İçeriğe atla

Fransa'daki Polonya Ordusu (1939-40)

Fransa'daki Polonya Ordusu, Polonya Seferi sonrasında Nazi Almanyası işgali altında kalan ülkelerinden kaçan mültecilerden ve Polonya Ordusu'nun kılıç artıklarından oluşturulmaya başlanmıştır. Fransa Muharebesi öncesinde mevcudiyeti 85 bin civarına yükselen askerî birlik, yaşanan mağlubiyetin ardından dağılmıştır. Dunkerque Tahliyesi kapsamında İngiltere'ye tahliye edilen yaklaşık 20 bin asker, savaşın ilerleyen döneminde Müttefik Devletler ordularıyla eşgüdümlü şekilde Batı Cephesinde görev yapmıştır.[1]

Tarihçesi

Ordunun kuruluşu Polonya'nın Ekim 1939'da düşmesi sonrasında başlamıştır. Polonya'nın müttefiki konumunda olan Fransa, saldırgan Nazi Almanyasına 3 Eylül 1939 itibarıyla savaş ilan etmiş olsa da askerî harekâta başlamamış durumdadır.[a] Fransa Polonyalı mültecilere sınırlarını açmış ve ordunun kılıç artığı konumundakileri de askerî düzen içinde istihdam etmeye başlamıştır. Polonyalı birlikler için Coëtquidan ve Parthenay'da kamplar kurulmuştur. Mayıs 1940'a gelindiğinde birliklerin mevcudu 80 bin seviyesine gelmiştir. Bunların 45 bin kadarı Polonya'dan gelenlerden, geri kalanı da Fransa'daki Lehlerden oluşmuştur. Fransa'da yaşanan lojistik ve siyasal sorunlar nedeniyle birliklere ihtiyaç duydukları silah ve mühimmat çok eksik şekilde iletilmiştir. Polonya Genelkurmay Başkanlığı tarafından Fransız komuta heyetine sunulan Nazilerin blitzkrieg savaş taktiklerini inceleyen ve karşı tedbirler öneren çalışma Fransızlar tarafından görmezden gelinmiştir.

Askerî harekât

Fransa Muharebesinin başlamasıyla beraber Polonya Ordusundan hızlı bir şekilde zırhlı birlikler oluşturularak ekipman eksikleri giderilmeye çalışıldı. Nazilerin cephe hattını yarmış olmalarına rağmen bu zırhlı birlikler cepheye gönderildi. Polonya Ordusu birlikleri yoğun saldırı altında lojistik ve mühimmat desteği olmadan çarpışmaya devam etmiş, Philippe Pétain tarafından 16 Haziran 1940 tarihinde yapılan ateşkes ilanına rağmen savaşa devam etmiştir. Polonyalı komutan Władysław Sikorski, Lehlerin İngilizlerin müttefiki olarak savaşa devam edeceğini, dolayısıyla Petain'in açıklamasının kendilerini bağlamadığını belirtmiş, Polonya birliklerinin İngiltere'ye geçmek için denizden tahliye olanaklarını arayacağını, bunun olanaksız olduğu durumlarda ise İsviçre'ye geçmeye çalışacağını belirtmiştir. İngiltere'ye tahliye edilemeyen bazı birlikler Fransız Direnişi'ne dahil olmuştur. Fransız sömürgesi konumundaki Suriye'deki Leh birlikler de ateşkesi kabul etmeyip Filistin'deki İngiliz komutanlığı emrine girmiştir.

Sonrası

Fransa'da silah altına alınan 85 bin civarındaki Lehten yaklaşık 55 bini Almanlara karşı savaşmak üzere askerî birliklerin emrine verilebilmiştir. Bunlardan 1400'ü Fransa'nın savunulması sırasında ölmüş, 4 bine yakını yaralanmış ve 16 bini de esir düşmüştür. 13 bin civarı Leh de İsviçre'ye geçtikten sonra enterne edilmiştir. Sikorski, Fransa'da savaşmış olan birliklerden 20 ila 35 bin Leh askerini İngiltere'ye tahliye etmeyi başarmış, burada yeniden askerî birlik olarak örgütlemiştir. Çok sayıda Leh asker ise bölgeyi tanıdıkları için Fransız Direnişine katılmayı tercih etmiş, Nazilere karşı savaşmaya devam etmiştir.

Galeri

  • Polonya Ordusu kapsamındaki hafif topçu birliği, 3 Mayıs 1940
    Polonya Ordusu kapsamındaki hafif topçu birliği, 3 Mayıs 1940
  • Polonya Ordusuna verilen Fransız yapımı Renault FT hafif tankları
    Polonya Ordusuna verilen Fransız yapımı Renault FT hafif tankları

Notlar

  1. ^ Bakınız Tuhaf Savaş

Kaynakça

  1. ^ Polonya ansiklopedisi 12 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Lehçe) 12 Ocak 2023 tarihinde erişilmiştir

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Charles de Gaulle</span> 18. Fransa cumhurbaşkanı

Charles André Joseph Marie de Gaulle, Fransız asker ve siyasetçi.

