İçeriğe atla

Franciscus Xaverius

Francisco de Xavier
Cizvitler'in kurucularındandır
Doğum7 Nisan 1506
Sangüesa, Navarra Krallığı
Ölüm03 Aralık 1552 (46 yaşında)
Shangchuan Adası, Taishan, Ming Hanedanı
KutsayanlarKatolik Kilisesi, Anglikan
Kutsanma25 Ekim 1619, Roma, Papalık Devleti V. Paulus tarafından
Aziz ilanı12 Mart 1622 XV. Gregorius tarafından
Yortu3 Aralık
Koruyucu azizMisyonlar

Franciscus Xaverius;[1] Francisco de Xavier, Francisco de Gassu y Javier, Francisco de Jassu y Azpilcueta olarak da bilinir (7 Nisan 1506, Castillo de Javier,[2] Sangüesa, Navarre krallığı (İspanya) - 3 Aralık 1552, Schang Chuan Adası,[3] Kanton, Çin); Asya'da Hristiyan misyonerliğini başlatanlardan ve Cizvitler'in kurucularındandır.

Francisco 12 Mart 1622'de Loyolalı İgnatius ile birlikte Papa XV. Gregorius tarafından Aziz ilan edilmiştir. Lisieux'lü Teresa ile birlikte katolik misyonerlerin hamisidir.

Hayat Hikayesi[4]

Francisco 7 nisan 1506'da kuzey İspanya'daki Sangüesa şehrindeki Xavier kalesinde 5 çocuklu bir ailenin en küçük olarak doğdu. 1525 yılının yazında Batı Avrupa'nın en iyi üniversitesi olan Paris Üniversitesine okumak maksadıyla evine bir daha dönmemek şartıyla, ilk eğitim aldığı Francisco de Xavier kalesinden ayrıldı. Ve Paris'te felsefe bölümünü okudu.[5]

Francisco de Xavier'in kalesi

Paris'teki eğitim döneminin ardından felsefe eğitimi vermiştir ve bu alandaki başarısı ile övgüler almıştır. Eğitimini olgunlaştırma amacıyla Paris'e gelen Loyolalı İgnatius, Francisco'ya duyduğu arkadaşlık ve hayranlıktan hoşlanmaya başlar ve aynı evde yaşamaya karar verirler. Ignacio, Francisco'ya hayatta en önemli şeyin sosyal başarı peşinde koşmak değil ‘kişinin ruhunu kurtarması’ olduğunu anlamasında yardımcı olarak onu yavaş yavaş değiştirmeyi başarır.

15 Ağustos 1534'te, Francisco, Loyolalı İgnatius ve 5 arkadaşıyla birlikte, kendi kendilerine verdikleri bir kararla kendilerini Tanrı'nın hizmetine adamaya karar verirler. Ve bu tarih aynı zamanda İsa Cemiyeti'nin (Cizvit tarikatı) temellerinin atılmış olduğu gündür.

Paris'ten 1536 Kasım'ında ayrılarak, Ocak ayında Venedik'e varır. Bu şehirde diğer ilk Cizvitlerle buluşur. Kudüs'e seyahat etme zamanının gelmesini beklerken, şehirdeki hastanede çalışırlar. Osmanlı'ya karşı savaş devam ettiği için, sonunda Kudüs'e gidemezler ve daha sonra Papa'nın hizmetinde olmak istedikleri için Roma'ya giderler.

1537'de ruhbanlık aldıktan sonra Francisco, Roma'da İgnatius'un sekreterliğini yapar. İgnatius onu Hindistan görevine atadığında büyük bir sevinç duyar.[6] Francisco, o dönem Hindistan'ın batı kıyısında Portekiz ticaret bölümü olan Goa'da çalışmaya başlar. Daha sonra Papa'nın bölgedeki temsilcisi olur.[7] Bu görevinden sonra misyonerlik göreviyle Japonya'ya gider.[8]

Japonya'da inanılmaz zorluklarla karşılaşır. Konuşulan dili bilmemesi, Japonca yazılmış Hristiyan kitapların olmayışı, yetkililerin zulmü, insanlardaki güvensizlik ve Budist keşişlerle rekabet onu sıkıntıya sokar. Yaşadığı sıkıntılara rağmen on bir sene içerisinde elli iki krallıkta İncil'i yayar ve yüzlerce Japonu vaftiz eder.[9] Çin'de büyük olasılıkla aşırı halsizlik nedeniyle ölür. Mezarı bugünkü Goa şehrindedir.[10]

