İçeriğe atla

Fransız Polinezyası

Koordinatlar: 17°32′G 149°34′B / 17.533°G 149.567°B / -17.533; -149.567
Fransız Polinezyası
Fransızca: Polynésie française
Fransız Polinezyası
Slogan
"Tahiti Nui Mare'are'a"
"Liberté, Égalité, Fraternité"
Fransız Polinezyası haritadaki konumu
Fransız Polinezyası konumu
BaşkentPapeete
En büyük şehirFaaa
Resmî dil(ler)Fransızca
Etnik gruplar
(geçen etnik nüfus sayımı 1988)
%66,5 karışmamış Polinezyalı;
%7,1 Beyaz Avrupalı ve/veya Doğu Asya karıştırma ile Polinezyalılar;
%11,9 Avrupalı (çoğunlukla Fransız);
%9,3 Demis (karışık Avrupalı ve Polinezya kökenli);
%4,7 Doğu Asyalı (çoğunlukla Çinli)
DemonimFransız Polinezyalı
HükûmetFransa Denizaşırı kolektivitesi
• Fransa Cumhurbaşkanı
Emmanuel Macron
• Fransız Polinezyası Hükûmet Başkanı

Moetai Brotherson
• Yüksek Komiser

Dominique Sorain
Tarihçe 
• Protektora
1842
1946
2004
• Su (%)
12
Nüfus
• Jan. 1, 2009 tahminî
264.000[1] (177..)
• Aug. 2007 sayımı
259.596[2] (177.)
GSYİH (nominal)2006 tahminî
• Toplam
5,65 milyar $[3] (not ranked.)
• Kişi başına
21.999 $[3] (not ranked.)
Para birimiCFP frangı (XPF)
Zaman dilimiUTC-10, -9:30, -9
Telefon kodu+689
İnternet alan adı.pf

Fransız Polinezyası (Fransızca: Polynésie française; Tahitice: Pōrīnetia Farāni), Polinezya ada öbeğinde, Büyük Okyanus'ta bulunan ve Fransa'ya bağlı bir Fransa Denizaşırı Bölgeler Topluluğu üyesi bölge. Adanın başkenti Papeete'dir.

Coğrafya

Fransız Polinezyası, Polinezya genelinde 118 ada ve mercandan oluşmaktadır. Bu adalar içerisinde en önemlisi ve nüfus yoğunluğunun fazla olduğu ada Sosyete Adaları'dır. Fransız Polinezyası'nın başkenti Papeete'de bu adada bulunmaktadır.

21 Şubat 2007 tarihine kadar Fransız Polinezyası'na bağlı bir ada konumunda olan Clipperton Adası, söz konusu tarihte direkt Fransa hükûmetine bağlanarak, devletin özel mülkü konumuna getirilmiştir. Büyük Okyanus'un tam orta yerinde denize dağılmış hâldeki 118 küçük ve volkanik adaların ve atolün en büyüğü ve en ünlüsü Tahiti'dir. Tahiti'yi oluşturan sönmüş Orohena Yanardağı'nın yüksekliği 2237 m'yi bulur. 1960 ve 1970'li yıllarda yürütülen nükleer denemeler nedeniyle çevre adalardan Fransiz Polinezyası'na göçler yüzünden nüfus 259,800'ü bulmuştur. Kültür incisi üretimi yanında, turizm ve askerî birliklere hizmete yönelik ekonomisiyle ülkenin ulusal geliri kişi başına yıllık 17,500$'ı geçmektedir.

Bağlı takımadalar
BayrakHaritaTakımadaAda sayısıYüzölçümü
[km²]		Nüfus
Sosyete Adaları14 ada 1.647 235.295
Tuamotu 76 mercan adası 0.850 015.410
Markiz Adaları12 ada[4]1.274 009.261
Austral Adaları 06 ada[5]0.148 006.820
Gambier Adaları26 ada 0.031 001.421

Ülke siyaseti

Ülkedeki ilk bağımsızlık hareketleri, 1950'lerde şeçimle işbaşına gelen Pouvaana a Oopa 1960'ta Fransızlarca tutkulanması ve 1971'de serbest bırakıldığında adaların temsilcisi olarak Fransız Senatosu'na seçilmesiyle şekillendi. 1977'de kabul edilen yeni anayasayla yerel yönetimin yetkileri arttırıldı.

