İçeriğe atla

Francisco Serrão

Francisco Serrão
Doğum14??
Portekiz Krallığı
Ölüm1521
Ternate Sultanlığı
MilliyetPortekiz
MeslekKaşif, asker
Tanınma nedeniMalakka'yı geçip modern Endonezya ve Doğu Hint Adaları üzerinden doğuya yelken açan bilinen ilk Avrupalı ve Pasifik Okyanusu'nun batı ucuna ulaşan ilk Avrupalı.

Francisco Serrão (1521'de öldü) Portekizli bir kaşifti ve Ferdinand Magellan'ın olası kuzeniydi. Onun 1512'deki yolculuğu, Malakka'yı geçerek modern Endonezya ve Doğu Hint Adaları üzerinden doğuya doğru yapılan bilinen ilk Avrupa yolculuğuydu. Ternate hükümdarı Sultan Bayan Sirrullah'ın sırdaşı ve onun kişisel danışmanı oldu. Ternate'de kaldı ve Magellan'ın öldüğü sıralarda orada öldü.

Hint Adaları'na Yolculuk

Serrão, 1511'de Maluku'daki Banda Baharat Adalarını bulmak için Afonso de Albuquerque tarafından Malakka'dan gönderilen üç gemiden birinin kaptanı (ve António de Abreu'nun[1] genel komutası altında ikinci adamdı) olarak görev yaptı.[2] Banda; hint cevizi ve onun kabuğunun tozu, tatlandırıcı olarak kullanılan baharatlar, ilaçlar ve o zamanlar Avrupa pazarlarında oldukça değerli olan koruyucu maddelerin dünyadaki tek kaynağıydı. Portekizliler, onu fahiş fiyatlara Venediklilere satan Arap tüccarlara güvenmek yerine, kaynağa hakim olmaya çalıştı.

Malay dümenciler, keşif gezisini Cava üzerinden doğuya ve Küçük Sunda Adaları boyunca yönlendirdikten sonra onları Ambon üzerinden kuzeye, Banda'ya yönlendirdiler. Serrão'nun gemisi Java'daki Gresik'e yanaştığında, karısı olarak Cavalı bir kadınla evlendi ve o da keşif gezisinin sonraki yolculuğunda ona eşlik etti.[3] 1512'de gemisi kazaya uğradı ama Ambon'un kuzeyindeki Luco-Pino adasına (Hitu) ulaşmayı başardı. Keşif heyeti Banda'da yaklaşık bir ay kaldı, gemilerini satın alıp hint cevizi ve ceviz kabuğu tozunun yanı sıra Banda'nın başarılı bir antrepo ticaretine sahip olduğu karanfillerle doldurdu.[1] Serrão, Banda'yı kayıp gemisinin yerine geçmek üzere bölgesel bir tüccardan satın aldığı Çin jonguyla terk etti.[1] D'Abreu Ambon'dan geçerken, Serrão Maluku adalarına doğru ilerledi.

Dokuz Portekizli mürettebat ve dokuz Endonezyalının bulunduğu gemi, bir fırtınada battı ve küçük bir adanın açıklarındaki resifte parçalandı. Adanın sakinleri, kötü şöhretli gemi enkazı yağmacıları, enkazı bir tekneden incelerken, Serrão'nun mürettebatı silahsız ve çaresiz ama zengin kazazedeler gibi davrandı. Yerliler yaklaşırken Portekizliler saldırıya geçip hem gemilerine hem de mürettebatına el koydular. Dikkatsiz kurtarıcıları daha sonra onları Ambon'a götürmek zorunda kaldılar ve orada Hitu'da karaya çıktılar.[1]

Serrão'nun zırhı, tüfekleri ve nişancılığı, Seram'ın Hitu yakınlarındaki Hoamal Yarımadası'ndaki ana yerleşim yeri olan Luhu'ya karşı savaşan güçlü Hitu şeflerini etkiledi.[1][4] Portekizliler, Malakka'daki 1511 çatışmalarının ardından bölgeye yapılan Cava ve Malay seferlerindeki geçici bir kesinti nedeniyle baharat ticaretinde yaşanan durgunluk sırasında bölgede yiyecek ve baharat alıcıları olarak da memnuniyetle karşılandılar. Ziyaretçiler askeri müttefik olarak işe alındılar ve onların sonraki atılımları, ziyaretçileri yardım etmeye ikna etmek için elçiler gönderen Ternate ve Tidore'un rakip komşularınca duyuldu.[2]

