İçeriğe atla

Františka Plamínková

Františka Plamínková (1921)
imza
imza

Františka Faustina Plamínková (doğum 5 Şubat 1875, Prag, Avusturya-Macaristan; ölüm 30 Haziran 1942 Prag-Kobylisy'de idam edilerek) Çekoslovak kadın hakları aktivistiydi .

Hayatı

Františka Plamínková, František Plamínek ve Františka'nın üç kızının en küçüğüydü. Krubnerová'da doğdu ve Prag Karlsplatz'da büyüdü. 1894 - 1900 yılları arasında aritmetik, yazma, çizim ve öğretmenlik formasyonu konularını içeren pedagojik eğitim kursunu tamamladı. Öğretmenler derneğine üye oldu ve takiben Evli Kadınların Ücretli İstihdam Hakkına (cs) ve öğretmenlerin evlenmesini yasaklayan yasalara karşı kampanya yürüttü.

1903'te Prag'da Marie Tůmová ile birlikte “Çek Kadın Derneği” ni (Ženský klub český) kurdu. 1905'te de özellikle kadınların oy hakkı mücadelesi için bir dernek kurdu. 1907'de Cisleithanien'de, Bohemya ve Moravya'daki erkeklere nüfus sayımında yer alma hakkı verildi, ancak kadınlara bu hak yine kabul edilmedi. 1907'de yerel ve bölgesel seçimlerde kadınların da yer alması için girişimlerde bulundu. 1908'de Božena Viková-Kunětická, Bohemya ve Moravya'da seçimlere giren ilk kadın oldu. Bu seçim sonucu iptal edilse bile Çek kadın hareketinin ulusal ve uluslararası alanında bilinirliğinin artmasına katkıda bulundu.[1]

Çekoslovakya'nın 1918'de kurulmasından sonra kadınlara seçme ve seçilme hakkı verildi. Plamínková, 1919'da Prag yerel seçimlerinde sosyalist Çek Ulusal Sosyal Partisi (ČSNS) listesinde yer aldı ve seçildi. Öğretmenlik mesleğini siyasette daha fazla yer almak için bıraktı. 1925'te Çekoslovakya Senatosuna seçildi ve 1939'daki Alman işgaline kadar düzenli olarak senatoda yer aldı.

Františka Plamínková, 1937. Internationale Studienkonferenz des Weltbundes für Frauenstimmrecht und staatsbürgerliche Frauenarbeit, in Zürich
1937, Františka Plamínková, Zürih

1922 yılında Milletler Cemiyeti'nde Çekoslavak delegesi olarak yer aldı. O yıllarda medeni hukukta ve toplumda eşitlik için mücadele etmek üzere Ženská národní rada'yı (women's ZNR) adlı kadın derneğini kurdu. ŽNR aynı zamanda Uluslararası Kadın İttifakı'nın (IWSA) ve Uluslararası Kadın Konseyi'nin (ICW) üyesiydi. Bu kurumlarda zaman içinde yönetici olarak da görev yaptı. Oluşan savaş tehlikesi nedeniyle, "Çekoslovak Barış ve Özgürlük Birliği"ni kurdu. Takiben savaşa karşı Prag'da barış örgütleri konferansı düzenledi.

1937'de Plamínková, Zürih'teki Dünya Kadınların Oy Hakkı ve Sivil Kadın Çalışmaları Federasyonu'nun Uluslararası Çalışma Konferansına katıldı. Savaş başlayınca Ženská národní rada örgütü direniş örgütü olan Petiční výbor Věrni zůstaneme'ye katıldı. Yüzlerce aktivist tutuklandı, toplama kamplarında hapsedildi ve öldürüldü.[2]

Mart 1939'daki Alman işgali sırasında tutuklandı ve ev hapsine alındı. Reinhard Heydrich'e yapılan başarılı suikast girişiminden sonra, Theresienstadt toplama kampında hapsedildi ve Haziran 1942'de Kobylisy poligonunda öldürüldü.

1992'de ölümünden sonra Tomáš Garrigue Masaryk nişanı ile onurlandırıldı.

