İçeriğe atla

Francesco Gasparini

Francesco Gasparini
Doğum19 Mart 1661
Camaiore, Lucca, İtalya
Ölüm22 Mart 1727 (66 yaşında)
Roma
MeslekMüzisyen, Besteci, Müzik öğretmeni, Müzik kuramcısı

Francesco Gasparini (d. 19 Mart 1661, Camaiore, Lucca, İtalya – ö. 22 Mart 1727, Roma), İtalyan Barok bestecisi ve öğretmeni.

Hayatı

Gasparini, Lucca yakınlarında doğmuştur. Müzik eğitimini Roma'da yapmış ve Corelli ile Pasquini öğretmenleri olmuşlardır.

1682'de eğitimini bitirir bitirmez Roma'da "Modanna dei Monti Kilisesi"'nin müzik direktörü ve orgcusu olmuştur. 1684'te Bologna'daki "Accademia Filarmonica" kurumuna "şarkıcı üye" olarak katılmıştır ve 1685'te ise "besteci üye" olarak kabul edilmiştir.

Opera besteciliği kariyerine 1686'da başlamış ve ilk operası olan Olimpia Vendicata prömiyeri Livorno'da sahnelenmiştir. Bundan sonra Gasperini opera bestecilik hayatında 60 kadar 60 hazırlamış; bunların hepsi zamanında sahnelenmiştir ama günümüzde hiçbiri yapımlanmamaktadır. Hazırladığı ilk tutulan operası olan Rodericonun prömiyer temsili 1694'te Roma'da yapılmıştır. Hayatında hazırladığı opera eserleri arasında en popüler olanı 1705'te Venedik'te sahnelenen teması William Shakespeare'in Hamlet eserine dayanan Ambleto operası olmuştur.

1701'de Venedik'e geçmiş ve orada Antonio Vivaldi'nin de müzik çalışmaları ile ünlü Pio Ospedale della Pietà'nin adlı yetimhanenin müziksel direktörlüğünü yapmıştır. Venedik'te iken 1713'e kadar 24 opera eseri hazırlayıp sahnelenmesini sağlamıştır. Bunlardan çoğunun prömiyeri Venedik'te "Teatro Tron de San Cassiano" sahnelenmiştir.

Kısa bir müddet Città di Castello'da kaldıktan sonra 1716'da Gasparinı iekrar Roma'ya dönmüştür ve "Marchese Francesco Maria Ruspoli" adlı müzik seven çok zengin bir asıl kontun orkestra şefi ve saray bestecisi olarak yanına girmiştir. 1718 ile 1724 arasında Gasperini kendini besteciliğe hasretmiştir. Hazırladığı operalar İtalya'da Roma'da Torino'ya kadar yaygın olarak operaevlerinde yapımlandı. Son tutulan opera eseri olan Tigrane operasının prömiyeri 1724'te Roma'da yapıldı.

1725'ten ölümüne kadar Gasperini bestecilik yanında, Roma'daki "San Giovanni in Laterano" Kilisesi müzik direktörlüğü de yapmıştır. Bu çalışmaları yanında Gasperini müzik öğretmenliği de yapmaktaydı. En çok ün kazanmış olan öğrencileri Domenico Scarlatti ve Benedetto Marcello oldular. Gasperini Venedik'te iken 1708'de müzik hakkında kitaplar yazmaya başladı. "L'armonico pratico al çimbalo" adlı bir pratik klavsen çalma metot kitabı ilk kitabıdır. "Basso continuo tipi armoniler" üzerinde yazdığı müzik kuramı kitabı 1839'a kadar basılıp müzisyenler tarafından kullanılmıştır.

Eserleri

Operalar

Anamadde: Francesco Gasparini operaları listesi

Kaynakça

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Opera</span> Müzikli tiyatro eseri

Opera, genellikle konusunu tarihten, mitolojiden, efsanelerden veya güncel olaylardan alan, sözlerinin tümü veya birçoğu müzikle bestelenmiş, içinde güzel sanatların tümünü barındırabilen, teatral formda bir sahne eseridir.

<span class="mw-page-title-main">Richard Wagner</span>

Richard Wagner, Alman opera bestecisi, tiyatro direktörü, müzik teorisyeni ve yazarı.

<span class="mw-page-title-main">George Frideric Handel</span>

Georg Friedrich Händel, müzik tarihine opera, oratoryo, kantata, düet gibi vokal eserleriyle geçen Alman klasik batı müziği bestecisidir.

<span class="mw-page-title-main">Giuseppe Verdi</span>

Giuseppe Verdi, 19. yüzyıl İtalyan operası ekolünden gelen en ünlü İtalyan besteci. Tüm dünyada eserleri en çok sahnelenen opera bestecilerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Claudio Monteverdi</span>

Claudio Monteverdi, Geç Rönesans - Erken Barok döneminin İtalyan müzisyeni, opera bestecisi, şarkıcısı.

<span class="mw-page-title-main">Henry Purcell</span> İngiliz besteci

Henry Purcell, erken barok döneminin İngiliz bestecisidir.

