İçeriğe atla

Francisco Morales Bermúdez

Francisco Morales Bermúdez
1975'te Morales Bermúdez
51. Peru Devlet Başkanı
Görev süresi
29 Ağustos 1975 - 28 Temmuz 1980
(4 yıl, 334 gün)
Başbakan Óscar Vargas Prieto
Jorge Fernández Maldonado Solari
Guillermo Arbulú Galliani
Óscar Molina Pallochia
Pedro Richter Prada
Yerine geldiğiJuan Velasco Alvarado
Yerine gelenFernando Belaúnde
112. Peru Başbakanı
Görev süresi
1 Şubat 1975 - 29 Ağustos 1975
(209 gün)
Yerine geldiğiLuis Edgardo Mercado Jarrín
Yerine gelenÓscar Vargas Prieto
Peru Savunma Bakanı
Görev süresi
1 Şubat 1975 - 29 Ağustos 1975
(209 gün)
Peru Ordusu Başkomutanı
Görev süresi
1 Şubat 1975 - 29 Ağustos 1975
(209 gün)
Kişisel bilgiler
Doğum 4 Ekim 1921(1921-10-04)
Lima, Peru
Ölüm 14 Temmuz 2022 (100 yaşında)
Lima, Peru
Evlilik(ler)
Rosa Pedraglio
(e. 1942; ö. 1998)

Alicia Saffer Michaelsen
(e. 1999; ö. 2022)

Akraba(lar) Remigio Morales Bermúdez (Dedesi)
Çocuk(lar) 5
Mesleği Asker
Askerî hizmeti
Bağlılığı  Peru
Hizmet yılları 1941-1980
Rütbesi General

Francisco Remigio Morales Bermúdez Cerruti (4 Ekim 1921 - 14 Temmuz 2022), Perulu asker ve siyasetçi.

Erken hayatı

Morales Bermúdez 4 Ekim 1921 tarihinde Lima'da doğdu. Babası Remigio Morales Bermúdez'de kendisi gibi askerdi. Dedesi ise eski Peru Devlet Başkanı Remigio Morales Bermúdez'idi. Eğitimini Chorrillos Askeri Okulunda tamamladı.[1]

Devlet Başkanlığı

1968 darbesi ile ülke yönetiminin başına geçen Peru Cumhurbaşkanı Juan Velasco Alvarado'nun sağlık sebeplerini ve ülkedeki ekonomik krizi gerekçe göstererek 1975 yılında yaptığı askeri darbe ile Alvarado'yu devirip kendisini yeni Peru Cumhurbaşkanı ilan etmiştir. Ekonomik kriz kaynaklı polis grevini fırsata çevirerek yönetime el koymuştur.

Morales Bermúdez'in darbesi 1970'li yıllarda Latin Amerika ülkelerinde yaygın olan ABD ve CIA destekli Condor Planı'nın bir parçasıdır. Bu dönemde yaşanmış en belirgin olaylardan biri ise Bermúdez'in Askeri Cuntası'nın Lima'da 25 Perulu muhalifin kaçırılıp sürgün edilmesi ve Jorge Rafael Videla'nın Arjantin'de ki Askeri Cuntası'na teslim edilmesidir. Bu olayla ilgili olarak Morales Bermúdez ve CIA arasındaki yazışmalar WikiLeaks dosyalarında ortaya çıkmıştır.

Yargılanması

Ayrıca diktatörlüğü döneminde Peru'da birçok yolsuzluk, faili meçhul cinayetler ve insan hakları suçlarına sebep olmuştur. 2017 yılında İtalyan Anayasa Mahkemesi Morales Bermúdez'in döneminde işlenen suçlarda İtalyan vatandaşlarında kaçırılması, zorla alıkonulması ve kaybolmaları konusunda Morales Bermúdez'i suçlu bulmuş ve ömür boyu hapis ile cezalandırmışlardır.[2]

