İçeriğe atla

Frederick Douglass

Koordinatlar: 38°53′04″N 75°57′29″W / 38.8845°K 75.958°B / 38.8845; -75.958
Köle olarak doğan ve köleliği kaldırmak için çaba harcayan Afroamerikan Amerikalı gazete sahibi ve siyasetçi Frederick Douglass (d. 1818 - ö. 20 Şubat 1895), ABD başkanlık seçimlerinde küçük bir parti olan Eşit Haklar Partisi'nden başkanı yardımcısı adayı gösterilerek ABD'nin ilk afroamerikan başkan yardımcısı adayı oldu. Ancak kendisinin bu adaylıktan haberi yoktu. (aşağı yukarı 1879 yılında çekilmiştir)

Frederick Douglass (Şubat 1818, Tuckahoe – 20 Şubat 1895, Washington), köleliğin kaldırılması için mücadele vermiş reformist, konuşmacı, yazar.

Zenci bir köle kadınla, onun beyaz "efendi"sinin oğlu olan Douglass, kendisi de bir köleydi. 1838 yılında kaçarak, köleliğe karşı bir kampanya başlattı. 1845 yılında özyaşam öyküsünü yayımlayan Frederick Douglass, Rochester'da (New York eyaleti), North Star(en) adında bir gazete çıkararak, gerek ABD'nde gerekse birçok dış ülkede sayısız konferanslar verdi. Ku Klux Klan'a karşı mücadele etti. Amerikan İç Savaşı sırasında Kuzey Ordusu saflarında silah altına alınan siyahilere katıldı. Savaş sonrasında çeşitli idari görevler üstlenen Douglass, 1889 - 1891 yılları arasında ABD'nin Haiti başkonsolosluğunu yaptı. Özellikle 5 Temmuz 1852'de yaptığı 'What, To The Slave, Is The Fourth Of July?' adlı konuşmasında köleliğe olan karşıtlığını dile getirmiştir.

Yazıları

  • A Narrative of the Life of Frederick Douglass, an American Slave, (1845)
  • "The Heroic Slave." Autographs for Freedom. Ed. Julia Griffiths, Boston: Jewett and Company, 1853. pp. 174–239.
  • My Bondage and My Freedom, (1855)
  • Life and Times of Frederick Douglass, (1881, revised 1892)
  • Douglass, kurduğu The North Star gazetesinde 1847 ila 1851 yılları arasında yazdı.

Galeri

Dış bağlantılar

  • İnternet arşivi'nde Douglass (Orijinal kitaplarının taranmış hali)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karl Marx</span> Almanya doğumlu filozof (1818–1883)

Karl Marx, 19. yüzyılda yaşamış Alman filozof, politik ekonomist ve bilimsel sosyalizmin kurucusu. Bir müddet gazetecilik de yapan Marx, iktisadi ve beşerî konularda eleştirel fikirler ve tespitler ortaya koymuştur.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan İç Savaşı</span> ABDde Kuzey ve Güney arasında yaşanan bir iç savaş (1861-1865)

Amerikan İç Savaşı veya genelde Güney eyaletlerinde kullanılan diğer adıyla Eyaletler Arası Savaş, Amerika Birleşik Devletleri'nin Washington'daki yönetimi ile ülkeden ayrılmak isteyen 11 Güney Eyaleti arasında çıkmış dört yıl süren geniş kapsamlı bir iç savaştır. Savaşın temel nedeni, ekonomisi tarıma dayalı güney eyaletlerinde yoğun olarak ucuz işgücü mahiyetinde kullanılan köleliğin ülkenin Kuzey Amerika'nın batı bölgelerine doğru genişlemesi nedeniyle tartışılmaya başlanması ve sanayileşmiş kuzey bölgelerinde uygulandığı gibi tüm ülkede yasaklanıp yasaklanmayacağı konusundaki anlaşmazlıktı.

<span class="mw-page-title-main">Abraham Lincoln</span> 16. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1861–1865)

Abraham Lincoln, Amerikalı siyasetçi, hukukçu ve Amerika Birleşik Devletleri'nin 16. başkanıdır. 1861'den suikasta uğrayıp öldüğü yıl olan 1865'e kadar görev yapan Lincoln, döneminde çıkan Amerikan İç Savaşı'nda Amerikan ulusunu anayasal bir birlik olarak savunmak için Birleşik Devletler birliğini yönetti, savaşı kazandı. Dört yıllık başkanlık sürecinde köleliği ortadan kaldırmayı ve ABD ekonomisini modernleştirmeyi başardı.

