İçeriğe atla

Formentera Deniz Muharebesi

Koordinatlar: 38°42′K 1°27′D / 38.700°K 1.450°D / 38.700; 1.450
Formentera Deniz Muharebesi (1529)

Barbaros Hayrettin Paşa'nın 1543'te kullandığı kadırganın modeli.
Tarih28 Ekim 1529
Bölge
Sonuç Kesin Osmanlı zaferi
Taraflar
İspanya İspanyol İmparatorluğu
Osmanlı İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
İspanya Rodrigo Portundo  (ölü) Aydın Reis
Güçler
8 büyük kadırga[1] 14 küçük kadırga (kalite)[1]
Kayıplar
7 kadırga Osmanlıların eline geçti
1 kadırga kaçtı.[1]
?

Formentara Deniz Muharebesi 28 Ekim 1529 tarihinde meydana geldi. Aydın Reis altında bir Osmanlı donanması İbiza yakınında Formentera adasında sekiz kadırgalı küçük bir İspanyol filosu ile karşılaştı.[1][2][3]

Habsburg İmparatoru Şarlken Rodrigo Portundo adındaki İspanyol komutanını sekiz kadırgalık küçük bir İspanyol filosu ile Cezayir'e gönderdi. Burada İspanya sahillerine baskınlar düzenleyen ve Moriskoları (zorla Hristiyanlaştırılmış Müslümanları) kuzey Afrika'ya taşıyan Cezayir merkezli Osmanlı gemilerini hedef alıyordu. Başka bir kaynağa göre Aydın Reis 14 kalite/kalyota ile 200 Morisko ailesini Cezayire taşırken tesadüfen Genoa'dan dönen İspanyol filosu ile karşılaştı.[1] Muharebede Osmanlılar İspanyolların sekiz kadırgasından yedisini ele geçirildi. Komutan Portundo savaşta öldürüldü ve askerlerinin çoğu Cezayir şehrine köle olarak alınmıştır.[2][3] İspanyol gemilerinde kürek çeken Müslüman esirler kurtarıldı.[1]

Kaynakça

Özel
  1. ^ a b c d e f Norwich, Viscount John Julius. "The Middle Sea: A History of the Mediterranean". 25 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2014. 
  2. ^ a b Pillaging the empire: piracy in the Americas, 1500-1750 by Kris E. Lane p.15 [1] 25 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ a b Garnier, p.27
Genel


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pîrî Reis</span> Türk denizci ve kartograf (1465–1553)

Pîrî Reis, Türk denizci ve kartograf. Asıl adı Muhyiddin Pîrî Bey'dir. Künyesi Ahmed ibn-i el-Hac Mehmed El Karamanî'dir. Amerika'yı gösteren Dünya haritaları ve Kitab-ı Bahriye adlı denizcilik kitabıyla tanınmıştır. Ayrıca Hadikat'ül Bahriye, Bilad-ül Aminat ve Eşkalname gibi eserleride bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Oruç Reis</span> Osmanlı denizcisi ve korsanı (1474–1518)

Oruç Reis veya Oruç Barbaros, Osmanlı denizci. Barbaros Hayreddin Paşa'nın ağabeyidir. Osmanlı'ya katılmadan önce Cezayir'i ele geçirip egemen olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Barbaros Hayreddin Paşa</span> Osmanlı denizcisi ve kaptan-ı deryâsı (1478–1546)

Hızır Reis veya bilinen adıyla Barbaros Hayreddin Paşa, Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk kaptan paşası ve 25. kaptan-ı deryâsı olan denizci ve askerdir. 16. yüzyılın ilk yarısında gerçekleştirdiği askerî seferlerle Akdeniz'de Osmanlı egemenliğini pekiştirdi. Ayrıca Osmanlı Devleti'nin deniz politikasına ve Tersane-i Amire'ye nizam verdi.

<span class="mw-page-title-main">Preveze Deniz Muharebesi</span> Osmanlı İmparatorluğu ve Kutsal İttifak arasında meydana gelen deniz savaşı

Preveze Deniz Muharebesi, 28 Eylül 1538 tarihinde Yunanistan'ın kuzeybatısındaki Preveze'de Osmanlı Donanması ve Papa III. Paulus'ün çabalarıyla bir araya gelen Haçlı donanması arasında gerçekleşen deniz muharebesi. Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması, Amiral Andrea Doria komutasındaki Haçlı Donanması'nı imha etti. Bu deniz muharebesi sonucunda Akdeniz'de Osmanlı Donanması'na karşı koyabilecek bir donanma kalmadı ve Türk hakimiyeti başlamış oldu.

