İçeriğe atla

Free Pascal

Free Pascal
Paradigmasıkomutsal, yapısal
İlk çıkışı2000
GeliştiriciFlorian Klämpfl ve Gönüllüler
Kararlı sürüm3.2.0 (19 Haziran 2020)
PlatformuÇapraz platform
İşletim sistemiÇapraz platform
LisansGNU General Public License
Web sitesihttp://www.freepascal.org
Linux için Free Pascal tümleşik geliştirme ortamı. Bu bilgisayar 2002'deki Çin Ulusal Bilişim Olimpiyatı'nda kullanılmak üzere hazırlanmıştı.

Free Pascal derleyicisi (Kısaca FPC, ayrıca FPK Pascal olarak da bilinir.[1]) özgür bir Pascal ve Object Pascal derleyicisidir.

Free Pascal, kendi Object Pascal lehçesinine ek olarak değişen oranlarda Turbo Pascal, Delphi ve bazı eski Macintosh derleyicilerindeki lehçeleri de destekler. Lehçeler ünite bazında seçilebilir ve tek program birden fazla lehçe kullanılarak oluşturulabilir.

Free Pascal, bir kere yaz her yerde derle çabasının bir üyesi olarak, birçok mimari ve işletim sistemi için derleme yapabilmektedir Bunların bir listesi için Desteklenen Platformlar bölümüne bakınız. Free Pascal'ın mükemmel bir çevirici dili (assembly) desteği vardır ve çeşitli çevirici dili lehçelerini içsel olarak destekler.

Free Pascal ile çapraz platform grafiksel uygulamalar geliştirmeye yarayan bağımsız tümleşik geliştirme ortamı (IDE) projeleri mevcuttur. Bunlardan en önce çıkanı Lazarus tümleşik geliştirme ortamı'dır.

Desteklenen Platformlar

Mimari OS/Donanım Sürüm 2.4.2 Sürüm 2.4.0 Sürüm 2.2.4 Sürüm 2.0.xSürüm 1.0.x
i386DOS (GO32v2 extender)EvetEvetEvetEvetEvet
FreeBSD (6.x and 7.x)EvetEvetEvetBilinmiyorBilinmiyor
LinuxEvetEvetEvetEvetEvet
Mac OS XEvetEvetEvetHayırHayır
OS/2EvetEvetEvetEvetEvet
WindowsEvetEvetEvetEvetEvet
Windows CEEvetEvetHayırHayırHayır
HaikuEvetEvetHayırHayırHayır
NetwareBilinmiyorBilinmiyorBilinmiyorBilinmiyorBilinmiyor
SolarisBilinmiyorBilinmiyorBilinmiyorBilinmiyorBilinmiyor
x86-64FreeBSDEvetHayırHayırHayırHayır
LinuxEvetEvetEvetBilinmiyorHayır
Mac OS XEvetEvetHayırHayırHayır
WindowsEvetEvetHayırHayırHayır
SolarisEvetHayırHayırHayırHayır
ARM iOSEvetEvetHayırHayırHayır
Game Boy Advance (GBA)EvetEvetHayırHayırHayır
Nintendo DSEvetEvetHayırHayırHayır
LinuxEvetEvetEvetBilinmiyorHayır
Windows CEEvetEvetEvetBilinmiyorHayır
PowerPCLinuxEvetEvetEvetEvetHayır
Mac OS XEvetEvetEvetEvetHayır
Mac OS ClassicHayırHayırBilinmiyorEvetHayır
MorphOSBilinmiyorBilinmiyorBilinmiyorEvetHayır
PowerPC 64-bit LinuxEvetEvetEvetHayırHayır
Mac OS XEvetEvetHayırHayırHayır
SPARC SolarisEvet 32bit onlyHayırHayırHayırHayır
LinuxEvetEvetEvetBilinmiyorHayır

Free Pascal ile geliştirilmiş yazılımlar

  • Free Pascal'ın kendisi Object Pascal ve çevirici dili ile geliştirilmiştir ve kendisini derleyebilir.
  • Lazarus: Grafiksel uygulamalar geliştirmek için Free Pascal'la bağlantılı, Delphi benzeri hızlı geliştirme ortamı.
  • Pixel Studio Pro: Photoshop benzeri fotoğraf düzenleme programı. Bu program tartışmasız Free Pascal ile geliştirilmiş en bilinen yazılımdır.
  • Peazip: Açık kaynak dosya arşivleme yazılımı.
  • Morfik: Morfik WebOS AppBuilder programı CGI ikilileri oluşturmak için Free Pascal derleyicisini kullanır.
  • Hedgewars: Worms benzeri strateji oyunu.
  • MyNotex: GNU/Linux için özgür bir not alma ve not yöneticisi programıdır.

