İçeriğe atla

Fraumünster

Fraumünster, Zürich

Fraumünster Zürih'te bir kilise. Reformasyon dönemine kadar aynı bölgedeki Grossmünster ve Wasserkirche ile birlikte şehrin azizleri olan Felix ve Regula ile ilşkili kabul edilirlerdi.

Tarihçe ve kuruluş efsanesi

Manastırın girişinde Paul Bodmer tarafından yapılmış olan ve kuruluş efsanesini anlatan resim.

Kuruluşuna dair anlatılan efsaneye göre Frank kralı Alman Ludwig'in iki kızı Hildegard ve Bertrha, Baldern kalesinden Albis'e gelir ve kendilerini Tanrı yoluna adarlar. Sık sık yakınlardaki Zürih'e uğrayıp aziz Felix ve Regula'nın şapelinde dua ederler. Tanrı bu inançlı kızkardeşlere bir geyik gönderir. Geyiğin boynuzlarında parlak bir ışık yanmakta ve kardeşlere karanlık ormanın içinde yol göstermektedir. Geyik sonunda kardeşleri Limmat'ın kıyısında daha sonra kilisenin yapılacağı yere getirir. Ludwig de buraya bir manastır inşa ettiririr, idaresini, önce büyük kızkardeş Hildegard, daha sonra da küçüğü olan Bertha yürütür.

Kuruluş efsanesi Paul Bodmer tarafından kilisenin girişine 1924-34 arasında resmedilmiştir. 1988'de kurulan Fraumünster topluluğu da bayraklarını mavi bir zemin üzerinde geyik boynuzu ve, boynuzlarında sarı ışıklar biçiminde seçmiştir.

Tarihçe

Grossmünster'den görünüm: Sol tarafta Stadthaus (şehir yönetim binası), sağ tarafta Fraumünster ve Münsterhof, iki binanın arasında da tarihi manastır kemeri

Kilise 9. yüzyıldan beri latince olarak Monasterium Thuricense şeklinde anılır. 14. yüzyıldan 1524'e kadar "Gotshus zu Frowenmünster" (Kadınlar Kilisesi) şeklinde kullanılmıştır.[1] 9. yüzyılda Şarlman'ın torunu Ludwig (Alman) tarafından en büyük kızı Hildegard için yaptırılıp Benediktin Tarikatına bağışlanmıştır.[2] Bunlarla da yetinmeyip Zürih topraklarını, Uri ve Albis ormanlarını Benediktin Tarikatına bağışladı, manastıra ayrıcalıklar sağladı, şehri manastırın kadın baş papazının yönetimine verdi ve direkt olarak kendi korumasına aldı. 1045'te III. Heinrich manastıra pazar yeri kurma, geçiş parası alma, para basma gibi yetkiler de verdi ve böylece manastır şehrin hakimi haline gelmiş oldu.[2]

Zürih, 1218'de Zähringer Hanedanı'nın sona ermesiyle bağımsız bir şehir ('Imperial free city') haline geldi ve eyalet ile karşılaştırabilir bir statü kazandı. Bu sayede manastırın da politik gücü arttı. Manastırın baş rahibesi genellikle soylu sınıfından biri olur ve Zürih belediye başkanını da atardı. Manastırın en çok bilinen baş rahibesi Elizabeth von Wetzikon'dur (1235 – 1298). Manastırın gücü 14. yüzyıla doğru azalmaya başladı. Lonca kanunlarının çıkmasıyla birlikte Zürih'in ilk bağımsız belediye başkanı Rudolf Brun oldu.

Zwingli'nin reformasyon hareketi döneminde, 20 Kasım 1524'te manastır dağıtıldı. Son başrahibesi Katharina von Zimmern (1478-1547) idi.

1898'de şehrin yönetim binası Stadthaus'a yeni odalar yapabilmek için manastır binaları yıkıldı, sadece kilise binası kaldı.

