İçeriğe atla

Francisco de Bobadilla

Francisco de Bobadilla
Bobadilla, Kolomb'u tutukluyor.
2. Hint Adaları Valisi
Görev süresi
21 Mayıs 1499 - 11 Temmuz 1502
Hükümdar Katolik hükümdarlar
Yerine geldiğiKristof Kolomb
Yerine gelenNicolás de Ovando
Kişisel bilgiler
Doğum 15. yy
Aragon Krallığı
Ölüm 1502
Atlas Okyanusu
Milliyeti Kastilyalı
Akraba(lar) Beatriz de Bobadilla (Kardeş)
Isabel de Bobadilla (Torun)
Askerî hizmeti
Bağlılığı Kastilya

Francisco Fernández de Bobadilla (15. yüzyıl - 11 Temmuz 1502), Kastilya emri altında bir memur ve şövalyeydi. Aynı zamanda Moya ve Penalosa Marki'si, Kristof Kolomb'un müdavimi ve Kraliçe Isabella'nın yakın arkadaşı olan Beatriz de Bobadilla'nın kardeşiydi. Hâkim olarak Hispanyola adasına gönderildi ve burada hükûmetindeki usulsüzlük suçlamalarından dolayı Kolomb'u tutukladı. 1500'den 1502'ye kadar Hint Adaları Valisi olarak görev yaptı. Denizde, konvoyunun bir kasırgaya yakalanması sonucu öldü.

Hayatı

Yargılama süreci

21 Mayıs 1499 yılında, dönemin Katolik hükümdarları olan I. Isabella ve II. Ferdinand tarafından Hispanyola bölgesinden gelen raporları incelemek üzere yargıç olarak atandı. Söz konusu raporların içeriğinde Kolomb ve kardeşlerinin rüşvet kabul ettikleri, yerlileri köleleştirmeleri, Francisco Roldán'ın isyanını kötü idare etmeleri ve krallığa ihanet bulunuyordu.[1]

Bobadilla, Haziran ayının başında Hispanyola'ya yelken açtı ve 23 Ağustos 1500'de bölgeye ayak bastı. Yanında 500 adam ve daha önce Kolomb'un kölesi olan ve şimdi evlerine geri döndürülen 14 Amerikalı yerli getirdi. Santo Domingo'da bir kez, Kristof'un La Vega'da olması nedeniyle o sırada adayı yöneten Kristof'un küçük kardeşi Giacomo Kolomb ile tanıştı. Görüşmenin başlamasından kısa bir süre sonra Bobadilla, Giacomo'ya yaşadığı kaleyi terk etmesini emretti, ancak Giacomo, kardeşi Kristof'un daha yetkili olduğuna inanarak Bobadilla'nın yetkisini tanımayı reddetti.

Fernandez de Bobadilla, İspanyol kraliyetine iletilen suçlamalara dayanarak soruşturmasına başladı ve Giacomo ve Kristof Kolomb hakkında çok sayıda şikayet topladı. Yönetimlerinin ciddi otorite suistimalleri ile beraber felaket bir halde olduğunu söyledi ve yerlilere zulmetmeleri sebebiyle beş İspanyol'un asıldığını öğrenmesinin ardından oldukça sinirlendi.[2][3] Hemen ardından iki kardeşin İspanya'ya geri götürülmeleri için tutuklanmalarını emretti. Ayrıca ikisine ait tüm mal varlıklarına el koydu.

Bobadilla'nın Kolomb ve kardeşlerine yönelik suçlama ve soruşturmaları sırasındaki tarafsızlığı ve doğruluğu, İspanyolların dönem içerisindeki İtalyan karşıtı duyguları ve Bobadilla'nın Kolomb'un konumunu devralma arzusu göz önüne alındığında tarihçiler tarafından tartışmalı olarak görülmüştür.[4][5]

Tutuklama

Kolomb, Santo Domingo'da Francisco de Bobadilla tarafından tutuklanmasının ardından La Gorda gemisine zincirlenmiş bir şekikde İspanya'ya giderken.

Bobadilla'nın emri üzerine Kristof Kolomb, Eylül 1500'de Santo Domingo'da karşısına çıkarıldı. Kolomb daha sonra, Jaragua'daki yerlilere karşı yürütülen bir görevden sonra Santo Domingo'ya dönen diğer kardeşi Bartholomew Kolomb ile birlikte kalede hapsedildi. Ekim başında ikili, Kaptan Alonso de Vallejo'nun gözetiminde İspanya'ya gönderildi. Daha sonra, Kastilya'nın sömürge idaresinin gayri resmi başkanı haline gelen ve Kristof'u halka açık bir şekilde eleştiren Juan Rodríguez de Fonseca'ya teslim edildiler. Hükümdarlar her şeye rağmen Kolomb'a içten davrandılar ve aleyhindeki suçlamaların hapis cezasını gerektirmediğini söyleyerek serbest bırakılmasını emrettiler. Ancak onu temize çıkarmadılar.

