İçeriğe atla

Fransız Yeni Dalgası

Yeni dalga yönetmenlerinden François Truffaut ve Claude Jade, üçüncü ortak filmlerinin galasında,'Kaçan Aşk

Fransız Yeni Dalgası (Fransızca: la Nouvelle Vague), 1950 sonları ve 1960'larda, kısmen İtalyan Yeni Gerçekçilik akımından etkilenen bir grup Fransız film yapımcısı için eleştirmenler tarafından kullanılan bir terimdir.[1] Yeni Dalga hiçbir zaman örgütlü bir hareket hâline gelmemiştir, buna karşın Yeni Dalga akımını benimseyen film yapımcıları kendilerinden emin bir biçimde klasik film formunu reddetmeleri ve tabuları yıkma cesaretleriyle bilinirler. Bu akım yönetmenlerinin birçoğu dönemin çehresini değiştiren toplumsal ve siyasi değişimlere filmlerinde yer vermiş; kurgu, görsel biçim ve sinematografik anlatımlarındaki farklılıklarla muhafazakâr paradigmadan kesin bir kopuş sergilemişlerdir. Yeni Dalga yönetmenleri film eleştirmenliğinden gelmektedir. Her film yeni bir roman gibi tüm uylaşımlardan bağımsız bir şekilde oluşturulur. Her film ayrı bir sanat manifestosu, ayrı bir sinema kuramı gibi oluşturulmuştur.

Yeni Dalga'nın gelişmesini sağlayan bir başka etmen de Fransız sinemasının uzun yıllara dayanan sanat filmi geleneğidir. Bu dönemde Fransa'da sadece sanat filmleri gösteren sinema salonu sayısı 437'dir. Özellikle bu salonlardan 186'sının Paris'te bulunması, yenilikçi ve yabancı filmler için yeterli pazarı oluşturmaktadır. Diğer bir etmen de, sinema eğitimine verilen önemdir.[2] Bu akımın başlıca öncüleri arasında yer alan Agnès Varda, François Truffaut, Jean-Luc Godard, Éric Rohmer, Claude Chabrol ve Jacques Rivette Fransız sinema dergisi Cahiers du cinéma'ya film eleştirileri yazarak sinemaya başlamışlardır. Grubun kurucularından olan sinema kuramcısı André Bazin Yeni Dalga hareketini etkileyen başlıca kaynaklardan biri olmuştur. Nouvelle Vague'ın bilinen aktörleri ve aktrisleri Jean-Paul Belmondo, Jean-Pierre Léaud, Anna Karina, Jeanne Moreau, Claude Jade, Jean Seberg, Bernadette Lafont.

Kaynakça

  1. ^ Linda Badley; R. Barton Palmer (Ocak 2016). Atam, Zahit (Ed.). Dünya Sinemasında Akımlar (Çev. Selin Yılmaz). Doruk Yayınları. s. 79. ISBN 978-975-553-654-5. 
  2. ^ Çoşkun, Esen E.- Dünya Sinemasında Akımlar. Phoenix Yayınevi. Mayıs 2011. s. 201. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Romantizm</span> sanat akımı

Romantizm veya Coşumculuk, 1800 ve 1850 yılları arasında Avrupa'da edebiyatı, müziği, felsefeyi ve sanatı etkileyen entelektüel bir akımdı. Bir ölçüde Sanayi Devrimi'ne, Aydınlanma Çağı'na aristokratik sosyal ve siyasi düzenine, doğanın bilimsel rasyonalizasyonuna ve klasisizme tepki olarak doğan, doğaya ve duygulara verdiği önemle bilinen bir akımdır. Ortaya çıkışında ise 1789 Fransız İhtilali sonrasındaki toplumsal, siyasal ve düşünsel yapının etkileri vardır.

<span class="mw-page-title-main">François Truffaut</span> Fransız film yönetmeni (1932 – 1984)

François Roland Truffautsöylenişi 16 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Fransız yönetmen, senarist, oyuncu ve Fransız Yeni Dalga akımının kurucularından.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Luc Godard</span> Fransız film yönetmeni (1930-2022)

Jean-Luc Godard, Fransız ve İsviçreli film yönetmeni, senarist ve sinema eleştirmeniydi. Fransız Yeni Dalgası'nın en etkili isimlerinden birisidir.