Chagal pencereleri

Manastırın koro yerinde 5 adet geniş renkli cam pencere Marc Chagall tarafından 1970'te yapılmış olan eserleri sergilemektedir. Her biri baskın renklerde ve Hristiyanlığın önemli öykülerini resmeder. Soldan sağa doğru

  • Peygamberler (kırmızı), İlyas'ın göğe yükselişi
  • Yakup (mavi), savaşları ve cennet rüyaları
  • İsa (yeşil), hayatından değişik sahneler
  • Sion (sarı), bir meleğin kıyamet borazanı çalışı
  • Kanunlar (mavi), Musa'nın aşağıya doğru halkına acıyarak bakışı
Giacometti'nin "kutsal cennet" penceresi

Giacometti penceresi

Aynı derecede etkileyici bir başka vitray çalışması da kuzey cephesinde 9 metre yüksekliğindeki Augusto Giacometti tarafından 1945'te yapılmış olan çalışmadır. Gıacometti'nin 1919'dan sonra yapmış olduğu 20'den fazla vitraydan oluşur. 30'lu yıllardaki kriz ve ardından savaş yılları çalışmanın yerleştirilmesine engel oldu ve ancak 9 Ekim 1945'te Giacometti'nin de katıldığı bir törenle açılabildi. Giacometti'nin "kutsal cennet" çalışması 27 m2 genişliğinde olup Changal'ın isa penceresinden iki kat büyüktür. Vitray'da Baba Tanrı ve İsa figüründen başka İşaya, Yeremya, Ezekiel, Danyal, Hoşea ve Joel, Amos ve Ovadya gibi peygamberler, ayrıca en alt sırada dört evangelist yer alır.[3]

Vitray'ın canlı renkleri ancak 2007 yılında yapılan bakım çalışmalarından sonra belirgin hale gelmiştir.[3]

Kaynakça

  1. ^ Vogelsanger, Zürich und sein Fraumünster, S. 467, Anm. 1.
  2. ^ a b History of Zurich 6 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 07.02.2017 tarihinde alındı
  3. ^ a b Die Fenster, Giacometti-Fenster, 12 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. kilisenin resmi sitesi fraumuenster.ch, 12.04.2019 tarihinde alındı.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kariye Camii</span> İstanbulda camiye çevrilen bir Rum Ortodoks kilisesi

Kariye Camii veya eskiden Azize Kurtarıcı Hora Kilisesi, İstanbul'un Fatih ilçesinin Edirnekapı semtinde camiye çevrilmiş bir Rum Ortodoks kilisesi ve müze.

<span class="mw-page-title-main">Zürih</span> İsviçrenin Zürih kantonunun başkenti; finans merkezi

Zürih, İsviçre'nin en büyük kentidir. 2018 yılında Zürih Belediyesinde nüfus 415.367, çevre ilçeleriyle birlikte nüfusu 1,39 milyon kişidir. Zürih şehri Zürih Kantonu'nun başkentidir. İsviçre'nin ekonomik ve Almanca konuşulan bölgesinin kültürel merkezidir. FIFA merkezi Zürih’te bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Nursialı Benediktus</span> İtalyada yaşamış hem ortodoks hem katolik mezhebine göre aziz kabul edilen bir din adamı

Nursialı Benediktus, İtalya'da yaşamış, Ortodoks ve Katolik Kiliselerince aziz kabul edilen bir din adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sümela Manastırı</span> Trabzonda bulunan eski Rum Ortodoks manastır ve kilise kompleksi

Sümela Manastırı, Trabzon'un Maçka ilçesindeki Altındere Vadisi Millî Parkı sınırları içerisinde yer alan Meryem Ana Deresi'nin batı yamaçlarında yer alan, Kara tepesinin üzerinde ve deniz seviyesinden 1.150 m yükseklikte konumlanmış Rum Ortodoks manastır ve kilise kompleksidir. 1923 yılında Rum Kırımı ve Mübadele sorunu'ndan dolayı terk edilmek zorunda kalmıştır.

<i>Gülün Adı</i>

Gülün Adı, İtalyan yazar Umberto Eco'nun 1980'de yayımlanan tarihi polisiye romanı.

