İçeriğe atla

Francisco Goya

Francisco Goya
Goya'nın Vicente López y Portaña tarafından yapılan portresi (1826, Prado Müzesi)
Genel bilgiler
Doğum adıFrancisco José de Goya y Lucientes
Doğum30 Mart 1746(1746-03-30)
Fuendetodos, İspanya
Ölüm16 Nisan 1828 (82 yaşında)
Bordeaux, Fransa
Uyrukİspanyol
AlanıResim
Sanat eğitimiJosé Luzán
Katıldığı akımlarRomantizm
EtkiledikleriÉdouard Manet,
Pablo Picasso
Francis Bacon
Ünlü yapıtlarıÇıplak Maya,
3 Mayıs 1808,
Kara Resimler
İmzası

Francisco José de Goya y Lucientes (/ˈɡɔɪə/; İspanyolca telaffuz: [fɾanˈθisko xoˈse ðe ˈɣoʝa i luˈθjentes]; 30 Mart 1746 - 16 Nisan 1828), Romantizm akımının önde gelen isimlerinden olan İspanyol ressam ve gravür sanatçısı. 18'inci yüzyıl sonları ve 19'uncu yüzyıl başlarının en önemli İspanyol sanatçısı olarak kabul edilir.[1] Resimleri, çizimleri ve gravürleri, çağdaş tarihsel çalkantıları yansıttı ve önemli 19. ve 20. yüzyıl ressamlarını etkiledi.[2] Goya, genellikle Eski Ustaların sonuncusu ve modernlerin ilki olarak anılır.[3]

Goya, 1746 yılında Aragon'daki Fuendetodos'ta orta sınıf bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. José Luzán y Martinez'in yanında 14 yaşından itibaren resim eğitimi aldı ve Anton Raphael Mengs ile çalışmak için Madrid'e taşındı. Josefa Bayeu ile 1773 yılında evlendi. Goya, 1786'da İspanyol Kraliyeti'nin saray ressamı oldu ve kariyerinin bu erken dönemine İspanyol aristokrasisi ve kraliyet portreleri ile kraliyet sarayı için tasarladığı Rokoko tarzı duvar halısı karikatürleri damgasını vurdu.

Goya'nın mektupları ve yazıları günümüze ulaşmış olsa da, düşünceleri hakkında çok az şey bilinmektedir. 1793'te geçirdiği ve teşhis konulamayan ağır bir hastalık onu sağır bıraktı ve ardından çalışmaları giderek daha karanlık ve karamsar bir hal aldı. Daha sonra yaptığı şövale ve duvar resimleri, baskılar ve çizimler, kişisel, sosyal ve politik düzeylerde kasvetli bir bakış açısını yansıtmakta ve sosyal yükselişiyle tezat oluşturmaktadır. Manuel de Godoy'un Fransa ile olumsuz bir anlaşma yaptığı yıl olan 1795'te Kraliyet Akademisi Direktörlüğüne atandı. Goya, 1799'da bir İspanyol saray ressamı için en yüksek rütbe olan Primer Pintor de Cámara (Baş Saray Ressamı) oldu. 1790'ların sonunda Godoy tarafından görevlendirilerek, o dönem için oldukça cüretkâr bir nü olan ve Diego Velázquez'e açıkça borçlu olduğu Çıplak Maya'yı tamamladı. 1800-01 yıllarında, yine Velázquez'den etkilenerek İspanya Kralı IV. Carlos ve Ailesi'ni resmetti.

1807'de Napolyon, Fransız ordusunu İspanya'ya karşı Yarımada Savaşı'na soktu. Goya, kendisini derinden etkilemiş gibi görünen bu savaş sırasında Madrid'de kaldı. Düşüncelerini kamuoyu önünde dile getirmese de, ölümünden 35 yıl sonra yayınlanan Savaşın Felaketleri serisi baskılarından ve 1814 tarihli 2 Mayıs 1808 ve 3 Mayıs 1808 tablolarından anlaşılmaktadır. Orta dönemine ait diğer eserleri arasında Los Caprichos ve Akılsız Yaratıklar gravür serileri ile delilik, akıl hastaneleri, cadılar, fantastik yaratıklar ve dini ve siyasi yozlaşmayla ilgili çok çeşitli tablolar yer almaktadır ve bunların hepsi hem ülkesinin kaderi, hem de kendi zihinsel ve fiziksel sağlığı için korktuğunu göstermektedir.

