İçeriğe atla

Frej Apartmanı

Koordinatlar: 41°01′39″K 28°58′17″D / 41.02750°K 28.97139°D / 41.02750; 28.97139
Frej Apartmanı
Apartmanın görünümü (Ekim 2009)
Harita
Genel bilgiler
TürApartman
Mimari tarzErken 20. yüzyıl mimarlığı
KonumBeyoğlu, İstanbul, Türkiye
AdresOkçu Musa Caddesi No:2, Galata, Beyoğlu
Şehirİstanbul
ÜlkeTürkiye
Koordinatlar41°01′39″K 28°58′17″D / 41.02750°K 28.97139°D / 41.02750; 28.97139
Mevcut kullananİstanbul Galata Üniversitesi
Yenileme1991
Teknik ayrıntılar
Yapı sistemiKagir
Kat sayısı6
Zemin alanı600 m²
Yenileme bilgileri
MimarProf. Muammer Onat

Frej Apartmanı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesi, Şişhane Meydanı'nda bulunan bir Geç dönem Osmanlı apartmanıdır.

Tarihçe

İstanbul'da Art Nouveau mimarisinin en önde gelen eserlerinden olan yapı, Beyoğlu Şişhane Meydanı'nda, Bankalar Caddesi ile Meşrutiyet Caddesi'nin kesişiminde konumlanır. Apartman adını Levanten Frej ailesinden alır. Selim Hanna Frej (Freige) tarafından yaptırılmıştır.[1] Binanın sahibi Selim Hanna Frej, Lübnanlı Marûnî cemaatinden servet sahibi bir Beyoğlu Levantenidir. Apartmanın yapım tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Yapının inşa süreci 4 yıl sürmüştür.[2] Apartman, 1983 yılında Sarkuysan Şirketi tarafından satın alınmış ve şirketin hizmet binası olarak kullanılmıştır. İkinci derece tarihi eser niteliğinde olan yapının iç mekanı 1987-1989 yılları arasında yenilenmiştir.[3] 1990'lı yılların başında bir yenileme daha geçiren bina,[4] 2010'lu yılların sonlarında bir kez daha yenilenmiş olup, günümüzde İstanbul Galata Üniversitesi tarafından kullanılmaktadır.

Mimari

Afife Batur, üslup özelliklerine bakarak yapıyı 19. yüzyılın sonlarıyla 20. yüzyılın başlarına tarihlerken Çelik Gülersoy ise binanın 1905 ya da 1906’da yapılmış olabileceğini belirtir. Beş katlı binanın mimarı, Rum mimar Konstantinos Kyriakidis’tir (1881-1942).[3] Apartman yaklaşık olarak 600 m2’ lik bir taban alanına sahip olup, iki bodrum ve zemin üstünde altı katı olan büyük bir yapıdır. Simetrik bir plana sahip olan yapı, zaman içinde kullanım ve işlev değişikliği geçirmiş olduğundan kesin olmamakla birlikte zemin katın işyeri, üst katların ikişer daireli geniş ve zengin konutları olarak düzenlenmiş olduğu düşünülür.[5] Kâgir malzeme ile inşa edilmiş, volta döşemeli bir yapıdır. Yapının dış cephesinde Malta’dan getirilen taş, merdivenlerinde ise İtalya’dan getirilen mermer kullanılmıştır. Binanın inşaatı tamamlandığında havagazı donatımı kurulmuştur. Yapı, Prof. Muammer Onat tarafından 1991’de başlayan kapsamlı bir yenileme geçirmiştir.[4] Dükkân kotundan sonra duvar yüzeyinden dışa taşma yapan geniş cephede Art Nouveau üsluptaki bitkisel süsleme öğeler, barok öğeler ve erkek çocuk heykelleri yer almaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2022. 
  2. ^ Gülersoy, Ç. (1989) Frej Apartmanı. Cumhuriyet gazetesi, 7 Ağustos 1989
  3. ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 14 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Mart 2022. 
  4. ^ a b Onat, M. (1996) Frej Apartmanı Öyküsü. Ege Mimarlık Dergisi
  5. ^ Batur, A. (1994) Frej Apartmanı. Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi. Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı Ortak Yayını. İstanbul.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Beyoğlu</span> İstanbul ilçesi (Avrupa Yakası)

Beyoğlu veya eskiden Pera, İstanbul ilinin Avrupa yakasında bulunan ilçelerinden biridir. Kuzeybatıda Şişli ve Kâğıthane, doğuda Beşiktaş ve İstanbul Boğazı, güneyde ve batıda ise Haliç ile sınırlı ilçenin yüzölçümü 8,76 km2'dir ve 45 mahalleden oluşmaktadır. İsmini Pera da denen, Tünel–Taksim arasında uzanan İstiklal Caddesi ve ona açılan sokakların belirlediği alanı kapsayan Beyoğlu semtinden alır.