Francisco de Xavier'in Bensheim'in orta köprüsünde 1747'den kalma heykeli

Yazıları[11]

Bugün Francisco de Xavier'in yazdığı 130'dan fazla mektup ve talimata sahibiz. Francisco de Xavier'in mektupları özel ya da kitlelere olsun, hep daha büyük bir kitleye hitaben yazılmış gibidir. Çoğu mektubu elden ele gezmiş okunmuş, kopyalanmış, yeniden kopyalanmış, Latince ve diğer dillere çevrilmiştir. İlk yayımlanan önemli mektubu 1544'te Roma'daki dostlarına Hindistan'dan yazdığı mektubudur. Mektupları, Uzakdoğuda Hristiyanlık propagandası ve temellerini anlamak için büyük bir önem arz ettiği gibi, kişiliği ve yöntemlerini anlamak içinde elzemdir. Francisco de Xavier'in hevesi ve merhameti mektuplarında ortaya çıkar. İlk ilgilendiği konulardan birisi kendisi Hindistan'a gelmeden önce vaftiz olmuş yerlilerin bakımıdır. Bu yeni din değiştirmişlerin düzgün bir eğitim alabilmeleri için gerekli talimatları içeren en az üç kılavuz yazmıştır. Yerlileri Portekizlilerin açgözlülüğünden korumak ve yeni değiştirdikleri dinlerinde kalabilmeleri için Portekiz Kralı'ndan yardım istemiştir.

Mektuplar

  • 26 Ocak 1549'da Portekiz Kralı III. Juan'a yazmıştır:

Ekselanslarına detaylı olarak belirtmemekle birlikte Hristiyanların, dinimize geçmiş olanların .... Kaptanlar ve tüccarlar tarafından görevleri onlara yardım etmek olduğu halde maruz kaldığı kötü muameleleri ve yaraları yazıyorum. Bu katlanılamaz ve bir çeşit şehitlik sayılabilir, sabırlı kalmak ve bunca kazanım ve çabanın yok edilişini izlemek...”

  • 5 Kasım 1549'da Japonya'dan Hindistan'da kalmış olan Cizvit yol arkadaşlarına yazar. Japon halkını tasvir edişi, Japonya'ya olan hayranlığının büyüklüğünü gösterir.

Japonların çok iyi bir terbiyesi var; ve tamamen iyiler, içlerinde bir kötülük yok. Harikulade bir onur anlayışları var ve onuru her şeyden üstün tutuyorlar. Genellikle fakirler... hakkında serzenişte bulundukları bir durum değil... Birbirleri ile ilişkilerinde çok hürmetkarlar... Herhangi bir yaralanma ve aşağılayıcı kelimeye tahammülleri yok... Ölçülü besleniyorlar ancak içkiyi biraz fazla kaçırdıkları söylenebilir... Asla kumar oynamıyorlar ve bunu bir ayıp olarak görüyorlar... Halkın büyük bir çoğunluğu okuma yazma biliyor... Birden fazla eşleri yok... İyi niyetli, hoşsohbet ve öğrenmeye istekli bir halklar...”

Talimat

  • 1522'de tevazu üzerine yazdıkları tüm Cizvitler için bir referans noktası olarak kalmıştır.

Öncelikle, vaaz vermede büyük tevazuyu elde etmek için, ilk önce her şeyi en mükemmel şekilde Tanrı’ya atfetmeli. Sonrasında, Tanrı’nın nasıl insanlara sözlerini duymaları için bir adanma verdiğini ve nasıl bana vaaz verme ve onlara duyma lütfunu bahşettiğini görerek insanları gözümün önüne getiririm. Kendimi büyük bir tevazuda tutmaya mecburum çünkü verdiğim vaaz benden değil, Tanrı tarafından karşılıksız olarak verilmiştir... kendi hatalarım, günahlarım, boşunalıklarım, ihmallerim ve nankörlüklerinden başka hiçbir şeyi kendimden bilmemeye özen gösteririm... İçimden kendimi Tanrı karşısında küçültürüm, O ki insanların kalplerinden geçenleri bilir ve vaazlarımda, konuşmalarımda, işlerimde kimseyi rencide etmemek için ziyadesiyle dikkatli olurum, kendimi insanların önünde küçültürüm... Herkes şuna dikkat etmelidir; eğer ciddi biçimde üzerine düşünecek olursak, kendi yetersizliklerimizden başka övünebileceğimiz bir şeyimiz yoktur.”