<i>Blitzkrieg</i> piyade ve hava desteğinin hızlı, ezici bir kuvvet yoğunluğunu kullanarak düşmanı kırmak, yerinden oynatmak ve dengesini bozmak için sürpriz saldırısı

Blitzkrieg ya da yıldırım harbi, II. Dünya Savaşı sırasında Almanların temel savaş doktrinidir. Doktrinin amacı hızlı ve ani saldırılarla, düşmanın düzenli bir savunma kurmasını engelleyip sonra da hızlı bir şekilde yok etmektir. I. Dünya Savaşı'nda uygulanan siper savaşı yöntemine karşı geliştirilmiştir. Tankların, uçakların ve zehirli gazların gelişmesiyle siper savaşları terk edilmeye başlanmış, daha çok hareketli savunmaya geçilmiştir. Almanların bütün savaş araçları bu doktrin üzerine üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Vichy Fransası</span> II. Dünya Savaşı Sırasında Kurulan Fransız Devleti

Vichy Fransası, İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanya'nın Fransa'yı mağlup etmesinden sonra Fransa'nın Vichy kentinde kurulan Fransız hükûmetidir.

<span class="mw-page-title-main">Tuhaf Savaş</span> İkinci Dünya Savaşının başlangıcında, Batı Cephesinde yalnızca bir sınırlı askeri kara harekâtının yapıldığı sekiz aylık dönem

Tuhaf Savaş, II. Dünya Savaşı kıta Avrupası savaşları içinde geçen, Polonya'nın işgali başlangıcıyla Fransa Seferi başlangıcı arasında geçen harekât ve muharebe dizisidir.

<span class="mw-page-title-main">Özgür Fransa</span> devlet/ülke

Özgür Fransa, II. Dünya Savaşı sırasında 23 Haziran 1940 tarihinde Fransa ile Almanya arasında imzalanan antlaşmanın ardından, İngilizlerin yardımıyla Londra'da kurulmuştur. Kuruluşun nedeni ise II. Dünya Savaşı'nda Fransa'nın Almanlar tarafından yenilgiye uğratılıp Fransa'nın %60'ının işgal edilmesidir. Kuruluştaki başkanı General Charles de Gaulle'dir.

<span class="mw-page-title-main">Batı Cephesi (II. Dünya Savaşı)</span>

Batı Cephesi, Almanya'nın işgal ettiği Belçika, Hollanda ve Fransa'da Müttefikler ile geçen savaşlar dizisine verilen addır. Cephe iki evreden oluşur. Birinci evre 1940'ta Fransa Seferi ile Fransa'nın Almanlar tarafından işgal edilişi, ikinci evre ise 1944'te Normandiya Çıkarması ile daha çok ABD, Birleşik Krallık ve Kanada'dan oluşan Müttefik Birleşik Ordusu'nun Fransa'yı Almanlardan geri alması ve Almanya'yı işgal etmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Batı'daki Polonya Silahlı Kuvvetleri</span>

Batı'daki Polonya Silahlı Kuvvetleri, Nazi Almanyası'na karşı Batılı Müttefikler'in yanında savaşmak için kurulan Polonya askeri oluşumları ifade eden askeri terimdir. Eylül 1939'daki Alman işgalini izleyen süreçte aşağı Fransa ve Orta Doğu topraklarında kuruldu. Fransa'nın yıkılmasından sonra oluşumları İngiltere'de canlılığını korumuştur. Batı'daki Polonyalı askeri ordusu hava ve deniz kuvvetlerinden oluşmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Dunkerque Muharebesi</span>

Dunkirk Muharebesi, II. Dünya Savaşı sırasında Müttefikler ve Almanya arasında Dunkerque, Fransa'da gerçekleşmiştir. Batı Cephesi'nde Fransa Savaşı'nın bir parçası olarak Britanya Sefer Kuvveti ve müttefik kuvvetlerinin 26 Mayıs'tan 4 Haziran 1940'a kadarki Avrupa'dan tahliyesini sağlamak amaçlı yapılan savunma savaşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Fransa Muharebesi</span> 1940ta Alman ordularının Fransayı istilasıyla sonuçlanan askeri harekat

