İçeriğe atla

Free solo

Michael Reardon Joshua Tree Ulusal Parkı'ndaki Intersection Rock'a free solo tarzında tırmanırken (2007)

Free solo; halat ya da tırmanış takımı gibi koruyucu malzemelerin kullanılmadığı kaya tırmanışı tekniğidir. Tırmanış yükseklikleri bouldering tekniğinden fazla olan free solo'da düşmeler ciddi yaralanmalar ya da ölümle sonuçlanabilmektedir. John Bachar, Derek Hersey, Dwight Bishop ve Jimmy Jewell free solo yaparken ölen tırmanışçılar arasında bulunmaktadır.

Halk görüşü

Pek çok tırmanış topluluğu tırmanışları överken diğerleri ilgili tehlike ve tırmanışların potansiyel olarak diğer tırmanıcılara gönderdiği mesajla ilgili endişelere sahiptir.[1] Serbest solistlerle çalışırken birçok şirket bu görüşleri dikkate almıştır. Tırmanışla uzun bağları olan beslenme barı şirketi Clif Bar, aldıkları riskleri gerekçe göstererek ve ne kadar riskin ödüllendirilmesi gerektiği konusunda bir tartışma başlatarak 2014 yılında beş dağcının sponsorluğunu bıraktı.[2]

Bununla birlikte, The North Face ve Red Bull serbest solistleri destekledi ve Free Solo topluluğunun büyümesine yardımcı oldu.[3][4] Ayrıca daha önce Clif Bar tarafından bırakılan serbest solist Alex Honnold,[5] eleştirmenlerce beğeniyle karşılanan ve En İyi Belgesel dalında Akademi Ödülü'nü kazanan 2018 belgeseli Free Solo'da yer aldı.

Motivasyonlar

Yüksek profilli dağcılar,[6] serbest solo için bir neden olarak tırmanmanın basitliğini ve hızını ve şu anda Zen benzeri bir varlık durumuna neden olan yoğun konsantrasyonu gösterdiler. En başarılı serbest solistler de tırmanma topluluğunda iyi bilinir hale gelir ve nadir durumlarda küçük bir dağcı çemberinin dışında kötü şöhrete ulaşır.

Uygulama, çoğunlukla tırmanıcıya aşina olan ve zorluğu tırmanıcının yetenekleriyle sınırlı olan rotalarla sınırlıdır. Bununla birlikte, gevşek kayalar veya havadaki ani değişiklik gibi doğal riskler her zaman mevcuttur. John Bachar, Derek Hersey, Vik Hendrickson, Robert Steele, Dwight Bishop, Jimmy Ray Forester, Jimmy Jewell, Tony Wilmott ve John Taylor da dahil olmak üzere bazı yüksek profilli dağcılar Free Solo oynarken öldüler.[7][8][9][10][11][12]

Uygulayıcılar

Spor, çok sayıda tanınmış uygulayıcı üretti, tamamen tek başlarına ve dik uçurumlarda korumasız fotoğraflarıyla ünlendi. Haziran 2017'de Alex Honnold, Yosemite Ondalık Sisteminde 5.13a dereceli bir rotada, Yosemite'de El Capitan'ın ilk serbest solo tırmanışıyla uluslararası haberler yaptı.[13]

Düzenli olarak Free solo tırmanış uygulamaları ile tanınan bazı dağcılar şunlardır:

Hansjörg Auer, Jim Erickson, John Bachar, Patrick Berhault, Thomas Bubendorfer, Matt Bush, Renaldo Clarke, Peter Croft, Steph Davis, Bill Denz, Tim Deroehn, Catherine Destivelle, Patrick Edlinger, Eric Escoffier, John Gill, Brad Gobright, Dan Goodwin, Mike Graham, Wolfgang Güllich, Colin Haley, Derek Hersey, Alex Honnold, Alexander Huber, Jimmy Jewell, Eric Jones, Kevin Jorgeson, Matt Lloyd, Dave MacLeod, Dan Osman, Dean Potter, Paul Preuss, Andreas Proft, Herbert Ranggetiner, Michael Reardon, Alain Robert, Tobin Sorenson, Will Stanhope, Ueli Steck, Slavko Svetičič, Miroslav Šmíd, Akihira Tawara, John Yablonski, Maurizio Zanolla, Jim Reynolds.