Eserleri

Portreler

Tarihi çizimler

  • Riña en el Mesón del Gallo (1777. Museo del Prado)
    Riña en el Mesón del Gallo (1777. Museo del Prado)
  • Paseo por Andalucía.
    Paseo por Andalucía.
  • Cazador junto a una fuente.
    Cazador junto a una fuente.
  • La cometa (1778) Museo del Prado
    La cometa (1778) Museo del Prado
  • 2 Mayıs 1808
    2 Mayıs 1808
  • 3 Mayıs 1808
    3 Mayıs 1808
  • The Tribunal
    The Tribunal
  • Christ
    Christ
  • St Peter
    St Peter

Tipik resimleri

  • La vendimia (1786-87) Museo del Prado
    La vendimia (1786-87) Museo del Prado
  • Water Carring
    Water Carring
  • The Forge
    The Forge
  • La nevada o El invierno (1786) Museo del Prado
    La nevada o El invierno (1786) Museo del Prado

Kara Resimler

Ana madde: Kara Resimler

Gravürler

Diğer yapıtları

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Francisco Goya ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ Voorhies, James (Ekim 2003). "Francisco de Goya (1746–1828) and the Spanish Enlightenment". www.metmuseum.org. HEILBRUNN TIMELINE OF ART HISTORY ESSAYS. Department of European Paintings, The Metropolitan Museum of Art. 18 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2021. 
  2. ^ Harris-Frankfort, Enriqueta (12 Nisan 2021). "Francisco Goya – The Napoleonic invasion and period after the restoration". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 5 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2021. 
  3. ^ "The Frick Collection: Exhibitions". www.frick.org. 18 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Diego Velázquez</span> İspanyol ressam (1599-1660)

Diego Rodríguez de Silva y Velázquez, İspanyol ressamdır.

<span class="mw-page-title-main">Prado Müzesi</span>

Prado Müzesi, İspanya'nın başkenti Madrid'de yer alan bir müze ve sanat galerisidir.

<i>2 Mayıs 1808</i>

2 Mayıs 1808,, İspanyol ressam Francisco de Goya'nın tablosu. Eser, eş resmi 3 Mayıs 1808 ile birlikte Madrid'deki Prado Müzesi'nde sergilenmektedir. Ressam, bu iki eseri 1814 yılında iki ay arayla çizmiştir.

<i>3 Mayıs 1808</i> İspanyol ressam Francisco Goyanın tablosu

3 Mayıs 1808 ya da Madrid'de 3 Mayıs 1808, İspanyol ressam Francisco Goya'nın 1814 yılında tamamladığı tablosudur. Eser şu anda, Madrid'deki Prado Müzesi'nde sergilenmektedir. Goya bu çalışmayı, Fransızların 1808'de Madrid'i işgali sırasında, Napolyon'un ordularına direnen İspanyolların anısına çizdi. Bu direniş aynı zamanda Yarımada Savaşı'nın tetikleyicisiydi. İspanyol ressamın, aynı boyutlardaki eş çalışması 2 Mayıs 1808 de tıpkı bu tablo gibi İspanya'nın geçici hükûmeti tarafından, Goya'nın önerisi ile, ressama ısmarlandı. Goya, Aragonca yazdığı bir mektupta bu tabloları yapma amacını şöyle açıkladı:

<span class="mw-page-title-main">Los Caprichos</span>

Los Caprichos, İspanyol ressam Francisco Goya'nın 1790'larda bakır levhaya kezzapla işleyerek yarattığı çizimler.

<i>Çocuklarını Yiyen Satürn</i>

Çocuklarını Yiyen Satürn ya da kısaca Satürn, İspanyol ressam Goya'nın, Sağırın Beşi adıyla bilinen evinin iki katındaki duvar sıvasına, dekorasyon amacıyla yağlı boya ile çizdiği 14 tablodan oluşan ve Kara Resimler olarak adlandırılan duvar resmi serisine ait bir tablodur. Serinin geri kalanıyla birlikte 1819 - 1823 yılları arasında çizilmiştir. Resimde Yunan tanrısı Kronos'un, kendi yerine geçmelerinden korktuğu çocuklarını doğumlarının hemen ardından yiyerek öldürmesi anlatılır. Goya'nın ölümünden sonra tuvale aktarılan resim, Madrid'deki Prado Müzesi'nde sergilenmektedir.

José de Madrazo y Agudo, İspanyol ressam ve gravür sanatçısı. Hem barok hem de neoklasik tarzda eserler üretti. Oğlu Federico Madrazo, torunu ise Raimundo Madrazo'dur.

