François de Robespierre | |
|---|---|
| Doğum | Maximilien Barthélémy François de Robespierre 17 Şubat 1732(1732-02-17) Arras |
| Ölüm | 6 Kasım 1777 (45 yaşında) Münih |
| Meslek | Avukat, öğretmen |
Maximilien Barthélémy François de Robespierre (17 Şubat 1732, Arras - 6 Kasım 1777, Münih), Fransız avukat. Maximilien, Charlotte ve Augustin de Robespierre'in babasıdır.
Jakobenizm, ideolojisini genel kitle ideolojisinden daha yeğ gören ve dayatma yolu ile bu ideolojiyi kabullendirmeyi amaçlayan politik akım. Kelime anlamı itibarıyla keskin devrimci anlamına gelir.
Robespierre ince dilimlenmiş bonfileden yapılan bir yemektir. Fransız ekolünü takip eden bir aşçı tarafından yaratıldığı öne sürülmektedir, fakat İtalyan mutfağında da rastlamak mümkündür.
Anayasa Dostları Derneği veya sonraki adıyla Jakobenler Derneği, Özgürlük ve Eşitliğin Dostları veya 1792'den sonra yaygın olarak bilinen adıyla Jakoben Kulübü veya kısaca Jakobenler, Fransız Devrimi sırasındaki en etkili siyasi dernektir. Fransız Devrimi ertesinde Fransa'ya yaklaşık bir yıl süreyle egemen olan ve devrimden çok daha fazla kanın, çoğu politik sebeplerden olmak üzere, döküldüğü Terör Dönemi'ne neden olmuş Fransız politik oluşumudur.
André Marie de Chénier Fransız şairi.
Camille Desmoulins, Fransız İhtilali'nin sembolik başlangıcı sayılan Bastille Hapishanesi Baskını'nın müsebbibi kabul edilen gazeteci ve politikacı.
Club des Cordeliers, Fransız İhtilali döneminin başlarında Jakobenlerin saflarında bulunan Georges Danton, Jean-Paul Marat, Camille Desmoulins, Jacques-René Hébert gibi bu grubun en önde gelen isimlerinin Paris sokaklarında baş gösteren terör olaylarından sonra Jakobenlerden ve dolayısıyla Maximilien de Robespierre'den ayrılıp kurdukları örgütün adıdır.
Jacques Pierre Brissot, Girondistenlerin Fransız Meclisindeki sözcüsüdür. Daha sonra bu gruba başkanlık da etmiştir. Kendisi Fransız İhtilali döneminin en etkili isimlerinden biridir. Krala olan yakınlığı, içten içe Monarşist bir insan oluşu onu da diğer benzerleri gibi giyotin'in yoluna sevk etti. Jakobenler kulübünde yaptığı bir konuşma esnasında iyiden iyiye savaşın gerekli olduğunu, başka çıkar yol olmadığını açıklaması Jakobenlerin çok tepkisini çekmişti. En büyük rakibi jakobenlerin en önemli isimlerinden biri olan Maximilien de Robespierre'dir. İhtilal sonrasında Paris belediye meclisinde, Fransız Meclisinde ve yeni anayasanın hazırlanması için kurulan komisyonda önemli görevler almıştır.
Jacques-Louis David, Fransız ressam.
Maximilien de Robespierre ya da Maximilien Robespierre, (6 Mayıs 1758 – 9 Thermidor, Yıl II [28 Temmuz 1794]) 6 Mayıs 1758'de Arras'ta doğan ve 10 Thermidor Yılı II'de Paris'te Devrim Meydanı'nda giyotinle idam edilen Fransız avukat ve siyasetçidir. Fransız Devrimi'nin önde gelen isimlerinden biriydi ve dönemin en tartışmalı figürlerinden biri olmaya devam etmektedir.
Mutlak Varlık Kültü veya Yüce Varlık Kültü, Fransız Devrimi sırasında Maximilien Robespierre tarafından Fransa'da kurulan bir Klasik teizm biçimidir. Yeni Fransız Cumhuriyeti'nin devlet dini olması ve Roma Katolikliği ile rakibi Akıl Kültü'nün yerini alması amaçlandı. Robespierre'in düşüşünden sonra desteksiz kaldı ve 1802'de Birinci Konsül Napolyon Bonapart tarafından resmen yasaklandı.
Robespierre Anıtı, Bolşevikleri iktidara getiren Ekim Devriminin birinci yıl dönümünün hemen öncesinde 3 Kasım 1918'de yetişen Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nde kurulan ilk anıtlardan biriydi.