Ayrıca bakınız

  • Morfik
  • fpGUI Toolkit

Kaynakça

  1. ^ FPK Pascal, adı projeyi başlatan Florian Paul Klämpfl'ın baş harflerinden gelmektedir. Projenin adı 1997 yılı sonunda FPC olarak değiştirilmiştir

Dış bağlantılar

Resmi internet siteleri

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Programlama dili</span>

Programlama dili, yazılımcının bir algoritmayı ifade etmek amacıyla, bir bilgisayara ne yapmasını istediğini anlatmasının tektipleştirilmiş yoludur. Programlama dilleri, yazılımcının bilgisayara hangi veri üzerinde işlem yapacağını, verinin nasıl depolanıp iletileceğini, hangi koşullarda hangi işlemlerin yapılacağını tam olarak anlatmasını sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Pascal (programlama dili)</span> yüksek seviyeli programlama dili

Pascal bilgisayar programlama dili pek çok öğrenciye bilgisayar programlamayı öğreten ve çeşitli versiyonları bugün hâlâ yaygın olarak kullanılmaya devam eden en önemli programlama dillerinden biridir. İlk Macintosh işletim sisteminin çoğu ve TeX Pascal ile yazılmıştır.

Delphi, Object Pascal'ı temel alan bir olaya dayalı programlama dili ve masaüstü, mobil, web ve konsol yazılımları için tümleşik geliştirme ortamıdır (IDE). Delphi, 2008 yılından beri Embarcadero Technologies tarafından geliştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">GNU Compiler Collection</span>

GNU Compiler Collection, GNU Projesi tarafından üretilen ve çeşitli programlama dillerini destekleyen bir derleyici sistemidir. GCC, GNU araç zincirinin önemli bir parçasıdır. Henüz tamamlanmamış GNU işletim sisteminin resmî derleyicisi olmanın yanı sıra, diğer birçok modern Unix benzeri işletim sistemleri tarafından standart derleyici olarak benimsenmiştir. GCC, çok çeşitli işlemci mimarilerine taşınmış; ticari, perakende ve kapalı kaynak yazılım geliştirme ortamlarında yaygın bir araç olarak konuşlanmıştır. Windows'ta GCC kodlarını derlemek ve çalıştırmak için Cygwin, MinGW ve Tiny C Derleyici (TCC) gibi derleyiciler kullanılabilir.

Borland, çeşitli programlama dillerinde yazılan kodları derleyerek çalıştırılabilir hale getiren derleyicileri ve bu derleyicileri kullanan Tümleşik Geliştirme Ortamları'nı üreten ABD merkezli yazılım şirketidir. 1991'de dBase'nin yaratıcısı olan Ashton Tate satın almıştır.

Yorumlanan programlama dili bilgisayar programlamada yazılan programların çalışabilmeleri için kaynak kodlarının bir yorumlayıcı tarafından yorumlanması gerektiğini ifade etmektedir. "Interpreted programming language" olarak da geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lazarus (yazılım)</span>

Lazarus açık kaynak kodlu Free Pascal derleyicisi tarafından geliştirilip, desteklenen çoklu platform görsel programlama tümleşik geliştirme ortamıdır. Pascal ve Object Pascal geliştiricileri için hızlı geliştirme ortamı, Delphi benzeri bir ortam sağlamayı amaçlar.

<span class="mw-page-title-main">Dev-C++</span>

Dev C++, C ve C++ dilleri ile GCC'nin Windows sürümü olan MinGw derleyici setini destekleyen, GNU GPL lisanslı ile dağıtılan özgür bir tümleşik geliştirme ortamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Geany</span>

Geany, Scintilla ve GTK+ tabanlı bir tümleşik geliştirme ortamı ve hafif bir metin düzenleme yazılımı. Genel Kamu Lisansı ile lisanslanmış bir özgür yazılımdır. Pek çok işletim sisteminde çalışabilen Geany'nin desteklediği diller arasında C, D, Java, JavaScript, PHP, HTML, CSS, Python, Perl, Pascal gibi diller vardır.

<span class="mw-page-title-main">Code::Blocks</span>

Code::Blocks, özgür açık kaynak kodlu bir C++ tümleşik geliştirme ortamıdır. wxWidgets tabanlı tamamen özelleştirilebilir arabirimiyle, GNU/Linux, Microsoft Windows, MacOS platformlarında sorunsuzca kullanılabilmektedir. Gelişmiş plugin desteğiyle kod yazımı esnasında ihtiyaç duyabileceğiniz birçok yardımcı fonksiyon sunar ve kod üzerinde tam bir hakimiyet kurmanıza olanak tanır.


