İçeriğe atla

Fosforesans

Fosforesans yapan toz bir madde

Fosforesans, floresansla ilişkili bir çeşit ışıldama şeklidir. Floresanstan farklı olarak fosforesant maddeler soğurdukları enerjiyi hızlıca geri vermezler.

Triplet durumdaki elektronlar eski dönüş yönünü kazandıktan sonra normal yörünge düzenindeki diğer elektronların yanına dönebilirler. Bu arada elektron çok daha yüksek bir yörüngede fırlatmada işlev gören enerji, ışık enerjisi olarak geri verilir. Bu olay fosforesans olarak isimlendirilir.

Malzemeler

Fosforlu malzemelerde kullanılan yaygın pigmentler arasında çinko sülfür ve stronsiyum alüminat bulunur. Güvenlikle ilgili ürünlerde çinko sülfürün kullanımı 1930'lara kadar uzanır.

1993 yılında stronsiyum alüminat pigmentlerinin geliştirilmesi, yüksek parlaklığa ve uzun fosforesansa sahip, özellikle de prometyum kullanan, karanlıkta parlayan malzemelerin yerine geçecek bir malzeme bulma ihtiyacıyla teşvik edildi.[1][2] Bu, Yasumitsu Aoki'nin (Nemoto & Co.) çinko sülfürden yaklaşık 10 kat daha fazla parlaklığa ve yaklaşık 10 kat daha uzun fosforesansa sahip malzemeleri keşfetmesine yol açtı.[3][4] Bu, çinko sülfit bazlı ürünlerin çoğunu yenilik kategorisine düşürdü. Stronsiyum alüminat bazlı pigmentler artık çıkış tabelalarında, yol işaretlemelerinde ve güvenlikle ilgili diğer tabelalarda kullanılmaktadır.[5]

Hem fosforesans (T1‘den S0‘ya geçiş) hem de sistemler arası geçiş (ISC) yoluyla uyarılmış tekli durumdan (örneğin S1) T1 üretimi spin yasaklı süreçler olduğundan çoğu organik malzeme, uyarılmış üçlü durumu doldurmada çoğunlukla başarısız oldukları için önemsiz fosforesans sergiler ve hatta T1 oluştuğunda, fosforesans çoğunlukla ışınımsal olmayan yolaklar tarafından geride bırakılır.

ISC'yi ve fosforesansı arttırmaya yönelik bir strateji, spin-yörünge eşleşmesini (SOC) artıran ağır atomların dahil edilmesidir.[6] Ayrıca SOC (ve dolayısıyla ISC), Mustafa El-Sayed kuralı olarak da bilinen n-π* ve π-π* geçişlerinin farklı açısal momentumlarla birleştirilmesiyle desteklenebilir. Bu tür geçişler tipik olarak karbonil veya triazin türevleri tarafından sergilenir ve çoğu organik oda sıcaklığında fosforesan (ORTP) malzeme bu tür kısımları içerir.[7][8] Buna karşılık, titreşim gevşemesi ve oksijen söndürme ve üçlü-üçlü imhalar dahil olmak üzere rekabetçi ışınımsız deaktivasyon yollarını engellemek için, organik fosforların polimerler ve moleküler katılar gibi katı matrislere gömülmesi gerekir (kristaller,[9] kovalent organik çerçeveler,[10] ve diğerleri).

