İçeriğe atla

Frances Woodworth Wright

Frances Woodworth Wright
Harvard Koleji Gözlemevi'nde Frances Woodworth Wright
Doğum30 Nisan 1897(1897-04-30)
Providence, Rhode Island
Ölüm30 Temmuz 1989 (92 yaşında)
Cambridge, Massachusetts
MilliyetAmerikalı
Kariyeri
DalıAstronomi

Frances Woodworth Wright (30 Nisan 1897 – 30 Temmuz 1989) Harvard Üniversitesi'nde görev yapan Amerikalı bir astronomdur. II. Dünya Savaşı sırasında, askeri subaylara ve mühendislere göksel navigasyon öğretti.

Erken dönem

Frances Woodworth Wright, George William Wright ve Nellie Woodworth Wright'ın kızı olarak Providence, Rhode Island'da doğdu.[1] 1907'de çocukken Wright, popüler ulusal çocuk dergisi St. Nicholas için "En Sevdiğim Şiir" başlıklı kısa bir makale yazdı.[2] 1920'de Brown Üniversitesi'nde lisans derecesi aldı.[3] 1958'de Radcliffe Koleji'nden astronomi alanında Fred Whipple'ın öğrencisi olarak PhD derecesi aldı.[4][5][6]

Kariyeri

Wright, Elmira Koleji'nde astronomi ve matematik dersleri verdi[7] daha sonra Harvard Koleji Gözlemevi'de insan bilgisayar olarak işe başladı. Orada astronom Cecilia Payne-Gaposchkin'in yakın arkadaşı oldu.[8] İki kadın, 1930'da Amerika'nın batısındaki gözlemevlerini ziyaret etmek ve yol boyunca kamp yapmak için birlikte Amerika Birleşik Devletleri'ni arabayla geçtiler.[9]

II. Dünya Savaşı sırasında, Wright askeri subaylara ve mühendislere göksel navigasyon öğretti;[10][11] sonrasında uzun yıllar Harvard öğrencilerine ve yerel denizcilere navigasyon dersleri verdi.[12] 1986'da "Bazılarının bir şeyler öğrendiğinde yüzlerindeki ifadeye bayılıyorum" dedi. "Tıpkı benim ufkuma eklediği gibi, onların ufkuna da eklemişsin gibi hissediyorsun. Bu kursun onlara bir macera duygusu verdiğini düşünmek bana ilham veriyor."[13]

Navigasyon teknikleri üzerine, tümü Cornell Maritime Press tarafından yayınlanan üç kitap yazdı: Celestial Navigation (1969, 1982'de revize edildi),[14] Coastwise Navigation (1980)[15] ve Particularized Navigation: How to Prevent Navigational Emergencies (1973).[16] Aynı zamanda Basic Marine Navigation (1944, Bart Bok ile birlikte)[17] ve The Large Magellanic Cloud (1967, Paul W. Hodge ile birlikte)[18] kitaplarının ortak yazarıdır. Yayınlanmış araştırması, meteoritik parçacıklarla ilgili çeşitli çalışmaları içeriyordu.[19][20][21][22][23]

Wright, 1971 yılına kadar gözlemevinde çalışmaya devam etti ve ondan sonra uzun yıllar denizcilik alanında lisans dersleri verdi.[4] 1976'da, küçük gezegen 2133 Franceswright, Harvard Koleji Gözlemevi'ndeki keşfinden sonra onun onuruna ismi verildi.[24]

Kişisel yaşam ve mirası

Frances Woodworth Wright, 1989'da Cambridge'de 92 yaşında kanserden öldü.[25][26] Küçük teleskopu Harvard Üniversitesi'nde tarihi bilimsel araçların koleksiyonundadır[27] ve Wright, Frances W. Wright Seyrüsefer Fonu'nu oluşturdu ve donattı, kursun sürekli kullanılabilirliğini sağladı.[12][13]

