İçeriğe atla

François-André Danican Philidor

François-André Danican Philidor
rançois-André Danican Philidor yak.1777
Doğum7 Eylül 1726
Dreux, Fransa
Ölüm31 Ağustos 1795
Londra
Diğer ad(lar)ıAndré Philidor
MeslekMüzisyen, Opera bestecisi, satranççı

François-André Danican Philidor (d. 7 Eylül 1726 Dreux, Fransa - ö. 31 Ağustos 1795 Londra) Fransız satranççı ve opera bestecisi. Bu iki meslekte de üstün başarı kazanmış ve hayatı boyunca bir arada yürütmüştür.

Ailesi

François-André Danıcan Philidor Fransa'da çok iyi bilinen bir müzisyen aileye doğmuştur. Büyük babası ve babası Paris'te "Grande Écurie (Büyük Ahir)" adı verilen kraliyet bandosunun üyeleri idi. Ailenin asıl adı Danıcan idi ama oboacı olan büyük-babası oboa çaldığında Fransa Kralı XIII. Louis'yi Siena'lı Filidori adlı bir virtüöz oboacıyı hatırlattığı için kral tarafından "Philidor" adı verilmiştir. François-André'nin büyük amcası da oboaist olup bu çalgıyı "Jean Hotteterre" ile ilk defa icat edendir. Philidor l'ainé (Yaşlı Philidor) olarak anılan André Danıcan Philidor (1647-1730) adlı babasının ikinci karısı Elizabeth Le Roy'nın oğludur ve doğduğunda babası 79 yaşında ve annesi 26 yaşında idi. Babası François-André 4 yaşındayken öldü.

Besteciliği

Philodor'un Paris Opera Garnier binası cephesinde bulunan büstü

Philidor 1732de 6 yaşında iken Fransa Kralı XV. Louis'in sarayındaki Kraliyet Korosu'na alındı. İlk şarkı kompozisyonunu bu koroda iken 11 yaşında yaptığı bildirilir. XV. Louis'in her gün Kraliyet korosunu dinlemek istediği; kralın gelmesini beklerlerken koro üyelerinin vakitlerini satranç oynamakla geçirdikleri ve genç Philodor'un bu oyuna bu nedenle merak saldığı ifade edilmiştir.

Phildor 1740'dan itibaren Paris'te müzisyen olarak hayatını kazanmaya başlamış; şarkıcılık, müzik hocalığı ve nota kopyacılığı yapmıştır. Hollanda'ya yaptığı bir konser seyahati başarısız olunca Londra'ya geçti ve 1745-1754 döneminde Londra'da müzisyen olarak yaşadı.

1754'te Paris'e döndü ama hazırladığı opera eserlerinin müziği fazla İtalyan ve kozmopoliten olduğu için fazla tutunmadı. 1759'da "Blaise le savetier" adlı opera eseriyle başlayarak hazırladığı opera eserleri daha çok Paris ve taşra panayır tiyatrolarından sahnelendi. Bunlar arasında en başarılıları "Le sorcier" (1764), "Tom Jones" (1765) ve "Ernelinde" (1767) oldu. Bu dönemde Philidor Fransa içinde en önemli opera bestecisi idi ve 20'den fazla opera-comique ve 2 trajedi-lirik janrında operası sahnelendi. Bu arada dinsel olmayan kantatalar ve motetler de hazırladı. Fakat sonra yeni besteci nesilden André Grétry ve Pierre-Alexandre Monsigny yetişince opera besteciğini bir tarafa bırakarak satranççılığa önem vermeye başladı.

Satranççı

Philidor'un Satranç Oyununun Tahlili kitabının baş sayfası

Yaşadığı çağda henüz "Dünya Satranç Şampiyonu" unvanı bulunmamakla birlikte, o devrin en büyük satranççısı olarak kabul edilir.

Philidor'un yazdığı Analyse du jeu des Échecs (Satranç Oyununun Tahlili) yüz yıl kadar standart satranç kitabı olarak kabul edildi.

Kendi adıyla anılan Philidor Savunması'nı geliştirmiştir.