Kaynakça

  1. ^ "Francis Xavier". 16 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Francisco'nın ailesinin kalesi". Vikipedia. 28 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Shangchuan Adası". Vikipedia. 28 Kasım 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ Hıristiyanlık Tarihi. Robert D. Linder. Yeni Yaşam Yayınları. 2004. s. 423-424. ISBN 975 8318 86 1. 
  5. ^ Joseph Costelloe, The Letters and Instructions of Francis Xavier (İngilizce). The Institute of Jesuit Sources - St. Louis, Missouri. 1992. s. xııı. ISBN 1-880810-01-8. 
  6. ^ John W. O'Malley - Les premiers jésuites 1540-1565 (Fransızca). Desclée de Brouwer - Bellarmin. 1999. s. 106. ISBN 2-220-04479-3. 
  7. ^ St. Francis Xavier, Apostolic Nuncio, 1542-52 (Konkan Institute of Arts and Sciences, Bombay. Indian history and culture series) by George Mark Moraes (İngilizce). 1 Ocak 1952. 
  8. ^ John W. O'Malley - Les premiers jésuites 1540-1565 (Fransızca). Desclée de Brouwer - Bellarmin. 1999. s. 115. ISBN 2-220-04479-3. 
  9. ^ "Francis Xavier in Japan". 4 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ "Francisco de Xavier'in kalanları Goa'da". 27 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ The letters and Instructions of Francis Xavier. Translated and Introduced by M. Joseph Costelloe sj (İngilizce). The Institute of Jesuit Sources. 1992. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İlluminati</span> dünya yönetimini ve geleceğini şekillendirdiği iddia edilen gizli topluluk

İlluminati, hem gerçek hem de hayali çeşitli gruplara verilen bir isimdir. Tarihsel olarak, bu isim genellikle 1 Mayıs 1776'da bugün Almanya'nın bir parçası olan Bavyera'da kurulan Aydınlanma dönemi gizli topluluğu Bavyera İlluminatisi'ne atıfta bulunur. Cemiyetin belirtilen amaçları, batıl inançlara, gericiliğe, kamu yaşamı üzerindeki dini etkiye ve devlet gücünün kötüye kullanılmasına karşı çıkmaktı. İlluminati, Masonluk ve diğer gizli cemiyetlerle birlikte, 1784, 1785, 1787 ve 1790 yıllarında Katolik Kilisesi'nin teşvikiyle Bavyera Elektörü Charles Theodore tarafından fermanla yasaklandı. Sonraki yıllarda grup, İlluminati'nin yeraltında faaliyet göstermeye devam ettiğini ve Fransız Devrimi'nden sorumlu olduğunu iddia eden muhafazakâr ve dindar eleştirmenler tarafından genellikle kötülendi.

<span class="mw-page-title-main">Sihizm</span> tek tanrı inancına dayalı bir din

Sihizm, Hint yarımadasının Pencap bölgesinde MS 15. yüzyılın sonlarında ortaya çıkan tek tanrılı bir dindir. Sihizm, başlıca dinlerin en gençlerinden biri ve dünyanın en büyük beşinci organize dinidir. 21. yüzyılın başlarından itibaren yaklaşık 25 milyon Sih vardır.

<span class="mw-page-title-main">Teslis</span> Baba, Oğul ve Kutsal Ruh üçlüsün­den oluşan Tanrı inancını ifâde eden kavram

Teslis, Kutsal Üçleme ya da Üçlü Birlik, tek olan Tanrı'nın Kutsal Kitap'ta kendisini bildirdiği her biri eşit yücelikte, özünde tek, ezeli ve ebedi olan üç benliğini konu edinen ve Hristiyan kiliselerinin çoğunluğu tarafından inanılan ana akım Hristiyan dininin merkezindeki inanç esasıdır. Baba Tanrı, Oğul Tanrı ve Kutsal Ruh üç farklı benlik (hipostaz) olarak aynı özü paylaşmaktadırlar (Homoousia). Tek öz Tanrı'nın birliğini üç benlik ise Tanrı'nın kimliğini anlatmaktadır ve benliklerin hem birbirinden farklılıklarını hem de özde çözülmez birliklerini ifade eder. Böylece tüm yaratım ve lütuf süreci Tanrı'nın üç ilahi benliğinin ortak eylemi olarak görülür. Her benlik, Üçlü Birlik'te kendilerine özgü nitelikleri tezahür ettirir ve böylece her şeyin "Baba'dan çıkıp gelmiş" "Oğul aracılığıyla" ve "Kutsal Ruh'un gücüyle" gerçekleştiğini kanıtlar.