Ölümü

17 Temmuz 2022 tarihinde Lima'da bir hastanede 100 yaşında öldü.[3]

Kaynakça

  1. ^ Georgette Magassy Dorn (1996). "Profile of Francisco Morales Bermúdez". Barbara A. Tenenbaum (Ed.). Encyclopedia of Latin American History and Culture. 4. Charles Scribner's Sons [Simon & Schuster and Prentice Hall. s. 116. ISBN 9780684192536. 
  2. ^ "Muere el expresidente de Perú Francisco Morales Bermúdez" (İspanyolca). 15 Temmuz 2022. 25 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2022. 
  3. ^ "Francisco Morales Bermudez, ex-Peruvian military ruler, dies at 100" (İngilizce). 14 Temmuz 2022. 16 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Peru</span> Güney Amerika ülkesi

Peru, ya da resmî adıyla Peru Cumhuriyeti Güney Amerika'nın batısında bir ülkedir. Kuzeyde Ekvador ve Kolombiya, doğuda Brezilya, güneydoğuda Bolivya, güneyde Şili ve batıda Büyük Okyanus'la sınırlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Víctor Raúl Haya de la Torre</span>

Víctor Raúl Haya de la Torre, Amerikan Halk Devrimi Birliği (APRA) politik hareketini kuran Perulu politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Domuzlar Körfezi Çıkarması</span> ABD´nin desteğini arkasına alan sürgündeki Kübalıların, Fidel Castro rejimini yıkmak için gerçekleştirdikleri başarısız işgal girişimi

Domuzlar Körfezi Çıkarması, 1961 yılında ABD´nin desteğini arkasına alan sürgündeki Kübalıların, Fidel Castro rejimini yıkmak için gerçekleştirdikleri başarısız işgal girişimi. Adını, çıkarmanın yapıldığı körfez olan Playa Giron'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Callao</span> Peruda bir liman şehri

Callao, Peru'nun 1.453.720 nüfuslu bir liman şehridir. 146,98 km² bir alana sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Hasan el-Bekir</span> 4. Irak cumhurbaşkanı

Ahmed Hasan el-Bekir, Iraklı asker ve siyasetçi. 1968-1979 yılları arasında Irak cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Javier Pérez de Cuéllar</span>

Javier Pérez de Cuéllar, Perulu diplomat ve Birleşmiş Milletler'in beşinci genel sekreteri. 1 Ocak 1982'de Avusturyalı Kurt Waldheim'ın yerine BM genel sekreteri olmuş ve 1991 sonuna değin bu görevi sürdürmüştür.

Peru Yahudileri çeşitli kökenlerden gelen ve yıllar boyunca Peru'da yaşamış veya Peru kökenli Yahudilere denir.

<span class="mw-page-title-main">Condor Planı</span> 1970li yıllarda Latin Amerikadaki sağ diktatörlüklerin CIA desteğiyle uygulamaya koyduğu operasyon

Condor Planı veya Condor Operasyonu, 1970'li yıllarda Latin Amerika'daki sağ diktatörlüklerin CIA desteğiyle uygulamaya koyduğu operasyon. Bill Clinton döneminde (2000) açıklanan belgeler sonucunda CIA desteği daha açık biçimde ortaya konmuştur.

Túpac Amaru Devrimci Hareketi, 1980'lerin başı ile 1997 yılları arasında Peru'da etkin olan Marksist devrimci grup ve Peru'daki iç çatışmaların başlıca aktörlerinden biri. Örgüte, tutsak edilene kadar Victor Polay Campos tarafından, 1997'deki ölümüne kadar da Néstor Cerpa Cartolini tarafından liderlik edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin pesosu</span>

Arjantin pesosu, Arjantin'in para birimidir. $ işaretiyle gösterilir. Arjantin pesosunun uluslararası kodu ARS'dir. 1 peso 100 centavoya bölünmüştür. Ülkenin Nisan 2023'teki enflasyon oranı %108.8'dir.