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "Glow in the Dark Pigments - Japan's Top Inventions - TV | NHK WORLD-JAPAN Live & Programs" (İngilizce). 3 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2021. 
  2. ^ Kanji, Takamasu (Mayıs–Haziran 2006). "Shining in the Niche Market withLuminous Pigment and IPRs Strategy" (PDF). Japan Spotlight. 6 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Nisan 2024. 
  3. ^ Matsuzawa, T.; Aoki, Y.; Takeuchi, N.; Murayama, Y. (1 Ağustos 1996). "A New Long Phosphorescent Phosphor with High Brightness, SrAl2O4: Eu2+, Dy3+". Journal of the Electrochemical Society (İngilizce). 143 (8). ss. 2670-2673. Bibcode:1996JElS..143.2670M. doi:10.1149/1.1837067. ISSN 0013-4651. 5 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2024. 
  4. ^ [1], 1994-02-25 tarihinde verildi  1 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ Zitoun, D.; Bernaud, L.; Manteghetti, A. Microwave Synthesis of a Long-Lasting Phosphor. J. Chem. Educ. 2009, 86, 72-75.DOI:10.1021/ed086p72
  6. ^ Wang, J.; Gu, X.; Ma, H.; Peng, Q.; Huang, X.; Zheng, X.; Sung, S. H. P.; Shan, G.; Lam, J. W. Y.; Shuai, Z.; Tang, B. Z. (2018). "A facile strategy for realizing room temperature phosphorescence and single molecule white light emission". Nature Communications. 9 (1). s. 2963. Bibcode:2018NatCo...9.2963W. doi:10.1038/s41467-018-05298-y. PMC 6063922 $2. PMID 30054473. 
  7. ^ An, Z.; Zheng, C.; Tao, Y.; Chen, R.; Shi, H.; Chen, T.; Wang, Z.; Li, H.; Deng, R.; Liu, X.; Huang, W. (2015). "Stabilizing triplet excited states for ultralong organic phosphorescence". Nature Materials. 14 (7). ss. 685-690. Bibcode:2015NatMa..14..685A. doi:10.1038/nmat4259. PMID 25849370. 
  8. ^ Hamzehpoor, E.; Perepichka, D. F. (2020). "Crystal Engineering of Room Temperature Phosphorescence in Organic Solids". Angewandte Chemie International Edition. 59 (25). ss. 9977-9981. doi:10.1002/anie.201913393. PMID 31725174. 
  9. ^ Yuan, W. Z.; Shen, X. Y.; Zhao, H.; Lam, J. W. Y.; Tang, L.; Lu, P.; Wang, C. L.; Liu, Y.; Wang, Z. M.; Zheng, Q.; Sun, J. Z.; Ma, Y. G.; Tang, B. Z. (2010). "Crystallization-Induced Phosphorescence of Pure Organic Luminogens at Room Temperature". J. Phys. Chem. C. 114 (13). ss. 6090-6099. doi:10.1021/jp909388y. 
  10. ^ Hamzehpoor, E; Ruchlin, C.; Tao, Y.; Liu, C. H.; Titi, H. M.; Perepichka, D. F. (2022). "Efficient room-temperature phosphorescence of covalent organic frameworks through covalent halogen doping". Nature Chemistry. 15 (1). ss. 83-90. doi:10.1038/s41557-022-01070-4. PMID 36302870. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kuş</span> kanatlı, iki ayaklı, sıcakkanlı, yumurtlayan ve tüylü omurgalı hayvanlar

Kuş; tüyleri, dişsiz gagaları, yumurtladıkları sert kabuklu yumurtalar yoluyla üreyen, yüksek metabolizma hızına sahip, dört odacıklı kalpleri ve hafif ama güçlü bir iskelet yapısına sahip, Aves sınıfını oluşturan sıcakkanlı omurgalı hayvanlar grubudur. Tüm dünyada yaygın olarak yaşayan kuşların boyutları arı sinek kuşunda 5 cm ila deve kuşunda 2,75 m arasında değişir. On bin kadar yaşayan kuş türü bulunur ve bunların yarısından fazlasını ötücü kuşlar oluşturur. Kuşların türlere göre farklılık gösteren kanatları vardır ve kanatsız olduğu bilinen tek grup kivi kuşu ve soyları tükenmiş olan moa ile fil kuşudur. Ön ayakların evrimleşerek kanatlara dönüşmesi kuşlara uçma yeteneği sağlamış ancak daha sonra yine evrimin devam etmesiyle penguenler, deve kuşları ve adalarda endemik olan bazı türler uçma yeteneğini kaybetmişlerdir. Kuşların sindirim ve solunum sistemleri de uçma yeteneğine uyum sağlamıştır. Özellikle deniz kuşları ve bazı su kuşları gibi kuşlar ayrıca evrimleşerek yüzme yeteneği de kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ototrof</span> genellikle ışıktan gelen enerjiyi (fotosentez) veya inorganik kimyasal reaksiyonları (kemosentez) kullanarak çevresinde bulunan basit maddelerden karmaşık organik bileşikler (karbonhidratlar, yağlar ve proteinler gibi) üreten organizma