Microsoft Visual Studio, Microsoft tarafından geliştirilen bir tümleşik geliştirme ortamıdır (IDE). Microsoft Windows, Windows Mobile, Windows CE, .NET Framework, .NET Compact Framework ve Microsoft Silverlight tarafından desteklenen tüm platformlar için yönetilen kod ile birlikte yerel kod ve Windows Forms uygulamaları, web siteleri, web uygulamaları ve web servisleri ile birlikte konsol ve grafiksel kullanıcı arayüzü uygulamaları geliştirmek için kullanılır.

VCL, Delphi, C++ Builder ve Kylix yazılım geliştirme ortamlarında kullanılmak üzere Borland tarafından Object Pascal kullanılarak geliştirilmiş bileşen tabanlı bir yazılım kütüphanesidir.

<span class="mw-page-title-main">Openmoko Linux</span>

Openmoko Linux Openmoko projesi tarafından geliştirilen akıllı telefonlar için bir işletim sistemidir. Çeşitli özgür yazılım bile oluşan Ångström dağıtımına dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Qt (çalışma alanı)</span>

Qt, birden çok platformu destekleyen bir grafiksel kullanıcı arayüzü geliştirme araç takımıdır. Genellikle GUI programları geliştirmek için kullanılsa da gelişmiş kütüphanesi GUI bileşenlerinin dışında birçok araç içermektedir. Qt, en çok KDE masaüstü ortamında, Opera ağ tarayıcısında ve Skype anlık mesajlaşma programlarında kullanılmasıyla bilinir.

Bilgi işlem platformu, bir uygulama yazılımı çalıştırmak için donanım mimarisi ve bir yazılım çerçevesi, yazılım, çeşitli bazı kombinasyon veya sıralamalarını içermektedir. Tipik platformlarda bir bilgisayar mimari, işletim sistemi, programlama dilleri ve ilgili kullanıcı arabirimi içerir.

<span class="mw-page-title-main">C++Builder</span>

C++Builder, hızlı uygulama geliştirme (RAD) ortamıdır, Borland ve şu anki sahibi olan Embarcadero Technologies tarafından geliştirilmektedir, yazılan programlar C++ programlama dilinde yazılır. C++Builder, Visual Component Library ve IDE olarak yazılan, Delphi ile C++ derleyicisini birleştirir. Daha önceki ilk sürümlerde, C++Builder ile birlikte Delphi'de de büyük gelişmeler olmuştur. Fakat yine de son sürümler Delphi ile birlikte eşzamanlı olarak yayınlanmıştır. Delphi'deki birçok gelişmiş bileşen, ufak değişiklikler yaparak ya da hiçbir değişiklik yapmadan, C++Builder ile kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">MonoDevelop</span>

MonoDevelop Linux, OS X ve Windows işletim sistemleri için geliştirilmiş bir açık kaynak tümleşik geliştirme ortamıdır. .NET framework ile Windows uygulamaları geliştirenlerin, alternatif olarak Mono kullanarak geliştirme yapmalarına olanak tanımaktadır. Linux ve Mac OS X için .NET teknolojilerini kullanma olanağı sunar.

<span class="mw-page-title-main">Xcode</span>

Xcode macOS, iOS, watchOS, tvOS ve visionOS için yazılım geliştirmek için Apple tarafından geliştirilen macOS için entegre bir tümleşik geliştirme ortamıdır. Yazılım geliştirme araçlarını içerir. İlk kez 2003 yılında piyasaya çıkan hizmetin en istikrarlı sürümü, sürüm 8.3.3'tür ve Mac App Store'den macOS Sierra kullanıcıları için ücretsiz olarak sunulmaktadır. Kayıtlı geliştiriciler, Apple Developer web sitesinden paketi önizleme sürümlerini ve önceki sürümlerini indirebilirler. Bununla birlikte, Apple son zamanlarda yazılımın sürüm 9 beta 2'nin beta versiyonunu Apple Developer hesaplarıyla halka açık hale getirdi.

<span class="mw-page-title-main">Yazılım kategorileri</span>

Yazılım kategorileri, yazılım gruplarıdır. Yazılımın bu kategoriler açısından anlaşılmasını sağlamaktadırlar. Farklı sınıflandırma şemaları, yazılımların farklı yönlerini dikkate alır.

Turbo Pascal, Borland tarafından geliştirilen bir Pascal programlama dili derleyicisidir.