İçeriğe atla

Friedrich Parrot

Alexander Julius Klünder tarafından 1829'da yapılan portresi.

Johann Jacob Friedrich Wilhelm Parrot (14 Ekim 1791 – 15 Ocak 1841), Hayatını Rus İmparatorluğu'nun Livonya bölgesinde geçiren Alman doğa bilimci ve gezgin. Parrot, 1829 yılında Haçatur Abovyan ile Ağrı Dağı'nın zirvesine tırmanan ilk kişi olmuştur.[1]

Hayatı

Parrot, 1791'de Karlsruhe'de doğdu. Bugün Estonya'da bulunan Dorpat Üniversitesi'nde tıp ve doğa bilimi eğitimi aldı. 1811'de Moritz von Engelhardt ile birlikte Kırım ve Kafkasya'ya seyahatte bulundu. Bu seyahat sırasında barometre kullanarak Hazar Denizi ve Karadeniz arasındaki deniz seviyesi farkını ölçtü.

Dönüşünde Rus ordusunda cerrah oldu. 1816 ve 1817'de Alpler ile Pireneler'e gitti. 1821'de Dorpat Üniversitesi'nde fiyoloji ve patoloji, 1826'da ise fizik alanlarında profesör unvanını elde etti. 1826-1829 yılları arasındaki Fars-Rus ve Osmanlı-Rus savaşlarının sonucunda Ruslar'ın Kafkasya'yı ele geçirmesiyle Ermenistan'a seyahat etti.

Friedrich Parrot iki başarısız teşebbüsün ardından 9 Ekim 1829'da Ermeni yazar Haçatur Abovyan, üç Ermeni öğrenci ve iki Rus asker ile birlikte 5,137 metre yüksekliğindeki Ağrı Dağı'nın zirvesine tırmandı.[1] Parrot bu tırmanışla Ağrı Dağı'na yapılacak tırmanışlar için öncü oldu ve ayrıca Estonya dağcılık geleneğinin temeline katkıda bulundu.[2] Parrot tırmanış arkadaşı Abovyan'ın bilime olan açlığından etkilenerek, ertesi yıl Abovyan'a Dorpat Üniversitesi'nde burs sağladı.[3]

Parrot, Ağrı Dağı'na tırmanışının ardından bilimsel çalışmalarına devam etti. 1830-1834 yılları arasında Dorpat Üniversitesi'nin rektörlüğünü üstlendi. 1841'de 49 yaşındayken Dorpat'ta öldü. Mezarı Tartu'daki Raadi Mezarlığı'ndadır.

Kaynakça

  1. ^ a b "Early American Expedition Of Mount Ararat". araratexpedition.com. 19 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2015. 
  2. ^ Friedrich Parrot, Journey to Ararat, Tr. W.D.Cooley, New York, 1846, s.191; Postimees, (Tartu) 10 Ocak 1937, s. 4
  3. ^ Bardakjian, Kevork B. (2000). A Reference Guide to Modern Armenian Literature, 1500–1920 s. 255

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ağrı Dağı</span> Türkiyenin en yüksek dağı

Ağrı Dağı, 5.137 metrelik rakımıyla, Türkiye'nin en yüksek dağıdır. Ağrı Dağı, Türkiye'nin doğu ucunda, İran'ın 16 kilometre batısında ve Ermenistan'ın 32 kilometre güneyindedir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Kurtuluş Savaşı Doğu Cephesi</span> Türk Kurtuluş Savaşının bir cephesi

Doğu Cephesi, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında 1919-1921 yılları arasında Türk-Ermeni Savaşı dahil olmak üzere, Doğu Anadolu ve Güney Kafkasya'da gerçekleşen muharebelerden meydana gelen cephe.

<span class="mw-page-title-main">Elbruz Dağı</span>

Elbruz Dağı, 5.642 m yükseklikle Kafkasların, Rusya'nın ve Avrupa'nın en yüksek dağı. Elbruz; şu sıralar faal olmayan, yoğun olarak buzullarla kaplı, çift zirveli bir stratovolkandır. İki zirve arasındaki mesafe 1.500 metre olup zirve noktası güney krater kenarında bulunur. 70'ten fazla buzul, Elbruz'dan aşağıya, vadiye akar. Toplam 145 km² buzla örtülüdür.

<span class="mw-page-title-main">Heinrich Lenz</span>

Heinrich Friedrich Emil Lenz, Baltık Alman kökenli bir Rus fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Ağrı ayaklanmaları</span> 1926-1930 yılları arasında Ağrı Dağı ve civarı ile İran topraklarının da dahil olduğu bir coğrafyada meydana gelen Kürt ayaklanmaları

Ağrı ayaklanmaları veya Ararat İsyanı 1926-1930 yılları arasında Ağrı Dağı ve civarı ile İran topraklarının da dahil olduğu bir coğrafyada meydana gelen Kürt ayaklanmalarıdır. 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı'nın etkilerinin olduğu bir zamanla birleşen bu dönemde, Türkiye'nin isyanı bastırmak için yaptığı harcamalar ekonomik krize neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">Abbasgulu Ağa Bakıhanov</span>

Abbasgulu Ağa Bakıhanov Azerbaycanlı bilim insanı, tarihçi, şair, Azerbaycan'daki eğitimcilik hareketin ilk önderlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni Ulusal Hareketi</span>