Kaynakça

  1. ^ (Fransızca) Institut Statistique de Polynésie Française (ISPF). "Enquêtes & Répertoires > Etat Civil". 18 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2009. 
  2. ^ (Fransızca) Institut Statistique de Polynésie Française (ISPF). "Population légale au 20 août 2007". 18 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2009. 
  3. ^ a b (Fransızca) Institut Statistique de Polynésie Française (ISPF). "La Production Intérieure Brute et le Produit Intérieur Brut". 7 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2009. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.  Bilinmeyen parametre |text= görmezden gelindi (yardım); Bilinmeyen parametre |wayback= görmezden gelindi (yardım); Bilinmeyen parametre |arşiv-bot= görmezden gelindi (yardım)
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.  Bilinmeyen parametre |text= görmezden gelindi (yardım); Bilinmeyen parametre |wayback= görmezden gelindi (yardım); Bilinmeyen parametre |arşiv-bot= görmezden gelindi (yardım)


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cook Adaları</span> Büyük Okyanusta, Yeni Zelanda ile ilişkili devlet statüsüne sahip ülke

Cook Adaları, Polinezya ada öbeği içerisinde, Büyük Okyanus'un güneyinde yer alan, kendi kendine yöneten, bağımsız bir ülke olan ancak Yeni Zelanda ile ilişkili devlet statüsünde olan Okyanusya ada ülkesi. Cook Adaları'nın başkenti Avarua'dır.

<span class="mw-page-title-main">Clipperton Adası</span> Fransaya bağlı, üzerinde yerleşim olmayan mercan adası

Clipperton Adası, Büyük Okyanus'ta 11 km²lik Fransız ıssız bir mercan adası.

<span class="mw-page-title-main">Tahiti</span> Güney Pasifik Okyanusunda yer alan ada

Tahiti, Fransız Polinezyası'ndaki en büyük ada. Güney Büyük Okyanus'undaki Société Adaları arasında, 17°40′G 149°30′B koordinatlarında bulunur. 2012 nüfus sayımında adanın nüfusu 183,645 kişi olarak belirlenmiştir, bu nüfus Fransız Polinezyası nüfusunun %69'unu oluşturur. Başkenti kuzeybatı sahilindeki Papeete'dir. Tahiti'nin eski isimlerinden biri Otaheite'dir. Türkiye'den aktarmasız uçuşla yaklaşık 14 saat uzaklıkta bulunan Fransız sömürgesidir. Adanın yerli halkının %37'si bir Polinezya dili olan Tahitice konuşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Polinezya</span> Okyanusya alt bölgesi

Polinezya, Büyük Okyanus'taki üç büyük ada öbeğinden birine verilen ad. Polinezya bölgesini tanımlamak için aldığı şekil itibarıyla Polinezya üçgeni olarak da ifade edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kült film</span>

Kült film sadık, tutkulu ama görece az sayıda bir hayran kitlesine sahip filmler için kullanılan bir terimdir. Kült kelimesi batı dillerine tapınma anlamındaki Latince cultus kelimesinden girmiştir ve Türkçede de batı dillerindeki gibi tutku, ilahlaştırma derecesinde aşırı saygı anlamlarını taşır.

<span class="mw-page-title-main">Papeete</span> Fransız Polinezyasının başkenti

Papeete ya da bazen Pape'ete,, Okyanusya bölgesinde Fransa'nın denizaşırı bölgesi olarak bulunan Fransız Polinezyası'nın başkentidir. Papeete komünü, Tahiti adasında bulunmaktadır. Tahiti ve Fransız Polinezyası için Papeete, kamu ve özel hükûmetsel, ticarî, sanayî ve malî hizmetlerin ve turizmin ana merkezidir; ayrıca sık kullanılan bir emir limanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Edward B. Lewis</span> Amerikalı biyolog (1918 – 2004)

Edward B. Lewis, Amerikalı genetikçi. 1995 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazanmıştır. Aynı yıl ödülü Christiane Nüsslein-Volhard ve Eric F. Wieschaus ile paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Édouard Fritch</span> Fransız siyasetçi

Édouard Fritch, Fransız Polinezyalı bir politikacı. 12 Nisan 2007 - Şubat 2008 tarihleri arası ve 25 Kasım 2009-1 Mart 2011 tarihleri arasında Fransız Polinezyası Meclisi Başkanı olarak görev yapmaktadır. Fritch, Tahoeraa Huiraatira adlı Fransız yanlısı bir siyasi partinin eş-başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Taputapuatea</span>

Taputapuatea, Fransa'nın Büyük Okyanus'taki denizaşırı ili Fransız Polinezyası'nın bir komünüdür. Taputapuatea komünü, Society Adaları'nın bir parçası olan Rüzgâraltı Adaları'nın idari alt bölümü olan Raiatea adasında bulunmaktadır. Taputapuatea, 2017'de Taputapuatea marae ile birlikte UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.

Tahitice veya Tahiti dili, çoğunlukla Fransız Polinezyası'nda yer alan Sosyete Adalarında konuşulan Polinezya dilidir. Doğu Polinezya grubuna aittir.

