İçeriğe atla

Francisco Tárrega

Francisco Tárrega
Doğum21 Kasım 1852
Villarreal, Castellón, İspanya
Ölüm15 Aralık1909
Madrid, İspanya
Diğer ad(lar)ıFrancisco de Asís Tárrega Eixea
MeslekMüzisyen, gitarist, besteci

Francisco Tárrega (Francisco Tárrega y Eixea) (d. 21 Kasım 1852 - ö. 15 Aralık 1909) İspanyol besteci, gitarist.

Hayatı

Francisco Tárrega musikişinas bir aileden gelmektedir. İlk gitar dersini sekiz yaşındayken almıştır. Bu devirde piyano gitara karşı gittikçe öncelik kazandığından Tárrega'nın babası kendisine piyano çalmayı öğrenmesini tavsiye etmiş, böylece Tárrega daha genç yaşında iki enstrümanda da hakimiyet kazanmıştır. 1862 yılında Tárrega meşhur gitarist Julián Arcas'ın öğrencisi olmuştur..

Tárrega 1869 yılında İspanyol gitar ustası Antonio de Torres'ten (1817–1892) o zamana kadarki enstrümanlardan bariz şekilde ayrılan bir gitar edinmiştir, aletin en büyük farkı modern biçimi ve 65 cm.'e uzatılmış sapıdır. Bu yeni modelin sesi yüksek, tınısı da farklıydı. Bu gitar Tárrega'nın sonraki gitar yaşantısında belirgin rol oynamıştır.

1885 yılında Tárrega karısı María Josefa Rizo ve oğlu Francisco ile Barselona'ya taşınmıştır. Orada İspanyol milli bestecileri Isaac Albéniz (1860–1909) ve Enrique Granados (1867–1916)ile tanışmış, bunlarla dost olmuş ve Albéniz'in çoğu eserini ilk defa gitara transkribe etmiştir.

Tárrega'nın eserleri ve etkisi gitar tekniğinin gelişimi için bir kilometre taşı mesabesindedir. Yaşadığı devrin en önemli gitaristi ve hocası, aynı zamanda da Yeni İspanyol Gitar Ekolü denen yeni bir ekolün kurucusudur.

Bu yeni akımın karakteristik özelliği güçlü sesi, Tárrega'nın bu aletten çıkarttığı yüksek tınıdır. Sesin uzun süreli ve dolu dolu tınladığı bu türden tınılar zamanın İspanyol gitaristliğinin temeli haline gelmiştir.

İlerleyen yaşlarda Tárrega'nın tırnakları zayıflamıştır. Bu yüzden 1902 yılı itibarıyla o zamana dek uyguladığı tırnakla çalma tekniğinden vazgeçip tellere sadece parmak ucuyla, yani tırnak değdirmeden vurmaya başlamıştır. En meşhur bestesi, tremololu parçası "Recuerdos de la Alhambra"yı da muhtemelen artık çalamaz hale gelmiştir.

Selefleri Fernando Sor (1778–1839) ve Mauro Giuliani'nin (1781–1829) klasik tekniğinden hareketle Tárrega bunların yorum sanatını daha da ileri götürmüş ve hassas tekniğiyle seleflerinin hünerini geliştirmiştir.

Tárrega titiz çalışması, besteleri ve öğretici eserleriyle bugün bile tüm dünyada geçerli olan prensipler yerleştirmiştir. Bunlar arasında bilhassa Apoyando vuruşu ve tellere vuran parmakların konumu öne çıkmaktadır. Aleti sol bacağa yerleştirmek de Tárrega'dan bu yana standart pozisyon halini almıştır.

Bu yeniliklerle Tárrega emsalsiz şekilde gitarin sanat ifadesi imkanlarını genişletmiştir. Başta Emilio Pujol (1886–1980), Miguel Llobet (1878–1938) ve Daniel Fortea (1878-1953) olmak üzere öğrencileri Tárrega'nın tarzını yorumlarında iyice geliştirmişler, böylece Tárrega'nın metodunun bugün dünyadaki en yaygın tarz olmasına katkıda bulunmuşlardır.

Tárrega gitar repertuvarını bugüne dek konser programlarının en başarılı ve en çok çalınan kompozisyonları arasında yer alan çok sayıda transkripsiyonla genişletmiştir.

Besteleri arasında etütler ve danslar, J. S. Bach, Händel, Beethoven, Haydn, Mozart, Chopin, Schubert ve Schumann'ın eserlerinden bazılarının elden geçmiş halleri mevcuttur. Halihazırdaki günlük kültürün en yaygın melodilerinden Nokia Melodisi Tárrega'nın Gran Vals (Grande Valse) parçasından alınmıştır. Müzik çevrelerinde Tárrega "gitarın Schubert"i sayılır.

Benicàssim şehri bestecinin şerefine 1967'den beri her yıl Certamen Internacional de Guitarra Francesc Tàrrega yarışmasını düzenlemektedir.

