İçeriğe atla

Franz Ferdinand

Arşidük Franz Ferdinand
Avusturya Arşidükü Franz Ferdinand
Avusturya Arşidükü
Hüküm süresi20 Kasım 1875 – 28 Haziran 1914
Önce gelenII. Franz
Sonra gelenArşidük Karl
Doğum18 Aralık 1863(1863-12-18)
Graz, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
Ölüm28 Haziran 1914 (50 yaşında)
Saraybosna, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
Eş(ler)iSophie
Çocuk(lar)ıSophie
Maximilian
Ernst
HanedanHabsburg-Lorraine Hanedanı
BabasıKarl Ludwig
AnnesiMaria Annunciata
DiniRoma Katoliği
İmza

Franz Ferdinand (18 Aralık 1863 – 28 Haziran 1914), Avusturya Arşidükü, Avusturya İmparatorluk prensi, Macaristan ve Bohemya Krallığı Prensi ve ölümünden önce 1896 yılında Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun tahtının varisi oldu.

1895 ünvanı alan eşi Sophie'den Sophie von Hohenberg (1901-1990), Hohenberg dükü Maximillian (1902-1962) ve Prens Ernst von Hohenberg (1904-1954) adlı 3 çocuğu oldu.

Eşiyle Haziran 1914 tarihinde Saraybosna'yı ziyareti sırasında gerçekleşen birçok suikasttan yara almadan kurtuldu. Ancak, 28 Haziran 1914 tarihinde saat 01.15'te, üzeri açık otomobille eşiyle Saraybosna sokaklarında ilerlerken, Sırp suikastçı Gavrilo Princip'in saldırısına uğradı. Princip'in tabancasından çıkan kurşun, boynuna girip çıkarak, arkasında duran eşine saplandı. Franz Ferdinand ve eşi Prenses Sophie, suikastte öldüler. Suikastçı, iki ülkeyi bir arada tutan Habsburg Hanedanı'nın tek veliahdını öldürdüğünden Avusturya-Macaristan, suikasttan sorumlu tuttuğu Sırbistan'a savaş açarak, I. Dünya Savaşı'nın çıkmasına neden oldu.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Dünya Savaşı</span> Avrupada başlayan küresel savaş (1914–1918)

I. Dünya Savaşı, 28 Temmuz 1914 tarihinde başlayıp 11 Kasım 1918 tarihinde sona eren Avrupa merkezli küresel bir savaştır. II. Dünya Savaşı'na (1939-1945) kadar Dünya Savaşı veya Büyük Savaş olarak adlandırılmıştır. Savaşın taraflarından biri olan Osmanlı İmparatorluğu'nda "Genel Savaş" anlamında Harb-i Umumi, halk arasında ise Seferberlik olarak adlandırılmıştır. 1917'de Amerika Birleşik Devletleri'nin savaşa katılmasına kadar bu savaş ABD basınında Avrupa Savaşı olarak anılmıştır. Savaşan taraflar, çoğunlukla Avrupa, Kafkasya, Amerika, Orta Doğu ve Afrika ile Asya'nın bazı bölgelerinde çatıştılar.

Casus belli, Türkçeye "savaş nedeni" olarak çevrilebilecek Latince bir uluslararası ilişkiler terimi. Bir ülkenin savaşa girme nedenini belirtmek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Gavrilo Princip</span> Sırp milliyetçisi

Gavrilo Princip, 28 Haziran 1914'te Saraybosna'yı ziyarete gelen Avusturya-Macaristan İmparatorluğu veliahtı Arşidük Franz Ferdinand'ı öldürerek, I. Dünya Savaşı'nın başlamasına neden olan Saraybosnalı Sırp milliyetçisi genç. Gavrilo Princip Sırpçada Prensip Müjdecisi anlamına gelmektedir. Bu suikast, I. Dünya Savaşı'nın gerçek nedeni olmamasına rağmen, barut fıçısına atılan bir kıvılcım etkisi göstermiştir. Yani kısmen günümüz Dünya düzeninin temeline sebep olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya-Macaristan İmparatorluğu</span> 1867 ile 1918 yılları arasında Orta Avrupada var olan bir monarşi

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Orta Avrupa'da hüküm sürmüş ve I. Dünya Savaşı'ndan sonra yıkılmış bir imparatorluktur. Bu imparatorluğu oluşturan Avusturya İmparatorluğu ve Macaristan Krallığı aslında içişlerinde bağımsız iki ayrı ülkeydi fakat dışişleri açısından, Avrupa'nın birçok ülkesinde hüküm süren Habsburg Hanedanı'na mensup tek bir Habsburg imparatoru tarafından yönetilmekteydi. Resmî para birimi Kron'du.