Kaynakça

  1. ^ Ogilvie, Marilyn; Harvey, Joy (16 Aralık 2003). The Biographical Dictionary of Women in Science: Pioneering Lives From Ancient Times to the Mid-20th Century (İngilizce). Routledge. ISBN 9781135963422. 22 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2022. 
  2. ^ Wright, Frances Woodworth (Nisan 1907). "My Favorite Poem". St. Nicholas: 563-564. 22 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2022. 
  3. ^ University, Brown (1920). Catalogue. s. 202. 22 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2022. 
  4. ^ a b Sobel, Dava (2016). The Glass Universe: How the Ladies of the Harvard Observatory Took the Measure of the Stars. Penguin. s. 292. ISBN 9780670016952. 22 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2022. 
  5. ^ "Find New 'Brand' of Meteor Shower". Lansing State Journal. 7 Şubat 1954. s. 3. 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2019 – Newspapers.com vasıtasıyla. 
  6. ^ "Frances Wright, 92, Harvard Astronomer". timesmachine.nytimes.com (İngilizce). 9 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2021. 
  7. ^ "Ex-Elmira College Professor Dies at 92". Star-Gazette. 31 Temmuz 1969. s. 1. 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2019 – Newspapers.com vasıtasıyla. 
  8. ^ McGrath, Alex (9 Şubat 2018). "Cecilia and Sergei: American Astronomers". Galactic Gazette, Wolbach Library. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2019. 
  9. ^ Haramundanis, Katherine (1996). Cecilia Payne-Gaposchkin: An Autobiography and Other Recollections Second Edition. Cambridge University Press. ss. 183. ISBN 978-0521483902. 
  10. ^ Wright, Frances W. (1 Ocak 1986). "Bart J. Bok and Navigation during World War II". Astronomy Quarterly. 5 (19): 151-156. Bibcode:1986AstQ....5..151W. doi:10.1016/0364-9229(86)90003-5. ISSN 0364-9229. 
  11. ^ Birtwell, Roger. "Woman Taught Soldiers How to Sail in War" 7 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Boston Globe (6 Ocak 1967): 72. via Newspapers.com
  12. ^ a b Kim, Victoria (27 Ekim 2004). "With Stars As Their Guides". The Harvard Crimson. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2019. 
  13. ^ a b "Astronomy Prof Funds Course". The Transcript. 3 Haziran 1986. s. 2. 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2019 – Newspapers.com vasıtasıyla. 
  14. ^ Wright, Frances Woodworth (1982). Celestial Navigation [Göksel Navigasyon] (İngilizce). Cornell Maritime Press. ISBN 9780870332913. 22 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2022. 
  15. ^ Wright, Frances Woodworth (1 Ocak 1980). Coastwise Navigation [Kıyı Yönünde Navigasyon] (İngilizce). Cornell Maritime Press. ISBN 9780870332609. 22 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2022. 
  16. ^ Wright, Frances Woodworth (1973). Particularized Navigation: How to Prevent Navigational Emergencies [Özelleştirilmiş Navigasyon: Navigasyon Acil Durumları Nasıl Önlenir] (İngilizce). Cornell Maritime Press. ISBN 9780870331886. 22 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2022. 
  17. ^ Bok, Bart Jan; Wright, Frances W. (1944). Basic Marine Navigation [Temel Deniz Navigasyonu] (İngilizce). Houghton Mifflin. 22 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2022. 
  18. ^ Hodge, Paul W.; Wright, Frances Woodworth (1967). The Large Magellanic Cloud [Büyük Macellan Bulutu] (İngilizce). Smithsonian Press. ISBN 9780608177533. 22 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2022. 
  19. ^ Wright, Frances W.; Hodge, Paul W.; Langway, Chester C. (1963). "Studies of particles for extraterrestrial origin: 1. Chemical analyses of 118 particles". Journal of Geophysical Research (İngilizce). 68 (19): 5575-5587. Bibcode:1963JGR....68.5575W. doi:10.1029/JZ068i019p05575. ISSN 2156-2202. 
  20. ^ Hodge, Paul W.; Wright, Frances W. (Kasım 1973). "Particles Around Boxhole Meteorite Crater". Meteoritics. 8 (4): 315-320. Bibcode:1973Metic...8..315H. doi:10.1111/j.1945-5100.1973.tb01182.x. 
  21. ^ Hodge, Paul W.; Wright, Frances W. (Mart 1970). "Meteoritic Spherules in the Soil surrounding Terrestrial Impact Craters". Nature. 225 (5234): 717-718. Bibcode:1970Natur.225..717H. doi:10.1038/225717a0. ISSN 0028-0836. PMID 16056712. 
  22. ^ Hodge, Paul W.; Wright, Frances W. (Nisan 1969). "A semiempirical estimate of the micrometeorite flux at the earth's surface and its implications". Icarus. 10 (2): 214-219. Bibcode:1969Icar...10..214H. doi:10.1016/0019-1035(69)90023-2. 
  23. ^ "Dust on Glaciers Believed from Space". Daily Independent Journal. 26 Ağustos 1964. s. 35. 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2019 – Newspapers.com vasıtasıyla. 
  24. ^ Schmadel, Lutz D. (11 Kasım 2013). Dictionary of Minor Planet Names. Springer Science & Business Media. s. 274. ISBN 9783662066157. 22 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2022. 
  25. ^ "Frances Woodworth Wright; Instructor in Celestial Navigation" Los Angeles Times (August 2, 1989): 16. via ProQuest
  26. ^ "Frances Wright, 92, Harvard Astronomer". The New York Times. 1 Ağustos 1989. s. A17 – ProQuest vasıtasıyla. 
  27. ^ "Frances W. Wright". The Collection of Historical Scientific Instruments, Harvard University (İngilizce). 31 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Elektron</span> Temel elektrik yüküne sahip atomaltı parçacık