Bir ototrof, karbondioksit gibi basit maddelerden karbon kullanarak, genellikle ışıktan (fotosentez) veya inorganik kimyasal reaksiyonlardan (kemosentez) gelen enerjiyi kullanarak karmaşık organik bileşikler üreten bir organizmadır. Abiyotik bir enerji kaynağını organik bileşiklerde depolanan ve diğer organizmalar tarafından kullanılabilen enerjiye dönüştürürler. Ototroflar canlı bir karbon veya enerji kaynağına ihtiyaç duymazlar ve karadaki bitkiler veya sudaki algler gibi bir besin zincirindeki üreticilerdir. Ototroflar karbondioksiti indirgeyerek biyosentez için organik bileşikler ve depolanmış kimyasal yakıt yapabilirler. Çoğu ototrof indirgeyici madde olarak su kullanır, ancak bazıları hidrojen sülfür gibi diğer hidrojen bileşiklerini de kullanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Çinko</span> Element

Çinko, sembolü Zn, atom numarası 30 olan kimyasal bir elementtir. Oda sıcaklığında hafif kırılgan bir metaldir ve oksidasyon giderildiğinde parlak gri bir görünüme kavuşur. Periyodik tablonun 12. (IIB) grubunun ilk elementidir. Bazı açılardan çinko kimyasal olarak magnezyuma benzer: her iki element de yalnızca bir normal oksidasyon durumu (+2) gösterir ve Zn2+ ve Mg2+ iyonları benzer boyuttadır. Çinko, Dünya kabuğundaki en bol bulunan 24. element olup beş kararlı izotopu vardır. En yaygın çinko cevheri, bir çinko sülfür minerali olan sfalerittir.

<span class="mw-page-title-main">Demir oksit</span>

Demir oksitler, demir ve oksijenden oluşan kimyasal bileşiklerdir. Sadece birkaç demir oksit tanınır. Hepsi siyah manyetik katılardır. Genellikle stokiyometrik değildirler. Oksihidroksitleri, belki de en iyi bilineni pas olan ilgili bir bileşik sınıfıdır.

p53

p53 ya da diğer adıyla tümör protein 53 (TP53), Genom Gardiyanı, tümör önleyici p53, hücre döngüsünü düzenleyen bir transkripsiyon faktörüdür. Birçok organizmada kanseri baskılamak için çok önemli bir proteindir. Çok hücreli omurgalılarda kanser oluşumunu önlediği ve tümör baskılayıcı fonskiyon gösterdiği için kritiktir. TP53, genomda mutasyon olmasını önleyerek genom stabilitesini korur. Mutasyonu önleyerek genomun bozulmasını veya değişmesini önlediği için de "genom gardiyanı" olarak da anılır. p53, hücre içerisinde dörtlü (tetramer) bağ yapmış halde işlevseldir.

<span class="mw-page-title-main">Bizmut</span>

Bizmut sembolü Bi ve atom numarası 83 olan kimyasal elementtir. 15. grupta, 6. periyotta yer alan bir metaldir. Pentavalent geçiş metalidir ve azot grubundadır; aynı gruptaki arsenik ve antimon ile benzerlik gösterir. Her ne kadar önemli ticari cevherler sülfür ve oksit formlarından oluşsa da elementer bizmut doğal olarak ortaya çıkabilir. Serbest element formundaki kurşunun %86'sı yoğunluğuna sahiptir. Yeni üretildiğinde gümüşi beyaz renkli ve kırılgan bir metaldir ancak yüzey oksidasyonu ona birçok renkte yanardöner renkler verebilir. Bizmut en doğal diyamanyetik elementtir ve metaller arasındaki en az termal iletkenlik değerlerinden birine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Sülfürik asit</span> Kimyasal Madde

Sülfürik(VI) asit ya da halk arasında bilinen ismi ile zaç yağı, H2SO4, güçlü bir mineral asididir. Olası kâşifi 8. yüzyıl simyacısı Cabir bin Hayyan tarafından yenime uğratıcı, renksiz ve yoğunluğu yüksek sıvı olarak tanımlanmıştır. Suda her konsantrasyonda çözünebilir. Büyük ölçüde korozif oluşu, güçlü asidik yapısından ve dehidrasyon özelliğinden kaynaklanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Alkaloid</span>

