İçeriğe atla

Fransız Ginesi

Fransız Ginesi
Guinée Française
Fransız Ginesi
1894
-1958
Fransız Ginesi bayrağı
Bayrak
Yaygın dil(ler)Fransızca
• 1895–1900
Jean Baptiste Chaudier
• 1956–57
Gaston Custin
Tarihçe 
• Kuruluşu
1894
• Dağılışı
1958
Ardıllar
Gine

Fransız Ginesi, Afrika kıtasının batı bölümünde kurulu olan Fransa koloni bölgesiydi. Fransa bölge üzerindeki hakimiyetini 1894 yılında 1958 yılına kadar sürdürmüştür.

Fransız Ginesi'nin önceli olarak bölgede kurulan Güney Nehri (Rivières du Sud) koloni bölgesi ile Fransa 1881 yılından itibaren bölgede idareyi ele almaya başlamış, bu bölge daha sonra Dakar koloni valiliğine bağlanmıştır. Fransa 1894 yılında bölgede sahip olduğu koloniler olan Rivières du Sud, Fildişi Sahili ve Dahomey koloni bölgelerinin her birini bağımsız koloni bölgelerine ayırmış, Rivières du Sud bölgesinin ismini de Fransız Ginesi Kolonisi olarak değiştirmiştir. Bu bölge 1895 yılında kendi başına bir koloni bölgesi haline getirilerek bölgeye Dakar'da bulunan genel valiye bağlı görevlendirilen vali atanmıştır.

Fransa bölgede idaresi altında bulunan Fransız Ginesi, Yukarı Senegal ve Nijer, Fildişi Sahili, Dahomey ve Senegal'i 1904 yılında Fransız Batı Afrikası koloni bölgesi adı altında bir federasyon yapısı içerisinde birleştirerek yine Dakar'da bulunan genel valiye bağlı vali atamıştır.

Fransa anakarasının Almanya tarafından işgal edilmesi sonucu Fransız Batı Afrikası üyeleri, Almanya ile işbirliği içerisinde olan Vichy hükûmeti ile Londra'da Özgür Fransa'nın sürgündeki hükûmetinin lideri Charles de Gaulle arasında tercih yapmak zorunda kalmış, Charles de Gaulle hükûmetini destekleyen Fransız Ekvatoral Afrikası hariç Fransız Ginesi'nin de dahil olduğu diğer tüm bölgeler Vichy yönetimini destekleme kararı almışlardır. Bu gelişmeler neticesinde Gine'de de Almanya'da sürdürülen politikaların bir yansıması olarak sömürge bölgelerinde ırkçı yasalar kabul edilmiş, sadece beyazlar ibaresinin olduğu tabelalar bölge genelinde asılmış, siyahilere yönelik ayrımcı bir politika izlenmiştir. Almanya'nın ve böylece Vichy rejiminin savaşı kaybetmesi neticesinde de bu tür ırkçı ve ayrımcı faaliyetlere bölgede son verilerek eski düzene geri dönülmüştür.

