İçeriğe atla

Frenk maydanozu

Frenk maydanozu
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae
Klad Angiosperms
(Kapalı tohumlular)
Klad Eudicots
(İki çenekliler)
Klad Core eudicots
Klad Asterids
Klad Euasterids II
Takım: Apiales
Familya: Apiaceae (Maydanozgiller)
Cins: Anthriscus
Tür: A. cerefolium
Anthriscus cerefolium
(L.) Hoffm.

Frenk maydanozu (Anthriscus cerefolium), maydanoz ile akraba olan bir yıllık, aromatik kokulu bir bitki türü. Genelde mutfakta hafif yemeklere aroma vermek için kullanılır ve Fransız mutfağında "fines herbes" adı verilen aromatik bitki karışımının içindeki bitkilerden birisidir.

Biyoloji

Maydanozgiller familyasından olan frenk maydanozunun ana vatanı Kafkasyadır ancak Romalılar tarafından Avrupa'nın her yerine yayılmıştır.[1]

Bitkisi 40–70 cm'ye kadar büyür ve üçlü tüysü kıvırcık yaprakları olur. Çapları 2.5–5 cm arasında olan beyaz çiçekleri bulunur. Meyvesi 1 cm olup tırtıklı ağzına doğru ince ve dikdörgensi-yumurtamsı bir şekildedir.[1]

Diğer kullanım

Frenk maydanozu, batıda geleneksel olarak çeşitli şekillerde kullanılmıştır. Hamile kadınlar suyu ile yıkanırlar; losyon olarak cildi temizlemek için ve ilaç olarak kan temizleyici olarak kullanılır. Ayrıca kuvvetli bir sindirim kolaylaştırıcısı olduğu ve tansiyonu düşürdüğü söylenir. Sirke ile karıştırarak hıçkırığa karşı da kullanılır.[2]

Kaynakça

  1. ^ a b Vaughan, J.G. (1997). The New Oxford Book of Food Plants. Oxford Üniversity Press. 
  2. ^ McGee, Rose Marie Nichols (2002). The Bountiful Container. Workman Publishing. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pirinç</span> Buğdaygiller (Poaceae) familyasından otsu bir bitki türü

Pirinç, Buğdaygiller familyasından Oryza sativa veya daha az yaygın olarak Oryza glaberrima türüne ait bitki ve bu bitkinin tohumlarıdır. Yabani pirinç adı genellikle terim her ne kadar yabani ve evcilleştirilmiş olsa da Zizania ve Porteresia cinslerinin türleri için kullanılır ayrıca ilkel veya ekilmemiş Oryza çeşitleri için de kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Rezene</span>

Rezene, maydanozgiller (Apiaceae) familyasından; iki metreye kadar boylanan, iki yıllık, kokulu, otsu bitki türüdür. Anavatanı, Akdeniz havzası ve Yakın Doğu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Çemen otu</span>

Çemen otu ya da buyotu bir ottur. En sık kullanıldığı bölge olan Yozgat ve Kayseri'deki yerel ismi çaman otudur., baklagiller familyasına ait bir ot türü. Anavatanı Yakın Doğu, özellikle Lübnan ve Suriye, Güneybatı Avrupa, Hindistan ve Çin'dir.

<span class="mw-page-title-main">Maydanoz</span> Yenilebilen bir bitki

Maydanoz, yeşil renkli, damarlı bir bitki türüdür. Yaprakları baharat olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kereviz</span>

Kereviz, Apiaceae (Maydanozgiller) familyası içinde, Batı ve Kuzey Avrupa sahil bölgelerinin çukur ve sazlık kesimlerinin yerli bitkisi olarak kabul edilen, kökleri ve yaprakları sebze olarak kullanılabilen, yenilebilir, keskin bir kokuya sahip, iki senelik bir bitkidir. Boyu bir metreye kadar ulaşabilmektedir. Çiçekleri 2–3 mm çapındadır ve krem rengine yakın bir beyaz renktedir.