Ara sıra veya nadiren Free solo yapan, ancak pratikte etkili olan bazı dağcılar şunlardır: Pierre Allain, Henry Barber, Lynn Hill, Ron Kauk, Jean-Christophe Lafaille, John Long, Dave MacLeod, Reinhold Messner.

Kaynakça

  1. ^ Corrigan, Kevin. "Opinion: The Free Solo Documentary Addressed Some Uncomfortable Truths, But Ignored Others". Climbing Magazine (İngilizce). 29 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2019. 
  2. ^ Branch, John (14 Kasım 2014). "A Sponsor Steps Away From the Edge". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 28 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2019. 
  3. ^ "Alex Honnold". TheNorthFace USA - English. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2019. 
  4. ^ "The Most Mind-Bending Free Solo Climbs in History". Red Bull. 29 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2019. 
  5. ^ "Climber Alex Honnold wrote an op-ed after Clif Bar dropped him as a sponsor". SI.com. 29 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2019. 
  6. ^ "Honnold Free-Solos Half Dome's NW Face". 29 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2020. 
  7. ^ Green, Stewart (20 Temmuz 2017). "Free Solo Climbing is Dangerous and Deadly". ThoughtCo. 14 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2019. 
  8. ^ Perrin, John (2006). The Climbing Essays. Neil Wilson Publishing Ltd. s. 320. ISBN 9781903238479. 
  9. ^ Pearsons, Neil. "Abandon all rope part 2". The Guardian. 21 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2012. 
  10. ^ "Jimmy Ray Forester Killed in Solo Fall". Rock and Ice. 2009. 14 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2015. 
  11. ^ Ghiglieri, Michael Patrick (2004). Off The Wall: Death in Yosemite. Puma Press. s. 608. ISBN 9780970097361. 
  12. ^ Staff (25 Temmuz 2004). "Dwight Bishop, 48". The Montana Standard. 29 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2012. 
  13. ^ Vasarhelyi, Elizabeth Chai, film director, film producer. Chin, Jimmy, film director, film producer, director of photography, on-screen participtant. Dill, Shannon, film producer. Hayes, Evan, 1978- film producer. Honnold, Alex, on-screen participtant. Caldwell, Tommy, on-screen participtant. Wolownick, Dierdre, on-screen participtant. Beltrami, Marco, composer (expression) Popkin, Clair, director of photography. Schaefer, Mikey, director of photography. Eisenhardt, Bob, editor of moving image work., Free solo., ISBN 9786317729421, OCLC 1091996953 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Everest Dağı</span> Himalayaların Mahalangur Himal alt aralığında bulunan, deniz seviyesinden Dünyanın en yüksek dağı

Everest Dağı, Himalayalar'ın Mahalangur Himal alt bölgesinde yer alan, Dünya'nın deniz seviyesinden en yüksek dağıdır. Çin-Nepal sınırı, zirve noktasından geçmektedir. 2020 yılında Çinli ve Nepalli yetkililer tarafından tespit edilen kar yüksekliği 8.848,86 m 'dir.

<span class="mw-page-title-main">Jimmy Wales</span> Vikipedinin iki kurucusundan biri olan Amerikalı internet girişimcisi

Jimmy Donal "Jimbo" Wales, Vikipedi'nin iki kurucusundan biri olan Amerikalı internet girişimcisi. Jimmy Wales bunun yanında Vikipedi ve çeşitli viki projelerini yöneten, kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan Wikimedia Vakfı'nın kurucusu ve ayrıca Wikimedia ile bağlantısı olmayan ve kâr amaçlı bir barındırma hizmeti olan Fandom adlı şirketin de kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Fuji Dağı</span> Japonyada bulunan bir dağ

Fuji Dağı , Honshu adasında bulunan, 3.766 m yüksekliğiyle Japonya’daki en yüksek dağdır. Asya adalarında bulunan ikinci en yüksek yanardağdır ve dünya üzerindeki en yüksek yedinci ada doruğunu oluşturur. Fuji Dağı aktif bir startovolkan olmakla beraber, en son 1707-1708 yılları arasında patladı. Dağ, Tokyo şehrinin 100 km güneybatısında bulunur ve açık havalı günlerde şehirden rahatça görülebilir. Fuji Dağı'nın beş ay boyunca karlı olan simetrik konisi, Japonya'nın kültürel ikonu haline gelmiş, özellikle de sanat ve fotoğrafçılıkta betimlenir; ayrıca turist ve dağcıların sıkça ziyaret ettiği bir doğa harikasıdır.

