İçeriğe atla

Freemium

Freemium iş modelinde iş katmanları, en altta bulunan bir bedava (free) katman ile başlamaktadır.

Freemium olarak geçen akımın Türkçe karşılığı bedava seçkindir. İngilizce bedava anlamına gelen free ile seçkin anlamına gelen premium kelimelerinden oluşan ihtira bir birleşik sözcüktür.[1]

Freemium bir fiyatlama stratejisi olarak kabul edilebilir. Bir ürün veya hizmetin ücretsiz olması (freeware, free of charge, free to play) ama buna karşılık seçkin kalitede olması ve seçkin özellikler içermesi üzerine kurulu bir stratejidir. Bu ürün bir yazılım, bir oyun, web hizmeti veya bir sanat eseri olabilir.

Terimin çıkışı

Terim daha çok yazılım dünyasında kullanılan ve paylaşılan yazılım anlamına gelen ve genelde kısıtlı olarak bir yazılımın tanıtımı veya denenmesi için paylaşılması anlamına gelen shareware kavramına dayanmaktadır. 1980'lerden beri kullanılan bu kavram daha sonraları tamamen ücretsiz ve özellik kısıtlaması olmayan özel mülk yazılım anlamındaki "freeware" ile devam etmiş ve daha sonraları yazılımın tamamen ücretsiz olmasının yanında kaliteli de olması anlamında freemium olarak literatüre girmiştir.

Kelimeyi ilk olarak Jarid Lukin'in aşağıdaki şekilde tanımlanan yazılımlar için önerdiği bilinmektedir[2]:

Hizmetinizi ücretsiz olarak sunun, belki bu hizmete bir reklam desteği de alabilirsiniz, çok sayıda müşteriyi etkin bir şekilde ağızdan ağza yayılan haberlerle toplar ve örneğin organik arama pazarında bir tavsiye ağı oluşturursunuz. Ardından aynı hizmetin kaliteli (premium) ve değer katan halini ücretli olarak bu oluşturduğunuz müşteri kitlenize sunarsınız.

2009 yılında Chris Anderson tarafından Free isimli bir kitapta yukarıdaki yaklaşımın bir iş modeli olarak ne kadar rağbet gören bir yaklaşım olduğu anlatılmıştır. Hatta bu yaklaşım Web 2.0 ve açık kaynak yazılım üreticileri tarafından da sıklıkla kullanılmaktadır.[3]

Bulut Bilişim hizmet sağlayıcıları, sundukları hizmet seviyelerini Iaas, PaaS veya SaaS gibi sveiyelerde isimlendirmektedirler ve aslında bu seviyeler birer freemium iş modeli yaklaşımıdır. Örneğin Rackspace, Heroku veya Amazon firmaları öncelikle sundukları ücretsiz ve kısıtlı hizmetleri daha sonra ücretli ve tam olarak sürdürmektedirler. Örneğin Amazon, herhangi bir kullanıcısının kendi sunucuları üzerinde 12 ay boyunca bir bulut alt yapısı oluşturmasına izin vermektedir.

İş modelinin diğer sık uygulandığı alanlardan birisi de ücretsiz oyunlardır (free-to-play). Bu oyunlarda oyunda hesap oluşturulması, oyunun indirilmesi veya oyun içerisindeki hemen her türlü aktivite ücretsiz olarak sunulmaktadır. Ardından bazı kaliteli hizmetler için ücret talep edilmekte ve şirketin geliri bu ücretler üzerinden sağlanmaktadır.

Kısıt modelleri

Freemium iş modelinde, kullanıcılara ücretsiz olarak sunulan ön hizmet bölümü, daha sonra ücretli hizmetin alınmasını sağlamak için bazı kısıtlar içerir. Bu kısıtlar genel olarak aşağıdaki başlıklar altında toplanabilir:

