İçeriğe atla

Fransız Madagaskarı

Fransız Madagaskarı
Colonie de Madagascar et dépendances
Madagaskar ve Bağlı Bölgeler Kolonisi
1897-1958
Fransız Madagaskarı bayrağı
Bayrak
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
BaşkentTananarive
Yaygın dil(ler)Fransızca, Malgaşça
Tarihçe 
• Kuruluşu
1897
• Dağılışı
1958

Fransız Madagaskarı ya da resmi kullanımı ile Madagaskar ve Bağlı Bölgeler Kolonisi, Afrika kıtasının doğu kıyılarında başta Madagaskar adası olmak üzere yer alan adalar üzerinde kurulu olan Fransa koloni bölgesiydi. Fransa bölge üzerindeki hakimiyetini 1897 yılından 1958 yılına kadar sürdürmüştür.[1]

Madagaskar'ın 1885 yılında gerçekleştirilen Berlin Konferansı'nda Fransa'nın ilgi alanı olarak belirlenmesinden sonra 1896 yılında Madagaskar toplumunun karşı çabalarına rağmen adaya sömürge devleti olarak sahip olmuştur. Yaşanan bu süreçte Merina Krallığı 1883 yılında Alman İmparatorluğu ile gerçekleşen ilk diplomatik ilişkiler sonucunda varılan barış antlaşmasını Fransa'ya karşı devreye almaya çalışmış ancak bunda başarılı olamamıştır. Merina Krallığı'nın son kraliçesi olarak 1883 yılında tahta çıkan III. Ranavalona II. Ranavalona'nın yeğeniydi. Ülkesi Fransa tarafından işgal edildiği bir süreçte tahta çıkmış, kısa bir süre Madagaskar ordusu işgalcileri geri püskürtmeyi başarmış olsa da, 1896 yılında Fransız saldırılarına direnememiş ve ada ülkesi Fransa'nın himayesi altına giren bir bölge haline getirilmiştir.

1897 yılından itibaren himayesi altına aldığı adayı ve ada civarında yer alan küçük adaları ve Antarktika'da iddia edilen Adélie Toprakları ile birlikte yöneten Fransa, 1958 yılına kadar bu bölgenin yönetimini elinde bulunmuştur.

Madagaskar'ın 1958 yılında Malgaşça Cumhuriyeti adı altında Fransız Uluslar Topluluğu içerisinde yer alan özerk bir yapıya kavuşturulması ile birlikte koloni yönetimi sona erdirilmiştir.

Koloni bölgesinin gelişimi

Fransız Madagaskarı bölge değişiklikleri
Yüzölçümü (km²) Önceli Dahil olma Çıkış Ardılı
Madagaskar587,040 Malgaşça Protektorası28 Şubat 1897 26 Haziran 1960 Malgaşça Cumhuriyeti
Mayotte374 Mayotte ve bağlı bölgeler 9 Nisan 1908 27 Ekim 1946 Komorlar Bölgesi
Anjouan424 Komorlar Protektorası July 25, 1912
Büyük Komorlar 1,148
Mohéli290
Banc du Geyser 175 Doğrudan Fransa Koloni Bakanlığı yönetiminde Ekim 1897 1 Nisan 1960 Réunion yönetimine tabi oldu
Bassas da India0,2
Avrupa Adası 30
Glorioso Adası7
Juan De Nova Adası 4,4
Adélie Toprakları 432,000 21 Ekim 1924 6 Ağustos 1955 Fransız Güney ve Antarktika Toprakları
Amsterdam Adası58
Crozet Adaları352
Kerguelen Adaları7,215
Aziz Paul Adası 8

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Madagaskar tarihine dair bilgiler". 23 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2016. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Britanya İmparatorluğu</span> Birleşik Krallık tarafından yönetilmiş devletler ve dominyonlardan oluşan imparatorluk