Öne Çıkan Eserleri

Recuerdos de la Alhambra

Tárrega'nın en önemli ve en sık dinlenen eserleri şunlardır:

  • Gran Vals
  • Recuerdos de la Alhambra (Elhamra Hatıraları)
  • Sueño (Rüya, Mazurka)
  • Sueño (Rüya, Tremolo çalışması)
  • Alborada (Sabah şarkısı)
  • Lágrima (30 prelüdünden biri)
  • Capricho Árabe
  • Danza Mora
  • Adelita (Mazurka)
  • Marieta (Mazurka)
  • Tango María
  • Oremus (30 prelüdünden biri, ölümünden 15 gün önce R. Schumann'ın "Phantasietanz", No. 5 op. 124 piyano bestesinin bir kısmının aranjmanı olarak yazılmıştır)

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Barok müzik</span> Avrupada 1580-1760 arasında biçimi ve müzik dilini etklemiş sanat anlayışı

Barok müzik, Batı Avrupa kökenli yaklaşık 1600 ile 1750 yılları arasında Batı klasik müziği'nin bir dönemi veya tarzıdır. Bu dönemi Rönesans müzik dönemi izledi, ardından Klasik dönem takip etti ve galant stili Barok ve Klasik dönemler arasındaki geçişi sağladı. Barok dönemi üç ana aşamaya ayrılmıştır: erken, orta ve geç. Zamanla örtüşecek şekilde bu üç dönem, geleneksel olarak 1580'den 1650'ye, 1630'dan 1700'e ve 1680'den 1750'ye dek olan süreçleri kapsar. Barok müzik, "klasik müzik" kanonu'nun önemli bir bölümünü oluşturur ve şu anda yaygın olarak çalışılmakta, çalınmakta ve dinlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Johannes Brahms</span>

Johannes Brahms Alman piyanist, orkestra şefi ve 19. yüzyılın ikinci yarısının en önemli Romantik dönem bestecilerindendir. Hamburg'da Lutheran bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi ve profesyonel yaşamının çoğunu Viyana'da geçirdi. Bazen Johann Sebastian Bach ve Ludwig van Beethoven ile müziğin "Üç B"sinden biri olarak gruplandırılır, bu yorum aslında on dokuzuncu yüzyıl orkestra şefi Hans von Bülow tarafından yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Franz Schubert</span> Avusturyalı besteci (1797-1828)

Franz Peter Schubert Avusturyalı besteci. Yaklaşık 600'ün üzerinde lied, 9 senfoni, operalar, çok sayıda oda müziği ve piyano parçaları bestelemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Frédéric Chopin</span> Polonyalı besteci ve piyanist (1810 – 1849)

Frédéric François Chopin, Polonyalı - Fransız piyanist ve besteci.

<span class="mw-page-title-main">İdil Biret</span> Türk piyanist

İdil Biret,, Türk piyano sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Ayşegül Sarıca</span> Türk piyanist

Ayşe Gül Sarıca Diyarbekirli Türk piyanist, eğitimci.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Reşit Rey</span> Türk besteci (1904–1985)

Cemal Reşit Rey, Türk besteci, piyanist, eğitimci ve orkestra şefidir.

<span class="mw-page-title-main">Wolfgang Amadeus Mozart</span> Avusturyalı piyanist ve bestekar

Wolfgang Amadeus Mozart veya vaftiz adıyla Johannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart, Klasik Batı Müziği'nde Klasik dönemin etkili ve üretken bestekârlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Niccolò Paganini</span> İtalyan besteci

Niccolò Paganini, İtalyan besteci, keman virtüözü, gitarist ve kompozitör. Müzik tarihinin en ünlü keman virtüözlerinden biridir. Keman tekniğine önemli katkılarda bulunmuş; keman, gitar ve oda müziği alanında birçok eser vermiştir. Bestelerinin birçoğu dünyaca ünlüdür ve Liszt, Chopin, Schumann gibi bestecilere enstrümantal virtüözlüğün müziğin ana ögelerinden biri olması konusunda ilham kaynağı olmuşlardır.

Caz, ilk kez ABD'nin güney eyaletlerinde, 1900'lerin başında gelişmeye başlamış bir Afro-Amerikan müzik türüdür. 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında New Orleans, Louisiana'daki Afrikalı-Amerikalı topluluklarda ortaya çıktı. Caz müziği, mavi notalar, senkop, swing, çoklu ritim, atışma ve doğaçlama tekniklerini kullanır; Afrikalı-Amerikalı ve Batı müziği tekniklerinin harmanlanmasıdır. Bu müziğin dünya ile tanışması ise 1917 yılında Dixieland Jazz Band'in ilk plaklarının piyasaya çıkmasıyla olmuştur. 1920 ile 1930'larda popülerliğinin artmasıyla başta ABD olmak üzere tüm dünya genelinde Caz Çağı yaşanmıştır. Caz yalnızca geçmişte değil, bugün dahi çok sevilen ve ünü gün geçtikçe artan müzik türlerinden biridir. 1920'lerin Caz Çağı'ndan bu yana, geleneksel müzik ve popüler müzikte önemli bir müzikal ifade biçimi olarak kabul edilmiştir.