  • Özelliklerin kısıtlanması (Örneğin görüntülü görüşme yazılımının içerisinde ikiden fazla kullanıcının konferans yapmasını sağlayan özelliğin bulunmaması gibi)
  • Kapasite kısıtları (Örneğin SQL Server Express sürümü içerisinde 10 GB üzerindeki veri tabanlarına destek verilmemesi ve veri tabanının bu boyuta ulaşmasının ardından işlemlerin engellenmesi)
  • Kullanıcı kısıtları (Örneğin bir yazılımın belirli sayıda kullanıcı tarafından kullanılabilmesi ve daha fazla kullanıcı için lisans alınması gerekmesi. Mesela grup çalışma yazılımları, versiyon takip yazılımları gibi ortak çalışma yazılımları üzerinde kullanıcı sayılarının limitli olması gibi)
  • Kullanıcı tipine göre kısıtlar (Örneğin çoğu yazılımın öğrenciler veya akademik sürümlerinin ücretsiz veya düşük ücretli olması)
  • Emek kısıtları (Örneğin bir oyunun içerisinde kazanılan oyun paralarının ücretli sürümünde daha hızlı kazanılması veya ücretsiz sürümde para kazanmanın daha fazla emek gerektirmesi)
  • Destek kısıtları (Örneğin bir yazılımın telefon veya e-posta üzerinden verilen desteğinin sadece lisans alan kullanıcılara verilmesi, ücretsiz sürümünde verilmemesi)
  • Zaman veya bant genişliği kısıtları (Örneğin bir internetten indirme hizmetinin ücretsiz sürümünün sadece belirli bir bant limitine kadar desteklenmesi veya bazı hizmetlerin ayda bir kere açık olması)

Kaynakça

  1. ^ Schenck, Barbara Findlay (7 Şubat 2011). "Freemium: Is the Price Right for Your Company?". Entrepreneur. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2015. 
  2. ^ "My Favorite Business Model". Musings of a VC in NYC. AVC. 23 Mart 2006. 4 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2012. Free + Premium=Freemium? 
  3. ^ Heires, Katherine (1 Ekim 2006). "Why It Pays to Give Away the Store". CNN Money. Business 2.0 Magazine. 19 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Özgür yazılım</span> belirli kullanıcı kullanım, kopyalama, değiştirme, yeniden dağıtma özgürlüğünün (değiştirilmiş dahil) mevcut olduğu yazılım

Özgür yazılım, kullanıcısına yazılımı herhangi bir amaç için çalıştırma, inceleme, değiştirme ve dağıtma özgürlükleri tanıyan yazılım türüdür. Tersi, özel mülk yazılımdır.

<span class="mw-page-title-main">Yazılım</span> bilgisayarın somut olmayan çalıştırılabilir bileşeni

Yazılım, değişik ve çeşitli görevler yapma amaçlı tasarlanmış elektronik aygıtların birbirleriyle haberleşebilmesini ve uyumunu sağlayarak görevlerini ya da kullanılabilirliklerini geliştirmeye yarayan makine komutlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">GNU Genel Kamu Lisansı</span>

GNU Genel Kamu Lisansı yaygın kullanılan bir özgür yazılım lisansı. İlk sürümü 1989 yılında Richard Stallman tarafından GNU Tasarısı için kaleme alınmıştır. Üçüncü ve son sürüm ise Richard Stallman'ın yöneticisi olduğu Özgür Yazılım Vakfı (FSF), Eben Moglen ve Yazılım Özgürlüğü Hukuk Merkezi tarafından kaleme alındı ve özgür yazılım topluluklarının çeşitli itiraz ve katkılarıyla son hâlini aldı.

<span class="mw-page-title-main">Windows Vista</span> 2007de piyasaya sürülen Windows sürümü

Windows Vista, kişisel bilgisayarlar için geliştirilen Microsoft Windows işletim sistemleri ailesinin sürüm olarak altıncı üyesidir. 22 Temmuz 2005'te gerçek adı duyurulmadan önce Longhorn kod adıyla tanınıyordu. Windows Vista, 30 Ocak 2007'de dünya çapında piyasaya sürülmüştür. Microsoft Türkiye, 24 Ocak 2007 tarihindeki tanıtımıyla Vista'nın resmî lansmanını yapan ilk Microsoft şubesi olmuştur. Windows Vista eski sürümle oranla birçok yeni özellik ve değişikliğe sahiptir. Bu değişim geliştirilmiş grafiksel kullanıcı arayüzü, görsel stil, yeniden tasarlanmış arama fonksiyonları, multimedya araçları, yeniden tasarlanmış ağ iletişimi, görüntü ve yazıcı gibi çeşitli fonksiyonları kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Açık kaynak</span> ücretsiz dağıtım ve ürüne erişim hakkında felsefe

Açık kaynak, kaynak kodun; kopyalanması, değiştirilebilmesi ve yeniden dağıtım için serbestçe kullanıma sunulmasıdır. Açık kaynak yalnızca kaynak koda erişim anlamına gelmez. Kodların başkaları tarafından herhangi bir telif ücreti ödemeden kullanılabilmesi, değiştirilmesi ve yeniden dağıtımı gibi çeşitli haklar vermesi gerekir. Bunun için ürün, açık kaynak tanımına uyan bir lisans kullanmalıdır.