<span class="mw-page-title-main">Saraybosna Suikastı</span>

Saraybosna Suikastı, 28 Haziran 1914 saat 01.15'te Arşidük Franz Ferdinand'a Gavrilo Princip adındaki bir Boşnak Sırp tarafından düzenlendi. Princip, aynı zamanda Muhamed Mehmedbašić, Vaso Čubrilović, Nedeljko Čabrinović, Cvjetko Popović ve Trifko Grabež içeren ve Boşnak Sırp Danilo Ilić ve Kara El adlı gizli cemiyetinin bir üyesi tarafından koordine edilen altı suikastçıdan biriydi. Suikastın siyasi amacı, Avusturya-Macaristan'ın Güney Slav eyaletlerini bir Yugoslavya'da birleştirebilmek için koparmaktı. Suikastçıların bu girişimlerinin nedenleri, daha sonra Genç Bosna olarak bilinen hareketle tutarlıydı. Suikast, Avusturya-Macaristan'ın daha sonra Sırbistan Krallığı'na bir ültimatom vermesi ve kısmen reddedilmesi ile doğrudan I. Dünya Savaşı'na yol açtı. Avusturya-Macaristan daha sonra Sırbistan'a savaş ilan ederek çoğu Avrupa devleti arasında savaşa yol açan eylemleri tetikledi.

Temmuz Ültimatomu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun 23 Temmuz 1914 tarihinde Sırbistan Krallığı'na verdiği ültimatomdur. Bu ültimatom, Avrupa'da siyasi krize neden oldu. Sonrasında ise I. Dünya Savaşı'na neden oldu. Ültimatomun nedeni, Avusturya tahtının veliahtı olan Arşidük Franz Ferdinand'ın, Sırp milliyetçi Nedeljko Çabrinoviç tarafından öldürülmeye çalışılmasıydı. Her ne kadar Arşidük suikasttan sağ kurtulsa da aynı gün içerisinde bir başka Sırp milliyetçisi Gavrilo Princip tarafından öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">1914 Fransa Bisiklet Turu</span>

1914 Fransa Bisiklet Turu, Fransa Bisiklet Turu'nun 12. sürümüydü. 1914 yılı 28 Haziran-26 Temmuz tarihleri arasında yapıldı. Toplam yarış mesafesi 5.405 km ve bisikletçilerin hız ortalaması 26,835 km/saatti. Tur Belçikalı bisikletçi Philippe Thys tarafından kazanıldı.

<span class="mw-page-title-main">III. Ferdinand (Kutsal Roma imparatoru)</span>

III. Ferdinand, Kutsal Roma imparatoru (1637–1657).

<span class="mw-page-title-main">II. Franz (Kutsal Roma imparatoru)</span> Son Kutsal Roma imparatoru (1792–1806) ve ilk Avusturya imparatoru (1806–35)

II. veya I. Franz 1792ʼden 1806ʼya kadar II. Franz olarak son Kutsal Roma imparatoru ve 1804ʼten 1835ʼe kadar I. Franz olarak ilk Avusturya imparatoruydu. Aynı zamanda Macaristan, Hırvatistan ve Bohemya kralıydı ve 1815ʼte kurulmasının ardından ilk Alman Konfederasyonu başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">I. Maximilian (Meksika imparatoru)</span> Meksika imparatoru (1864–1867)

I. Maximilian Avusturya İmparatorluk ailesi olan Habsburg-Lorraine'in bir üyesi olarak dünyaya geldi. Fransa imparatoru III. Napolyon'un ve bir grup Meksikalı monarşi yanlısının desteği ile 10 Nisan 1864'te Meksika İmparatoru ilan edildi. Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere pek çok yabancı devlet hükümdarlığını reddetti. Başlarında Benito Juárez olan Cumhuriyetçiler tarafından yakalanıp Santiago de Querétaro'da 1867 yılında kurşuna dizilerek infaz edildi.