Elektron, eksi bir temel elektrik yüküne sahip bir atomaltı parçacıktır. Lepton parçacık ailesinin ilk nesline aittir ve bileşenleri ya da bilinen bir alt yapıları olmadığından genellikle temel parçacıklar olarak düşünülürler. Kütleleri, protonların yaklaşık olarak 1/1836'sı kadardır. Kuantum mekaniği özellikleri arasında, indirgenmiş Planck sabiti (ħ) biriminde ifade edilen, yarım tam sayı değerinde içsel bir açısal momentum (spin) vardır. Fermiyon olmasından ötürü, Pauli dışarlama ilkesi gereğince iki elektron aynı kuantum durumunda bulunamaz. Temel parçacıkların tamamı gibi hem parçacık hem dalga özelliklerini gösterir ve bu sayede diğer parçacıklarla çarpışabilir ya da kırınabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Harvard Üniversitesi</span> ABD, Massachusettste kurulu vakıf üniversitesi

Harvard Üniversitesi, Amerika Birleşik Devletleri'nde Massachusetts eyaletinin Cambridge şehrinde bulunan ve alanında dünyanın en önde gelen üniversitelerinden biri olarak tanınan özel bir yükseköğretim kurumudur. 1636 yılında kurulan ve Ivy League üyesi olan Harvard Üniversitesi, ABD'de hâlâ eğitim vermekte olan en eski yükseköğretim kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Genel Katalog</span> gök cisimleri kataloğu

Bulutsular ve Yıldız Kümelerinin Yeni Genel Kataloğu, 1888 yılında John Louis Emil Dreyer tarafından derlenen ve derin gökyüzü cisimlerinden oluşan bir astronomi kataloğudur. NGC, gökadalar, yıldız kümeleri ve salma bulutsuları da dahil olmak üzere 7.840 gök cismi içerir. Dreyer NGC'ye, 1895 ve 1908 yıllarında 5.386 gök cismini daha tanımlayan ve Dizin Katalogları olarak bilinen iki ek yayınladı. Bu cisimlerin birçoğu halen NGC veya IC numaralarıyla yaygın bir şekilde bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Annie Jump Cannon</span> Amerikalı gökbilimci (1863 – 1941)