Lazare Nicolas Marguerite Carnot, Fransız matematikçi, fizikçi, siyasetçi ve Fransız Devrimi sırasında Kamu Güvenliği Komitesi'nin önde gelen bir üyesiydi. Toplu askere alma uygulamasını da içeren askeri reformları, Fransız Devrim Ordusu'nun etkili bir savaş gücüne dönüştürülmesinde etkili olmuştur.
La Montagne, Fransız Devrimi sırasında etkinlik gösteren siyasi bir gruptu. Parti üyelerine Montagnardlar denmekteydi bu isimlendirme Fransız Devrimi Ulusal Meclis'in en yüksek sıralarında oturmalarından kaynaklanmaktaydı. Dağlılar olarak da adlandırılmaktadırlar. Jakobenlerin içerisinden çıkmış bir oluşumdur.
Augustin Bon Joseph de Robespierre veya Genç Robespierre; Fransız avukat, siyasetçi ve Fransız Devrimi'nin liderlerinden Maximilien Robespierre'in küçük kardeşidir. Siyasî görüşleri ağabeyininkilere benziyordu. Ağabeyi 9 Thermidor'da tutuklandığında, Genç Robespierre de tutuklanmak için gönüllü oldu ve Maximilien ile 20 destekçisiyle birlikte giyotinle idam edildi.
Ulusal Konvansiyon ya da Nasyonal Konvansiyon, iki yıllık Ulusal Kurucu Meclis ve bir yıllık Yasama Meclisinden sonra Fransız Devrimi sırasında oluşturulan bir parlamentoydu. 10 Ağustos 1792'deki büyük ayaklanmayla, devrim sonrası kurulan anayasal monarşiyi tamamen ortadan kaldırarak cumhuriyet rejimiyle yönetilen ilk Fransız hükûmetiydi. Konvansiyon, 20 Eylül 1792'den 26 Ekim 1795'e kadar tek kademeli bir meclis olarak toplandı.
9 Thermidor Darbesi veya Maximilien Robespierre'in Düşüşü Maximilien Robespierre'in Fransız cumhuriyetçi takvimi'ne göre 8 Thermidor'un II. Yılında Ulusal Konvansiyon'daki konuşması, ertesi gün tutuklanması ve sonrasında 10 Thermidor Yıl II'de öldürülmesiyle devam eden olaylar dizisine verilen isimdir. 26 Temmuz 1794 günü yaptığı konuşmasında Robespierre, Ulusal Konvansiyon içinde iç düşmanların, komplocuların ve iftiracıların varlığından bahsetti fakat herhangi bir isim vermekten kaçındı. Bu Robespierre'in Meclis içerisinde yeni bir tasfiye hazırlayacağından korkan milletvekillerini alarma geçirdi. Ertesi gün Robespierre'in komploculardan biri olarak ihbar edeceği Jean-Lambert Tallien Meclisi kendi yanına çekip Robespierre'in tutuklanmasını sağladı. Robespierre bir sonraki gün, önceki sene kral XVI. Louis'in idam edildiği Devrim Meydanı'nda giyotin ile idam edildi.
Georges Auguste Couthon Fransız Devrimi sırasında Yasama Meclisi'nde milletvekili olarak görev yapmasıyla tanınan bir Fransız siyasetçi ve avukattı. Couthon 30 Mayıs 1793 tarihinde Kamu Güvenliği Komitesi'ne seçilmiştir. Yakın çalışma arkadaşları Maximilien Robespierre ve Louis de Saint-Just ile birlikte komite içinde, Terör Döneminde 1794 yılında tutuklanıp idam edilene kadar iktidarı elinde tutan gayri resmi bir üçlü yönetim oluşturdu. Mason olan Couthon, suçlanan karşı devrimcilerin idam sayısında keskin bir artıştan sorumlu olan 22 Prairial Yasası'nın geliştirilmesinde önemli bir rol oynadı.
22 Prairial Yasası, 10 Haziran 1794'te yürürlüğe girmiştir. Georges Couthon tarafından önerilmiş ancak aynı dönem siyasetçisi Laurent Lecointre'e göre Robespierre tarafından yazılmış gibi görünmektedir. Kamu Güvenliği Komitesi bu yasayı kullanarak yargı sürecini iddianame ve kovuşturma şeklinde basitleştirmiştir.
Thermidor, Fransız cumhuriyetçi takviminin on birinci ayıydı. Messidor ayından sonra, Fructidor ayından önce gelirdi. Ay, adını ısı anlamına gelen ve Yunanca thermos kelimesinden türetilen Fransızca thermal kelimesinden almıştır.