<span class="mw-page-title-main">Hallâc-ı Mansûr</span> Fars tasavvuf yazarı (858–922)

Hallâc-ı Mansûr veya Mansûr el-Hallâc, zındıklıkla suçlanması ve uzun süren bir soruşturma neticesinde Abbâsî Halifesi Muktedir Bi’llâh'ın emriyle idam edilmesiyle meşhur olan Fars kökenli spiritüalist yazar ve mistik şâir.

<span class="mw-page-title-main">Blaise Pascal</span>

Blaise Pascal, Fransız bilim adamı, mucit, Katolik düşünür ve dini savunucusu.

<span class="mw-page-title-main">Clairvauxlu Bernard</span>

Bernard de Clairvaux, Fransız bir Keşiş ve Mistik.

<span class="mw-page-title-main">Miguel Servet</span> İspanyol ilâhiyatçı, hekim, haritacı ve hümanist

Miguel Servet, İspanyol ilâhiyatçı, hekim, haritacı, hümanist. Üniteryenler'in önde gelenleri arasında Martin Cellarius ve Bernard Ochino ile o da bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Matta İncili</span> Yeni Ahitin ilk bölümü

Matta İncili, Kutsal Kitap'ın dizisine ait olan kanonik bir kitaptır. Yunanca Kutsal Yazıların ya da Yeni Ahdin ilk kitabıdır. Bu incilin Matta adlı bir adam tarafından yazıldığı genellikle kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Cizvitler</span> Katolik Kilisesinin erkek dinî cemaati

Cizvitler ya da İsa Cemiyeti, genel merkezi Roma'da olan, Katolik Kilisesi’nin erkek bir tarikatıdır. 1528’de Paris’te tanışan ve içinde Francisco de Xavier, Pierre Favre ve Tarikatın ilk lideri olan Loyolalı Ignatius’un da olduğu yedi arkadaş ve öğrenci tarafından kurulmuştur. Kendilerine Compañía de Jesús ve Amigos en El Señor yani ‘Rabbin Arkadaşları’ diyorlardı çünkü İsa tarafından bir araya getirildiklerini düşünüyorlardı. İsimdeki ‘Compania’ Latinceye societas (topluluk/cemiyet) olarak çevrilmiş bu sebeple de daha yaygın olarak ‘İsa Cemiyeti’ olarak tanınmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">İlyas</span>

İlyas, İbranice İncil'deki Krallar Kitaplarına göre bir peygamber ve bir mucize yaratıcısıdır ve Kral Ahab'ın hükümdarlığı sırasında kuzey İsrail krallığında yaşar. 1 Krallar 18'de İlyas, Kenan tanrısı Baal'a karşı İbrani Tanrısı YHWH'ye tapınmayı savunur. Tanrı ayrıca İlyas aracılığıyla diriliş, gökten ateş indirme ve "ateşle" diri diri göğe girme gibi birçok mucize gerçekleştirir. Ayrıca "peygamberlerin oğulları" olarak bilinen bir peygamberler okuluna liderlik eder. Yükselişinin ardından, öğrencisi ve en sadık yardımcısı Elyesa, bu okulun lideri rolünü üstlenir. Malaki Kitabı, İlyas'ın "Tanrı'nın büyük ve korkunç gününün gelişinden önce" döneceğini kehanet eder, onu İbrani Kutsal Kitabına saygı duyan çeşitli inançlarda Mesih'in ve eskatonun habercisi yapar. İlyas'a yapılan atıflar Sirak, Yeni Ahit, Mişna,Talmud, Kuran, Mormon Kitabı ve Bahai yazılarında yer almaktadır.