1958 yılında Charles de Gaulle'ün önemli yetkiler ile Fransa'da başbakan olması sonrasında, bu yetkilerini ilk olarak yeni bir anayasanın kabulünü referanduma götürerek kullanmıştır. Bu referandumda ayrıca Fransa'ya bağlı bulunan sömürge bölgeleri kendi gelecekleri hakkında da seçim yapma durumundaydılar. Buna göre sömürgeler ya Fransa'ya daha sıkı ve tamamen bağlanmayı ya da derhal bağımsızlık ile Fransa'nın tüm desteğinden yoksun kalmayı oylamış olacaklardı. Bu dönemde Fransız Batı Afrikası'nın en önemli ve güçlü partisi olan ve gelecekte Afrika'daki frankofon ülkelerde başa gelecek kişilerin içerisinden çıktığı Rassemblement Démocratique Africain (RDA) partisinin Gine'deki lideri olan Ahmed Sékou Touré varlık içerisinde köle olacağıma, yoksulluk içerisinde özgür olurum tezi ile bağımsızlıktan yana tavır alarak oylamada bir milyondan fazla Gineli'nin Fransa'ya bağlanmaya karşı oy kullanmasını sağlamış, 2 Ekim 1958 tarihinde de Touré önderliğinde bu referandumun yapıldığı sömürge bölgeleri içerisinde bağımsızlığını ilan eden tek ülke olarak ön plana çıkmıştır. Bu gelişme sonrasında Fransa 1958 yılında Gine'nin bağımsızlığına onay vererek Fransız Ginesi'nin fiilen bitmesini onaylamıştır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  • Jean Suret-Canale. French Colonialism in Tropical Africa 1900–1945. Trans. Pica Press (1971)
  • Jean Suret-Canale. Guinea in the Colonial System, in Essays on African History. Translated, Hurst (1980)
Wikimedia Commons'ta Fransız Ginesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Benin</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Benin ya da resmî adı ile Benin Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batı bölümünde yer alan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Nijer, Nijerya, Togo ve Burkina Faso oluşturmakta olup, ülkenin güneyinde Gine Körfezi içerisinde yer alan Benin Körfezi yer almaktadır. Geçmişte Fransa sömürgesi olan ülke 1960 yılında Dahomey Cumhuriyeti adı ile bağımsızlığa kavuşmuştur. 1975 yılında ülke içerisinde yaşanan siyasi gelişmeler neticesinde ülke adı Benin Halk Cumhuriyeti olarak değiştirilmiş, 1990 yılında da rejimin bir kez daha değişmesi ile ülkenin ismi günümüzde de kullanılan Benin Cumhuriyeti olarak değiştirilmiştir. Ülkenin başkenti Porto-Novo'dur.

<span class="mw-page-title-main">Gine</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Gine ya da resmî adı ile Gine Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batısındaki bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Senegal, Mali, Fildişi Sahili, Liberya, Sierra Leone ve Gine-Bissau oluşturmakta olup, ülkenin batısında Atlas Okyanusu yer almaktadır. Ülkenin başkenti Conakry'dir.

<span class="mw-page-title-main">Senegal</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Senegal, resmî adıyla Senegal Cumhuriyeti, Senegal Nehri'nin güneyinde, Batı Afrika'da yer alan bir ülkedir. Batıda Atlas Okyanusu 531 km, kuzeyde Moritanya 813 km, doğuda Mali 419 km, güneyde ise Gine 330 km ve Gine-Bissau 338 km sınırı bulunan Senegal'in toplam sınır uzunluğu Atlas Okyanusu dahil 3171 km'dir. Yeşil Burun Adaları Senegal kıyılarının 560 km ötesindedir. Gambiya bu ülkenin 300 km içerisine kadar ilerleyen bir anklav halindedir.

<span class="mw-page-title-main">Fildişi Sahili</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Fildişi Sahili ya da resmî adı ile Fildişi Sahili Cumhuriyeti(Fransızca: Côte d’Ivoire, Fransızca telaffuz: [kot diˈvwaʀ]), Afrika kıtasının batı kısmında yer alan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Mali, Burkina Faso, Gana, Liberya ve Gine oluşturmaktadır. Bunun haricinde ülkenin güneyinde Atlas Okyanusu yer almaktadır. Ülkenin başkenti Yamoussoukro'dur.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Kaledonya</span> Fransa Denizaşırı Bölgeler Topluluğu üyesi bölge

Yeni Kaledonya, Melanezya ada öbeği içerisinde, Büyük Okyanus'un güneybatısında yer alan, Fransa'ya bağlı bir bölge olarak özel bir statü ile kendine özgü bölge konumunda olan Fransa Denizaşırı Bölgeler Topluluğu üyesi bölge. Yeni Kaledonya'nın başkenti Nouméa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Charles de Gaulle</span> 18. Fransa cumhurbaşkanı

Charles André Joseph Marie de Gaulle, Fransız asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Vichy Fransası</span> II. Dünya Savaşı Sırasında Kurulan Fransız Devleti

Vichy Fransası, İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanya'nın Fransa'yı mağlup etmesinden sonra Fransa'nın Vichy kentinde kurulan Fransız hükûmetidir.

<span class="mw-page-title-main">Brazzaville</span> Kongo Cumhuriyetinin başkenti

Brazzaville, Afrika kıtasında bulunan Kongo Cumhuriyeti'nin hem başkenti hem de en büyük şehri konumunda olan on iki idari bölgesinden biridir. Şehir Kongo nehri kıyısında kuruludur.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Ekvatoral Afrikası</span> Orta Afrikadaki Fransız sömürgelerinden bir federasyondur

Fransız Ekvatoral Afrikası veya Fransız Ekvator Afrikası, Orta Afrika'daki Fransız sömürgelerinden bir federasyondur. Toprakları Kongo Nehri'nden Sahra Çölü'ne kadar olan bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Ubangi-Chari</span>

Ubangi-Chari, Afrika kıtasında 1903 ile 1958 yılları arasında var olan Fransa'ya ait koloni bölgesi.