Portekizli en etkin güç Serrão, Ternate Sultanlığı'nın topraklarını destekleyerek baharat ticaretini kontrol eden iki kavgalı, güçlü hükümdardan biri olan adanın Sultanı Bayan Sirrullah'ın hizmetindeki Portekizli savaşçılardan oluşan bir paralı asker grubunun başı olarak görev yaptı. Sultanla yakın arkadaş oldular ve Serrão askeri (Portekiz belge iddiası) ve ailevi meseleler de dahil olmak üzere tüm konularda kişisel danışman olarak atandı. Sultan tarafından iyi karşılanan Francisco Serrão, Malakka'ya dönmek için herhangi bir çaba göstermeden orada kalmaya karar verdi.[5]

Son yıllar

Francisco Serrão'nun Ferdinand Magellan'a yazılan, Portekiz Malakka'sı yoluyla Portekiz'e ulaştırılan ve 'Baharat Adaları'nı anlatan mektupları, Magellan'ın İspanya Kralını dünya turunu finanse etmesi için ikna etmesine yardımcı oldu.[6] Birbirleriyle buluşmadan önce Serrão, 1521'de Magellan'ın Filipinler'de (Maktan Adası, Cebu'da) öldüğü sıralarda Ternate'de gizemli bir şekilde öldü.[5] Bir teori, Serrão'nun, Ternate Sultanının kendisi tarafından yönetilen saray entrikalarının kurbanı olduktan sonra zehirlenmiş olabileceğini öne sürüyor.[6] João Serrão ile olan aile bağları, Portekiz'in Güneydoğu Asya'ya yaptığı keşif gezilerinin tarihyazımında belirsizliğini koruyor. Tek yazılı belge Magellan'ın filosundaki kaptanların adlarının listesidir.[5]

Onun mirası, Ternate'nin karanfilleri ve diğer baharatları üzerinde bir yüzyıl daha devam eden tekel için Portekiz adına müzakere ettiği ticaret anlaşmasıydı. Kuzey Maluku'ya ulaşan ilk Avrupalıydı.[7]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  • Hannard, Willard A. (1991). Indonesian Banda: Colonialism and its Aftermath in the Nutmeg Islands. Bandanaira: Yayasan Warisan dan Budaya Banda Naira. 
  • Muller, Karl (1997). Pickell, David (Ed.). Maluku: Indonesian Spice Islands. Singapore: Periplus Editions. ISBN 962-593-176-7. 

Kaynakça

  1. ^ a b c d e Indonesian Banda: Colonialism and its Aftermath in the Nutmeg Islands. Yayasan Warisan dan Budaya Bandia Naira, 1991. 1991. s. 7. 
  2. ^ a b Ricklefs, M.C. (1991). A History of Modern Indonesia Since c.1300, 2nd Edition. Londra: MacMillan. s. 24. ISBN 0-333-57689-6. 
  3. ^ Paramita R. Abdurachman (1988). "'Niachile Pokaraga' A Sad Story of a Moluccan Queen". Modern Asian Studies. 22 (3): 571–592. doi:10.1017/S0026749X00009690. 
  4. ^ Muller, Karl (1997). Maluku: Indonesian Spice Islands. Singapore: Periplus Editions. s. 43. 
  5. ^ a b c Duarte Barbosa; Mansel Longworth Dames; Fernão de Magalhães (1989). The book of Duarte Barbosa : an account of the countries bordering on the Indian Ocean and their inhabitants. New Delhi: Asian Educational Services. ISBN 81-206-0451-2. 
  6. ^ a b Hannard, Willard A. (1991). Indonesian Banda: Colonialism and its Aftermath in the Nutmeg Islands. Bandanaira: Yayasan Warisan dan Budaya Banda Naira. s. 8. 
  7. ^ "Geographical Journal, Including the Proceedings of the Royal Geographical Society". Geographical Journal. VII. January–June 1896. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ferdinand Macellan</span> dünyanın çevresini ilk kez dolaşan Portekizli kaşif

Ferdinand Macellan, 1519'dan 1522'ye kadar Doğu Hint Adaları'na beraber sefer düzenlediği dostu Juan Sebastián Elcano ile birlikte, dünyanın çevresini dolaşan ilk insan olan Portekizli kaptan ve kâşiftir. İspanyol İmparatorluğu'nun desteğiyle denize açıldı. Hikâyesi, bu seyahate eşlik eden Antonio Pigafetta'nın anılarını yazması sayesinde günümüze ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Coğrafi keşifler</span> Dönem

Keşifler Çağı olarak da bilinen Coğrafi keşifler dönemi, 15. yüzyılın ilk yarısından 17. yüzyılın ortalarına kadar Portekizli ve İspanyol kaptanlar tarafından Asya'daki baharat ve değerli maden zenginliğine ulaşacak alternatif ticaret yollarının bulunması amacıyla başlatılıp bu yolda yeni kıtalar, okyanuslar ve denizaşırı toprakların Eski Dünya tarafından keşfedilmesine sebep olan tarihsel aralıktır.