Alkaloidler, yapılarında en az bir azot atomu içeren, doğal olarak meydana gelen ve bazik özellikteki bir organik kimyasal bileşikler sınıfıdır. Ancak bu sınıf içerisinde nötr ve hatta zayıf asidik özellikler gösteren bileşikler de yer almaktadır. Benzer yapıdaki bazı sentetik bileşikler de alkaloid olarak adlandırılabilir. Karbon, hidrojen ve azota ek olarak alkaloidler oksijen ve kükürt de ihtiva edebilirler. Daha nadir olmakla birlikte yapısında fosfor, klor ve brom taşıyanlarına da rastlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Abiyogenez</span> basit organik bileşikler gibi cansız maddelerden yaşamın ortaya çıktığı doğal süreç

Biyolojide abiyogenez veya yaşamın kökeni, yaşamın basit organik bileşikler gibi cansız maddelerden ortaya çıktığı doğal süreçtir. Hakim bilimsel hipotez, Dünya'da cansız varlıklardan canlı varlıklara geçişin tek bir olay değil, yaşanabilir bir gezegenin oluşumu, organik moleküllerin prebiyotik sentezi, moleküler kendini kopyalama, kendini birleştirme, otokataliz ve hücre zarlarının ortaya çıkışını içeren artan karmaşıklıkta bir süreç olduğudur. Sürecin farklı aşamaları için birçok öneri yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Azulen</span> kimyasal bileşik

Azulen organik bir bileşiktir ve Naftalinin bir izomeridir. Naftalinin renksiz olmasına karşın, azulen koyu mavi bir renge sahiptir. İki terpenoid, vetivazulen (4,6-dimetil-2-izopropilazulen) ve guaiazulen (1,4-dimetil-7-izopropilazulen), bu özelliklere sahip azulen iskeletli maddeler, doğal olarak mantar pigmentlerinde, Peygamber ağacı yağında ve bazı deniz omugasızlarında bulunabilir.

<span class="mw-page-title-main">HEPES</span> kimyasal bileşik

HEPES zwitteriyonik organik bir tampon maddesidir; Good'un yirmi tampon maddesinden biridir. HEPES yaygın olarak hücre kültüründe kullanılır, karbondioksit konsantrasyondaki değişimlere rağmen fizyolojik pH'ı koruduğu için hücre kültüründe yine yaygın olarak kullanılan bikarbonat tamponlara tercih edilir. Suyun ayrışması düşen sıcaklıkla beraber azalır, fakat diğer pek çok tamponda ayrışma sabiti (pK) sıcaklıkla pek fazla değişmez. HEPES de su gibi azalan sıcaklıkla beraber ayrışma sabiti azalan bir maddedir. Bu da düşük sıcaklıklarda enzim yapısını ve fonksiyonunu korumakta HEPES'i daha da etkili bir tampon yapar. Lepe-Zuniga ve ark. HEPES'in hidrojen peroksit üretiminde ortam ışığına maruz kaldığında fototoksisiteye sahip olduğunu belirtmiştir, bu bikarbonat bazlı hücre kültürü tamponlarında bir problem olmamaktadır. Bu nedenle HEPES içeren solüsyonları mümkün olduğunca karanlıkta tutmak tavsiye edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nitrozilsülfürik asit</span> Kimyasal bileşik

Nitrozilsülfürik asit, NOHSO4 formülüne sahip bir kimyasal bileşiktir. Endüstriyel olarak kaprolaktam üretiminde kullanılan renksiz bir katıdır. Daha önce sülfürik asit üretmek için öncü oda işleminin bir parçasıydı. Bileşik, sülfürik asit ve nitröz asidin karışık anhidritidir.

<span class="mw-page-title-main">Zhiren Mağarası</span>

Zhiren Mağarası, Chongzuo, Guangksi Zhuang Özerk Bölgesi, Çin'deki Mulan Dağları'nda yer alan ve Hejiang Nehri'ne bakan karstik bir mağaradır. Zhiren Mağarası, anatomik olarak modern insanların fosil kalıntıları ile arkaik insanların fosil kalıntıların karışık olarak bulunduğu bir erken Geç Pleistosen bölgesidir.