Anısına olan eserler

Eski Şehir Meydanı'ndaki anıt plaket
  • Občanská rovnoprávnost žen (= Občanská knihovna, Band 9). Vydáno péči Ministerstva školství a národní osvěty ve státním knihoskladě v Praze, Prag 1920, OCLC 39801048 (Die bürgerliche Gleichberechtigung der Frauen.)
  • Der Versuch einer Autobiographie, in: Elga Kern (Hrsg.): Führende Frauen Europas, E. Reinhardt, München 1927, S. 170–182, Neuausgabe bearbeitet von Bettina Conrad und Ulrike Leuschner. Mit einem Vorwort von Edda Ziegler, Reinhardt, München 1999, ISBN 3-497-01480-X.

Edebiyat

  • Františka Plamínková, in: June Hannam, Mitzi Auchterlonie, Katherine Holden: International encyclopedia of women's suffrage. ABC-Clio, Santa Barbara, California 2000, ISBN 1-57607-064-6, S. 238.
  • Melissa Feinberg: Elusive Equality: Gender, Citizenship, and the Limits of Democracy in Czechoslovokia, 1918–1950. University of Pittsburgh Press, Pittsburgh, Pennsylvania 2006, ISBN 978-0-8229-7103-0.
  • Eva Uhrová: Radostná i hořká Františka Plamínková Mediasys, Prag 2014, ISBN 978-80-260-7207-2.
  • Katherine David: Czech Feminists and Nationalism in the Late Habsburg Monarchy: „The First in Austria“. In: Journal of Women's History, Volume 3, Number 2, Fall 1991, S. 26–45.
  • Jana Hradilková: Františka F. Plamínková, in: Alena Wagnerová (Hrsg.): Prager Frauen : neun Lebensbilder. Bollmann, Mannheim 1995, ISBN 978-3-927901-59-9, S. 97–122.
  • Portrait von Františka F. Plamínková. In: Margret Krannich (Hrsg.): Das gefühlte und das proklamierte Europa. Klartext, Essen 2011, S. 67–71. ISBN 978-3-8375-0498-9.
  • Helena Verdel (Hrsg.): Die hundert bedeutendsten Frauen des europäischen Ostens. Wieser, Klagenfurt 2003, ISBN 3-85129-421-1.

İnternet linkleri

Kaynakça

  1. ^ Luboš Velek: „Der“ erste weibliche Abgeordnete der Habsburgermonarchie im Böhmischen Landtag 1912, in: Österreichische Zeitschrift für Geschichtswissenschaften, 2/2015, S. 41–69
  2. ^ Květa Jechová: Emancipace shora, in: Paměť a dějiny 4/2013, Veröffentlichungen des ÚSTR, online auf: ustrcr.cz/... 12 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dünya Kadınlar Günü</span> uluslararası kadınlar günü

Dünya Kadınlar Günü, Birleşmiş Milletler tarafından bu şekilde tanımlanmış olarak her yıl 8 Mart'ta kutlanan uluslararası bir gündür. İnsan hakları temelinde kadınların siyasi ve sosyal bilincinin geliştirilmesine, ekonomik, siyasi ve sosyal başarılarının kutlanmasına ayrılmaktadır. Dünya Kadınlar Günü, kadın hakları hareketinde bir odak noktasıdır.

<i>M - Bir Şehir Katilini Arıyor</i>

M - Bir Şehir Katilini Arıyor, 1931 Almanya yapımı psikolojik gerilim filmidir. Özgün adı M'dir. İngilizce konuşulan ülkelerde Fritz Lang's M'in yanı sıra Murderers Among Us adı ile de gösterime sunulmuştu. Filmin yönetmeni Fritz Lang filmin senaryosunu da eşi Thea von Harbou ile birlikte yazmıştı. Filmin başrol oyuncusu Peter Lorre 'dur. Bu film Fritz Lang'ın ilk sesli filmidir ve kendisinin de belirttiği gibi filmografisindeki en iyi filmidir. Filmde bir Alman kentinde polisin seri cinayetler işleyen bir çocuk katilini yakalamakta yetersiz kalması üzerine tedirgin olan şehirdeki diğer suçluların da insan avına katılmaları anlatılmaktadır.