<span class="mw-page-title-main">Salata</span>

Salata, genellikle sebze veya meyvelerden oluşan sade karışım ya da üzerine yoğurt ya da salata sosu dökülmesiyle hazırlanan ve yemeklere eşlik eden yiyecek karışımı. Kimi zaman içine et ya da peynir gibi yiyecekler de konulur. Mevsimine ve yapıldığı yöreye özgü sayısız çeşidi yapılır. Antik Çağda Romalılar, Yunanlar ve Persler ot ve yeşillikleri karıştırarak karışık salata benzeri bir yemek yapmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Parfüm</span>

Parfüm, genellikle sıvı halde olan, insan vücuduna, hayvanlara, yiyeceklere, nesnelere ve yaşam alanlarına hoş bir koku vermek için kullanılan hoş kokulu uçucu yağlar veya aroma bileşikleri (kokular), sabitleyiciler ve çözücülerin karışımıdır. Parfümler, hoş bir koku yayan maddeler olarak tanımlanabilir. Aromatik kimyasalların ve esansiyel yağların yapay karışımlarından oluşurlar. 1939 Nobel Kimya Ödülü sahibi Lavoslav Ružička, 1945'te "bilimsel kimyanın ilk günlerinden günümüze kadar parfümlerin, yöntemler, sistematik sınıflandırma ve teori açısından organik kimyanın gelişimine önemli katkılarda bulunduğunu" belirtmiştir.

<i>Allium schoenoprasum</i>

Allium schoenoprasum soğangiller (Alliaceae) familyasının Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika'ya özgü en küçük türüdür.

<span class="mw-page-title-main">İçli köfte</span> dışı bulgur içi kıyma dolgulu olan, kızartılmış veya haşlanmış topak

İçli köfte ya da oruk, bulgurun hamur hâline getirilerek içinin doldurulması suretiyle yapılan, Orta Doğu mutfağında bir yemektir.

<span class="mw-page-title-main">Yunan mutfağı</span>

Yunan mutfağı, Yunanistan'ın ulusal mutfağıdır. Yüzlerce yıllık Yunan kültürünün mirasçısı mutfaktır. Balkan ve Akdeniz mutfaklarının bir parçasıdır. Girit mutfağını da kapsar. Zeytinyağlı yiyecekler ağırlıklıdır. Batı Anadolu Türk mutfağıyla çok büyük benzerlikler taşır.

<span class="mw-page-title-main">Kol böreği</span> Börek çeşidi

Kol böreği, Türk mutfağına özgü bir tepsi böreği çeşididir. Peynirli, kıymalı, ıspanaklı, patatesli çeşitleri vardır. Hazır yufka kullanıldığı gibi, elle açılan yufka da kullanılır. Bosna-Hersek'in milli yemeklerindendir. Kırım'da kıymalı yapılan çeşidine sarburma denir. "Sarmak" ve "burmak" kelimelerinin birleşmesi ile oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ot</span> gıda, ilaç veya parfüm için kullanılan bitki

Otlar, tıbbi amaçları olan, yiyecekleri veya garnitürleri tatmak ve süslemek için kullanılan tuzlu veya aromatik özelliklere sahip bitkilerdir; makro besinler için tüketilen sebzeler ve diğer bitkiler hariçtir. Mutfak kullanımı tipik olarak baharatları baharatlardan ayırır. Otlar genellikle bir bitkinin yapraklı yeşil veya çiçek açan kısımlarını belirtir, baharatlar ise genellikle tohumlar, peridermis, kökler ve meyveler dahil olmak üzere bitkinin diğer kısımlarından kurutulur ve üretilir.