<span class="mw-page-title-main">Zwolle</span>

Zwolle, Hollanda'da Overijssel ilinin merkez şehri olan bir belediye ve şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Zeyrek Camii</span> Bizans İmparatorluğu dönemine ait dinî yapı

Zeyrek Camii veya Pantokrator Manastırı, İstanbul'un Fatih ilçesine bağlı Fazilet Sokağı'nda Haliç'e bakan büyük bir camidir. İki eski Bizans kilisesi ve birleştirilmiş bir şapelden oluşur ve Konstantinopolis'teki Orta Bizans mimarisinin en iyi örneğini temsil eder. Ayasofya'dan sonra İstanbul'da ayakta kalan en büyük Bizans dinî yapısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bomonti Gürcü Katolik Kilisesi</span>

Bomonti Gürcü Katolik Kilisesi ve Manastırı ya da tam adıyla Notre Dame de Lourdes Gürcü Katolik Kilisesi eski yazılı kaynaklarda adı yaygın olarak Feriköy Gürcü Katolik Kilisesi olarak geçer, İstanbul'un Şişli ilçesinde yer alan bir Gürcü Katolik kilisesidir. Bomonti semtinde bulunan kilise, dünyada az sayıdaki Gürcü Katolik kilisesinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Chartres Katedrali</span>

Chartres Katedrali, Paris'in 80 km güneybatısında bulunan Chartres kentinde 13. yüzyılda kurulmuş olan; Romanesk mimari teknikleri ile yapılmış olmasına rağmen Gotik mimariyi en iyi temsil eden ve günümüze kadar özgün heykelleri, vitrayları ve döşemeleri ile en çok korunmuş olan bir anıt eserdir. Bu iki mimari tarzın birbirlerinden ayrı değil, ama birbirlerinin devamı olduğunu gösteren en iyi örnektir. Günümüze kadar korunarak gelen katedral, daha önce yangınla yok olan katedralin yerine 1193 ile 1250 yılları arasında yapılmış olan ve 4. yüzyıldan itibaren aynı yerde inşa edilen beşinci katedraldir.

<span class="mw-page-title-main">Orval Manastırı</span>

Orval Manastırı, Belçika'nın Gaume bölgesinde 1132 yılında kurulmuş Sistersiyenlere ait bir manastırdır. Lüksemburg eyaletinde Villers-devant-Orval köyünde bulunur. Tarihi, ruhani yaşantısı ve burada üretilen Trapist birası ve peyniri ile ünlüdür. Trapist ismini kullanmaya yetkili 6 manastırdan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Saint-Germain-des-Prés Manastırı</span>

Saint-Germain-des-Prés Manastırı şu an Paris 6. bölgede bulunan 6. yüzyılda inşa edilmiş Benediktin tarikatına ait bir manastırdır. Bu manastır Paris'in Saint-German-des-Prés mahallesine adını vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Felix ve Regula</span>

Felix ve Regula Zürih şehrinin 3 koruyucu azizinden ikisi. Katolik kilisesi tarafından aziz ilan edilmişlerdir. Erken dönem Orta Çağ'ına ait bir efsaneye göre Hristiyanlara karşı zulüm uygulayan Roma imparatoru Diocletianus tarafından öldürülmüş ve şehit olmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Grossmünster</span>

Grossmünster, İsviçre'nin Zürih kentinde olan Romanesk tarzı bir Protestan kilisesidir. Koruyucu azizleri, Zürih şehrinin de koruyucu azizleri sayılan Felix ve Regula ile Exuperantius'tur. Zürih'teki üç büyük kiliseden birisidir. Limmat Nehri kıyılarında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Marko Manastırı</span> Makedonyada bir manastır.

Marko Manastırı, Kuzey Makedonya'da, Üsküp'ün güneybatısında, şehre yaklaşık 18 km uzaklıktaki Markova Sušica köyünde bulunan manastırdır. Manastırın inşasına Sırp Kral Vukašin önderliğinde 1345 yılında başlanmış olsa da, içindeki freskler dönemde yaşanan Osmanlı akınları ve iç karışıklıklar nedeniyle oğlu Prens Marko tarafından yaklaşık 30 yıl sonra tamamlanabilmiştir. Manastırın Katholikon'u Aziz Dimitrios kilisesidir ve bu kilise manastır kompleksinin merkezini oluştur.