<span class="mw-page-title-main">Taksim Meydanı</span> İstanbul, Türkiyede bir meydan

Taksim Meydanı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde yer alan ve İstanbul kentinin en ünlü noktalarından biri olan meydan. Çevresindeki lokanta, mağaza, otel, eğlence ve kültür yerleriyle İstanbul'un en büyük turistik çekim merkezinden biridir. Cumhuriyet Döneminde bir meydan haline gelmiş olan Taksim Meydanı, pek çok siyasi ve toplumsal olaya da ev sahipliği yapmıştır. Meydandaki trafiği kısmen yer altına indiren Taksim Yayalaştırma Projesi, 2013 yılında kısmen tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">St. Antuan Katolik Kilisesi</span> İstanbul, Türkiyede bir kilise

St. Antuan Katolik Kilisesi, İstanbul'un en büyük ve cemaati en geniş Katolik Kilisesi'dir. Beyoğlu'ndaki İstiklal Caddesi üzerinde Galatasaray'dan Tünel'e doğru giderken sol tarafta bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Çiçek Pasajı</span>

Çiçek Pasajı, İstanbul, Beyoğlu'nda İstiklal Caddesi üzerinde yer alan, Büyük Beyoğlu Yangını sonucu yok olan Naum Tiyatrosu'nun arsasına 1876'da kurulmuş tarihi bir pasaj.

<span class="mw-page-title-main">Küçüksu Kasrı</span> İstanbul’da bulunan tarihi yapı

Küçüksu Kasrı veya Göksu Kasrı, İstanbul'un Küçüksu semtinde, Göksu Deresi ile Küçüksu Deresi arasında, Boğaziçi'nde Üsküdar-Beykoz sahilyolu üzerinde yer alan kasır. Sultan Abdülmecid tarafından Nigoğos Balyan'a yaptırılmış, inşaatı 1856 yılında tamamlanmıştır. Eski adı "Göksu Kasrı" olan bu yapı, padişahların, Boğaziçi kıyılarındaki biniş kasırlarından biridir. Kasırlar sadece hünkârların malı sayılan ve sarayların haricinde inşa edilen, köşkten büyük binalardır. Devamlı ikamet için kullanılmayan kasırlar, padişahların dinlenmeleri için vakit geçirdikleri yerdir.

<span class="mw-page-title-main">Soğukçeşme Sokağı</span>

Soğukçeşme Sokağı İstanbul'un Sultanahmet semtinde yer alan, üzerinde tarihsel evlerin bulunduğu küçük bir sokaktır. Ayasofya ve Topkapı Sarayı arasında yer alan bu sokak trafiğe kapalıdır. Soğukçeşme Sokağı adını yine bu sokakta bulunan, III. Selim dönemine ait 1800 tarihli mermer bir Türk çeşmesinden almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vedat Tek</span> Türk mimar (1873–1942)

Mehmet Vedat Tek, Türk mimar. 20. yüzyılın başlarındaki çalışmalarıyla tanınmakta ve Birinci Ulusal Mimarlık Akımı'nın Mimar Kemalettin Bey ile birlikte en önde gelen iki isminden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Mısır Apartmanı</span> Tarihi Yapı

Mısır Apartmanı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde bulunan tarihî bir apartmandır. Galatasaray semtinde, İstiklal Caddesi ile Acara Sokağı'nın kesiştiği noktada yer alır ve 303-305 kapı numarasına sahiptir. İstanbul'un en büyük kiliselerinden Sent Antuan Katolik Kilisesi'yle komşudur. 1910 yılında, yıkılan Trocadero Tiyatrosu'nun yerine, Mısırlı Abbas Halim Paşa tarafından kışlık konak olarak yaptırılmıştır.