Klasik Batı Müziği, kökeni Antik Yunan müzik kültürüne dayandırılan, daha sonra Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşüyle başlayan Orta Çağ ve Gotik dönemde çok sesliliğin gelişimiyle beraber daha da biçimlenmiş, kilise ve saray baskısı altında Rönesans'ın erken yüzyılında vokal polifoni çerçevesi içinde gelişmiş, Yüksek Rönesans ile beraber çalgı müziğinin de yükselişiyle içeriği bugünün klasik müzik olarak adlandırılan biçimleri ve teknikleriyle gelişimini sürdürmüş bir kurumsal müziğin, kilise baskısına direnen halk müziğinin dans ve şarkı biçimleriyle karşılıklı etkileşimi sonucu gelişimini sürdürmüş olan, uluslararası olarak kabul görmüş müzik türüdür. En önemli özelliği, çok sesli ya da çok ezgili (polifonik) ve çok ritmli (poliritmik) olmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Paco de Lucía</span> İspanyol gitarist ve besteci

Paco de Lucía, gerçek adıyla Francisco Sanchez Gomez İspanyol gitarist ve bestecidir. Flamenko müziğinin en önemli gitaristlerinden biri olduğu kabul edilir. Lucía, caz, funk, klasik müzik ve yöresel müzik alanlarında da eserler vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Agustín Barrios</span>

Agustín Barrios Mangoré Paraguaylı besteci ve Güney Amerika'nın ilk gitar virtüözlerindendir.

Maria Luisa Ozaita Marqués ,İspanyol kadın piyanist, müzisyen, müzikolog, şef ve besteci.

Nokia Melodisi, dönemin Nokia markalı telefonlarda kullanılan zil sesine verilen isimdir. Bu melodi, İspanyol klasik gitarist ve besteci Francisco Tárrega'nın 1902'de solo gitar için bestelemiş olduğu Gran Vals eserinden alınmıştır. Parça, cep telefonunda tanımlanabilir ilk müzikal zil sesi olmuştur. Ayrıca eser 1990'lı yıllardan beri Finlandiya asıllı şirket Nokia'nın simgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Viyolonsel Süitleri, BWV 1007-1012 (Bach)</span>

Viyolonsel süitleri BWV 1007-1012, Johann Sebastian Bach'ın 1717-23 yılları arası bir tarihte yazıldığı düşünülen solo viyolonsel altı süit içeren bir kompoisyonudur. Viyolonsel için yazılmış en sık icra edilen ve tanınan solo eserlerdendir. Bach muhtemelen Köthen'de Kapellmeister olarak görev yaptığı dönemde bestelemiştir. Bach'ın ikinci karısı Anna Magdalena Bach'ın el yazması kapağında verilen başlık 'Suites à Violoncello Solo senza Basso'dur.

<span class="mw-page-title-main">Julián Arcas</span>

Julián Arcas, Francisco Tárrega ve Antonio de Torres'i etkileyen İspanyol bir klasik gitarist ve besteciydi. "19. yüzyılın İspanyol müziğinin en önemli isimlerinden biriydi".

<span class="mw-page-title-main">Romantik müzik</span>

Romantik müzik, Batı Klasik müziğinde, genellikle Romantik dönem olarak adlandırılan 19. yüzyıl dönemiyle ilişkili stilistik bir harekettir. Yaklaşık 1800'den 1910'a kadar Avrupa'da öne çıkan entelektüel, sanatsal ve edebi hareket olan Romantizmin bir parçasıdır.

Arpejyon ve La minör Piyano için Sonat, D. 821, Kasım 1824 tarihinde, Viyana'da Franz Schubert tarafından yazılmıştır. Sonat, arpejyon için günümüze ulaşmış olan tek önemli kompozisyon olma özelliğindedir. Sonat, Zseliz'deki ikinci kalışından Viyana'ya döndükten yaklaşık bir ay sonrasında, Kasım 1824'te bestelendi. Sonat, başta çello olmak üzere diğer yaylı çalgılara uyarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Romantik gitar</span>

Klasik ve Romantik dönemin gitarı erken romantik gitar 1790'dan 1830'a kadar dikkate değer bir tutarlılık gösterir. Gitarlarda altı veya daha çok tek sıra tel bulunurken, Barok gitarın genellikle beş çift dizisi vardı. Romantik gitar sonunda Antonio de Torres Jurado'nun modern klasik gitarın öncülleri olan hayran destekli İspanyol gitarlarına yol açtı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.