İçeriğe atla

Frank Knight

Frank Knight
DoğumFrank Hyneman Knight
7 Kasım 1885(1885-11-07)
McLean County, Illinois
Ölüm15 Nisan 1972 (86 yaşında)
Chicago, Illinois
EğitimMilligan College
Tennessee Üniversitesi
Cornell Üniversitesi
ÖdüllerFrancis A. Walker Medal[1] (1957)
Kariyeri
DalıRisk teorisi
Kâr teorisi
Değer teorisi
Çalıştığı kurumlarCornell Üniversitesi
Chicago Üniversitesi
Iowa Üniversitesi
Doktora
danışmanı
Allyn A. Young
Alvin S. Johnson
Doktora öğrencileriMilton Friedman
George Stigler
Charles E. Lindblom
James M. Buchanan
EtkilendikleriClarence Edwin Ayres
John Bates Clark
Herbert J. Davenport
Max Weber
EtkiledikleriRonald Coase
Steven N. S. Cheung
George Stigler
Milton Friedman
James M. Buchanan
Charles E. Lindblom
David Rockefeller
Henry Calvert Simons

Frank Hyneman Knight (7 Kasım 1885 - 15 Nisan 1972), kariyerinin çoğunu Chicago Okulu'nun kurucularından birisi olduğu Chicago Üniversitesi'nde geçiren Amerikalı bir ekonomisttir. Nobel ödüllü Milton Friedman, George Stigler ve James M. Buchanan Chicago'da Knight'ın öğrencileriydi. Ronald Coase, kendi düşünüş tarzında Knight'ın ona öğretmeden etkisinin büyük olduğunu söyledi.[2] F.A. Hayek, Knight'ı yirminci yüzyılda klasik liberal düşünceyi korumada ve geliştirmede en önemli kişilerden biri olarak görüyordu.[3]

Paul Samuelson, Knight'ı (Harry Gunnison Brown, Allyn Abbott Young, Henry Ludwell Moore, Wesley Clair Mitchell, Jacob Viner ve ve Henry Schultz ile birlikte) 1860'tan sonra doğan "ekonomideki birkaç Amerikan azizinden" biri olarak adlandırdı.[4]

Yaşam ve kariyer

Knight (BA, Milligan College, 1911; BS ve AM, Tennessee, 1913; PhD, Cornell, 1916) 1885'te McLean County, Illinois'de Julia Ann (Hyneman) ve Winton Cyrus Knight'un oğlu olarak doğdu.[5]

Tennessee Üniversitesindeki ilk eğitiminden sonra, akademik kariyerinin büyük bir kısmı, Morton D. Hall Sosyal Bilimler ve Felsefe Üstün Hizmet Profesörü olduğu Chicago Üniversitesinde geçti. Knight, hem iktisat teorisinin hem de sosyal felsefenin birçok sorununa önemli katkılarda bulunan dünyanın önde gelen iktisatçılarından biriydi. En çok girişimcinin ekonomik hayattaki rolünü inceleyen Risk, Belirsizlik ve Kâr adlı çalışmasıyla tanınır.[6]

1950'de Amerikan Ekonomi Derneği'nin başkanıydı. 1957'de gıpta ile bakılan Francis A. Walker Ödülü'nü aldı, 1957'de "ödül veren kurulun yargısına göre kariyeri boyunca ekonomiye en büyük katkıyı yapmış yaşayan (Amerikan) iktisatçıya beş yılda bir defadan fazla olmamak üzere" verilen ve gıpta ile bakılan Francis A. Walker Ödülü'nün sahibi oldu.

Külleri Chicago'nun İlk Üniteryen Kilisesi mahzenine defnedildi.