<span class="mw-page-title-main">Dahomey Krallığı</span> Afrika kıtasının batısında Benin Körfezi sahillerinde 17. yy sonlarından, 1894 yılına kadar varlığını sürdüren krallık

Dahomey Krallığı, Afrika kıtasının batısında Benin Körfezi sahillerinde 17. yy sonlarından, 1894 yılına kadar varlığını sürdüren krallık.

<span class="mw-page-title-main">Maryland Cumhuriyeti</span>

Maryland Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batısında 1834 yılında koloni olarak kurulan, 1854 yılında gerçekleştirilen bağımsızlık referandumu ile bağımsızlığını ilan eden ve 1857'de ise Liberya ile birleşerek varlığına son veren devlet.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Sudanı</span>

Fransız Sudanı, Batı Afrika'da bir Fransız sömürgesiydi. Bölge, iki farklı dönemde oluşturulmuştu; 1890 ile 1902 yılları arası ilk dönemi, 1920 ile 1960 yılları arası da ikinci dönemi teşkil eder. Fransız Sudanı, 22 Eylül 1960 tarihinde Mali Cumhuriyeti adı ile bağımsızlığa kavuştu.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Dahomey</span> Afrika kıtasının batı bölümünde 1958 yılına kadar kurulu olan Fransa koloni bölgesiydi

Fransız Dahomey, Afrika kıtasının batı bölümünde 1958 yılına kadar kurulu olan Fransa koloni bölgesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Togoland</span>

Fransız Togoland, Afrika kıtasının batısında Fransa himayesinde 1914 ile 1960 yılları arasında kurulu olan manda bölgesi.

<span class="mw-page-title-main">Gine-Türkiye ilişkileri</span>

Gine-Türkiye ilişkileri, Gine ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. 2013 yılında, Gine'ninki Ankara'da ve Türkiye'ninki Konakri'de olmak üzere büyükelçilikler açıldı.

<span class="mw-page-title-main">22 Haziran 1940 Ateşkesi</span>

22 Haziran 1940 Ateşkesi veya İkinci Compiègne Ateşkesi, II. Dünya Savaşı Batı Cephesindeki Fransa Muharebesinde Nazi Almanyası'nın Üçüncü Fransız Cumhuriyeti'ni mağlup etmesi üzerine saat 18:36'da imzalanmıştır. Ateşkes 25 Haziran geceyarısı itibarıyla yürürlüğe girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">II. Dünya Savaşı sırasında Fransız askerî tarihi</span>

1939'dan 1940'a kadar, Üçüncü Fransız Cumhuriyeti Almanya ile savaş halindeydi. 1940'tan 1945'e kadar olan dönem, denizaşırı imparatorluğun kontrolü için Vichy Fransa'sı ile General Charles de Gaulle yönetimindeki Özgür Fransız Kuvvetleri arasında rekabete sahne oldu. 1944'te Müttefiklerin Fransa'ya çıkarmalarından sonra, Alman Ordusunu kovdular ve Vichy Rejimine son verdiler.

Anton Harekâtı, II. Dünya Savaşı'ndaki Fransa Muharebesi sonucunda Nazi Almanyası'na yenilmiş olan Fransa'da kurulan kukla devlet olan Vichy Fransası'nın Almanya ve İtalya Silahlı Kuvvetleri tarafından 1942 yılı Kasım ayında işgal edilmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Kuzey Afrikası</span>

Fransız Kuzey Afrikası, Kuzeybatı Afrika'da (Mağrip) Fransa'nın yönetiminde kalan bölgelere verilen addı. Fransız Cezayiri, Fas ve Tunus'u kapsıyordu. Kendi başlarına Fransız kolonileri ve idari birimlerin federasyonları olarak var olan Fransız Batı Afrikası ve Fransız Ekvator Afrikası'nın aksine, Fransız Kuzey Afrikası hiçbir zaman ayrı olarak yönetilen üç bölgeye atıfta bulunmak için bir kolaylık teriminden başka bir şey değildi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.