Son yılları

Fransız Devrimi başladığı zaman Philidor İngiltere'de idi. Fransız Kraliyet ailesi ve soylularla yakın bağlantıları bulunduğu için Devrim hükûmeti Philidor'u ülkeye girmesi yasaklanmış kişiler listesine koyduğu için Philodor Fransa'ya dönemedi. 31 Ağustos 1795'te Londra hayata gözlerini yumdu ve St James kilisesi mezarlığına gömüldü. Ölümünden birkaç gün sonra Philidor'un Fransa'da bulunan yakınları onun ismini yasaklanmış kişiler listesinden çıkartmaya muvaffak oldular.

Seçilmiş müzik eserleri

Opera

  • Blaise le savetier (1759)
  • Le Quiproquo ou le volage fixé (1759)
  • Le Jardinier et son seigneur (1761)
  • Le Maréchal-Ferrant (1761)
  • Sancho Pança dans son île (1762)
  • Le Bûcheron ou les trois souhaits (1763)
  • Le Sorcier (1764)
  • Tom Jones (1765), Henry Fielding'in ayni adli romanindan uyarlama
  • Ernelinde, princesse de Norvège (1767), 1769 revizyonunda adi 'Sandomar, prince de Danemark
  • Le Jardinier de Sidon (1768)
  • L'Amant déguisé ou le jardinier supposé (1769)
  • La Nouvelle École des femmes (1770)
  • Le Puits d'amour (1779)
  • L'Amitié au village (1785)
  • Thémistocle (1786)
  • La Belle Esclave (1788)
  • Bélisaire (1796, olumunden sonra)

Diğer önemli müziksel eserleri

  • 1754 : Lauda Jerusalem 1754'te hazırlanan motet
  • 1769 : L'Amant déguisé, ou le Jardinier supposé, 2 Eylul 1769'da Kral huzurunda ilk defa sahnelenen 1 perdelik aryetler bileşimi
  • Carmen saeculare Horace'ın şiirlerinden ilhamla

Dipnotlar

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta François-André Danican Philidor ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Denis Diderot</span> Fransız Aydınlanma filozofu ve ansiklopedist

Denis Diderot, Fransız yazar ve filozof.

<span class="mw-page-title-main">George Frideric Handel</span>

Georg Friedrich Händel, müzik tarihine opera, oratoryo, kantata, düet gibi vokal eserleriyle geçen Alman klasik batı müziği bestecisidir.

<span class="mw-page-title-main">Daniel François Auber</span> Fransız besteci (1782 – 1871)

Daniel François Esprit Auber Fransız besteci.

<span class="mw-page-title-main">Christoph Willibald Gluck</span>

Christoph Willibald Gluck; 2 Temmuz 1714 - 15 Kasım 1787), erken klasik dönemde İtalyan ve Fransız opera bestecisidir. Her ikisi de Kutsal Roma İmparatorluğu'nun parçası olan Yukarı Pfalz'da doğup Bohemya'da büyüdü, Viyana'daki Habsburg sarayında ön plana çıktı. Orada birçok entelektüelin kampanya yürüttüğü operanın dramaturjik uygulamalarında pratik reform yaptı. 1760'larda, aralarında Orfeo ed Euridice ve Alceste 'nin de bulunduğu birçok radikal yeni çalışmayla, Metastasian opera serisi 'nin yüzyılın büyük bölümünde sahip olduğu boğucu baskıyı kırdı. Gluck, orkestral anlatım kullanarak ve genellikle uzun olan da capo aria'yı keserek daha fazla drama kattı. Daha sonraki operaları tipik barok operanın yarısı kadar uzunluktadır. Mozart, Schubert, Berlioz ve Wagner gibi geleceğin bestecileri Gluck'a saygı duydu.

<span class="mw-page-title-main">Abraham de Moivre</span> Fransız matematikçi (1667 – 1754)

Abraham de Moivre, bir Fransız matematikçidir.

<span class="mw-page-title-main">IV. Henri</span> Eski Fransa kralı

Bearn Prensi ve Fransa Kralı IV. Henri, 1589-1610 yılları arasında Fransa kralı, 1572-1610 yılları arasında Navarra kralı.