<span class="mw-page-title-main">Lesnovo Manastırı</span> Makedonyada bir manastır

Lesnova Manastırı ya da resmi adıyla Başmelek Mikail ve Lesnova'lı keşiş aziz Gabriel manastırı Orta Çağ Makedonya'sının en önemli anıtlarından biridir. günümüze ulaşan yapı bir 14. yüzyıl bir Sırp soylusu olan Jovan Oliver tarafından yaptırılmıştır. Manastırın katholikonu genel olarak iyi korunmuş freskleri ile ünlüdür ve bugün hala Makedon Ortodoks Kilisesi'ne bağlı olarak aktifliğini sürdürmektedir.

Ortodoks Hristiyanlık, Doğu Ortodoks Kilisesi ve Oryantal Ortodoksluk için kullanılan ortak adlandırma. Hristiyanlığın bu iki mezhebi de antik Hristiyan Kilisesi'nin inancı, doktrini ve uygulamalarına olan bozulmaz bağı vurgulamak için ortodoks kavramını kullanır. Bu iki mezhebin üyeleri kendilerine sadece "Ortodoks Hristiyan" dese de "Doğu" ve "Oryantal" sıfatları bu grupların dışındakiler tarafından bu iki grubu ayırmak için kullanılır. Bu iki grup 451 yılındaki Kalkedon Konsili'nin ortodoksisi hakkında görüş ayrılığı yaşamışlardır ve hala aralarında bir komünyon yoktur; ancak hala birçok aynı doktrine, benzer kilise yapılanmasına ve benzer ibadetlere sahiptirler. İki inancın birleşmesi için yakın zamanda birçok görüşme yapılmış, birçok konuda uzlaşı sağlanmışsa da resmi bir birlik için henüz somut adımlar atılmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vardzia</span>

Vardzia güney Gürcistan'daki bir mağara manastırıdır. Kura Nehri'nin sol yakasında bulunan Eruşeti Dağı'nın eteklerinden kazılmış olan manastır, Aspindza'ya otuz kilometre uzaklıktadır. Ana inşaat dönemi on ikinci yüzyılın ikinci yarısıydı. Mağaralar, uçurum boyunca yaklaşık beş yüz metre boyunca uzanır ve on dokuz katmandan oluşur. Meryem'in ölümü Kilisesinin tarihi, Tamar ve Rustaveli'nin altın çağını yaşandığı 1180'lere dayanır. Kilisede önemli duvar ressamlığı serileri vardır. Bölge, on altıncı yüzyılda Osmanlı'nın bölgeyi fethetmesinden sonra büyük ölçüde terk edilmiştir. Günümüzde devlet mirasının parçası olan genişletilmiş Vardzia-Hertvisi bölgesi, UNESCO Dünya Mirası listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Şemokmedi Manastırı</span>

Şemokmedi manastırı Gürcistan'ın güneybatısında kalan bölge Guria'nın Şemokendi kasabasında konumlanmış bir Gürcü Ortodoks manastırdır. 15. yüzyılda kurulan Şemokmedi manastırı, piskoposun malikanesi ve Gurieli hanedanlığının mezarlığı olarak işlev görüyordu. Kilise hazinelerinin tutulması için güven bir yerdi ve yüzyıllar boyunca diğer Gürcü manastırlarından çok çeşitli nesneler buraya getirilip saklanmıştır. 19. yüzyıldaki soygundan kurtulan koleksiyonun bölümleri şu anda Gürcistan'daki müzelerde sergileniyor.

<span class="mw-page-title-main">Dodo Kilisesi</span>

Dodo Boynuzu ayrıca bilinen adıyla Dodo Kilisesi, Davit Gareca manastır kompleksinde bulunan tarihi ve mimari bir anıttır. Kilise, Doğu Gürcistan'ın Kaheti bölgesindeki Gareca Dağı'nın yarı çöl yamaçlarında konumlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Augusto Giacometti</span> İsviçreli ressam

Augusto Giacometti İsviçreli ressam. Jugendstil ve Sembolizmin önemli izleyicilerinden biridir, ayrıca vitray sanatında yaptığı geliştirmeler, büyük boyutlu duvar resimleri ve sevilen afişleri ile tanınmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.