<span class="mw-page-title-main">Francisco de Almeida</span>

Francisco de Almeida,, Portekizli asker ve kâşif, Hindistan'ın ilk Portekizli genel valisi.

Kâşif ya da bulucu, var olan ancak bilinmeyen bir şeyi bulan, ortaya çıkaran, keşfeden kimsedir. Daha çok coğrafi keşifleri yapan kişiler için kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gemici Henrique</span>

Viseu dükü küçük Henrique, daha yaygın bilinen adıyla Gemici Henrique, , Portekiz Prensi.

<span class="mw-page-title-main">Paolo dal Pozzo Toscanelli</span>

Paolo dal Pozzo Toscanelli, İtalyan matematikçi, gök bilimci ve haritacı.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz coğrafi keşifleri</span> Avrupada Portekiz öncülüğünde başlatılan coğrafî keşifler

Portekiz Coğrafi Keşifleri (1415-1542), 15. ve 16. yüzyılda Portekizliler tarafından dünya çapında özellikle denizde yapılan coğrafi keşifleri tanımlar. Bu dönemde Portekiz, Afrika kıtasının etrafını Ümit Burnu yoluyla dolanıp Hindistan'a giden doğu yolunu keşfetmiş, bu sayede Güneydoğu Asya'nın neredeyse tamamıyla temas kurmuş, Afrika'nın bazı bölgelerini sömürgeleştirmiş, Brezilya'yı keşfetmiş ve Çin'e, Avrupa'dan giden ilk ticari ve diplomatik elçileri göndermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Elmina Kalesi</span>

Elmina Kalesi, 1482 yılında Portekizliler tarafından São Jorge da Mina Kalesi olarak yapılmıştır. Bugün Gana sınırları içindeki Elmina kentinde yer alır. Portekiz coğrafi keşifleri kapsamında Gine'de kurulan bu kale bölgede Portekizliler tarafından inşa edilen ilk ticari üstür. Kale daha sonraları Atlantik köle ticaretinde önemli bir durak olacaktır. Kale ve civarı 1637 yılında Hollandalılar tarafından ele geçirilmiştir. Köle ticareti bölgenin 1871 yılında İngiltere denetimine geçinceye kadar sürmüş, 1957 yılında bölgenin İngiltere'den bağımsızlığını kazanmasıyla beraber günümüzdeki Gana sınırları içerisinde yer almıştır. Bugün önemli bir tarihi yer olan kale, çeşitli tarihi filmlerde kullanılmaktadır. Kale UNESCO tarafından Dünya Mirası listesine de dahil edilmiştir.

Ternate Sultanlığı, 1257'de Baab Mashur Malamo tarafından kurulan Endonezya'daki en eski Müslüman krallıklardan biridir. Sultan Baabullah döneminde (1570-1583) Altın Çağı'na ulaşmış ve Endonezya'nın doğu kesiminin çoğunu ve Güney Filipinler'i kontrol altına almıştır. Ternate, önemli bir karanfil üreticisidir ve 15. ila 17. yüzyıllarda bir bölgesel güç olmuştur.

Antonio Pigafetta İtalyan bir akademsiyen, kâşif ve vakanüvis. I. İspanya Kralı Charles'ın bayrağı altında Ferdinand Macellan'ın genel kaptanlığını yaptığı ve organize ettiği Baharat Adaları'nı keşif seferine katılmıştır. Sefer sırasında Macellan'ın asistanlığını ve yolculuğun olaylarının günlüğünü tuttu.

Trinidad, Ferdinand Magellan'ın Dünya'nın çevresini dolaşma yolculuğunun amiral gemisiydi. Hint Okyanusu'nu geçerek İspanya'ya dönen Victoria'nın aksine Trinidad Pasifik üzerinden doğuya, Yeni İspanya'ya veya günümüz Meksika'sına yelken açmayı denedi ve başarısız oldu. Trinidad, önde kare yelkenleri ve ana direkleri ve latin bir mizana yelkeni olan 100 tonluk bir karak sınıfı gemiydi. Orijinal mürettebatı 60 kişiden oluşuyordu. Macellan'ın ölümü ve Concepcion'un yakılmasından sonra, Victoria ve Trinidad 8 Kasım 1521'de Tidore'a ulaştı. Aralık ayının ortalarında her iki gemi de karanfil yüklü olarak ayrılmaya çalıştı, ancak Trinidad neredeyse çarçabuk kötü bir şekilde sızdırmaya başladı. İnceleme, sorunun ciddi olduğunu gösterdi. Victoria'nın İspanya'ya gitmek için ayrılması ve Trinidad'ın onarımlar için kalması kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">Ternate dili</span>

Ternate veya Ternatese Doğu Endonezya'nın bir Kuzey Halmahera dilidir. Ternate Adası'nda ve Halmahera, Hiri, Kayoa ve Bacan Adaları dâhil olmak üzere Kuzey Maluku'daki bazı komşu bölgelerde konuşulmaktadır. Tarihsel olarak, baharat ticaretindeki rolüyle ünlü Ternate Sultanlığı'nın dilidir. Bir Kuzey Halmahera dili, Endonezya'nın Avustronezya dil ailesine ait çoğu dilinden farklıdır.