<span class="mw-page-title-main">François-René de Chateaubriand</span> Fransız yazar, politikacı ve diplomat (1768–1848)

François-René de Chateaubriand, Fransız yazar, politikacı ve diplomat. Fransız edebiyatı'nda Romantizm'in kurucusu kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Baptiste Lully</span>

Jean-Baptiste Lully, İtalyan asıllı besteci, kemancı ve balettir.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Philippe Rameau</span>

Jean-Philippe Rameau, Fransız besteci ve müzik teorisyenidir.

<span class="mw-page-title-main">Marc-Antoine Charpentier</span>

Marc-Antoine Charpentier, barok müzik dönemi Fransız bestecisi ve şarkıcı. Çok sayıda ve birçok janrları kapsayan müzik besteleri yapmıştır. Bestelemiş olduğu sesli kilise müziği kompozisyonlarında ustalığı zamanının müzikseverleri tarafından bilinip sevilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Arne</span>

Thomas Augustine Arne, İngiliz bir bestecidir. En iyi bilinen eseri Alfred (1740) adlı müzikli oyun (masque) için bestelediği Rule Britannia adlı şarkıdır. Bestelerini Klasik opera stiline müziğine göre hazırlamıştır. Bestelediği müzik eğlendirici ve kolay anlaşılan melodiler ile dolu olmakla nitelendirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">André Ernest Modeste Grétry</span>

André-Ernest-Modeste Grétry, Liège şehrinde Fransızca konuşan bir aileye doğmuş olan ve müzik kariyerini Fransa'da geçirip Fransız vatandaşlığına geçmiş olan bir opera bestecisidir. "Opera komik" janrındaki opera eserleri ile ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">François-Adrien Boieldieu</span> Fransız besteci (1775 – 1834)

François-Adrien Boieldieu, özellikle opera eserleri hazırlayıcısı olarak tanınan, bir Fransız besteci ve müzik öğretmeni.

<span class="mw-page-title-main">Léo Delibes</span> Fransız besteci (1836 – 1891)

Clément Philibert Léo Delibes; 21 Şubat 1836 – Saint-Germain-du-Val köyü, La Fleche, Sarthe, Fransa– 16 Ocak 1891, Paris) en iyi bale, operet ve operaları eserleri ile tanınan bir Fransız Romantik bestecisiydi. Eserleri arasında Coppélia (1870) ve Sylvia (1876) baleleri ve iyi bilinen "Flower Duet" 'i içeren Lakmé (1883) operası bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Jacques Fromental Halévy</span> Fransız besteci (1799 – 1862)

Jacques Fromental Halévy romantik dönem akımına uygun müziği ile bilinen bir Fransız bestecisidir. Günümüzde sadece La Juive (Yahudi) adlı opera eseri ile bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gustave Charpentier</span> Fransız besteci (1860 – 1956)

Gustave Charpentier, Fransız bestecidir.

<span class="mw-page-title-main">Ange-Jacques Gabriel</span> Fransız mimar (1698 – 1782)

Ange-Jacques Gabriel,, Fransız mimar. Kendi kuşağının en önde gelen mimarı olmasının yanında, aynı zamanda Fransa Kralı XV. Louis'nin de baş mimarıydı. Başlıca eserleri arasında Concorde Meydanı, ilk Fransız askeri akademisi olan École Militaire ve Versay Sarayı'nda yer alan Petit Trianon ve Versay Kraliyet Operası'dır. Mimari tarz olarak, Fransız Barok mimarisi ile Fransız neoklasizmi arasında dikkatli bir denge oluşturdu.

Thomas Gainsborough İngiliz ressamdır. En popüler eserleri portreleri ve doğduğu bölge olan Suffolk peyzajlarıdır. 18. yüzyılda İngiltere'de Joshua Reynolds ile birlikte en çok tanınmış ressamdır.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Beaumarchais</span> Fransız yazar (1732-1799)

Pierre-Augustin Caron de Beaumarchais, Fransız oyun yazarı, hicivci, şair, yayıncı, saatçi, mucit, müzisyen, diplomat, kaçak, casus, silah satıcısı, finansçı ve devrimci.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.