<span class="mw-page-title-main">Sosyete Adaları</span> Pasifik Okyanusunda bir takımada

Sosyete Adaları, Büyük Okyanus'un güney kesiminde bulunan bir takımadadır. Coğrafî olarak Polinezya'nın bir parçası olan adalar, siyasi olarak Fransa'nın denizaşırı bir bölgesi olan Fransız Polinezyası'nın bir parçasıdırlar. Sosyete Adaları, Tahiti, Mo'orea, Raiatea, Bora Bora ve Huahine adalarını içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mavi lori</span>

Mavi lori, Fransız Polinezyası ve Cook Adaları'nda yaşayan küçük bir lorikettir. Aynı zamanda Tahiti loriketi, menekşe loriket, Tahiti lorisi, mavi loriket, rahibe kuşu ve indigo lori olarak da bilinir. Eskiden Tahiti çevresindeki 23 adada görülen tür günümüzde muhtemelen sadece sekiz adada yaşamaktadır: Motu, Manuae, Tikehau, Rangiroa, Aratua, Kaukura, Apataki, Aitutaki ve muhtemelen Harvey Adası ve Manihi. Tüyleri ağırlıklı olarak koyu mavidir ve göğsünün üst kısmında, boğazında ve yüzünde beyaz bir alan vardır. Birleşik Krallık'taki ilk esir yetiştirme 1930'larda Tavistock Markisi tarafından yapıldı. Bu başarısından dolayı Yabancı Kuş Ligi tarafından gümüş madalya ile ödüllendirildi.

z/OS

z/OS, IBM tarafından Ekim 2000'de tanıtılan IBM z/Architecture mimarili ana bilgisayarları için tasarlanmış 64 bitlik bir işletim sistemidir. OS/390'dan türemiştir ve onun ardılıdır, bu da bir dizi MVS sürümünü takip eder. OS/390 gibi, z/OS da, bazıları hala isteğe bağlı olan, önceden ayrı olan, ilgili ürünleri bir araya getirir. z/OS, modern işletim sistemlerinin özelliklerine sahiptir ancak aynı zamanda 1960'larda ortaya çıkan ve hala düzenli kullanımda olan eski işlevlerin çoğunu da korur; z/OS, geriye dönük uyumluluk için tasarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hikueru</span>

Hikueru, Tiveru veya Te Kārena, Orta Tuamotu atollerinden biridir. Hikueru'ya en yakın kara, 22'de bulunan Tekokota Atoll'dur.

<span class="mw-page-title-main">Rurutu</span>

Rūrutu, Fransız Polinezyası'nın Austral takımadalarındaki en kuzeydeki adadır ve yalnızca o adadan oluşan bir komünün adıdır. 572 kilometre (355 mi) adresinde bulunmaktadır. Tahiti'nin güneyinde bulunur. Arazi alanı 327 kilometrekare (126 sq mi). 10.8 km uzunluğunda ve 5.3 km genişliğindedir. En yüksek noktası (Manureva) 389 metre (1.276 ft) yüksekliktedir. 2017 nüfus sayımına göre nüfusu 2.466'dır.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Polinezyası arması</span> Ulusal arma

Fransız Polinezyası arması, Polinezya ada öbeğinde, Büyük Okyanus'ta bulunan ve Fransa'ya bağlı bir Fransa Denizaşırı Bölgeler Topluluğu üyesi bölgesi olan Fransız Polinezyası'nda kullanılan arma.

<span class="mw-page-title-main">Thierry Santa</span>

Thierry Santa, Fransız siyasetçi. Santa, Büyük Okyanus'un güneybatısında yer alan, Fransa'ya bağlı bir bölge olarak özel bir statü ile kendine özgü bölge konumunda olan Fransa Denizaşırı Bölgeler Topluluğu üyesi bölgesi Yeni Kaledonya'da 6 Temmuz 2019'dan 22 Temmuz 2021'e kadar bölgenin 9. başkanı olarak hükûmet başkanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Moetai Brotherson</span> Fransız siyasetçi

Moetai Charles Brotherson, Fransız Polinezyalı siyasetçi. Brotherson, Okyanusya'daki Fransa Denizaşırı Bölgesi olan Fransız Polinezyası'nda12 Mayıs 2023'ten bu yana başkan olarak makamda bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rüzgârüstü Adaları (Fransız Polinezyası)</span>

Rüzgârüstü Adaları, Büyük Okyanus'un güney kesiminde Fransa'nın denizaşırı topluluğu olan Fransız Polinezyası'ndaki Sosyete Adaları'nın doğu grubuna verilen addır. Bu adalara daha önce Birleşik Krallık Kralı III. George'un onuruna Georgian Adaları adı da verilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Rüzgâraltı Adaları (Fransız Polinezyası)</span>

Rüzgâraltı Adaları, Büyük Okyanus'un güney kesiminde Fransa'nın denizaşırı topluluğu olan Fransız Polinezyası'ndaki Sosyete Adaları'nın batı kısmıdır. Line Adaları'nın güneyinde, Cook Adaları'nın doğusunda ve Austral Adaları'nın kuzeyinde bulunurlar. Alanları 404 km2 olup nüfusları 36.000’in üzerindedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.