hida Dağları ve Chūbu-Sangaku Millî Parkı'nın bir parçasıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.