Yayla Apartmanı, 1939 yılında İstanbul'daki Valikonağı Caddesi üzerinde mimar Vedat Tek tarafından inşa edilmiş, 1987’de yıktırılmış bina. Türkiye'deki Art deco mimarlığının en görkemli binalarından birisi idi. Yunus Nadi Bey için inşa edilen apartman, mimar Vedat Tek Apartmanı'nın tam karşısında bulunuyordu. 1987'de "kültür varlığı olmadığı" gerekçesiyle yıktırıldı.

<span class="mw-page-title-main">II. Evkaf Apartmanı</span>

II. Evkaf Apartmanı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir apartmandır. Ulus'taki İstiklal Caddesi üzerinde bulunur. Mimar Kemaleddin tarafından tasarlanan ve 1930 yılında inşaatı tamamlanan yapı, günümüzde Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü binası olarak kullanılmaktadır. Ayrıca; Ankara Devlet Tiyatrosu'na bağlı olarak hizmet veren sahnelerden Küçük Tiyatro ve Oda Tiyatrosu'na da ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Papadopulos Apartmanı</span>

Papadopulos Apartmanı, İstanbul'da Beyoğlu'nda bulunan 1907 yılında inşa edilmiş tarihi binadır.

<span class="mw-page-title-main">Şişhane Meydanı</span>

Şişhane Meydanı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki Şişhane semtinde yer alan meydan.

Aznavur Pasajı, İstanbul'un Galatasaray semtinde, İstiklâl Caddesi üzerinde yer alan tarihî bir pasajdır. 1893 yılında pasajın şu an bulunduğu yerde yer alan Cafe Commerce ve Cafe de Pera adlı yapıların yıkılması ile yerine inşa edilmiştir. Yapının mimarı, Mısır Apartmanı'nı da tasarlamış olan Ermeni Mimar Hovsep Aznavuryan'dır. Aslen iki katlı olarak inşa edilen pasaj günümüzde 9 katlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Fehmi Ataç Apartmanı</span> Ankarada bir apartman

Hasan Fehmi Ataç Apartmanı; Altındağ'ın Ulus semtinde bulunan tarihi bir apartmandır. Anafartalar ve Denizciler Caddesi'nin kesişiminde yer alan bina Büyük Otel olarak da anılmaktadır.

Mimarı Giulio Mongeri olan yapı 1912 yılında Bankalar Caddesi’nde inşa edilmiştir. İnşa edildikten sonra ilk defa bir sigorta şirketi olarak kullanılan binada günümüze kadar Türkiye Milli Sigorta ve Anadolu Sigorta gibi sigorta şirketleri tarafından kullanılmıştır. Milli Reasürans tarafından satın alınmasıyla beraber katları ayrı ayrı satılmıştır. Günümüzde çeşitli hukuk büroları, sigorta acenteleri ve nakliye şirketleri tarafından kullanılmaktadır.

Generali Han, Osmanlı'nın son zamanlarında 1909 yılında inşa edilen bina Bankalar Caddesi'nde yer alır ve İtalyan mimar Giulio Mongeri tarafından projelendirilmiş ve inşa edildikten sonra Generali Sigorta adında bir sigorta şirketi tarafından kullanılmış bir handır. Bunun yanı sıra günümüze kadar çeşitli hukuk büroları, bankerler ve başka sigorta şirketleri tarafından kullanılmıştır. Günümüzde halihazırda aynı amaçlar için hizmet verilen binada daha önce Selanik Bankası, Generali Sigorta, Shell, Giulio Mongeri Mimarlık Bürosu gibi kurum ve ofisler faaliyet göstermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Botter Apartmanı</span> İstanbulda bina

Botter Apartmanı, İstanbul'un Avrupa yakasında, Beyoğlu ilçesi Şahkulu Mahallesinde bulunan tarihî bir apartmandır.

<span class="mw-page-title-main">Cinnah 19</span> Ankarada bir apartman

Cinnah 19; Ankara'nın Çankaya ilçesinde bulunan bir apartmandır.

Guglielmo Semprini, İtalyan müteahhit.

<span class="mw-page-title-main">Gümüşsuyu Palas</span>

Gümüşsuyu Palas ya da Gümüşsü Palas, İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki bir apartmandır. Azaryan ailesi tarafından yaptırılan ve bundan ötürü 1939'a kadar Azaryan Apartmanı olarak tanınan yapı, Levon Güreğyan'ın mimarlığında 1903'te tamamlandı.