<span class="mw-page-title-main">The Blues Brothers</span>

Blues Biraderler, müzik grubu, Grammy ödüllü blues ve soul grubudur. 1978 yılında komedyen Dan Aykroyd ve John Belushi tarafından Saturday Night Live programındaki müzikli skeçler için kurulmuştur. Belushi ve Aykroyd sırasıyla "Joliet" Jake Blues ve Elwood Blues isimleriyle vokal ve harmonikada gruba önderlik ederler. Grup birçok ünlü isimden oluşmaktadır. Grup ilk kez 22 Nisan 1978 tarihinde sahne alır. Ancak televizyon için bir araya gelen grup televizyonun çok ötesine geçecek, 1978 yılında Briefcase Full of Blues isimli bir albüm çıkaracak, 1980 yapımı The Blues Brothers isimli bir Hollywood filmi çekecektir. John Belushi’nin 1982 yılında ölmesinden sonra grup konuk sanatçılar ve değişen grup elamanlarıyla beraber çeşitli turnelere devam etti.1988 yılında ve 1998 yılında Blues Brothers 2000 filmi için iki dünya turu yaptı. Dünyanın çeşitli yerlerindeki caz festivallerinde sahne almaktadır.

62. BAFTA Ödülleri, İngiliz Film ve Televizyon Sanatları Akademisi'nin sinema sektöründe 2008 yılının en iyilerine verilen ödüller. Ödül töreni 8 Şubat 2009'da yapıldı.

AFI's 100 Years…100 Heroes and Villains Amerikan Film Enstitüsünün 2003 yılında yayınladığı, filmlerde yer almış 100 en iyi kötü karakter ve kahraman karakterin yer aldığı listedir. İlk olarak Arnold Schwarzenegger'in sunumuyla CBS'de sunulmuştur. Yayınlanan bu program Outstanding Nonfiction Special kategorisinde Emmy ödülüne aday gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">2011 Grammy Ödülleri</span>

53. Grammy Ödülleri 13 Şubat 2011'de, Staples Center, Los Angeles'ta gerçekleşen ödül töreni. CBS kanalında yayınlandı ve 26.6 milyon kişi tarafından izlendi. Televizyon yayının iki gün öncesinde yapılan törende Barbra Streisand MusiCares Person of the Year ödülünü kazanarak onurlandırıldı. 1 Eylül 2009 - 30 Eylül 2010'daki müzikal çalışmalar çerçevesinde belirlenen, toplam 109 kategorideki Grammy adayları 1 Aralık 2010'da açıklandı. Ödüllerin birçoğu yayın öncesinde Staples Center'ın yanındaki Los Angeles Convention Center kazananlara verildi.

<span class="mw-page-title-main">El Capitan</span>

El Capitan, Yosemite Ulusal Parkı'nda bulunan bir kaya formasyonudur. Formasyon Yosemite Vadisi'nin kuzey tarafında yer alır ve batı tarafında sonlanır. Monolit granitten oluşan formasyon 900m yüksekliğindedir. Dünyanın dört bir yanında kaya tırmanıcıları tarafından ziyaret edilmektedir. El Capitan kayası, yer yüzeyinde bulunan en büyük granit kütlesidir.

<span class="mw-page-title-main">Alain Robert</span>

Alain Robert, Fransız dağcı ve gökdelen tırmanıcısı. Gökdelenlere herhangi bir gereç kullanmadan tırmanabilmektedir. Yanında magnezyum tozu, küçük bir çanta ve bir çift kaya tırmanış ayakkabısı bulundurmaktadır. Buildering ve urban climbing terimlerinin geniş kitlelerce duyulmasını sağlamıştır. Birçok Free solo tırmanışa imza atmıştır.