<span class="mw-page-title-main">Kölelik</span> bir insanın başka birinin malı ve mülkü olması

Kölelik, bir insanın başka birinin malı ve mülkü olması. Başka bir kişinin malı ve mülkü olan kişiye köle, memlûk veya kul; köle sahibine ise efendi veya mevla denir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu'nda kölelik</span> Osmanlı ekonomisinde ve toplumunda insan köleliği

Osmanlı İmparatorluğu'nda kölelik, Osmanlı İmparatorluğu'nun ekonomisinin ve geleneksel toplumunun yasal ve önemli bir parçasıydı. Köle edinilen ana kaynaklar Güney Avrupa, Doğu Avrupa, Balkanlar ve Kafkasya'daki savaşlar, siyasi olarak organize edilmiş köleleştirme seferleri ve Afrika'dan getirilen siyahilerin satıldığı köle ticaretiydi. Büyük askeri seferlerin ardından köle satış fiyatlarının düştüğü bilinir. Osmanlı İmparatorluğu'nun idari ve siyasi merkezi olan İstanbul'da, 16. ve 17. yüzyıl nüfusunun yaklaşık beşte biri kölelerden oluşuyordu. Bu yüzyılların gümrük istatistikleri, İstanbul'un Karadeniz'den yaptığı ilave köle ithalatının 1453'ten 1700'e kadar toplam 2,5 milyon civarında olabileceğini gösteriyor.

<span class="mw-page-title-main">Afroamerikalılar</span> Amerika Birleşik Devletlerinde Afrika kökenli ırksal veya etnik grup

Afroamerikalılar veya Siyahi Amerikalılar olarak da bilinen Afrikalı Amerikalılar, Afrika'nın Siyah ırk gruplarından herhangi birinden kısmen veya tamamen gelen Amerikalılardan oluşan etnik bir gruptur. Afrikalı Amerikalılar, Beyaz Amerikalılar ile Hispanik ve Latino Amerikalılardan sonra ABD'deki en büyük üçüncü ırksal veya etnik grubu oluşturmaktadır. "Afroamerikalı" terimi genellikle Amerika Birleşik Devletleri'nde köleleştirilen Afrikalıların torunlarını ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Cariye</span>

Cariye ya da halayık, savaşta esir edilmiş veya başka bir şekilde köle konumuna düşmüş, her konuda efendisinin isteklerine bağlı bulunan kadınları ifade eder. Savaşta esir edilen kadınlar için karavaş ismi de kullanılır.

<i>Felsefenin Sefaleti</i> Karl Marx tarafından yazılan kitap

Felsefenin Sefaleti, 1843 ile 1849 yılları arasında sürgünde yaşayan Karl Marx'ın 1847 yılında Paris ve Brüksel'de yayınlanan kitabın adıdır. Bu eserde Marx, Fransız sosyalist filozof Pierre-Joseph Proudhon'un 1846 tarihli "Sefaletin Felsefesi" adlı eserinde ortaya koyduğu sosyalizm teorisini ve felsefi düşüncelerine eleştirel bir yaklaşım sergilemektedir ayrıca kendi komünist felsefesini de savunmaktadır. Eser, Fransızca kaleme alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Carpetbagger</span>

Carpetbagger, ABD tarihinde Amerikan İç Savaşı’nın 1865 yılında sona ermesiyle beraber yeniden yapılanma dönemi süresince Güney eyaletlerine gelen beyaz Kuzeyliler için kullanılan aşağılayıcı terimdir.

<span class="mw-page-title-main">İslam'da kölelik</span>

İslam'da kölelik, tarih boyunca birbirinden farklı şekillerde ve görüşlerde ele alınmış bir konudur.

<span class="mw-page-title-main">Lysander Spooner</span> Amerikalı filozof ve yazar (1808 – 1887)

Lysander Spooner, Amerikalı politik düşünür, deneme ve kitapçık yazarı, üniteryen, kölelik karşıtı, bireyci anarşist, hukuk kuramcısı, sosyalist Birinci Enternasyonal'in bir üyesi ve girişimcidir.

<i>Tom Amcanın Kulübesi</i> Harriet Beecher Stoweun 1852 tarihli romanı

Tom Amca'nın Kulübesi, Amerikalı yazar Harriet Beecher Stowe'un kaleme aldığı kölelik karşıtı roman. 1852'de yayımlanan kitap, Will Kaufman'a göre "İç Savaş'ın temellerinin atılmasına katkı yapmıştı".

<span class="mw-page-title-main">Harriet Tubman</span> Amerikalı eylemci hemşire

Harriet Tubman, Siyahi Amerikalı kölelik karşıtı eylemci, Süfrajet, Sivil haklar eylemcisi ve Amerikan İç Savaşı sırasında Konfederasyon aleyhine çalışıp Birlik lehine casusluk yapmış hemşire.