<span class="mw-page-title-main">İzosiyanik asit</span> kimyasal birleşik

İzosiyanik asit, 1830'da Liebig ve Wöhler tarafından keşfedilen HNCO formülüne sahip bir kimyasal bileşiktir. Kaynama noktası 23.5 °C olan uçucu ve zehirli renksiz bir maddedir. İzosiyanik asit, organik kimya ve biyolojide en yaygın olarak bulunan dört element olan karbon, hidrojen, azot ve oksijen içeren en basit kararlı kimyasal bileşiktir.

<span class="mw-page-title-main">COVID-19</span> SARS-CoV-2nin neden olduğu bulaşıcı hastalık

Koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) şiddetli akut solunum sendromu koronavirüsü 2 (SARS-CoV-2)'nin neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. İlk vaka ile Çin'in Hubei eyaletinin Wuhan şehrinde Kasım 2019 tarihinde karşılaşılmıştır. O zamandan bu yana yayılmaya devam etmiş ve dünya genelinde pandemiye neden olmuştur. Ancak bu pandemi geçtiğimiz yıl birçok ülkede sona ermiştir. 3 Mart 2020 itibarıyla dünya çapında ölüm oranı %3,4 olup, 12 Nisan 2024 tarihi itibarıyla Dünya'da 704.753.890 onaylanmış vaka, 675.619.811 iyileşen varken virüs nedeniyle 7.010.681 hasta öldü.

<span class="mw-page-title-main">Betacoronavirus</span>

Betacoronavirus, Nidovirales takımından Coronaviridae familyasının Orthocoronavirinae alt familyasında yer alan 4 koronavirüs cinsinden biri. Betakoronavirüsler, zoonotik kökenli, zarflı, pozitif anlamlı, tek sarmallı RNA virüsleridir. Betacoronavirus cinsi dört adet farklı viral soydan oluşur. Eski literatürde, bu cins grup 2 koronavirüsler olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Çinko oksit</span> kimyasal bileşik

Çinko oksit, ZnO formülü ile gösterilen bir inorganik bileşik. ZnO, suda çözünmeyen beyaz bir tozdur ve yaygın olarak kauçuk, plastik, seramik, cam, çimento, yağlayıcı, boya, merhem, yapıştırıcı, sızdırmazlık maddesi, pigment, yiyecekler, bataryalar, ferritler, yangın geciktiriciler ve ilk yardım bantları gibi kullanım alanlarına sahiptir. Mineral çinkoit, doğal olarak meydana gelmesine rağmen, çoğu çinko oksit sentetik olarak üretilir.

<span class="mw-page-title-main">Matriks-destekli lazer desorpsiyon/iyonizasyonu</span>

Kütle spektrometrisinde, matris destekli lazer desorpsiyon/iyonizasyonu (MALDI), minimum parçalanma ile büyük moleküllerden iyonlar oluşturmak için bir lazer enerjisi emici matris kullanan bir iyonizasyon tekniğidir. Daha geleneksel iyonizasyon yöntemleriyle iyonize edildiğinde kırılgan olma ve parçalanma eğiliminde olan biyomoleküllerin ve büyük organik moleküllerin analizinde uygulanmıştır. Gaz fazında büyük moleküllerin iyonlarını elde etmenin nispeten yumuşak bir yolu olması bakımından elektrosprey iyonizasyonuna (ESI) benzer, ancak MALDI tipik olarak çok daha az sayıda çok-yüklü iyon üretir.

<i>Pygostylia</i> dinozor kladı

Pygostylia, Confuciusornithidae ile Jinguofortisidae familyalarını, kuşları ve yakın akrabalarını içeren Ornithothoraces grubunu barındıran bir avialan kladıdır.

<span class="mw-page-title-main">Organik gübre</span> Fertilizer developed from natural processes

Organik gübreler, doğal olarak üretilebilen ve karbon (C) içeren gübrelerdir. Gübreler, besin sağlamak ve büyümeyi sürdürmek için toprağa veya bitkilere verilebilen maddelerdir. Tipik organik gübreler, mineral kaynakları, et işleme, gübre, bulamaç ve guano dahil tüm hayvansal atıkları içerirken kompost gibi bitki bazlı gübreler ve biyokatıları içerir. Bir gübrenin ticari organik tarım için kullanılıp kullanılamayacağını belirleyen Organik Tarım İlkelerini karşılayan başka abiyotik kimyasal olmayan gübre yöntemleri de vardır.