Kristof'un ikinci oğlu olan Ferdinand Kolomb o zamanlar Kraliçe Isabella'nın çalışanlarından birisiydi. Babasının biyografisinde, Katolik hükümdarların, mahkemede ödeme yapılmadığını iddia eden çeşitli grupların ve Hispanyola'da mutsuz olanlardan İspanya'ya gönderilen mektupların, neler olduğunu araştırmak için bir hakim göndermeye karar vermelerine sebep olduğunu yazmıştır. Ferdinand'a göre, yargıcın bu ziyareti babası için büyük bir rahatlama gibi görünmüş olmalıydı, çünkü "Amiral" asi gruplarla karşı karşıya görünüyordu. Ferdinand'ın görüşüne göre Bobadilla, Santo Domingo'ya vardığında "isyancıları tanıdı ve onlardan yana oldu" ve onların iyiliğini kazanmak için halkı 20 yıl boyunca haraçtan men etti.

Hispanyola Valisi

Bobadilla, 23 Ağustos 1500'de, gelişinden kısa bir süre sonra Hispanyola valiliğini devraldı. Görev süresi boyunca, özel teşebbüsü teşvik etti ve yerlilerin Haina ve Cibao'daki mevcut madenlerde öncelikle altın çıkarma işinde çalışacağı bir politika belirledi. Ferdinand'a göre Bobadilla, hükümdarların yalnızca toprağa sahip olmak istediklerini ve başka hiçbir şeye aldırış etmediklerini iddia ederek, nüfusu kazanmak adına kira ve kraliyet haraçları harcadı. Ayrıca Bobadilla'nın, Kristof'un hükümdarlar için piyasa fiyatının altında elde ettiği arazileri açık artırmaya çıkardığını ve yerlileri, kölelerinin kazançlarını kendisiyle paylaşmaları şartıyla çeşitli zengin ve güçlü insanlara verdiğini iddia etti. Bobadilla, altın üretimini artırmak amacıyla madencilik vergilerini kaldırdı. Bobadilla, 1497'de batı Hispanyola'da rakip bir rejim kuran Francisco Roldán'ı da affetti.

Ölümü

1502 yılında Nicolás de Ovando, Hispanyola valisi olarak Bobadilla'nın yerine atandı.[6][7] "Nispeten barışçıl" geçen iki yıla rağmen görevden alınmasının olası nedenlerinden biri, altın vergilerini kaldırmasıydı.

Bobadilla 11 Temmuz (E.U. 1 Temmuz) 1502'de, amiral gemisi de dahil olmak üzere, 31 gemiden oluşan konvoydaki 20 gemiyi mahveden bir kasırga sırasında öldü.[8] Hayatta kalan gemiler arasında, konvoyun en zayıf gemisi olan ve Kolomb'un borçlu olduğu altını taşıyan Aguja da vardı. Bu durum, Kolomb'un intikam için büyülü bir şekilde fırtınayı başlattığı suçlamalarına yol açtı.[9]

Kaynakça

  1. ^ "1500-1502, Francisco de Bobadilla". cervantesvirtual.com. 20 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2020. 
  2. ^ "Remembering Columbus: Blinded by Politics". nas.org. 18 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2020. 
  3. ^ "Francisco de Bobadilla". britannica.com. 12 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2020. 
  4. ^ "Columbus and Columbia: A Pictorial History of the Man and the Nation : Embracing a Review of Our Country's Progress, a Complete History of America, a New Life of Columbus, and an Illustrated Description of the Great Columbian Exposition". 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2020. 
  5. ^ Dugard, Martin. "The Last Voyage of Columbus: Being the Epic Tale of the Great Captain's Fourth Expedition, Including Accounts of Swordfight, Mutiny, Shipwreck, Gold, War, Hurricane, and Discovery". 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2020. 
  6. ^ Bakewell, Peter. "A History of Latin America to 1825". 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2020. 
  7. ^ Floyd, Troy (1973). The Columbus Dynasty in the Caribbean, 1492-1526. Albuquerque: University of New Mexico Press. s. 54.
  8. ^ Bergreen, Laurence. "Columbus: The Four Voyages, 1492-1504". 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2020. 
  9. ^ Morison, Samuel Eliot (1942), s. 590

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kristof Kolomb</span> İtalyan kaptan, kâşif ve sömürgeci (1451–1506)

