İçeriğe atla

Freeganizm

Bir Freegan çöp karıştırırken (dumpster diver).

Freeganizm, atılan her türlü gıdaların geri dönüşümünün yapıldığı, israfa-tüketime karşı duran bir akımdır. Freeganizm, İngilizce karşılığı bedava anlamına gelen ‘free’ ve hayvansal herhangi bir ürünü tüketmeye karşı olmak anlamına gelen ‘vegan’ sözcüklerinin birleşiminden türemiştir.[1]

Freeganizm akımının üyeleri kendilerini Freegan olarak tanımlamaktadırlar. Freeganlar kapitalizmin her şeyi alınır satılır eşyalara dönüştürdüğünü, doğal olan karşılıklı ihtiyaç duyma düzenini ortadan kaldırdığını ve bunun kaynakların israfına yol açtığını savunurlar.[2]

Tarihçe

Freeganizm, 1990'lı yıllarda, materyalizm ve tüketim çılgınlığına bir tepki olarak doğmuştur. Freeganların içinde vegan olmayan, yani hayvansal gıda tüketenler de mevcuttur. Freeganlar ellerinden geldiğince hiçbir şey satın almayarak hayatlarını sürdürmeye çalışmaktadırlar. Günlük tüketim ihtiyaçlarını, taze olduğu halde çöpe atılmış gıdalardan karşılamaktadırlar. Bunun dışında kıyafetlerini de yine aynı yolla temin etmektedirler.

İyi durumda olmasına rağmen çöpe atılmış her şey freeganların olmaktadır. Bu nedenle bazıları onlar için, İngilizce anlamı çöpe dalanlar olan dumpster diver ifadesini kullanmaktadırlar.[3]

Freeganizm'in en yoğun olduğu şehir olan New York'ta, bazı lokantalar freeganlar için çöpleri ayrı ayrı temiz poşetlerde bırakmaktadırlar.[1]

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ a b "ABD'de yeni akım: Freeganizm". turkiyegazetesi.com.tr. 16 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2013. 
  2. ^ "Ekmeğini çöpten çıkaranlar (Freeganizm)". mailce.com. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2013. 
  3. ^ "Çöpten yaşam felsefesi Freeganizm". aksam.com.tr. 4 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Laiklik veya laisizm, devlet yönetiminde dinin veya dinsizliğin referans alınmamasını ve devletin din veya dinsizlik karşısında tarafsız ve tepkisiz olmasını savunan ilkedir.

<span class="mw-page-title-main">Didim</span> Aydın ilçesi

Didim ya da eski ismiyle Yenihisar, Aydın'ın turistik bir ilçesidir. Doğuda Muğla il sınırı, Güllük Körfezi ve Akbük Koyu, batıda ve güneyde Ege Denizi, kuzeyde Bafa Gölü ve Büyük Menderes ile sınırlanmış bir yarımada şeklindedir. Yüzölçümü 402 km²'dir. 2022 yılı nüfus sayımı sonuçlarına göre 100.189 kişinin yaşadığı ilçede 16 mahalle bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Vejetaryenlik</span> Et içeren gıdaları kullanmayı reddeden yaşam tarzı

Vejetaryenlik ya da etyemezlik, çeşitli nedenlerle et, balık, deniz ürünleri, kümes hayvanları, çift toynaklılar tüketmemeye denir. Ayrıca, hayvan kesiminin tüm yan ürünlerini yemekten kaçınmayı da içerebilir. Et tüketmemenin yanında ayrıca hayvanların ürettiği yumurta, süt, bal vb. ürünleri de yemeyenlere ise veganlar denir. Vejetaryenlik ve veganlığın farkı; vejetaryenlikte bal ve kimine göre süt ile yumurta tüketilirken; veganlar, hiçbir hayvansal ürünü kullanmamaktadırlar. Bunlara istisnâ olarak süt ve süt ürünlerini kullanan lakto-ovo vejetaryenler, ilâveten yumurta yiyip süt ürünlerini tüketmeyen ovo vejetaryenler, diyet süt ürünlerini tüketen, ancak yumurtaları tüketmeyen lakto vejetaryenler vardır.

Hayvan hakları, insan harici hayvanların tümünün ya da bir kısmının kendilerine ait bir özerkliğe sahip oldukları ve acıdan kaçınma gibi temel çıkarlarının tıpkı insanların temel çıkarlarının korunduğu gibi korunması gerektiğini savunan fikirdir. Hayvan hakları kavramı, insan harici hayvanların insan amaçlarına uygun düştüğü biçimde kullanılabilecek birer eşya olmadığı, kendi arzuları ve ihtiyaçları olan bireyler olarak muamele görmeleri gerektiği anlamına gelir. Pratikte bu, hayvanların insancıl muamele görmelerinin gerekli olması anlamına gelebileceği gibi, hayvanların tibbi ve kozmetik deneylerde kullanılmasının, eti ya da derisi için öldürülmesinin, eğlence için avlanmasının ve hayvancılık sektöründe hammadde ya da kaynak olarak kullanılmalarının hayvan hakkı ihlalleri olarak tanımlanması anlamına gelecektir.