Knight en çok Cornell Üniversitesindeki doktora tezine dayanan Risk, Belirsizlik ve Kâr (1921) kitabının yazarı olarak bilinir. O kitapta, ekonomik risk ile Knightvari belirsizlik arasında dikkatli bir ayrım yaptı. Riskli durumlar, sonuçların bilinmediği ancak başlangıçta bilinen olasılık dağılımı tarafından hesaplanabilen durumlardı. Umulan faydayı en üst düzeye çıkarmak gibi karar verme kurallarının uygulanabileceği bu durumların, yalnızca sonuçların değil, onları etkileyen olasılık modellerinin bile bilinmediği "belirsiz" durumlardan çok farklı olduğunu savundu. Knight, belirsizliğin tam rekabeti yok etmeden ekonomik kârlara neden olduğunu savundu.

Artık çoğu iktisatçı Knight'ın risk ve belirsizlik arasındaki ayrımını kabul etse de, bu ayrım çok fazla teorik modelleme veya ampirik çalışma ile sonuçlanmadı. Bununla birlikte, Knight'ın belirsizlik kavramı çeşitli çalışmalarda kabul edilmiştir: John Maynard Keynes, “Treatise on Probability” adlı eserinde bunu uzun uzadıya tartışmıştır. Armen Alchian ufuk açıcı makalesi “Uncertainty, Evolution and Economic Theory”'de piyasa davranışını tartışırken buna dayanmıştı. Paul Davidson, ortak kurucusu olduğu Post Keynesyen iktisat okuluna bunu temel bir unsur olarak dahil etti. G.L.S. Shackle, “Epistemics and Economics” adlı eserinde Knight ve Keynes'in temel belirsizliğinin metodolojik sonuçlarını araştırdı. Daha model odaklı katkı, 2002'deki sosyolog Harrison White tarafından geliştirilen "Ağlardan Piyasalar" modelidir.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2022. 
  2. ^ Ross B. Emmett (2010). The Elgar Companion to The Chicago School of Economics. Elgar. s. 238. ISBN 978-1849806664. 22 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2022. 
  3. ^ Hayek, Friedrich A. (2012). "The Transmission of the Ideals of Freedom". Econ Journal Watch. 9 (2). ss. 163-169. 9 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2022. 
  4. ^ Ryan, Christopher Keith (1985). "Harry Gunnison Brown: economist". Iowa State University. 4 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2019. 
  5. ^ "Archived copy" (PDF). 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2019. 
  6. ^ Bylund, Per L. (2021). "Introduction to the special issue on the Centenary of Frank H. Knight's Risk, Uncertainty, and Profit". Journal of Institutional Economics (İngilizce). 17 (6). ss. 877-881. doi:10.1017/S1744137421000564Özgürce erişilebilir. ISSN 1744-1374. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Makroekonomi</span> Bir bölge veya bir ülkenin toplam gider, gelirlerinin ve gelecek öngörüsünü yapmak ve irdelemek

Makroekonomi, ekonomi biliminin; toplam tüketim, toplam üretim, toplam tasarruf, toplam yatırım, toplam gelir ve istihdam gibi toplam büyüklüklerini inceleyen ve bunlar ile ilgili çözümleme ve çıkarımlar yapan alt dalı. Mikroekonomiden farklı olarak, ekonomiyi bir bütün olarak ele alarak, makro denge çözümlemeleri üzerinde çalışır. İşsizlik, enflasyon, toplam üretim ve tüketim, gelir dağılımı makroekonominin ana konuları olarak sayılabilir. Kurucusu John Maynard Keynes'dir. Keynes 1930 yılına kadar temel ekonomik karar birimleri seviyesinden bakılan ekonomi bilimine yeni bir boyut kazandırmış, toplam talep kavramını gündeme getirerek işsizlik ve toplam üretim konularını bununla açıklamaya çalışmıştır. Modern makroekonomideki düşünce okullarından bazıları şunlardır:

<span class="mw-page-title-main">Paul Samuelson</span> Amerikalı ekonomist (1915 – 2009)

Paul Anthony Samuelson,, Amerikalı iktisatçı.

<span class="mw-page-title-main">Milton Friedman</span> Amerikalı ekonomist

Milton Friedman, tüketim analizi, para tarihi ve teorisi ve istikrar politikasının karmaşıklığı üzerine yaptığı araştırmalardan dolayı 1976 Nobel Ekonomi Ödülü'nü almış Amerikalı ekonomistti.