Kristof Kolomb, Atlantik Okyanusu'na yaptığı dört seferi tamamlayarak coğrafî keşifleri başlatan ve Amerika'nın kolonizasyonunun yolunu açan Cenevizli kaptan ve kâşiftir. Katolik hükümdarlar tarafından desteklenen keşifleri; Karayipler, Orta Amerika ve Güney Amerika ile Avrupalıların ilk temâsı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Dominik Cumhuriyeti</span> Karayiplerde bir ülke

Dominik Cumhuriyeti, Karayiplerdeki Hispanyola adasında yer alan bir ülkedir. Hispanyola, Porto Riko'nun batısında, Küba ve Jamaika'nın doğusunda yer alır. Venezuela ile deniz sınırı vardır. Adanın batı kısmında ülkenin tek kara komşusu olan Haiti bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Pîrî Reis Haritası</span> Piri Reisin oluşturduğu dünya haritası

Pîrî Reis Haritası günümüze kalan, Amerika kıtasını gösteren en eski haritalardan birisidir. Osmanlı Kaptan-ı Derya'sı (Amiral) Pîrî Reis tarafından 1513'te çizilmiştir. Avrupa ve Afrika'nın batı kıyıları ile Güney Amerika'nın doğu kıyılarını göstermektedir. Aralarında Kristof Kolomb'a ait bir haritanın da bulunduğu yirmi kaynağın bütünleştirilmesiyle hazırlanmış, 16. yüzyıl Avrupa ve Müslüman denizcilerinin coğrafya bilgilerini içeren değerli bir tarihi belgedir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika</span> Tek bir kıta veya kara kütlesi olarak birlikte ele alındığında Kuzey Amerika ve Güney Amerika

Amerika veya Amerika Kıtası, Batı Yarımküre'de Yeni Dünya olarak adlandırılan bölgede, Kuzey Amerika, Orta Amerika, Güney Amerika ve bunlara bağlı adalardan meydana gelen kıtalar ve adalar topluluğu. Amerika Kıtası, Batı Yarımküre'deki kara alanının çoğunu kapsar ve Yeni Dünya'yı oluşturur. Amerika sözcüğü birçok dilde Amerika Birleşik Devletleri (ABD) anlamında da kullanıldığı için kavram karmaşasına neden olabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Santo Domingo</span> Dominik Cumhuriyetinin başkenti

Santo Domingo, Dominik Cumhuriyeti'nin başkenti. Avrupalıların Batı Yarıküre'de kurdukları en eski sürekli yerleşmedir. Hispaniola Adası güneydoğu kıyısında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">I. Isabel</span> İspanyol hükümdarı (1474–1504)

I. Isabel, Kastilyalı Isabella veya Katolik Isabel, Kastilya (1474-1504) ve Aragon (1479-1504) Kraliçesi. Bu iki Krallığı 1479'dan sonra kocası Aragon Kralı II. Fernando ile birlikte yönetmiştir. Hükümdarlığı sırasında İspanya'nın birliğini sağlamış ve Kristof Kolomb'un Yeni Dünya'yı keşfiyle güçlü bir sömürge imparatorluğunun temelleri atılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Maximilian (Kutsal Roma imparatoru)</span> XVI. yyde Kutsal Roma İmparatoru

Habsburglu I. Maximilian, Kutsal Roma İmparatoru. 1493 yılından ölümüne kadar hüküm sürmüş, yaptığı savaşlar ve evlilikler sayesinde Habsburg Hanedanı'nın nüfuzunu arttırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Paolo dal Pozzo Toscanelli</span>

Paolo dal Pozzo Toscanelli, İtalyan matematikçi, gök bilimci ve haritacı.

<span class="mw-page-title-main">Dominik Cumhuriyeti'ndeki Yahudilerin tarihi</span>

Hispanyola'ya yerleştiği bilinen ilk Yahudiler İspanya Yahudileriydi. Kristof Kolomb adayı 1492'de keşfettiği zaman yerleşmişlerdi. Yüzyıllar boyunca Yahudilere ev sahipliği yapan İspanya'da antisemitizm ve engizisyonlar başlayınca Yahudiler ülkeden kaçtı. Elhamra Kararnamesinin yürürlüğe girdiği gün Kolomb ve tayfası İspanya'dan yola çıktı. Mürettebatta en az beş Yahudi vardı; bunlar tercüman Luis de Torres, cerrah Marco, doktor Bernal, Alonzo de la Calle ve Gabriel Sanchez'di. Luis de Torres Hispanyola adasına ayak basan ilk kişiydi. Ardından ada Fransızlar ve İspanyollar arasında ikiye bölündü ve Yahudiler sonra da Dominik Cumhuriyeti olacak olan İspanyol tarafında kaldılar. Diğer ülkelerden de Sefaradlar gelmeye başladı. 19. yüzyılda Kurasao Yahudileri de Hispanyola'ya vardı fakat güçlü bir cemaat oluşturmadı. Çoğu Yahudi kimliklerini saklayıp geleneklerini icra etmedi. Bu Yahudilerin soyundan gelenler arasında Dominik Cumhurbaşkanı Francisco Henriquez y Carvajal ve oğlu Pedro Henriques Ureña da bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Alonso de Ojeda</span> İspanyol denizci ve kâşif