<i>Serseri Aşıklar</i>

Serseri Aşıklar, 1960 yapımı Jean-Luc Godard filmi. Film, Fransız Yeni Dalga akımının ilk örneklerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Nazi Almanyası</span> 1933ten 1945e dek Nazi Partisi yönetimindeki Almanya

Nazi Almanyası, Almanya’nın 1933 ile 1945 yılları arasında, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP) idaresi altında, tek parti rejimine dayalı yönetim sistemiyle “Führer” unvanlı hükûmet (1933-1945) ve devlet başkanı (1934-1945) Adolf Hitler’in liderliğinde egemenlik sürdüğü döneme verilen isim. Alman tarihi içerisinde “Reich”ların üçüncüsüdür; bundan dolayı Üçüncü Reich ismiyle de nitelendirilir.

<span class="mw-page-title-main">André Bazin</span>

André Bazin Fransız film eleştirmeni ve film kuramcısıdır.

Alman Dışavurumculuğu, I. Dünya Savaşı sonrası Almanya'da ortaya çıkan bir sinema akımıdır.

İran Yeni Dalgası veya İranlı Yeni Dalga, İran sinemasındaki bir akımın adıdır. 1969'da Dariush Mehrjui'nin Gāv (İnek) adlı filmiyle başlayan akım, Mesud Kimiai'nin Gheysar ve Nasser Taqvai'nin Calm in Front of Others filmleriyle devam etti. Akım, yeni kültürel, dinamik ve entelektüel değerler ortaya koydu. İranlı sinema seyircisi de daha titiz hale geldi ve akımı gelişmesi ve başarılı olması yönünde teşvik etti. 3-4 yıl içinde 40-50 civarında kayda değer film çekildi ve İran Yeni Dalgası kurulmuş ve kendisini kabul ettirmiş oldu.

<span class="mw-page-title-main">Daryuş Mehrcuyi</span> İranlı film yönetmeni

Daryuş Mihrcuyi, İranlı film yönetmeni, senarist, yapımcı ve kurgucudur. İran sineması akımlarından İran Yeni Dalgasını başlattığı kabul edilen İnek filminin yönetmenidir. İran sinemasının entelektüel yönetmenlerinden sayılır. Çoğu filmi, İran ya da başka ülke edebiyatı eserlerinden uyarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Henri Langlois</span> Fransız devlet adamı (1914-1977)

Henri Langlois, filmlerin korunması ve onarımı konusunda çalışmış bir öncüdür. Fransız Sinematek'inin kuran ve geliştiren kişidir.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan yeni gerçekçiliği</span> ulusal film akımı

İtalyan Yeni Gerçekçiliği, II. Dünya Savaşı sonrasında İtalya'da ortaya çıkmış bir sinema akımıdır. Bu akım kabaca 1944 ila 1952 yılları arasında etkili oldu. Genelde kabul gören kanıya göre akımı başlatan film Roberto Rossellini'nin 1945'te çektiği Roma, Açık Şehir iken akımın son filmi de Vittorio De Sica'nın 1952 tarihli Umberto D.'sidir. Kimilerine göre Federico Fellini'nin 1954 tarihli filmi Sonsuz Sokaklar da bu akıma dâhil edilir.

<span class="mw-page-title-main">Şiirsel gerçekçilik</span>

Şiirsel gerçekçilik 1930'larda Fransa'da ortaya çıkmış ve II. Dünya Savaşı'nın sonuna dek etkisini sürdürmüş sinema akımına verilen addır. Türkçede bazen "şairane gerçekçilik" olarak da geçer.

<i>Cahiers du cinéma</i>

Cahiers du cinémasöylenişi 17 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 1951 yılından beri yayımlanmakta olan aylık Fransız sinema dergisidir. Bugüne kadar 650'den fazla sayısı çıkmıştır. Yeni Dalga sinema akımını başlatacak olan kadroların bu derginin yazarları arasından çıkmış olması nedeniyle derginin ortaya çıkışı sinema tarihi açısından bir dönüm noktası sayılmaktadır.