Rapidshare, internette dosya barındırma hizmeti veren, merkezi İsviçre'de bulunan popüler bir paylaşım sitesidir. Kullanıcılar paylaşmak istedikleri dosyaları rapidshare sunucularına yüklemekte ve yükleme sonunda kendilerine yüklenmiş olan dosyaya ait bir bağlantı döndürülmektedir. Diğer kişiler bu bağlantı üzerinden dosyayı indirebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Açık kaynak yazılım</span> açık kaynak lisansıyla yayınlanmış programlama kodu

Açık kaynak yazılım ya da açık kaynak kodlu yazılım, telif hakkı sahibinin kullanıcılara yazılımı ve kaynak kodunu herhangi bir amaç için kullanma, inceleme, değiştirme ve dağıtma haklarını verdiği bir lisans kapsamında yayınlanan bilgisayar yazılımıdır. Kullandıkları lisans gereğince isteyen kişi ve grupların yazılımı kendi kişisel ihtiyaçlarına uyarlamalarına ve sonunda değişikliği benzer tercihlere sahip kullanıcılar için bir çatal olarak yayınlamalarına olanak tanır.

MegaUpload, SOPA yasası nedeniyle kurucusu tutuklanan ve 19 Ocak 2012 itibarıyla kapatılan dosya barındırma sitesi. Merkezi Hong Kong'tadır Kullanıcılar paylaşmak istedikleri dosyaları MegaUpload sunucularına yüklemekte ve yükleme sonunda kendilerine yüklenmiş olan dosyaya ait bir bağlantı döndürülmektedir. Diğer kişiler bu bağlantı üzerinden dosyayı indirebilmektedir.

Edius, GrassValley firmasının geliştirdiği video düzenleme yazılım ve donanımlarının genel adıdır. Yazılım ve donanımları kurgu amaçlı kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Google Drive</span> Dosya depolama ve senkronizasyon hizmeti

Google Drive, Google tarafından oluşturulmuş ve yönetilen bir dosya depolama ve senkronizasyon hizmetidir. Bu hizmet; kullanıcıların bulutta doküman depolayabilmelerini, dosya paylaşabilmelerini ve iş birliği yaptıkları kişilerle dokümanları düzenleyebilmelerini sağlar. Google Drive; dokümanların, elektronik tabloların, sunumların, çizimlerin, formların ve daha fazlasını iş birliği halinde düzenlenebilmesini sağlayan; Google Dokümanlar, E-Tablolar ve Slaytlar'dan oluşan bir ofis paketidir. Google Drive'da genele açık olarak paylaşılan dosyalar İnternet arama motorları tarafından aranabilir. Hizmete, diğer Google ürünleri gibi @gmail.com e-posta adreslerini kullanan bir Google Account hesabı ile kaydolmak mümkündür.

Shareware, kullanıcının programı tanımasını sağlayan, zaman ve özellik bakımından kısıtlı sürüme verilen addır. Kullanıcıların İnternet'i en yoğun kullandığı alanlardan biri ücretsiz programlar edinmektir. Çeşitli shareware ve download arşivlerinde bulunabilecek bu tür programlar kullanım biçimleri açısından farklı sınıflara ayrılabilir. Örneğin, bazı programcılar ya da yazılım şirketleri tarafından tüm kullanıcılara sunulan ücretsiz programlar ücretsiz yazılım (freeware) olarak adlandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">FL Studio</span>

FL Studio, resmi adıyla FruityLoops veya konuşma dilindeki söylenişiyle Floops, Dj Sample TOOL Belçikalı müzik şirketi Image-Line Software tarafından geliştirilen bir dijital müzik yazılımıdır. FL Studio özgün olarak Didier Dambrin tarafından geliştirilmiştir. Dambrin şu an programın ana programcısı ve geliştirme yöneticisidir.