<span class="mw-page-title-main">Ollanta Humala</span>

Ollanta Moisés Humala Tasso Perulu asker ve siyasetçi. 2011-2016 yılları arasında Peru Devlet Başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Oscar Valdés</span>

Oscar Eduardo Valdés Dancuart, Aralık 2011 - Temmuz 2012 yılları arası eski Peru Başbakanı olan Perulu bir iş insanı ve politikacı. Eski bir subay olarak 28 Temmuz 2011 tarihinde Cumhurbaşkanı Ollanta Humala tarafından İçişleri Bakanı olarak atandı. Beş ay sonra, Başbakan Salomón Lerner Ghitis istifa etti ve Valdés 11 Aralık 2011 tarihinde halefi olarak onun yerine atandı.

<span class="mw-page-title-main">Pedro Pablo Kuczynski</span> Peru başbakanı (hd. 2005-2006) ve cumhurbaşkanı (hd. 2016-2018)

Pedro Pablo Kuczynski Godard, PPK adıyla bilinen, 2016 yılında Peru Cumhurbaşkanı olarak seçilen Perulu ekonomist, siyasetçi ve kamu yöneticisidir. 2005-2006 yılları arasında Peru Başbakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Askerî cunta</span> Askerî liderlerden oluşan bir komite tarafından yönetilen hükûmet

Askeri cunta askeri liderler komitesi tarafından yönetilen bir hükûmettir. Cunta terimi "toplantı" veya "komite" anlamına gelir ve köken olarak 1808'de Napolyon'un İspanya'yı işgaline karşı İspanyol direnişinin düzenlediği ulusal ve yerel cuntaya dayanır. Günümüzde bu terim oligarşik askeri diktatörlük tipine sahip otoriter hükûmetler için kullanılır. Bu hükûmetler güçlü adam, makine ve patronculuk tipinde olabilir.

Violeta Bermúdez Valdivia Perulu bir avukat, yazar ve diplomattır. 18 Kasım 2020 ile 28 Temmuz 2021 tarihleri arasında başbakan olarak görev yapmıştır. Daha önce, Amerika Birleşik Devletleri Uluslararası Kalkınma Ajansı'nda görevlerde bulundu ve Başkan Alejandro Toledo ve Başbakan Beatriz Merino'nun kabinelerinde çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">Agustín Gamarra</span>

Agustín Gamarra Messia, Peru'da 4. ve 7. Cumhurbaşkanı unvanlarıyla görev yapan Perulu bir asker ve politikacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Andrés de Santa Cruz</span> Bolivyalı siyasetçi ve asker

Andrés de Santa Cruz y Calahumana, 1829 yılından 1839'a kadar Bolivya'nın yedinci başkanı olarak görev yapan, Bolivyalı general ve politikacıydı. Kendisinden önce başkanlık yapan José Miguel de Velasco iki kez görev aldığı için, başkanlık yapan altıncı farklı isimdir. 2005 yılında başkan seçilen Evo Morales'e kadar, Bolivya'da en uzun süre başkanlık yapan isim Santa Cruz'dur. Ayrıca, 1827 yılında ve ardından 1836 yılından 1838'e kadar Peru'nun geçici başkanı olmuştur. Peru ile Bolivya'nın konfederatif bir yapıda birleşmesi için uğraşan ve 1836 yılından 1839'a kadar hayatta kalan Peru-Bolivya Konfederasyonu'nun "Yüce Koruyucusu" sıfatıyla görev yaptı; onun kişisel çabalarıyla oluşturulan bu siyasi yapı uzun süreli olmadı.

<span class="mw-page-title-main">Andrés Avelino Cáceres</span>

Andrés Avelino Cáceres Dorregaray, Perulu asker ve siyasetçiydi. 1886 - 1890 ve 1894 -1895 yılları arasında, iki kez Peru'da devlet başkanlığı yaptı. Ayrıca Peru Ordusunda General unvanıyla yer aldığı Pasifik Savaşı (1879-1883) sırasında Şili işgaline karşı direnişe liderlik ettiği için ulusal kahraman olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Remigio Morales Bermúdez</span>

Remigio Morales Bermúdez, Perulu siyasetçidir.