<span class="mw-page-title-main">Antik Yunanistan'da kölelik</span>

Antik Yunanistan'da kölelik, o dönemde diğer toplumlardaki kölelik kadar yaygın bir durumdu. Eski Yunanistan'daki bazı yazarlar köleliği doğal ve hatta gerekli görmüşlerdir. Bu paradigma, Sokratik diyaloglarda özellikle sorgulamıştır; Stoacılar, kayıtlara göre köleliği kınayan ilk kişilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Yeraltı Demiryolu</span>

Yeraltı Demiryolu, 19. yüzyılın başından ortasına kadar Amerika Birleşik Devletleri'nde kurulan ve Afrikalı-Amerikalı köleler tarafından köleliğin kaldırıldığı özgür eyaletlere, Kanada'ya ve Nova Scotia'ya kölelik karşıtları ve kölelik karşıtlığına sempati duyanlar yardımıyla kaçmak için kullanılan gizli yollar ve güvenli evler ağıydı. Bu terim aynı zamanda kaçakçılara yardım eden, siyah ve beyaz, özgür veya köle, tüm kölelik karşıtları için de kullanılmaktadır. Meksika'ya veya denizaşırı ülkelere çeşitli diğer yollar da bulunmaktaydı. 1763-83 yılları haricinde İspanyol toprakları olan Florida'ya, güneye doğru giden daha erken bir kaçış yolu, 17. yüzyılın sonlarından Florida'nın 1821'de ABD toprağı olmasına dek kullanılmıştır. Kaçak köleler, Florida'nın el değiştirmesinin ana nedeni idi. Bununla birlikte, şu anda genel olarak Yeraltı Demiryolu olarak bilinen ağ, 1700'lerin sonlarında kuruldu ve kuzeydeki özgür eyaletler ve Kanada'ya doğru uzanarak 1850-1860 arasında doruğa ulaştı. Bir tahmin 1850'de 100.000 kölenin Yeraltı Demiryolu aracılığıyla kaçtığını belirtmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri'nde kölelik</span>

Amerika Birleşik Devletleri'nde kölelik, 1776'da Amerikan ulusunun doğuşundan 1865 yılında 13. değişiklikle kaldırılana kadar, çoğunlukla Afrikalı ve Afroamerikalılardan oluşan taşınır mal statüsünde yasal bir kurumdu. Kölelik, erken sömürge günlerinden beri İngiliz Amerikası'nda uygulanmaktaydı ve 1776'da Bağımsızlık Bildirgesi zamanında on üç kolonide yasaldı. Köleleştirilmiş bir kişi yasal olarak bir tür maldı ve diğer kişisel mallar gibi satın alınabilir, satılabilir veya devredilebilirdi. Bir at gibi, yetenekli köleleştirilmiş bir insan çalıştırılabilir ve yeni köleleştirilmiş insanların üretimi için yetiştirilebilirdi. Kölelik, 1865'e kadar eyaletlerin yaklaşık yarısında sürdü. Ekonomik bir sistem olarak, kölelik, büyük ölçüde kiralama yöntemi ile değiştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Afrika'da kölelik</span>

Kölelik tarihsel olarak Afrika'da yaygındı ve Modern Afrika'da kölelik hala bazı Afrika ülkelerinde devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İzlanda'da Kölelik</span>

Vikingler kıyı şehirlerini kurmaya başladığından beridir kölelik yüzyıllardır İrlanda'da vardı. Ancak 11. yüzyılda Dublin İskandinav-Gal Krallığında zirveye ulaştı.

<span class="mw-page-title-main">Kölelerin evliliği (Amerika Birleşik Devletleri)</span>

İç Savaş'tan önce Amerika Birleşik Devletleri'ndeki kölelerin evliliği genellikle yasal değildi. Afrika Amerikalı köleler mal olarak düşünülürdü ve kölelik İç Savaştan sonra kaldırılmasıyla ve Amerika Birleşik Devletleri Anayasası'nın on üçüncü değişikliğine kadar kölelerin sivil ve insan hakları reddedildi. Hem eyalet hem de federal yasalar, köleler için olan hakları reddediyor veya nadiren tanıyordu.

<span class="mw-page-title-main">1844 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1844 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimi, 1 Kasım Cuma ile 4 Aralık 1844 Çarşamba tarihleri arasında yapılan dört yılda bir yapılan 15. başkanlık seçimiydi. Demokrat James K. Polk, kölelik ve Teksas Cumhuriyeti'nin ilhak'ı ile ilgili konular ekseninde tansiyonu oldukça yüksek gerçekleşen seçimde Whig adayı Henry Clay'a karşı başa baş geçen bir oylamada zafer elde ederek Amerika'nın 11. Başkanı seçilmiştir.