<span class="mw-page-title-main">Özgür ve açık kaynak kodlu yazılım</span> hem kullanımı özgür olan hem de açık kaynak kodlu olan yazılım

Özgür ve açık kaynak kodlu yazılım, kullanıcılara yazılımı ve kaynak kodunu herhangi bir amaç için kullanma, inceleme, değiştirme ve dağıtma özgürlükleri veren bir lisans kapsamında yayınlanan bilgisayar yazılımıdır.

busuu, dil öğrenimi için kurulmuş bir sosyal ağdır. Site, daha fazla özellik için satın alma opsiyonlu bedava (freemium) özellikli bir iş modelini uygulamaktadır. Sitede yer alan diller şunlardır: İngilizce, İspanyolca, Fransızca, Almanca, İtalyanca, Brezilya Portekizcesi, Rusça, Lehçe, Türkçe, Arapça, Japonca ve Çince. Kullanıcı bu dillerden birini veya birkaç tanesini seçip dil öğrenmeye başlamaktadır.

Learning Management System (LMS) ya da Öğrenme Yönetim Sistemi ; uzaktan eğitim eğitim içeriklerinin ya da öğrenme ve geliştirme programlarının yönetimi, belgelenmesi, izlenmesi, raporlanması ve verilmesi için geliştirilmiş web tabanlı uygulamalar bütünüdür.

Özel mülk yazılım ya da sahipli yazılım, yazılımın yaratıcısının, yayıncısının veya diğer hak sahibi ortaklarının fikrî mülkiyet hakkını ve telif hakkını kendi elinde tuttuğu bilgisayar yazılımıdır. Yazılımın alıcılarına, yazılımı özgürce paylaşma veya değiştirme hakkı vermez. Özel mülk yazılımlar, mülk sahipleri tarafından ücretli ya da ücretsiz olarak yayınlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Microsoft 365</span> Microsoftun ofis araçları yazılımları ve hizmetleri aboneliği için kullandığı marka adı

Microsoft 365, Microsoft'un ofis araçları yazılımları ve hizmetleri aboneliği için kullandığı marka adıdır; Birlikte yaratıcılık yazılımı ve ilgili hizmetleri abonelere sunmaktadır. Tüketiciler için bu hizmet, Windows ve macOS'ta Microsoft Office uygulamalarının kullanılmasına izin vermekte ve Microsoft'un bulut depolama hizmeti OneDrive'da 1 TB depolama alanı sağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">MSN Dial-up</span> Microsoft tarafından geliştirilen bir internet servis sağlayıcısıdır.

MSN Dial-up Microsoft tarafındam Amerika Birleşik Devletleri'nde ve daha sonra birçok başka ülkede işletilen bir İnternet servis sağlayıcısıdır. Başlangıçta The Microsoft Network olarak adlandırılan bu uygulama, 24 Ağustos 1995 tarihinde Windows 95'in yayınlanmasına denk gelecek şekilde tescilli bir çevrimiçi hizmet olarak başlatıldı. 1996 ve 1997'de, İnternet servis sağlayıcısı'nin yeniden gözden geçirilmiş web tabanlı bir versiyonu internette interaktif multimedya içeriğindeki erken bir deneydi. Sonradan Microsoft 2007 yılında MSN WiFi Hotspot adında Wi-Fi Bulucu hizmeti de sunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">PlayStation 3 sistem yazılımı</span>

PlayStation 3 sistem yazılımı, PlayStation 3'ün güncellenebilir bellenimi ve işletim sistemidir. Sony'nin Playstation 3 için kullandığı taban, hem FreeBSD'nin hem de CellOS adlı NetBSD'nin bir çatalıdır. PlayStation 2 Linux'un ardılı, PlayStation 4 sistem yazılımının öncülüdür.

<span class="mw-page-title-main">Yazılım kategorileri</span>

Yazılım kategorileri, yazılım gruplarıdır. Yazılımın bu kategoriler açısından anlaşılmasını sağlamaktadırlar. Farklı sınıflandırma şemaları, yazılımların farklı yönlerini dikkate alır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.