Robert L. Heilbroner Amerikan iktisatçı ve iktisadi düşünceler tarihçisi. Yirmiden fazla kitabın yazarı olan Heilbroner, Adam Smith, Karl Marx ve John Maynard Keynes gibi tanınmış iktisatçıların yaşamlarını ve katkılarını konu edindiği İktisat Düşünürleri adlı kitabıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">İşletme ekonomisi</span> belirli işletme kararlarına mikroekonomik analizin uygulandığı bir iktisat dalı

Yönetim iktisadı, belirli işletme kararlarına mikroekonomik analizin uygulandığı bir iktisat dalıdır. Yani, uygulamada iktisadi teori ile iktisat arasındaki köprüdür. Yoğun bir şekilde regresyon ve korelasyon, (doğrusal) Lagrange Analizi gibi nicel (matematiksel) teknikleri kullanır. İşletme iktisadı kıt kaynaklarla belirlenmiş kısıtlar ve firma amaçlarının en iyilenmesi sağlayarak tek bir sonuca ulaşmayı sağlar.

Avusturya Okulu sosyal olguların yalnızca bireylerin motivasyonlarından ve eylemlerinden kaynaklandığı kavramı olan metodolojik bireyciliğe sıkı sıkıya bağlı kalmayı savunan heterodoks bir ekonomik düşünce okuludur. Avusturya Okulu teorisyenleri, ekonomik teorinin yalnızca insan eyleminin temel ilkelerinden türetilmesi gerektiğini savunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">John Hicks</span> İngiliz iktisatçı

John Richard Hicks İngiliz iktisatçıdır. 1972'de Kenneth Arrow ile ortak olarak Nobel İktisat Ödülü kazanmıştır. Hicks 20. yüzyılın en önemli ve en etkili olmuş iktisatçılarından birisidir. İktisat biliminin birçok alanlarında katkılardan en önemlileri mikroekonomi alanında tüketici talep teorisini geliştirmesi ve makroekonomi alanında ise Keynesiyen görüşleri açıklayıp özetleyen IS/LM modeldir.

<span class="mw-page-title-main">Gérard Debreu</span> Amerikalı matematikçi (1921-2004)

Gérard Debreu, Fransız asıllı fakat 1975'te ABD vatandaşlığına geçmiş olan bir matematikçi ve iktisatçı. 1962'de Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'ye iktisat profesörü olarak atanıp ün yapmıştır. 1983'te Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">James M. Buchanan</span> Amerikalı ekonomist (1919 – 2013)

James McGill Buchanan Jr. Amerikalı bir iktisatçıdır. 1986'da Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">James Mirrlees</span>

Sir James Alexander Mirrlees, İskoç ekonomist. 1996 yılında William Vickrey ile birlikte Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır. 1998'de şövalye ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rasyonel bekleyişler</span>

Rasyonel bekleyişler veya rasyonel beklentiler birçok makroekonomik modelde kullanılan bir varsayımdır, ayrıca modern ekonomi ve oyun kuramının diğer alanlarında ve rasyonel seçim teorisinin diğer uygulamalarında da kullanılır. Rasyonel beklentiler makroekonominin, ekonomik beklentilerini değerlendirmek için sahip olduğu en uygun modellerindendir. İşçilerin, tüketicilerin ve şirketlerin gelecekteki ekonomik durumlar hakkındaki beklentileri, bu modelin önemli bir parçasıdır.