Aziz, Aya veya kadın ise Azize, Arapça kökenli azîz sözcüğü ermiş anlamına gelir. Günlük kullanımda sevilen ve sayılan kimseleri tanımlamakta kullanılır. Sözcüğün dişi formlarından muazzez, Türkçede yaygın bir kadın ismidir.

<span class="mw-page-title-main">İoannis Hrisostomos</span> önemli erken dönem kilise babası

İoannis Hrisostomos veya Altınağızlı Yuhanna, Konstantinopolis Başepiskoposu olarak görev yapmış önemli bir Kilise Babası'ydı. Vaazlarıyla ve halka açık konuşmalarıyla, iktidarın ve din adamlarının otoritelerini kötüye kullanımını kınadığı tutumuyla, Altınağızlı Yuhanna'nın İlâhî Âyin Metni ve asketik (çileci) duyarlılıkları ile tanınır. Yunanca khrisostomos (Χρυσόστομος) unvanı "altın-ağızlı" anlamına gelir ve ünlü hitabet yeteneğini belirtir. Batı kiliselerinde John Chrysostom olarak anılır. Altınağızlı Yuhanna, Erken Hristiyanlık döneminde en üretken yazarlardan biriydi, ancak hem İskenderiyeli Origenes hem de Hippo'lu Augustinus onu geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dinler tarihi</span> Dinlerin tarihsel gelişimleri

Dinler tarihi, dinleri benzer ve farklı yönleri ile karşılaştırmalı olarak inceleyen bir bilim dalıdır. Bu bilim dalının temelinde karşılaştırma, tarih ve din olmak üzere üç olgu bulunmaktadır. Bunlardan karşılaştırma kelimesi bu bilim dalının genel metodunu belirtir. Tarih kelimesi bu bilimin bir tarih bilimi olduğunu, din ise bu bilimin konusunun din olduğunu ifade eder. İnsan hayatında özel bir yere sahip olan dinleri konu edinen tarih branşına da ''karşılaştırmalı dinler tarihi'' veya sadece ''dinler tarihi'' denir.

<span class="mw-page-title-main">Loyolalı İgnatius</span>

Loyola'lı İgnatius, Bask İspanyol asıllı katolik din adamı ve mistiktir; Cizvitler tarikatının kurucusu.

<span class="mw-page-title-main">Nanban Ticareti Dönemi</span>

Nanban ticareti veya Nanban ticareti dönemi, Japonya tarihinde bir dönemdir. 1543'te Portekizlilerin Tanegashima Adası'na çıkmasından itibaren, 1614'te Sakoku "İnziva Fermanı" ilan edilinceye kadar devam eder.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Favre</span>

Pierre Favre - Savoie asıllı katolik din adamı - Cizvitler'in cemiyetinin kurucularındandı. 17 Aralık 2013'te Papa Fransiscus tarafından Aziz olarak ilan edildi. Yortusu 2 Ağustostur.

<span class="mw-page-title-main">Alphonsus Rodriguez</span>

Alphonsus Rodríguez Aziz olarak saygı gören İspanyol bir Cizvit laik idi. Tazizleştirilmesi 1825'te gerçekleşti. Kanonizasyonu Eylül 1888'de gerçekleşti. Kalıntıları Mayorka'da bulunuyor. Yortusu 31 Ekim.

<span class="mw-page-title-main">Roma Koleji</span>

Roma Koleji, Loyolalı İgnatius tarafından 1551’de, İsa Cemiyeti’ni (Cizvitler) kurduktan sadece 11 yıl sonra, kurulan bir okuldur.

<span class="mw-page-title-main">Joseph de Maistre</span>

Joseph de Maistre, Fransız Devrimi'nden hemen sonraki dönemde, sosyal hiyerarşi ve monarşiyi savunan Savoylu filozof, yazar, hukukçu ve diplomat. Fransa ile olan yakın kişisel ve entelektüel bağlarına rağmen Maistre, tüm hayatı boyunca, Savoy Senatosu üyeliği (1787-1792), Rusya büyükelçiliği (1803-1817) ve devlet bakanlığı (1817-1821) yaptığı Sardinya Krallığı'nın tebaası olarak yaşadı.

<span class="mw-page-title-main">Pêro da Covilhã</span>

Pêro da Covilha, kimi zaman Pero de Covilhăo diye yazılır, Portekizli bir diplomat ve kaşifti.