Ermeni Ulusal Hareketi, 1780 Zeytun İsyanı ile başlayarak 1984 yılına kadar süren dönemdeki "Ermeni ulusal kurtuluş hareketi" olarak da bilinen Ermeni milliyetçiliğini savunan Ermenilerin tarihte kurulmuş olan Ermeni devletlerinin kapsadığı bölgelerde, Doğu Anadolu Bölgesi ve Kafkasya'da, yeniden bir Ermeni devleti kurma amacı doğrultusunda düzenlenen faaliyetlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Wilhelm Grimm</span>

Wilhelm Karl Grimm, Alman edebiyatçı. Alman Dili ve Edebiyatı bilimcisidir. Alman hikâye ve efsanelerini derlemesiyle tanınır. Biyografisi ve eserleri kendisinden bir yaş büyük abisi Jacob ile benzeşik olduğu için her daim Grimm Kardeşler olarak anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Oskar Backlund</span> İsveç kökenli Rus astronom

Johan Oskar Backlund, İsveç kökenli Rus astronom. İsveç kaynaklarında "Johan" ismi geçmesine rağmen bazen Jöns Oskar Backlund olarak da verilir. Rusya'da, yani bilimsel kariyerinin hepsinin geçtiği yerde Oskar Andreevich Baklund olarak bilinir. Bazı Rus İmparatorluğu'nun hala Jülyen Takvimi'ni kullandığı dönemden kalma Rus kaynaklarında doğum tarihi ve ölüm tarihi 16 Nisan ve 16 Ağustos diye geçer.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni Yaylası</span>

Ermeni Yaylası veya Ermeni Yaylaları, Batı Asya'nın kuzey kesimini oluşturan üç yayladan biridir. Bu yaylalardan en merkezde yer alanıdır ve en fazla yüksekliğe sahip olanıdır. Batıda Anadolu Yarımadası ile doğuda İran Yaylası ile komşudur. Yaklaşık 400,000 km²'lik bir alana sahip olup en yüksek zirvesi 5,137 metrelik yüksekliği ile Ağrı Dağı'dır.

Baron Friedrich August Marschall von Bieberstein Kafkasya ve Yeni Rusya dahil olmak üzere İmparatorluk Rusya'sının güney kısmının flora ve arkeolojisini ilk inceleyenlerden biriydi. Ayrıca Kırım-Kafkas bölgesinin ilk kapsamlı flora kataloğunu derledi. Bitki bilim mahlası M. Bieb.'dir.

David Marshall Lang, Londra Üniversitesi Oryantal ve Afrika Çalışmaları Okulu'nda Kafkas Çalışmaları profesörlüğü yapan akademisyen. Gürcü, Ermeni ve antik Bulgar tarihinde uzmanlaşmış en üretken İngiliz bilim insanlarından biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Julie Wilhelmine Hagen-Schwarz</span>

Julie Wilhelmine Hagen-Schwarz, özellikle portrelere yönelmiş Baltık Alman ressamıdır.

Erzurum Yolculuğu Aleksandr Puşkin'in seyahatname türündeki eseridir. İlk olarak 1829'da Puşkin tarafından yazılmış ve kısmen 1830'da yayınlanmış, 1835'te ise üzerinde yeniden çalışılmış ve daha sonra 1836'da Puşkin'in Sovremennik adlı dergisinde yayımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Otto Wilhelm Hermann von Abich</span>

Otto Wilhelm Hermann von Abich, Alman mineralog ve jeologdu. St Petersburg Bilimler Akademisi'nin tam üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Alexander von Bunge</span>

Alexander Georg von Bunge ; Rus botanikçi. En çok Asya'ya ve özellikle Sibirya'ya yaptığı bilimsel keşif gezileriyle tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Reinhold Kreutzwald</span> Kalevipoegi yazması ve derlemesiyle tanınan Eston yazar (1803-1882)

Friedrich Reinhold Kreutzwald, ülke için ulusal edebiyatın babası olarak kabul edilen Estonyalı bir yazardı. Estonya ulusal destanı Kalevipoeg'in yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ferdinand von Wrangel</span> Baltık Alman kâşifi

Baron Ferdinand Friedrich Georg Ludwig von Wrangel, bir Baltık Alman kâşifi, Rus İmparatorluk Donanması'nda denizci, Saint Petersburg Bilimler Akademisi'nin Onurlu Üyesi ve Rus Coğrafya Derneği'nin kurucusudur. Günümüz Alaska'sındaki Rus yerleşimlerinin valisi olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Tartu Katedrali</span>

Tartu Katedrali, önceden Dorpat Katedrali olarak da bilinen Estonya'da Tartu (Dorpat) şehrinde yer alan eski bir Katolik kilisesidir. Bina şimdi bölgedeki kasabaya bakan heybetli bir harabedir. Yenilenmiş olan küçük bölümünde ise üniversitenin büyük resepsiyonlar için de kullandığı Tartu Üniversitesi'nin müzesi yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Karl von Ditmar</span> Baltık Alman kökenli Rus jeolog ve Kamçatka araştırmacısı

Karl Bernhard Woldemar Ferdinand von Ditmar, Kamçatka'ya yolculuk eden ve bilimsel anlayışına katkıda bulunan bir Baltık Alman jeologu ve kaşifiydi.