<i>Francesco Cavalli</i>

Francesco Cavalli, İtalyan erken barok dönemi bestecisi. Asıl adı Pier Francesco Caletti-Bruni olup kendisine mali destek sağlayan Venedikli soylu olan Cavalli ismi ile bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fenice Tiyatrosu</span>

Fenice Tiyatrosu, İtalya'nın Venedik kentinde bulunan ve İtalya'nın en önemli sayılan opera-evlerinden biridir. İsmi Feniks kuşundan gelmektedir ve bu mitik kuş gibi, ilk defa 1792'de açıldıktan sonra Fenice Tiyatrosuda birkaç kere yangın geçirip kül olmuş ve her seferinde yeniden inşa edilmiştir. En son 1989'daki yangınından sonra tekrar inşa edilmiş ve Kasım 2004'te La Traviata eserinin temsili ile yeniden açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Antonio Cesti</span>

Antonio Cesti İtalyan Barok dönem opera müziği bestecisidir. Önce bir kesiş olarak orgculuk ve kantata besteciliği yapmış; sonra dinsel olmayan müzisyenliğe geçerek tenör olarak şarkıcılık, lirik opera eserleri besteciliği yapmıştır. Daha sonra da Innsbruck'ta, Floransa'da, Roma ve Viyana'da aslî görevle veya yardımcı olarak müzik direktörü olarak görevlerde bulunmuştur. Bazı kaynaklar zamanının en iyi müzisyenlerinin başta gelenidir diyerek kendini övmüşlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Antonio Caldara</span>

Antonio Caldara bir İtalyan asıllı Barok müzik döneminde klasik Batı müziği bestecisidir.

<span class="mw-page-title-main">Alessandro Scarlatti</span> İtalyan besteci

Alessandro Scarlatti, özellikle opera eserleri ve oda kantataları ile ünlü olan İtalyan Barok dönem klasik batı müziği bestecisidir. Napoli ekolu opera janrının bulucusu olduğu kabul edilir. Oğulları Domenico Scarlatti ve Pietro Filippo Scarlatti de tanınmış klasik batı müziği bestecileridir.

<span class="mw-page-title-main">Niccolo Piccinni</span>

Niccolo Piccinni senfoniler, oda müziği eserleri, operalar ve kilise müziği besteleri hazırlamış bir İtalyan bestecidir. Günümüzün klasik batı müziği severleri tarafından pek tanınmayan bir besteci olmakla beraber kendi yaşamı sırasında, özellikle hazırladığı Napoli-tipi opera buffa janrı eserleri dolayısıyla, Avrupa opera seyircisinin çok beğendiği opera bestecilerinin başında gelmekteydi. Piccinni'in zamanla unutulmasının bir nedeni yaşam ve bestecilik döneminin, ünleri günümüze yetişmiş olan Pergolesi gibi büyük besteci ile bir nesil sonrasının büyük bestecileri olan Domenico Cimarosa ile Mozart arasına düşmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Giovanni Paisiello</span>

Giovanni Paisiello, klasik opera müziği dönemi içinde çalışan ve bu dönem ilkelerine uygun operalar ve diğer müzik türleri eserler hazırlamış olan bir İtalyan besteci.

<span class="mw-page-title-main">Josef Mysliveček</span>

Josef Mysliveček (d. 9 Mart 1737 Prag,, ö. 4 Şubat 1781 Roma. Gençliğini o zaman Avusturya İmparatorluğu'na bağlı olan Bohemya'da geçirdikten sonra müzik, kompoziyon ve keman çalma eğitimi yaptı ve sonra müzik çalışmalarını İtalya'da tamamladı. 1763'te İtalya'ya yerleşerek genel olarak İtalya'da müzik kariyerini sürdürdü. Opera eserleri bestecisi olarak ün kazandı ama çok sayıda diğer türde müzik parçaları da bestelemiştir. Mysliveček 18. yüzyılın sonlarında gelişen müzikteki klasizm akımının kurulup gelişmesine büyük katkı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Valentino Fioravanti</span> İtalyan müzisyen ve opera bestecisi (1764-1837)

Valentino Fioravanti, özellikle opera buffa türündeki opera eserleri ile tanınmış İtalyan bestecidir. Opera eserlerine, Fransızca operalardan özenle, konuşma kısımları koyan ilk İtalyan opera buffa bestecisidir. Bu konuşma kısımlarının bazen Napoli lehçesinde olması popülerliğine katkı yapmıştır. Yaklaşık 70 tane opera eseri bestelediği bilinmektedir; bunlar arasında en popüler olan 1799'da yayımlanan Le cantatrici villane adlı yapıttır. İtalyan opera bestecileri arasında Domenico Cimarosa ve Gioacchino Rossini ile birlikte en tutulmuş opera buffa bestecisi olarak bilinmektedir. Bir müzisyen ailesi yetiştirmiştir. Büyük oğlu tanınmış bir opera şarkıcısı, diğer bir oğlu Vincenzo Fioranvanti, 35 eseri olan bir opera bestecisi, torunları da ünlü opera şarkıcıları olarak tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Giuseppe Gazzaniga</span>

Giuseppe Gazzaniga Napoli ekolüne mensup İtalyan opera bestecisidir. 51 opera eseri bestelemiştir ve opera buffa janrında eserler hazırlayan tanınmış İtalyan opera bestecilerinin sonuncusu olduğu kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">André Ernest Modeste Grétry</span>

André-Ernest-Modeste Grétry, Liège şehrinde Fransızca konuşan bir aileye doğmuş olan ve müzik kariyerini Fransa'da geçirip Fransız vatandaşlığına geçmiş olan bir opera bestecisidir. "Opera komik" janrındaki opera eserleri ile ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Giovanni Pacini</span>

Giovanni Pacini, Sicilya'da doğmuş bir İtalyan müzisyen ve opera bestecisidir.

<span class="mw-page-title-main">Jacques Fromental Halévy</span> Fransız besteci (1799 – 1862)

Jacques Fromental Halévy romantik dönem akımına uygun müziği ile bilinen bir Fransız bestecisidir. Günümüzde sadece La Juive (Yahudi) adlı opera eseri ile bilinmektedir.

Francesco Gasparini operaları listesi İtalyan asıllı Barok dönemi tipte operalar bestecisi "Francesco Gasparini" (d.1661-ö.1727) tarafından hazırlanmış opera eserlerinin tam listesidir.