Annie Jump Cannon Amerikalı gökbilimci. Günümüzde kullanılan yıldız sınıflandırmasının temelini oluşturan çalışmaları gerçekleştirmiştir. Edward C. Pickering ile, yıldızları sıcaklıklarına ve spektral türlerine göre organize etmek ve sınıflandırmak için ilk ciddi girişim olan Harvard Sınıflandırma Şeması'nın yaratılmasıyla tanınır. Kariyeri boyunca neredeyse sağırdı. Kadın oy hakkı savunucusuydu ve Ulusal Kadın Partisi üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Sheldon Glashow</span> Amerikalı teorik fizikçi

Sheldon Lee Glashow "temel parçacıklar arasındaki zayıf ve elektromanyetik etkileşimlerin birleşik kuramına katkıları ve bu çalışmaları kapsamında zayıf nötr akımı öngörmeleri" nedeniyle Steven Weinberg ve Abdus Salam ile birlikte 1979 Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan Amerikalı fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">İnsan bilgisayar</span>

17. yüzyılın başlarından beri kullanılan İngilizce "Computer" terimi, "hesaplama yapan kişi" anlamına geliyordu. Yani elektronik bilgisayarlar ticari olarak satışa sunulmadan önce matematiksel hesaplamalar yapan kişi. Alan Turing, "insan bilgisayar"ını "sabit kurallara uyması gereken; bu kuralların hiçbir ayrıntısından sapma yetkisine sahip olmayan" biri olarak tanımladı. 19. yüzyılın sonlarından itibaren genellikle kadınlardan oluşan ekipler, uzun ve sıklıkla sıkıcı hesaplamalar yapmak için kullanılıyordu ve paralel olarak yapılabilmesi için işlemler gruplara bölünüyordu. Sonuçların doğruluğunu kontrol etmek için aynı hesaplamalar sıklıkla ayrı ekipler tarafından bağımsız olarak yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">90482 Orcus</span> Asteroit

(90482) Orcus Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü'nden Michael Brown, Gemini Gözlemevi'nden Chad Trujillo ve Yale Üniversitesi'nden David Rabinowitz tarafından 17 Şubat 2004 tarihinde keşfedilen bir Kuiper kuşağı gök cismidir. Uluslararası Astronomi Birliği'nin adlandırma ilkelerine göre Plüton'a benzer büyüklükte olan ve yakın yörüngelere sahip olan gök cisimleri yeraltı dünyasının tanrılarından seçilerek adlandırılmaktadır. Buna uygun olarak gök cismini keşfedenler Roma mitolojisi'nde ölülerin bir tanrısı olan Orcus'un adını önermiş ve 22 Kasım 2004'te bu isim onaylanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">99942 Apofis</span> Asteroit

99942 Apofis, (Geçici adlandırma:2004 MN4 ) 19 Haziran 2004'te R. A. Tucker, D. J. Tholen ve F. Bernardi tarafından Kitt Peak'de keşfedilen, Aten sınıfı Dünya'ya yakın bir yörüngesi bulunan bir meteorittir. Mısır kötülük tanrısı Apofis'in ismini taşır. NASA tarafından yapılan dikkatli ölçümlerle 2029 ve 2036 yıllarında dünyamızın çok yakınından geçeceği tespit edilmiştir. 13 Nisan 2029'te 300.000 kilometre Dünya'ya yakından geçerek Apollo sınıfı olacak, 2036 yılında ise 30-40 bin kilometre yakından geçecektir. 7 Ekim 2009 tarihinde yapılan hesaplamalara göre 2036 yılında Dünya'ya çarpma olasılığı 250.000'de 1'dir. Bir başka olası çarpışma tarihi ise 2037'dir. Bu tarihte dünyaya çarpma olasılığı 12,3 milyonda 1 olarak belirlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bellatrix</span>

Bellatrix ya da Gama Orionis, Orion (Avcı) Takımyıldızı'ndaki en parlak 3. ve gökyüzündeki en parlak 27. yıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">David Lee (fizikçi)</span> Amerikalı fizikçi

David Lee Morris "helyum-3 süperakışkanlık buluşları için" Robert C. Richardson ve Douglas Osheroff ile Fizik 1996 Nobel Ödülü'nü kazanan Amerikalı fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">5261 Eureka</span> Asteroit