<span class="mw-page-title-main">Franz Joseph</span> Avusturya-Macaristan imparatoru (1830-1916; hd: 1848-1916)

Franz Joseph, 1848-1916 yılları arasında hüküm sürmüş olan Avusturya-Macaristan imparatoru. Avusturya-Macaristan'ın en uzun hüküm süren imparatorudur. 1914'te Sırbistan'a savaş açarak I. Dünya Savaşı'nın çıkmasına neden olmuş ve savaş devam ederken ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Oskar Potiorek</span>

Oskar Potiorek 1911-1914 yılları arasında Bosna-Hersek Valisi olarak görev yapmış Avusturyalı generaldir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan-Osmanlı savaşları</span> 16. yüzyılda Macaristan İmparatorluğu ile Osmanlı İmparatorluğu arasında yapılan savaşlar

16. yüzyıla gelindiğinde Osmanlılar'ın Balkanlar'daki gücü giderek artarken, Macaristan Krallığı köylü isyanlarıyla giderek zayıflıyordu. II. Ulászló'nun ölümünden (1516) sonra dokuz yaşında tahta geçen II. Lajos döneminde Macaristan'a yönelik Osmanlı tehdidi yeniden yükseldi. Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman, 1521'de Belgrad'ı almasından sonra, 23 Nisan 1526 tarihinde başlayarak, 5 Ekim 1526 tarihinde sona eren ve "Engürüs Seferi" adı verilen 3. sefer-i hümayununda, Macar kuvvetlerinin son direnişi gösterdiği ve Macar kralı Lajos'un da yaşamını yitirdiği Mohaç Savaşı'nın ardından başkent Budin'e girerek bağımsız Macaristan Krallığı'na son verdi.

<span class="mw-page-title-main">Bad Ischl</span> Yukarı Avusturya ilinin Gmunden ilçesine bağlı belediye

Bad Ischl, Avusturya'da bir kaplıca şehridir. Salzkammergut bölgesinin merkezinde, Traun Nehri'nde, Yukarı Avusturya'nın güney kesiminde yer almaktadır. Kasaba, Ahorn, Bad Ischl, Haiden, Jainzen, Kaltenbach, Lauffen, Lindau, Pfandl, Perneck, Reiterndorf ve Rettenbach gibi kadastro topluluklarından (Katastralgemeinden) oluşur.

<span class="mw-page-title-main">István Tisza</span> Macar siyasetçi (1861-1918)

Kont István Tisza de Borosjenő et Szeged Macar siyasetçi, siyaset bilimci, başbakan ve Macar Bilimler Akademisi üyesi. Yaşamının en öne çıkan dönemi ikinci defa başbakan olduğu sırada Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı'na girmesidir. Daha sonra Krizantem Devrimi sırasında aynı zamanda Macaristan'ın Avusturya ile olan siyasi birliğini bitirdiği gün olan 31 Ekim 1918'de suikaste uğrayarak öldürülmüştür. Tisza Avusturya Macaristan imparatorluğu'nun çifte monarşi rejimini desteklemiştir ve o zamanların liberal-muhafazakâr ittifakı içinde yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Karl</span>

I. Karl veya I. Charles Avusturya'nın son imparatoru, Macaristan'ın son kralı, Bohemya Krallığı'nın son kralı, ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun dağılmasından önce Habsburg-Lorraine Hanedanı'na ait son hükümdar.

<span class="mw-page-title-main">I. Ferdinand (Avusturya imparatoru)</span>

I. Ferdinand 1835'ten 1848'de tahttan çekilmesine kadar Avusturya imparatoru. Avusturya'nın hükümdarı olarak aynı zamanda Alman Konfederasyonu'nun başkanı, Macaristan kralı, Hırvatistan ve Bohemya, Lombardiya-Venedik kralı ve daha pek çok küçük unvanın sahibi idi.

<span class="mw-page-title-main">Askerî Liyakat Haçı (Avusturya-Macaristan)</span>

Askeri Liyakat Haçı Avusturya İmparatorluğu'nda ve 1867'de Çifte Monarşi'nin kurulmasından sonra Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nda verilen bir madalyaydı. İlk olarak 22 Ekim 1849'da kurulmuş ve var olduğu yıllar boyunca tasarım ve ödül kriterler konusunda çeşitli revizyonlardan geçmiştir. 1918'de Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun dağılmasıyla mülga hale geldi.

<span class="mw-page-title-main">Danilo Ilić</span>

Danilo Ilić Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Arşidükü Franz Ferdinand'a Saraybosna Suikastı'nı düzenleyen bosnalı bir sırptı.