Klasik iktisat, klasik politik ekonomi ya da Smithyen ekonomi, 18. yüzyılın sonlarında ve 19. yüzyılın başlarından ortalarına kadar özellikle İngiltere'de gelişen politik ekonomide bir düşünce okuludur. Başlıca düşünürleri Adam Smith, Jean-Baptiste Say, David Ricardo, Thomas Robert Malthus ve John Stuart Mill olarak kabul edilmektedir. Bu ekonomistler, üretim ve mübadelenin doğal yasaları tarafından yönetilen, büyük ölçüde kendi kendini düzenleyen sistemler olarak piyasa ekonomilerine dair bir teori üretmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Thorstein Veblen</span> Amerikalı akademisyen

Thorstein Bunde Veblen, Amerikalı iktisatçı, sosyolog ve akademisyen. Kurumsal iktisat ekonomik ekolünün kurucularından biridir ve hazırladığı eserler ile bu akımın ilk teorisyenlerinin başında gelmiştir. Marksist olmayan kapitalist sistem kritikçisi.

<span class="mw-page-title-main">Ekonomi felsefesi</span> Felsefe dalı

Ekonomi felsefesi veya iktisat felsefesi, ekonomi ile ilgili konuları inceleyen felsefe dalıdır. Ayrıca, alternatif olarak ahlaki bir bilim olarak kendi kurumunu ve durumunu inceleyen ekonomi dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hukuk ve ekonomi</span>

Hukuk ve ekonomi veya hukukun ekonomik analizi, ekonomik teorilerin, çoğunlukla Chicago Ekonomi Okulundan akademisyenlerle başlayan, hukuk analizine uygulanmasıdır. Ekonomik kavramlar, yasaların etkilerini açıklamak, hangi hukuk kurallarının ekonomik açıdan verimli olduğunu değerlendirmek ve hangi hukuk kurallarının yürürlüğe gireceğini tahmin etmek için kullanılmaktadır. Hukuk ve ekonominin iki ana dalı vardır: Bunlardan birincisi, neoklasik ekonominin yöntem ve teorilerinin hukukun pozitif ve normatif analizine uygulanmasına dayanır. İkincisi ise ekonomik, politik ve sosyal sonuçlara daha geniş bir odaklanma ile hukuk ve yasal kurumların kurumsal analizine odaklanır. Hukuk ve ekonominin bu ikinci dalı, daha genel olarak siyasi kurumlar ve yönetişim kurumları üzerindeki çalışmalarla daha çok örtüşmektedir.

Chicago ekonomi okulu, Chicago Üniversitesi'ndeki öğretim üyelerinin çalışmalarıyla ilişkilendirilen ve bazıları ilkelerini inşa eden ve popülerleştiren neoklasik bir ekonomik düşünce okuludur. Milton Friedman ve George Stigler, Chicago okulunun önde gelen akademisyenleri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Heterodoks ekonomi</span>

Heterodoks iktisat, ortodoks iktisadi düşünce okullarıyla çelişen veya neoklasik iktisadın ötesinde olabilecek herhangi bir iktisadi düşünce veya teoridir. Bunlar arasında kurumsal, evrimci, feminist, sosyal, post-Keynesyen, ekolojik, Avusturyacı, Marksist, sosyalist ve anarşist iktisat sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Luigi Pasinetti</span> İtalyan ekonomist

Luigi Lodovico Pasinetti, Keynes sonrası ekolün İtalyan bir ekonomistidir. Pasinetti, "Cambridge Keynesçilerinin" varisi ve Piero Sraffa ile Richard Kahn'ın öğrencisi olarak kabul edilir.

Armen Albert Alchian, Amerikalı ekonomist. Neredeyse tüm kariyerini California Üniversitesi, Los Angeles'ta (UCLA) geçirdi. Önemli bir mikro iktisat teorisyeni, yeni kurumsal iktisadın kurucularından biri olarak bilinir ve mülkiyet hakları üzerine yaptığı çalışmalarla geniş çapta kabul görmektedir.

Jacob Viner, Kanadalı bir ekonomisttir. Frank Knight ve Henry Calvert Simons ile birlikte 1930'ların başlarındaki Chicago ekonomi okulu'nun "ilham verici" akıl hocalarından biri olarak kabul edilir. Chicago fakültesinin önde gelen isimlerinden biriydi. Paul Samuelson, Viner'i 1860'tan sonra doğan birkaç Amerikan "ekonomi azizlerinden" biri olarak adlandırdı. Politik ekonomi alanında önemli bir figürdü.