Britanya İmparatorluğu, Birleşik Krallık veya öncül devletleri tarafından yönetilen dominyonlar, sömürgeler, himayeler ve mandalar ile diğer bağımlı bölgelerden oluşmuş olan imparatorluktur. 16. ve 17. yüzyıllarda İngiltere Krallığı tarafından kurulan denizaşırı sömürgeler ve ticaret karakolları olarak başlamıştı. En güçlü döneminde tarihteki en geniş topraklara sahip devlet olmasının yanı sıra bir yüzyıldan fazla bir süre boyunca dünyanın en önde gelen küresel gücüydü. 1922'de 458 milyon kişi, yani dünya nüfusunun neredeyse dörtte biri, Britanya İmparatorluğu'nun egemenliği altındaydı ve toprakları 33.000.000 km2'lik alanı kapsıyordu. Bu derece geniş bir coğrafyaya hükmettiği için siyasi, dilsel ve kültürel kalıtı hâlen yaygın olarak devam etmektedir. Gücünün doruklarındayken, dünya geneline yayılmış toprakları nedeniyle her zaman en az bir bölgesinde gün ışığı olmasından ötürü "üzerinde güneş batmayan imparatorluk" olarak da tanımlanmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Madagaskar</span> Hint Okyanusunda ada devleti

Madagaskar ya da resmî adıyla Madagaskar Cumhuriyeti, Afrika kıtasına bağlı bir ada ülke olup, kıtanın doğu kesiminde Hint Okyanusu'nun batı kısmında yer almaktadır. Mozambik Kanalı ülkeyi Afrika ana kıtası ile birbirinden ayırmaktadır. Madagaskar adası, dünyanın dördüncü büyük adasıdır. Ülke ada ülkesi olması nedeniyle sınır komşusu bulunmamakta olup, en yakın anakara ülkesi adanın batısında yer alan Mozambik'tir. Bunun haricinde komşu ada ülkeler ise kuzeybatıda Komorlar ve Fransa denizaşırı bölgesi Mayotte, doğuda Mauritius ile yine Fransa denizaşırı bölgesi olan Réunion adalarıdır. Ülkenin başkenti Antananarivo'dur.

<span class="mw-page-title-main">Félix Faure</span> Fransız siyasetçi (1841-1899)

Félix François Faure, Fransız devlet adamı, Fransa'da Üçüncü Cumhuriyet'in altıncı cumhurbaşkanı. Cumhurbaşkanlığı sırasında ülkesiyle İngiltere arasındaki diplomatik çatışmalar çıkmış, Rusya ile ilişkiler yumuşamış, Dreyfus Olayı'nın yankıları sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Madagaskar bayrağı</span> Ulusal bayrak

Madagaskar bayrağı, 21 Ekim 1958 tarihinde Afrika ülkesi Madagaskar 'ın henüz bağımsızlığını kazanmadan önce Fransa'ya bağlı bir bölge iken kullanılmaya başlanmış, ülkenin 26 Haziran 1960 tarihinde bağımsız olması ile de devletin resmî bayrağı olarak göndere çekilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cape Kolonisi</span> Hollandanın Güney Afrikadaki ilk göçmen kolonisi

Cape Kolonisi, Hollanda'nın Güney Afrika'daki ilk göçmen kolonisi, daha sonra Birleşik Krallık egemenliğine geçmiştir. Merkezi bugünkü Cape Town'du.

<span class="mw-page-title-main">Rainilaiarivony</span> Madagaskar başbakanı (1864-1895)

Rainilaiarivony, Madagaskarlı siyasetçi. Rainilaiarivony, Afrika ada ülkesi Madagaskar'ın öncel devletlerinden olan Merina Krallığı döneminde 1864 ile 1895 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ashanti İmparatorluğu</span>

Ashanti Krallığı, Afrika kıtasının batısında 1680 ile 1896 yılları arasında hüküm süren krallık.

<span class="mw-page-title-main">Madagaskar arması</span> Ulusal arma

Madagaskar arması, Afrika ülkesi Madagaskar tarafından kullanılan resmî devlet armasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Andrianampoinimerina</span>

Andrianampoinimerina, Merina Krallığı'nın kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Merina Krallığı</span>

Merina Krallığı ya da Madagaskar Krallığı, Afrika kıtasının doğu kesiminde Hint Okyanusu'nun batı kesiminde yer alan, günümüzde Madagaskar Cumhuriyeti'nin varlığını sürdürdüğü ada üzerinde kurulan ve hakimiyetini 1897 yılına kadar sürdüren krallık.