Çek Cumhuriyeti tarihi, bugünkü Çekya topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Çekoslovakya'nın İşgali</span>

Çekoslovakya'nın İşgali (1938-1945), Münih Antlaşması sonucu Almanya'nın, Südetler olarak bilinen bölgeyi işgal etmesiyle başlamıştır. 16 Mart 1939'da Alman birlikleri Çekoslovakya'nın geri kalanını da işgal ederek II. Dünya Savaşı'nın sonuna kadar ülkenin varlığına son vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Prag Taarruzu</span> Kızıl Ordunun II. Dünya Savaşındaki son stratejik taarruz harekâtı

Prag Taarruzu, Kızıl Ordu'nun II. Dünya Savaşı'ndaki son stratejik taarruz harekâtıdır. Prag'a yönelen Kızıl Ordu taarruzu ve Prag Muharebesi, 5 - 11 Mayıs 1945 tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Ayrıca muharebe, Prag Ayaklanması ile birlikte sürmesi dolayısıyla da önemlidir.

<span class="mw-page-title-main">Emil Hácha</span>

Emil Hácha, Çek avukat, 1938 yılından 1939 Çekoslovak Slovakya'nın üçüncü Cumhurbaşkanı. Mart 1939'dan itibaren Alman Himayesi altındaki Bohemya ve Moravya Protektorası'na başkanlık etti.

<span class="mw-page-title-main">Seyran Ateş</span> Kürt kökenli Alman avukat, aktivist, yazar

Seyran Ateş, Kürt kökenli Alman avukat, aktivist, yazar. Ayrıca kadın hakları savunucusu olarak da nitelendirilir. Berlin'de avukat olarak çoğunlukla aile hukuku ve ceza hukuku dallarında hizmet vermektedir. Ateş Alman İslam Konferansı üyesi idi ve Alman Entegrasyon Zirvesi 'ne katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Anthropoid Operasyonu</span> Alman SS Generali Reinhard Heydrichin öldürülmesinin kod adı

Anthropoid Operasyonu, Schutzstaffel (SS), Obergruppenführer ve Reichssicherheitshauptamt genel başkanı General der Polizei Reinhard Heydrich'e düzenlenen ve öldürülmesiyle sonuçlanan suikastin kod adıdır. Reinhard Heydrich Nazi Almanyası'nın birleşik güvenlik hizmetleri ve Bohemya ve Moravya Protektorası Reichsprotektor görevlerinde bulundu. Operasyon, Çekoslovak hükûmetinin onayı ile İngiliz Özel Operasyonlar İdaresi tarafından hazırlandıktan sonra 27 Mayıs 1942'de Prag'da gerçekleştirildi. Saldırıya uğrayan Heydrich, 4 Haziran 1942'de kaldırıldığı hastanede öldü. Ölümü, Alman SS birliklerince, köylerin tahrip edilmesi ve sivillerin öldürülmesi de dahil olmak üzere acımasız misilleme dalgasına yol açtı. Antropoid operasyonuyla II. Dünya Savaşı sırasında üst düzey bir Nazi lideri başarılı bir suikast sonucu öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Meryem İncili</span> Hristiyanlar tarafından kutsal yazı olarak kabul edilmemiş incil

Meryem İncili, 1896'da keşfedilmiş olup muhtemelen milattan sonra 160 yıllarında Gnostisizm etkisi altında yazılmış apokrif bir metindir.

<span class="mw-page-title-main">Toplumsal cinsiyet arkeolojisi</span> Arkeolojinin bir yan-disiplini

Toplumsal cinsiyet arkeolojisi, cinsiyetlerin sosyal anlamda inşasını arkeolojik buluşlar ışığında anlamlandırmayı amaçlayan arkeolojik bir metot ve araştırma alanıdır. Arkeolojinin cinsiyet araştırmaları ile birlikte ele alınması ile yorumsal arkeoloji kuramının bir sonucu olarak doğmuş bir alandır.

<span class="mw-page-title-main">Anna (Tirol)</span>

Anna Avusturya Arşidüşesi ve Habsburg Hanedanı'nın Tirol hanesi üyesi, Matthias ile evliliğinden sonra Kutsal Roma İmparatoriçesi, Almanya kraliçesi, Bohemya kraliçesi ve Macaristan kraliçesi.

<span class="mw-page-title-main">Johann von Böhmen</span> Bohemya kralı (1296-1346; hd. 1310–1346)

Johann veya Kör Johann 1313'ten Lüksemburg ve 1310'dan itibaren Bohemya kralı ve Polonya'nın itibari kralıydı. On yıldır kör olduktan sonra 50 yaşında Crécy Muharebesi'nde savaşırken öldüğü biliniyor.