<span class="mw-page-title-main">Türk şarabı</span>

Türk şarabı, büyük şarap üreticisi olan ülkelerin gerisinde olmakla birlikte giderek tanınmakta ve üretim miktarı hızla artmaktadır.

Gıda ya da besin, yaşamı sürdürmek için gereksinim duyulan inorganik ve organik kimyasal maddeleri topluca belirten terim.

<span class="mw-page-title-main">Veganlık</span> Hayvan kökenli ürünleri ve gıdaları kullanmayı reddeden yaşam tarzı

Veganlık veya veganizm, bazı nedenlerle hayvan kökenli gıdaları ve diğer hayvansal ürünleri kullanmayı reddetmektir. Vegan kişiler, vejetaryen'lerden farklı, hayvan kullanımı yoluyla elde edilen gıdaları, giyecekleri ve yumurta, süt, bal, yün gibi diğer tüm yan ürünleri kullanmayı reddeder.

<span class="mw-page-title-main">R. Charleroi SC</span>

R. Charleroi SC, Belçika'nın Hainaut ilinde bağlı Charleroi şehrinde kurulan futbol kulübü.

<span class="mw-page-title-main">Yoksulluk</span> belirli miktarda maddi mülk veya paranın olmaması durumu

Yoksulluk veya fakirlik, günlük temel ihtiyaçların tamamını veya büyük bir kısmını karşılayacak yeterli gelire sahip olmama durumudur. Özellikle yiyecek, içecek, barınma ve giyim gibi temel ihtiyaçlara zor erişmek veya erişememek yoksulluk olarak tanımlanabilmektedir. Ancak kimi gelişmiş ülkelerde bu tanımın standartlarında değişiklik görülmektedir.

Adak, herhangi bir dilek yerine geldiğinde karşılığında yapılacağı veya verileceği söylenen şey ve bunun sonucunda insanın kendisini Tanrı'ya karşı yükümlü kıldığı durum. Osmanlıca nezir kelimesinin Türkçe karşılığıdır. Kutsal varlıklardan yardım dilemek amacıyla kurban kesme, saçı verme, mum yakma, para bağışlama gibi eylemlerde bulunma taahhüdü. Hatta bir şeyden vazgeçme örneğin bir hayvanı doğaya salma bile adağın kapsamına girer. Örneğin Türkçe ile uzak akraba olan Yakut dilinde Adık olarak söylenen bu sözcük bazı nesnelerin yakılmasını ve hayvanların özgür bırakılmasını da ifade eder. Bu yüklenim yerine getirilmediği takdirde kişinin başına olumsuzluklar, hatta felaketler geleceğine inanılır.

<span class="mw-page-title-main">Paris'in Kurtuluşu</span>

Paris'in Kurtuluşu, II. Dünya Savaşı sırasında 19 Ağustos 1944'ten Alman garnizonun komutanı General der Infanterie Dietrich von Choltitz'in Montparnasse Garı'nda teslim olduğu 25 Ağustos 1944'e kadar Fransa'nın başkenti Paris'in çevresi ve içinde devam eden muharebe. Overlord Harekâtı'nın son muharebesi olarak değerlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Gıda güvenliği</span>

Gıda güvenliği gıda kaynaklı hastalıkları engelleyerek, gıdaların işlenmesi ve depolanmasını ele alan bilimsel bir disiplin. Bu potansiyel olarak ciddi sağlık tehlikelerini önlemek için takip edilmesi gereken bir dizi rutinleri içerir. Gıda güvenliği tüketicilerin zarar görmelerini engelleme açısından gıda savunması ile örtüşmektedir. Endüstri ve pazar; pazar ve tüketici arasındaki hattın güvenliği de buna dahildir.

Çiğ beslenme veya çiğ gıda diyeti, yalnızca veya çoğunlukla pişmemiş ve işlenmemiş yiyecekleri yemeyi kapsayan bir diyet uygulamasıdır. Felsefeye veya yaşam tarzına ve istenen sonuçlara bağlı olarak, çiğ gıda diyetleri bir dizi meyve, sebze, fındık, tohum, yumurta, balık, et ve süt ürünlerini içerebilir. Diyet ayrıca çeşitli filizlenmiş tohum, peynir ve yoğurt, kefir, kombuça veya lahana turşusunu da kapsayan fermente edilmiş yiyecekler gibi basit işlenmiş yiyecekleri içerebilir, fakat genellikle pastörize edilmiş, homojenize edilmiş veya sentetik böcek ilaçları, gübreler, çözücüler ve gıda katkı maddeleri kullanılarak üretilmiş gıdaları içermez

<span class="mw-page-title-main">Mono ve digliserit yağ asitleri</span>

Mono ve digliserit yağ asitleri, gliserol ile birlikte ilk kez 1893'te üretilmiştir. Bu maddenin gıda emülgatörü olarak ilk ticari kullanımı ise 1929'da ABD'de gerçekleşmiştir. Mono ve digliserit yağ asiterleri aşırı kilo, obezite, şeker hastalığı, kalp - damar hastalığı ve kanser gibi kronik hastalıklar için önemli risk faktörlerinden biri olduğu bilimsel araştırmalarda yer alır.