<i>Savaşın Felaketleri</i>

Savaşın Felaketleri, İspanyol ressam Francisco de Goya'nın 1810 ile 1815 yılları arasında çizdiği 82 gravürden oluşan bir dizi resimdir. Serideki resimlerde savaşın korkunçluğu olduğu gibi ve etkileyici şekilde anlatılmıştır. Baskı resimlerde, İspanyol Bağımsızlık Savaşı sırasında işlenen acımasız suçlar ayrıntılı şekilde betimlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Akılsız Yaratıklar</span>

Akılsız Yaratıklar ya da Atasözleri, Francisco de Goya tarafından 1815 ile 1823 yılları arasında, bakır levha üzerine asitle yapılmış kalıplardan oyma baskı yoluyla elde edilip hakkâk kalemi ve perdah ile düzeltilerek çizilen, 22 adet gravürden oluşan resim serisidir.

<i>Bir Köpek</i> resim

Bir Köpek ya da kısaca Köpek, İspanyol ressam Francisco de Goya'nın 1819 yılında aldığı evin duvarlarına dekorasyon amaçlı çizdiği Kara Resimler'den biri. Goya'nın bu çalışması evin üst katında, kapı girişinin sol tarafında yer alıyordu.

<span class="mw-page-title-main">María Cayetana de Silva</span>

13. Alba Düşesi María del Pilar Teresa Cayetana de Silva Alvarez de Toledo y Silva Bazán, İspanyol aristokratı ve ressam Francisco de Goya'nın eserlerinin popüler modellerinden biri.

Juan Carreño de Miranda, Barok dönemde yaşamış İspanyol ressam.

<i>Giyinik Maya</i>

Giyinik Maya veya Giyinik Maja İspanyol ressam Francisco Goya'nın 1802 ile 1805 yılları arasında çizdiği tahmin edilen tablo. 95 cm uzunluğunda 188 cm genişliğinde olan tablo uzun yıllar boyunca San Fernando Sanat Akademisi'nde kaldıktan sonra 1910 yılında Prado Müzesi'nin koleksiyonuna alındı.

<i>Çıplak Maya</i> İspanyol ressam Francisco de Goyanın 1790 ile 1800 yılları arasında tamamladığı tahmin edilen tablosu

Çıplak Maya ya da Çıplak Maja, İspanyol ressam Francisco de Goya'nın 1790 ile 1800 yılları arasında tamamladığı tahmin edilen tablosudur. Eser şu anda Madrid'deki Prado Müzesi'nde sergilenmektedir. Ressam bu tabloyu, İspanyol engizisyonunun çıplak kadın resimlerinin yapılmasını yasakladığı bir dönemde, İspanya başbakanı Manuel de Godoy'un isteği üzerine yaptı. Resim, Godoy'un koleksiyonuna 12 Kasım 1800 tarihinde katıldı.

Eugenio Lucas Velázquez, romantik İspanyol ressamdır. Savaş manzaralarını ve insan figürlerini içeren tablolar ile freskler çizmiştir.

<i>Victorine Meurent İspanyol Kıyafetleri İçinde</i>

Victorine Meurent İspanyol Kıyafetleri İçinde ya da Miss V. İspanyol Kıyafetleri İçinde, Fransız ressam Édouard Manet'nin 1862 yılında tamamladığı tablosu. Eser, 1863 yılında açılan Reddedilenler Salonu'nda ressamın diğer iki eseri Kırda Öğle Yemeği ve Majo Kıyafetleri İçindeki Genç Adam ile birlikte sergilendi. Tablodaki model, Manet'nin uzun yıllar boyunca favori ressam modeli olan Victorine Meurent'dir.

<i>San Isidro Festivali</i>

San Isidro Festivali, İspanyol ressam Francisco de Goya'nın 1819 yılında aldığı, Sağırın Beşi olarak bilinen, evinin duvarlarına dekorasyon amaçlı çizdiği Kara Resimler'den biri. Goya'nın bu çalışması evin zemin katında, kapı girişinin sağ tarafında yer alıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Thyssen-Bornemisza Müzesi</span>

Thyssen-Bornemisza Müzesi, İspanya'nın başkenti Madrid'de bulunan kamuya açık müzedir. Müze zengin bir iş insanı ve sanat meraklısı olan Baron Hans Heinrich Thyssen-Bornemisza'nın özel koleksiyonudur. Müze Paseo del Prado 8 numaradadır.

<span class="mw-page-title-main">Francisco Serraller</span> İspanyol sanat tarihçisi

Francisco Calvo Serraller, İspanyol tarihçi ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Bartholomeus Strobel</span>

Genç Bartholomeus Strobel veya Almanca Bartholomäus veya Lehçe Bartlomiej Prag, Silezya ve son olarak Otuz Yıl Savaşı sonrası Polonya'da çalışan Silezya'lı Barok ressam.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.