<span class="mw-page-title-main">I. Radama</span>

I. Radama, Merina Krallığı'nda 1810 ile 1828 yılları arasında hüküm süren kral.

<span class="mw-page-title-main">I. Ranavalona</span>

I. Ranavalona, Merina Krallığı'nda 1828 ile 1861 yılları arasında hüküm süren kraliçe.

<span class="mw-page-title-main">III. Ranavalona</span> kraliçe

III. Ranavalona, Merina Krallığı'nın son hükümdarı olarak 1883 ile 1897 yılları arasında hüküm süren kraliçe.

<span class="mw-page-title-main">II. Ranavalona</span>

II. Ranavalona, Merina Krallığı'nda 1868 ile 1883 yılları arasında hüküm süren kraliçe.

<span class="mw-page-title-main">Malgaşça Protektorası</span>

Malgaşça Protektorası, Afrika kıtasının doğu kıyısında yer alan ve günümüzde Madagaskar'ın kurulu bulunduğu adada Merina Krallığı üzerinde Fransa'nın 1882 ile 1897 yılları arasında uyguladığı himaye rejimi.

<span class="mw-page-title-main">Rainivoninahitriniony</span> Madagaskar başbakanı (1852-1865)

Rainivoninahitriniony ya da kendisine hitap edildiği şekli ile Raharo, Madagaskarlı siyasetçi. Rainivoninahitriniony, Afrika ada ülkesi Madagaskar'ın öncel devletlerinden olan Merina Krallığı döneminde 1852 ile 1865 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

Rainitsimbazafy, Madagaskarlı siyasetçi. Rainilaiarivony, Afrika ada ülkesi Madagaskar'ın öncel devletlerinden olan Merina Krallığı döneminde 1895 ile 1896 yılları arasında krallığın başbakan sıfatıyla başbakanlık makamına gelen son kişi olarak görevi üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rasanjy</span> Madagaskar başbakanı (1896-1897)

Rasanjy, Madagaskarlı siyasetçi. Rasanjy, Afrika ada ülkesi Madagaskar'ın öncel devletlerinden olan Merina Krallığı döneminde 1896 ile 1897 yılları arasında krallığın vali unvanı ile başbakanlık görevlerini üstlenen kişi.

<span class="mw-page-title-main">Ambohimanga</span>

Ambohimanga, Madagaskar'ın başkenti Antananarivo'nun yaklaşık 24 kilometre kuzeydoğusunda yer alan geleneksel bir kraliyet yerleşimi (rova) ve üzerinde bu yerleşimin yer aldığı tepedir. Tepe ve tepenin üzerinde duran rova, Merina halkının kültürel kimliğinin en önemli simgesi ve koloni öncesi Merina Krallığı'nın en önemli ve en iyi korunmuş anıtı olarak görülmektedir. Duvarlarla çevrili tarihi köy, birkaç önemli hükümdarın konut ve mezar alanlarını içerir. Imerina'nın on iki kutsal tepesinden biri olarak kabul edilmektedir. Madagaskar ve başka yerlerden gelen hacılar bölgeyi ibadet yeri olarak kullanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">III. Ranavalona Tacı</span> Fransadeki tac

III. Ranavalona Tacı, Merina Krallığı kraliçesi III. Ranavalona tarafından giyilen kraliyet tacıdır. 19. yüzyıl boyunca Madagaskar adasının çoğunda otoritesini genişleten Merina Krallığı'nın son kraliçesi idi. Tacın üretildiği zaman bilinmese de 1897 yılından beri Fransa'da yer almaktadır. 2020 yılının Kasım ayında 123 yıl boyunca Paris'teki askeri müze Invalides'de sergilenen Kraliçe III.Ranavalonana'nın tacı Madagaskar'a iade edildi ve Antananarivo'ya getirildi. Havalimanında düzenlenen sembolik törende, Fransa'nın Antananarivo Büyükelçisi Christophe Bouchard, tacı, Madagaskar Kültür ve İletişim Bakanı Lalatiana Andriantongarivo'ya teslim etti.