Aillade sosu Güney Fransız mutfağından bir sarımsaklı salata sosu. Genellikle soğuk et, balık, patates ve sirke soslu (vinaigrette) yemekler ile beraber servis edilir. Sosu hazırlamak için ceviz ve sarımsak birlikte eziliyor. Mayonez yapar gibi yavaşça ezmeye yağ eklenir. Arpacık soğan, frenk maydanozu, tuz, kara biber ve maydanoz gibi çeşniler de içerebilir. 18. yüzyılda, M. Duchat'ın anlatısına göre, aillade sosu Languedoc'da yoksullar tarafından yedikleri etler için hazırlanan bir sos idi.

<span class="mw-page-title-main">Tavşan yahnisi</span>

Tavşan yahnisi tavşan eti ile hazırlanan bir sulu yemektir.

<span class="mw-page-title-main">Arnavut ciğeri</span> Türk mutfağından soğuk ciğer yemeği (meze)

Arnavut ciğeri, geleneksel olarak soğan ve maydanoz ile servis edilen, acı biber ve baharatlanmış yağda kızartılmış kuzu veya dana karaciğer küplerinden yapılmış bir Türk yemeğidir.

<span class="mw-page-title-main">Ranch sos</span> Çeşni tarzı

Ranch sos, Amerikan mutfağı kökenli bir salata sosu. Sos genellikle yayıkaltı, tuz, sarımsak, soğan, hardal, otlar ve baharatların, mayonez ya da başka bir yağ emülsiyonu sos ile karıştırılmasından elde edilir. Ekşi krema ve yoğurt bazen yayıkaltı ve mayonezin yanında veya yerine kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Casoncelli</span>

Casoncelli, İtalya'da yer alan Bergamo ve Brescia'nın tipik bir yemeğidir. Doğu Lombardiya'ya özgü doldurulmuş bir makarnadır. En eski versiyonu Casoncello di Barbariga'dır. Birbirinden biraz farklı olmasına rağmen bazı temel özellikleri koruyan çok sayıda yerel varyasyonu vardır: ortak iç harcı et, Grana Padano peyniri ve aromatik bitkilerden oluşur, makarnanın biçimi yarım ay şeklindedir.

Carne seca, Meksika mutfağında kullanılan bir tür kurutulmuş sığır etidir.

<span class="mw-page-title-main">Al ajillo</span>

Al ajillo, Latin Amerika ülkelerinin mutfaklarına özgü bir çeşnidir. Meksika'da guajillo kırmızı biberi ve ajo'yu (sarımsak) birleştirir. Diğer Latin Amerika ülkelerinde yemek benzerdir, ancak diğer biberleri kullanır, örneğin Peru yemeklerinde aji panca veya aji mirasol, kurutulmuş aji amarillo formları kullanılır. Muhtemel kökeni, sömürgecilik yoluyla, sarımsak ve acı biber yağında pişirilmiş karides olan İspanyol yemeği gambas al ajillo'dur.

<span class="mw-page-title-main">Şarabın aroması</span>

Şarabın aromaları, tatlarından daha çeşitlidir. İnsan dili, dildeki tat reseptörleri tarafından algılanan birincil tatlar ile sınırlıdır – ekşilik, acılık, tuzluluk, tatlılık ve lezzetli. Şarapta bulunan çok çeşitli meyve, topraksı, kösele, çiçek, bitki, mineral ve odunsu aroma, Olfaktör bulbus tarafından algılanan aroma notalarından elde edilir. Şarap tadımında, mevcut olabilecek şarabın bazı bileşenlerini tanımlamak için bazen bir yudum almadan önce şarap koklanır. Neyin koklandığını açıklamak için farklı terimler kullanılır. En temel terim, hoş olmayan bir koku veya olası şarap kusuru anlamına gelen kokunun aksine genellikle "hoş" bir kokuyu ifade eden aromadır. Aroma terimi, genellikle fermantasyon ve şarabın yaşlanması kimyasal reaksiyonlarından kaynaklanan kokuları ifade eden buketten de ayırt edilebilir.