Meral Akkent, Türk sosyolog, akademisyen ve feminist. Türkiye'nin ilk dünyanın üçüncü kent kadın müzesi olan İstanbul Kadın Müzesi'nin (2012) konsept geliştiricisi ve küratörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Marie Lang</span>

Marie Lang Avusturyalı bir feminist, teozofist ve yayımcıydı. 1858'de Viyana'da doğan Lang, liberal, üst-orta sınıf bir evde büyüdü. 1884'te ilk kocasından boşandıktan sonra Edmund Lang ile evlendi ve ikisi siyasetçiler ve entelektüeller için etkili bir salona ev sahipliği yaptı. 1880'lerin sonlarına doğru kadın hareketine katılarak kısa sürede etkili bir kadın hakları aktivisti oldu. 1893'te Auguste Fickert ve Rosa Mayreder ile birlikte Allgemeiner Österreichischer Frauenverein'i kurdu. Kanunun 30. Bölümünde yer alan ve kadınların siyasi katılımını yasaklayan derneklerin hükümlerine rağmen, üç arkadaş kadınların ve çocukların medeni haklarını düzenleyen yasalarda ve kadınların oy hakkı lehine yasal değişiklikler yapılması için etkili siyasetçiler ve aydınlardan oluşan ağlarını kullandılar. 1898'de kadın dergisi Dokumente der Frauen'ı kurdu ve 1902'ye kadar bu dergide yazı işleri müdürü olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Margarete Himmler</span>

Margarete Himmler, Marga Himmler olarak da bilinir, Reichsführer-SS Heinrich Himmler'in eşiydi.

<span class="mw-page-title-main">Albrecht von Wallenstein</span> Bohemyalı askeri ve siyasi lider

Albrecht Wenzel Eusebius von Wallenstein Otuz Yıl Savaşları sırasında Katolik tarafında savaşan Bohemyalı askeri lider ve devlet adamı. Başarılı askeri kariyeri, öldüğü zamanlarda onu Kutsal Roma İmparatorluğu içerisindeki en zengin ve en etkili adamlardan birisi yaptı. Wallenstein, Habsburg İmparatoru II. Ferdinand'ın ordularının başkomutanı oldu ve Otuz Yıl Savaşları'nın önemli figürlerinden birisiydi.

František Palacký, Çek Ulusal Dirilişi'nin en etkili kişisi olan ve "Ulusun Babası" olarak adlandırılan bir Çek tarihçi ve politikacıydı.

<span class="mw-page-title-main">Roza Pomerantz-Meltzer</span> Polonyalı politikacı

Roza Pomerantz-Meltzer Lviv şehrinde yaşayan Polonyalı bir yazar ve romancıydı. 1922'de Polonya Parlamentosu Sejm'e Birleşik Ulusal Yahudi Partileri Komitesi üyesi olarak seçilen ilk Yahudi kadın oldu. Güçlü bir Siyonizm destekçisi olarak yerel Yahudi kadın örgütlerinin, özellikle de Koło Kobiet Żydowskich'in etkili bir üyesiydi. Hem Almanca hem de Lehçe olarak birçok yerli ve yabancı dergiye katkıda bulundu ve uluslararası kongrelere katıldı.

<span class="mw-page-title-main">I. Spytihněv</span> Bohemya Dükü

Spytihněv I Přemyslid hanedanının bir üyesidir, 889'dan 915'teki ölümüne kadar Bohemya Düküdür.

<span class="mw-page-title-main">Bohemya Dükalığı</span> Tarhi devlet

Bohemya Dükalığı, İngilizcede Çek Dükalığı olarak bilinir, Erken ve Yüksek Orta Çağ boyunca Orta Avrupa'da yer alan 1002'den itibaren Kutsal Roma İmparatorluğu'na bağlı bir dükalıktı. Büyük Moravya Krallığı'nın bir parçası olarak Çekler tarafından 870 civarında kurulmuştur. Bohemya, Dük I. Spytihněv'in 895 yılında Doğu Frank kralı Arnulf'a bağlılık yemini etmesinin ardından dağılmakta olan Büyük Moravya'dan ayrılmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.