Fransız sineması bir yüzyılı aşkın bir süredir Lumiere Kardeşler'den başlayarak Amélie Poulain'e, yeni dalga akımından avant-garde akıma, Georges Méliès'den Cannes film festivali'ne kadar oluşturduğu kendine özgü kültürüyle başta Avrupa sineması olmak üzere dünya sinemalarını birçok yönden etkilemiştir. Fransız film endüstrisi, 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılda dünyanın en önemli film endüstrisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Jacques Rivette</span>

Jacques Rivette, Fransız yönetmen, senarist ve eleştirmen. Celine and Julie Go Boating ve La Belle Noiseuse adlı filmleriyle tanınmaktadır.

Cinémathèque Française dünyanın en geniş film, sinema belgesi ve sinemayla ilgili obje arşivine sahiptir. Paris'te bulunan Sinematek dünyanın çeşitli yerlerinden günlük film gösterimleri yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Jacques Rozier</span> Fransız film yönetmeni (1926 – 2023)

Jacques Rozier, Fransız film yönetmeni ve senaristtir. Jean-Luc Godard öncülüğündeki Yeni Dalga akımının görece az bilinen bir üyesidir. Üç filmi Cannes Film Festivali'nde gösterilmiştir. 1978'de, 28. Berlin Film Festivali'nde jüri olarak yer almıştır. Rozier, 31 Mayıs 2023'te doğum yeri Paris, Fransa'da 96 yaşında öldü.

<span class="mw-page-title-main">Hint felsefesi</span>

Hint (Hindu) Felsefesi Hindistan'ın eski çağlarında ortaya çıkmış, içinde felsefeleri, dünya görüşlerini, öğretileri barındıran kendilerinin ise Darşana dedikleri geniş bir yelpazeyi içine alır. Milattan önce 15. yüzyılda geç vedalar döneminde oluşturulan upanişadlar ilk yazılı ve hala önemsenen kaynaklardır. Radhakrishnan'a göre dünyanın en eski felsefi yapıtlarıdır. Modern yorumcular Hint Felsefesinde iki ana gelenek olduğunu öne sürerler. Veda'da söylenenleri kaynak olarak görüp kabul eden geleneğe Astika, Veda'lara mesafe koyan geleneklere de Nastika geleneği denir. Nastika akımından olan okullar arasında Budizm, Cainizm, Ajivika, Carvaka vs. bulunur. Hint felsefesinde Veda'ları kabul eden Astika akımında altı sistem bulunur. En eskisi Samkhya'dır ve ondan ortaya çıkan Yoga'dır. Diğer dördü Nyaya, Vaiseşika, Mimamsa, Vedanta'dır. Yoga adlı eserinde inançlar üzerine çalışan felsefeci Eliade'e göre Hindu düşünce sisteminin olmazsa olmaz dört temel kavramı karma, maya, nirvana ve yoga'dır. Karma, insanı kozmosa bağlayan evrensel nedensellik yasasıdır, "eden, ettiğini bulur" diye algılanır. Maya, kozmosu doğurur ve onun geri dönüşünü de yönetir. İnsanlar cehaletle körleştiği sürece bu kozmik yanılsamayı besler. Nirvana, Karma ve Maya'nın ötesinde konumlanmış asıl hakikat, koşullanmamış, aşkın bir hal, durumdur. Yoga ise varlığa erişmenin yollarıdır.

İlerici İttifak, 22 Mayıs 2013'te Almanya'nın Leipzig kentinde kurulan sosyal demokrat ve ilerici siyasi partilerin ve kuruluşların uluslararası bir ittifakıdır. İlerici İttifak dünya çapında 140 üyeden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Realizm (sanat)</span>

Realizm veya Gerçekçilik, 19. yüzyılda ortaya çıkan bir sanat akımıdır. Bu yüzyılda gerçekleşen endüstriyel gelişmeler, toplumsal sınıfların belirginleşmesi, insanları duygular dünyasından gerçekler dünyasına itmiştir. Sanatçılar da bu gelişmelere tepki olarak Realist (gerçekçi) çalışmalar gerçekleştirmeye başladılar. Realizm, konuların idealist bir tarzda ele alındığı Romantizm’e bir tepki olarak başladı. Realistler sıradan veya gerçekçi temaları ortaya koyabilmek için teatral dramadan ve sanatın klasik formlarından uzaklaşma eğiliminde oldular.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.