<i>Forks Over Knives</i>

Forks Over Knives, çeşitli kronik hastalıkları önlemenin veya tersine çevirmenin bir yolu olarak düşük yağlı beslenme, tam yiyecek ve vegan beslenmeyi savunan çıkar grubu kaynaklı 2011 ABD yapımı belgesel filmi. Film, rafine şekerler, beyazlatılmış unlar ve yağlar dahil aşırı rafine edilmiş ve işlenmiş gıdalardan kaçınmayı ve bunun yerine tam tahıllar, baklagiller, yumrulu yiyecekler, sebzeler ve meyveler yemeyi öneriyor.

<span class="mw-page-title-main">Hayvansal ürün</span>

Hayvansal ürün, bir hayvanın vücudundan elde edilen herhangi bir malzemedir. Örnekler, yağ, et, kan, süt, yumurta ve bunların yanında kurutulmuş balık mesanesi ve peynir mayası gibi daha az bilinen ürünlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Gıda kimyası</span>

Gıda kimyası gıdada bulunan başlıca bileşenleri, gıdayı oluşturan renkleri, tatları ve meydana gelen reaksiyonlar gibi pek çok farklı konuları ele almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet mutfağı</span>

Sovyet mutfağı, Sovyetler Birliği'ne özgü yemek pişirme tarzıydı. Sovyet mutfağı, Sovyetler Birliği'nin çeşitli ulusal mutfaklarının bütünleşmesiyle oluşmuş olup sınırlı sayıda malzeme ve basitleştirilmiş pişirme ile karakterizedir. Bu tür mutfak, Sovyetler Birliği'nin her yerindeki kantinlerde yaygındı. Ev mutfağının ayrılmaz bir parçası haline geldi ve özellikle büyük şehirlerde ulusal yemeklerle paralel olarak kullanıldı. Genel olarak, Sovyet mutfağı, Sovyet yeme alışkanlıkları ve Sovyetler Birliği'nin çoğu bölgesinde çok sınırlı malzeme bulunabilirliği ile şekillendirildi. Yemeklerin çoğu Fransız, Rus ve Avusturya-Macaristan mutfaklarının sadeleştirmesiydi. Bununla birlikte kafkas mutfakları, özellikle Gürcü mutfağı da katkıda bulundu. Hükûmet tarafından yönetilen kantinlere stolovaya adı verildi.

<span class="mw-page-title-main">Gıda sosyolojisi</span>

Gıda sosyolojisi, toplumun ilerleyen tarihi ve gelecekteki gelişimi ile ilgili kaygılardan ortaya çıkan gıda çalışmasıdır. Gıda sosyolojisi içerisinde; üretim, hazırlık, tüketim, dağıtım, etik, kültürel vb. konular barındırır. Toplumumuzdaki gıda dağıtımının yönü, gıda tedarik zincirindeki değişikliklerin analizi ile incelenebilir. Özellikle küreselleşme, gıda dağıtım endüstrisinde baskı etkisi yaratarak gıda tedarik zinciri üzerinde önemli etkilere sahiptir.

Freegate, Dynamic Internet Technology (DIT) tarafından geliştirilen ve Çin, Güney Kore, Kuzey Kore, Suriye, Vietnam, İran, Birleşik Arap Emirlikleri, Almanya, Yeni Zelanda, Avustralya ve Birleşik Krallık'taki internet kullanıcılarına hükûmet tarafından engellenen web sitelerine erişmesine olanak sağlayan bir yazılım uygulamasıdır. Program, Dynaweb adı verilen bir dizi proxy sunucusundan yararlanır. Bu, kullanıcıların DIT'nin Peer-to-peer (P2P) benzeri proxy ağ sistemini kullanarak web sitelerini engelleyen İnternet güvenlik duvarlarını atlamasına olanak tanır. FreeGate'in anti-sansür yeteneği, 6.33 ve üzeri sürümlerde yeni, benzersiz şifreleme ve sıkıştırma algoritması ile daha da geliştirilmiştir. DIT, Freegate'in 2004'te 200.000 kullanıcısı olduğunu tahmin ediyor DIT'in geliştiricisi ve CEO'su Bill Xia'dır.