5261 Eureka keşfedilen ilk Mars truvalısıdır. David H. Levy ve Henry Holt tarafından 20 Haziran 1990'da Palomar Gözlemevi'nde keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Delta Scuti</span>

Delta Scuti (δ Sct, δ Scuti), Kalkan takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 202 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir yıldız sistemidir. 4,71 kadir görünen büyüklüğüyle takımyıldızının beşinci parlak yıldızıdır ve Delta Scuti türü değişen yıldızların prototipidir. 0,15 dakikalık periyodlarda hafif değişimlere sahip (Vmaks = 4,6m, Vmin = 4,79m) yüksek genlikli zonklayan bir delta scuti tipi değişen yıldızdır. Bu yıldızın kendine özgü kimyasal zenginliği Am tipi yıldızlara benzemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Harvard Üniversitesi Gözlemevi</span>

Harvard Üniversitesi Gözlemevi, Harvard Üniversitesi Astronomi Bölümü'ne bağlı bir gözlemevidir. 1839 yılında kurulmuş olup uzay araştırmaları için kullanılan bir bina kompleksidir ve çoklu enstrümanları yönetmektedir. Smithsonian Astrofizik Gözlemevi ile birlikte Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nin bir parçasını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Genişlik (denizcilik)</span>

Gemilerde genişlik, en veya kemere, geminin nominal su hattında ölçülen en geniş noktasındaki genişliğidir. Genişlik, geminin en geniş kısmında, burun-kıç hattına dik açıda ölçülen bir doğrudur. Genişlik terimi gemi gövdesinin maksimum genişliğini veya üstyapı çıkıntıları dahil maksimum genişliği tanımlamak için de kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">George Smith (kimyager)</span> Amerikalı biyolog, Nobel Kimya Ödülü sahibi

George Pearson Smith Nobel Ödülü sahibi Amerikalı biyolog ve kimyager. Şu anda, ABD'de Columbia, Missouri eyaletinde yer alan Missouri Üniversitesi'nde profesörlük yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Shirley Spork</span>

Shirley G. Spork, Amerikalı kadın profesyonel golfçü ve eğitimci.

<span class="mw-page-title-main">Güney Çin Denizi toprak anlaşmazlıkları</span>

Birçok farklı egemen devlet, Güney Çin Denizi bölgesinde birbiriyle çelişen ada ve deniz toprağı taleplerinde bulunmaktadır. Bu devletler Brunei, Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC), Tayvan, Endonezya, Malezya, Filipinler ve Vietnam. Her sene tahminen 3,37 trilyon ABD doları değerinde küresel ticaret, yani toplam küresel deniz ticaretinin üçte biri, Güney Çin Denizi'nin içinden geçmektedir. Çin'in enerji ithalatının %80'i ve Çin'in toplam ticaretinin %39,5'i Güney Çin Denizi'nin içinden geçer.

<span class="mw-page-title-main">Anne Sewell Young</span> Amerikalı astronom

Anne Sewell Young Amerikalı bir astronom. 37 yıl boyunca Mount Holyoke Koleji'nde astronomi profesörüydü.

<span class="mw-page-title-main">183 Istria</span> Asteroit

Istria, asteroit kuşağının orta bölgelerinden gelen, yaklaşık 33 kilometre (21 mi) çapında taşlı bir arka plan asteroitidir. 8 Şubat 1878'de Avusturyalı astronom Johann Palisa tarafından Pola'daki Avusturya Deniz Gözlemevi'nde keşfedildi. S-tipi asteroit 11,77 saatlik bir dönme süresine sahiptir. Adını İstria Yarımadası'ndan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">1039 Sonneberga</span> Asteroit

1039 Sonneberga, geçici ismi 1924 TL, asteroit kuşağının orta bölgesinde yer alan, yaklaşık 34 kilometre çapında, karanlık bir arka plan asteroitidir. 24 Kasım 1924'te Alman astronom Max Wolf tarafından güneybatı Almanya'daki Heidelberg Gözlemevi'nde keşfedildi. Asteroit, Sonneberg Gözlemevi'nin bulunduğu Almanya'nın Sonneberg şehrinin adını taşır.