2016 Grammy Ödülleri, 15 Şubat 2016'da, Staples Center, Los Angeles'ta yapılan ve CBS kanalında yayınlanan 58. Grammy Ödülü törenidir. Adaylar 7 Aralık 2015 tarihinde açıklanmıştır. Törende en çok adaylığı bulunan sanatçı 11 adaylıkla Kendrick Lamar'dır. Taylor Swift ve The Weeknd'in 7 adaylığı bulunuyorken yapımcı Max Martin'in 6 adaylığı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Tom Frost</span> Amerikalı dağcı (1936 – 2018)

Tom Frost, Amerikalı dağcılık sporcusu, fotoğrafçı ve kaya tırmanıcısıdır. Yosemite Vadisi'ndeki ilk çıkışında yaptığı büyük duvar tırmanışıyla tanınıyordu. Aynı zamanda fotoğrafçılık ve dağcılık malzemeleri üreticiliği yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alex Honnold</span> Amerikalı dağcı

Alex Honnold, Amerikalı kaya tırmanışçısı.

<span class="mw-page-title-main">Hansjörg Auer</span> Avusturyalı dağcı

Hansjörg Auer, Avusturyalı dağcı ve kaya tırmanıcısı.

<span class="mw-page-title-main">Chad Stahelski</span> Amerikalı dublör ve yönetmen

Chad Stahelski, Amerikalı dublör ve yönetmen. John Wick'in ilk filminde yardımcı yönetmen ve devam iki filmin yönetmeni olarak bilinir. Ayrıca Brandon Lee'nin The Crow'in filmin setinde ölümcül kazası sonrası yerini almıştır. Chad Stahelski, birkaç filmde dublör koordinatörü ve ikinci birim müdürü olarak görev almıştır.

61. Grammy Ödülleri töreni 10 Şubat 2019'da Los Angeles'taki Staples Center'da gerçekleştirildi. Şarkıcı-söz yazarı Alicia Keys sunuculuğunu yaptı.

60. Grammy Ödülleri töreni 28 Ocak 2018'de New York şehrindeki Madison Square Garden'da gerçekleştirildi. Törenin sunuculuğunu James Corden üstlenmiştir. Son iki yılda sunucu olduğu ikinci törendir.

<span class="mw-page-title-main">Jimmy Hoffa</span> Amerikalı sendikacı (1913 – 1975)

James Riddle Hoffa 1957'den 1971'e kadar Teamsters İşçi Sendika'sını yönetmiştir. Ve Teamsters Sendika'sının gelişiminde çok büyük bir rol oynamıştır. 2.3 milyondan fazla üye ile Teamsters'ı zamanının en büyük sendikası yapmış ve altın çağını yaşatmıştır.

<i>Tarzan</i> (film, 1999) 1999 yapımı Amerikan animasyon filmi

Tarzan, Walt Disney Pictures için Walt Disney Animation Studios tarafından üretilen 1999 yılı Amerikan yapımı animasyon macera filmi. Disney Rönesans döneminde onuncu ve son çıkan 37. Disney animasyon filmi, Edgar Rice Burroughs'un Maymun Tarzan hikâyesine dayanıyor ve hikâyenin ilk animasyonlu büyük sinema filmi versiyonudur.

Renan Öztürk bir Türk-Amerikalı kaya tırmanıcısı, serbest solist, dağcı ve görsel sanatçı. Tanınması 2011 yılında Himalayalarda bulunan Meru Zirvesi'ne ikinci tırmanış denemesinde Shark's Fin güzergahını Jimmy Chin ve Conrad Anker'le birlikte tırmanması sayesinde oldu. 2015 yılında çekilen Meru adlı belgesel 2011'deki başarılı tırmanışı ve 2008 yılındaki ilk denemeyi detaylı olarak anlatmaktadır.

Marc-André Leclerc, Kanadalı dağcı. Dünyanın çeşitli yerlerinde sayısız dağa solo tırmanışlarıyla tanınan, Torre Egger'in Patagonya'daki ilk kış solo tırmanışlarını ve Mount Robson'ın Emperor Face tırmanışını tamamladı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.