Alonso de Ojeda, İspanyol denizci, kâşif, vali ve istilacıydı. Adı zaman zaman "Alonzo" veya "Oxeda" şeklinde yazılır. Venezuela'ya varan ilk Avrupa filosunun kumandanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Hispanyola Şeflikleri</span>

Hispanyola Şeflikleri, Taino insanları tarafından Hispanyola bölgesinde kurulmuş yönetim alanlarıdır. Şefliklerin başında bulunan kişiye Kasike adı verilir. Hispanyola'daki Tainolar, Büyük Antiller'deki diğer adaların sakinleriyle akraba olan bir Arawak halkıydı. Avrupalı insanlar ile ilk temasın olduğu zamanlarda, rakip bir yerli grup olan Caribler'in saldırılarına maruz kalıyorlardı. 1508'de Hispanyola adasında yaklaşık 60.000 Taino vardı; 1531 yılına gelindiğinde bulaşıcı hastalık salgınları ve sömürü, nüfusta dramatik bir düşüşe sebep oldu.

<span class="mw-page-title-main">İspanya monarşisi</span>

İspanya monarşisi veya Kraliyet, İspanya'nın yönetildiği monarşidir. Monarşi, hükümdarlık hükümdarını, ailesini ve hükümdarın görevlerini ve ayrıcalıklarını yerine getirmesini destekleyen ve kolaylaştıran kraliyet hane halkı örgütünü içerir.

<span class="mw-page-title-main">Diego Kolomb</span>

Diego Kolomb, Kastilya ve Aragon Hükümdarları emri altında bir gezgin ve kaşifti. 2. Okyanus Deniz Amirali, 2. Batı Hint Adaları Genel Valisi ve 4. Batı Hint Adaları Valisi olarak Kastilya ve Aragon Hükümdarlarına hizmet etti. Kristof Kolomb ve karısı Filipa Moniz Perestrelo'nun büyük oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Ferdinand Kolomb</span>

Ferdinand Kolomb, Kristof Kolomb'un ikinci oğludur. Annesi Beatriz Enriquez de Arana, babası ile evlenmemiş ancak ileriki yaşamında sürekli kendisine arkadaşlık yapmış bir kadındı.

<span class="mw-page-title-main">Rodrigo de Triana</span>

Rodrigo de Triana, 15. yüzyılda yaşamış İspanyol bir denizcidir. Kristof Kolomb'un ilk transatlantik yolculuğunda kullandığı üç İspanyol gemisinin en hızlısı olan La Pinta adlı karavelinin gözcülük görevinde bulunan Rodrigo, 12 Ekim 1492 gecesinde gemideki gözetleme noktasından ufku izlerken Guanahani olarak adlandırılan Bahama kıyılarını gördüğü için "Amerika'yı ilk gören Avrupalı" olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Bartholomew Columbus</span>

Bartholomew Columbus, Cenovalı bir İtalyan kaşif ve Kristof Kolomb'un küçük kardeşiydi.

<span class="mw-page-title-main">Miguel Corte-Real</span>

Miguel Corte-Real, Labrador sahilinin yaklaşık 600 milini haritalandıran Portekizli bir kaşifti. 1502'de bir keşif gezisi sırasında ortadan kayboldu ve denizde kaybolduğuna inanıldı

<span class="mw-page-title-main">Juan de Esquivel</span>

Juan de Esquivel İspanyol bir sömürgeci ve Jamaika'nın ilk valisiydi.

1492 ve 1504 yılları arasında İtalyan denizci ve kâşif Kristof Kolomb, İspanya'nın Katolik Hükümdarları adına Karayipler'e ve Orta ve Güney Amerika'ya dört transatlantik deniz seferi düzenledi. Bu yolculuklar Yeni Dünya'nın geniş kitlelerce bilinmesine yol açtı. Bu atılım, Keşifler Çağı olarak bilinen dönemi başlatarak Amerika kıtasının sömürgeleştirilmesini, bununla bağlantılı biyolojik alışverişi ve Atlantik ötesi ticaretin de başlangıcı oldu. Etkileri ve sonuçları günümüze kadar devam eden bu olaylar, sıklıkla modern çağın başlangıcı olarak anılır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.