<span class="mw-page-title-main">António de Abreu</span>

António de Abreu, 16. yüzyılda Portekizli bir denizci ve deniz subayıydı. Afonso de Albuquerque komutasında 1507'de Ormus'un ve 1511'de Malakka'nın fethine katıldı ve burada yaralandı. Kasım 1511'de dört gemiyle Maluku'nun 'Baharat Adaları'na keşif gezisinde Malakka'dan yola çıkarak, Endonezya'daki Timor ve Benderaçe'ye ulaşan ilk Avrupa seferine öncülük etti.

<span class="mw-page-title-main">Diogo Afonso</span>

Diogo Afonso Portekizli bir kaşifti.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Hint Adalarında Şirket Yönetimi</span>

Doğu Hint Adalarındaki Şirket Yönetimi, Hollanda Doğu Hindistan Şirketi'nin 1610'da Hollanda Doğu Hint Adaları'nın ilk genel valisini atamasıyla kurulan politik ve ticarî yapı. 1800'de şirketin iflas edip feshedilmesiyle son bulmuştur. Şirketin bölgedeki mülkleri de Hollanda Doğu Hint Adaları olarak kamulaştırılmıştır. Var olduğu zaman diliminde takımadaların çoğu üzerinde bilhassa stratejik öneme sahip olan Java'da bölgesel kontrol uyguladı.

<span class="mw-page-title-main">Ambon Valiliği</span>

Ambon, Ambon Adası ve komşusu olan on adadan oluşan bir Hollanda Doğu Hindistan Şirketi valiliğiydi. Şirketin amirallerinden birisi olan Steven van der Hagen'in adanın merkezi olan Fort Victoria'yı 22 Şubat 1605'te Portekizlilerden ele geçirmesiyle valilik idaresi oluşturulmuştur. 1619 yılına kadar Ambon, Doğu Asya'daki Hollanda topraklarının başkenti olarak görev yaptı. 1619'da Hollanda Doğu Hindistan Şirketi'nin Asya'daki ana limanı olması planlanan Batavia kuruldu ve merkez oraya taşındı. Ada, 19. yüzyıla kadar dünyanın karanfil üretim merkeziydi. Hollandalılar, Ambon'un karanfil tekelini güvence altına almak için, kendi yönetimlerine tabi diğer tüm adalarda karanfil ağacının yetiştirilmesini yasaklamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Olivier van Noort</span>

Olivier van Noort, Hollandalı bir tüccar kaptan ve korsandı ve dünyanın çevresini dolaşan ilk Hollandalıydı.

<span class="mw-page-title-main">Willem Schouten</span>

Willem Cornelisz Schouten Hollanda Doğu Hindistan Şirketi'nde bir denizciydi. Horn Burnu rotasıyla Pasifik Okyanusu'na giden ilk kişi oldu.

<span class="mw-page-title-main">Macellan keşfi</span>

Macellan keşfi veya Macellan-Elcano keşfi, Portekizli kaşif Ferdinand Macellan tarafından planlanan ve yönetilen 16. yüzyıldan kalma bir İspanyol keşif gezisiydi. Keşif Çağı'ndaki ve keşif tarihindeki en önemli yolculuklardan birinin amacı Atlantik ve Pasifik okyanuslarını geçerek günümüz Endonezya'sındaki Maluku veya Baharat Adaları ile bir ticaret yolu açmaktı. Keşif gezisi 1519'da İspanya'dan ayrıldı ve Macellan'ın Filipinler'deki ölümünden sonra Hint Okyanusu'nu geçen İspanyol denizci Juan Sebastián Elcano liderliğinde 1522'de oraya geri döndü. Toplam 60.440 km'yi bulan yaklaşık üç yıllık yolculuk, tarihteki ilk devrialem başardı. Aynı zamanda Pasifik Okyanusu'nun büyüklüğünü de ortaya çıkardı ve gemilerin batı deniz yolu üzerinden dünyanın çevresini dolaşabileceğini kanıtladı.

<span class="mw-page-title-main">Álvaro de Saavedra Cerón</span>

Álvaro de Saavedra, tam adı Álvaro de Saavedra Cerón, Pasifik Okyanusu'nun İspanyol kaşiflerinden biri.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.