Fransa Savaşı, II. Dünya Savaşı sırasında Alman ordusunun Fransa'yı istilasıyla sonuçlanan askerî harekâttır. Fransa Seferi, Alman ordusunun Belçika topraklarına saldırdığı tarih olan 10 Mayıs 1940 tarihinde başlamış, daha önce Polonya seferlerinde kullanılan yıldırım savaşı taktiği ile çok kısa bir sürede, 22 Haziran 1940 tarihinde Fransa – Almanya arasında imzalanan ateşkes sözleşmesiyle kesin Alman zaferiyle sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dunkerque Tahliyesi</span> 2. Dünya Savaşında İngiliz ordusunun Dunkirkten tahliyesi

Dunkerque Tahliyesi, diğer adıyla Dinamo Harekâtı, Britanya Ordusunun Fransa'nın Dunkerque (İngilizce: Dunkirk) kıyılarında 400 bin askerle kuşatılması üzerine Kraliyet Donanması ve Dunkerque filosu sayesinde 338.226 askerin tahliye edilmesidir. Tahliye sırasında 68.111 asker geride kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Varşova Ayaklanması</span>

Varşova Ayaklanması, Polonya'daki Armia Krajowa birliklerinin Varşova'yı Alman işgalinden kurtarmak için gerçekleştirdiği, II. Dünya Savaşı'nın önemli operasyonlarından birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Paul Reynaud</span> Fransız avukat ve siyasetçi (1878 – 1966)

Paul Reynaud (Fransızca: [pɔl ʁɛjno];, Fransız siyasetçi ve eski başbakan.

<span class="mw-page-title-main">François Darlan</span> Fransız amiral (1881 – 1942)

Jean Louis Xavier François Darlan, bir Fransız amirali ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Władysław Sikorski</span>

Władysław Eugeniusz Sikorski, Polonyalı asker ve siyasetçi. II. Dünya Savaşı sırasında Sürgündeki Polonya Hükûmeti Başbakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Belçika Savaşı</span>

Belçika Savaşı veya Belçika Seferi, Belçika'da genellikle 18 Gün Seferi olarak anılır, İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanya'nın saldırı seferi olan Fransa Muharebesi'nin bir parçasıydı. Mayıs 1940'ta 18 gün sürdü ve Belçika Ordusu'nun teslim olmasının ardından Almanya'nın Belçika'yı işgal etmesiyle sona erdi.

II. Dünya Savaşı'nda görev almış en önemli politik veya askeri liderler.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Sefer Kuvveti</span>

Britanya Sefer Kuvveti İkinci Dünya Savaşı'nın başında Nazi Almanyası'nın Polonya'ya saldırması üzerinde Almanya'ya savaş ilan eden İngiltere tarafından Fransa topraklarına gönderilen askerî birliklere verilen isimdir. Sefer Kuvveti 2 Eylül 1939 tarihinde kurulmuş, 31 Mayıs 1940 tarihinde lağvedilmiştir. Komutanlığına General John Vereker'in getirildiği birliğin mevcudu 390 bin seviyelerindeydi.

<span class="mw-page-title-main">22 Haziran 1940 Ateşkesi</span>

22 Haziran 1940 Ateşkesi veya İkinci Compiègne Ateşkesi, II. Dünya Savaşı Batı Cephesindeki Fransa Muharebesinde Nazi Almanyası'nın Üçüncü Fransız Cumhuriyeti'ni mağlup etmesi üzerine saat 18:36'da imzalanmıştır. Ateşkes 25 Haziran geceyarısı itibarıyla yürürlüğe girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Maquis (Limousin)</span>

Maquis (Limousin) II. Dünya Savaşı sırasında Nazi işgaline maruz kalan Fransa'da işgalcilere ve işbirlikçilerine karşı silahlı direniş göstermiş olan Maquis gruplarının en büyüğüydü. Büyük oranda günümüzdeki Limousin bölgesini kaplayan coğrafyada etkili olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Rumen Köprübaşı</span>

Romanya Köprübaşı, Polonya'nın güneydoğusunda, şu anda Ukrayna'da bulunan bir alandı. 1939'da İkinci Dünya Savaşı'nın başlangıcında Polonya'nın işgali sırasında, Polonya başkomutanı, Polonya Mareşali Edward Rydz-Śmigły, Vistül'ün doğusunda savaşan tüm Polonya birliklerine Lviv'e ve ardından 14 Eylül'de Romanya ve Sovyetler Birliği sınırlarındaki tepelere çekilme emri verdi. O sırada yaklaşık yaklaşık 20 tümen hala hali hazırda savaşmaktaydı. 17 Eylül'de ise Kızıl Ordu saldırdıktan sonra, Rydz-Śmigły tüm birimlere Romanya ve Macaristan'a çekilme emri verdi, ancak birimler arasında iletişim kesintiye uğramıştı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.