Osmanlı donanması, Osmanlı Devleti'nin askerî deniz gücü. XIV. yüzyılda kuruldu. Osmanlı Devleti, 1323 yılında Karamürsel'i fethederek denize ulaştı, Kara Mürsel komutasında ilk donanma oluşturuldu ve Kocaeli'nde yapılan savaşlarda denizden destek sağlandı. 1327 yılında Karamürsel'de ilk Osmanlı tersanesi kuruldu ve böylece deniz gücünün kurumsallaşma çalışmaları başladı. Osmanlı donanmasında hiyerarşik sisteme geçildi, ilk Derya Beyi, Kara Mürsel Bey oldu. 1337 yılında Kocaeli ele geçirildi; böylece 1353 yılında gerçekleşecek olan Rumeli'ye geçişin önü açıldı. Bundan sonra donanmanın merkezi sırasıyla İzmit, Gelibolu ve son olarak da İstanbul oldu.

<span class="mw-page-title-main">Piyale Paşa</span>

Piyale Paşa, Sultan I. Süleyman ve II. Selim döneminde 14 yıl kaptan-ı derya görevinde bulunmuş ve önemli zaferler kazanmış bir Osmanlı devlet adamı ve komutandır.

<span class="mw-page-title-main">Korsanlık</span> deniz taşıtlarına saldıran, yağmalayan haydut

Korsan, deniz taşıtlarına saldıran, yağmalayan haydut. Korsanlar bir milleti ya da orduyu temsil etmezler ve amaçları çoğunlukla ganimet ele geçirmektir.

<i>Barbaros Hayreddin</i> (zırhlı) Alman zırhlısı

Barbaros Hayreddin veya SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm, okyanus ötesi sefer yapabilen bir Alman zırhlısıdır. Alman İmparatorluk Donanması ve sonrasında Osmanlı donanması'nda görev yapmıştır. Geminin orijinal adı Prusya dükü ve Brandenburg seçici prensi olan I. Frederick Wilhelm'den gelmektedir. Brandenburg sınıfının dördüncü ön dretnot gemisi idi. 1890 yılında Kaiserliche Werft Wilhelmshaven'da inşa çalışmaları başladı, 1891'de denize indirildi ve 1893'te tamamlandı. Geminin yapımı 11,23 milyon marka mal oldu. Brandenburg sınıfı savaş gemileri üç zırhlı tarette taşıdıkları altı ana top ile, diğer donanmaların iki tarette dört top taşıyan gemilerine kıyasla daha modern bir tasarımdı.

<i>Turgut Reis</i> (zırhlı)

Turgut Reis veya SMS Weißenburg, Alman İmparatorluğu Donanması'nın ilk okyanus ötesi savaş gemilerinden biridir. Alman İmparatorluğu Donanması'nın ardından son olarak Osmanlı donanmasında görev yapmıştır. Alman İmparatorluğu'nda 1890'larda yapılan Brandenburg sınıfı dört ön-dretnot zırhlısından üçüncüsüdür. 1890 yılında AG Vulcan firmasının Stettin tersanesinde inşası başlamış, 1891'de denize indirilmiş, 1894 yılında tamamlanmıştı. Brandenburg sınıfı zırhlılar, üç adet ikiz tarette taşıdıkları altı büyük kalibre top ile, dönemin standardı olan iki adet ikiz taret taşıyan zırhlılardan farklıydılar. İngiliz Kraliyet Donanması, bu gemilere "whaler" adını vermişti. Turgut Reis, kendisiyle aynı sınıftan gemiler olan SMS Brandenburg, SMS Wörth ve SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm ile aynı yıllarda suya indi.

<span class="mw-page-title-main">Modon Deniz Muharebesi (1500)</span>

Modon Deniz Muharebesi, Ağustos 1500'de 1499-1503 Osmanlı-Venedik Savaşı dahilinde, Kemal Reis komutasındaki Osmanlı donanması ile Venedik Cumhuriyeti'ne bağlı gemiler arasında bir dizi çatışma şeklinde meydana gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mondros Deniz Muharebesi</span>

Mondros Deniz Muharebesi 18 Ocak 1913 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Yunanistan donanmaları arasında meydana gelen çatışma. Birinci Balkan Savaşı sırasında yaşanan muharebe, Osmanlıların Çanakkale Boğazı'nda konuşlu Yunan donanmasını dağıtmak ve Ege Denizi'nde egemenliği yeniden ele geçirmek için yaptıkları ikinci ve son denemedir.

<span class="mw-page-title-main">Malta Kuşatması</span> Osmanlı İmparatorluğunun 1565te Maltayı Kuşatması

Malta Kuşatması ya da Malta Seferi, 1565 yılında Malta adasının Osmanlı İmparatorluğu kuvvetleri tarafından kuşatılması ve Hospitalier Şövalyeleri tarafından adanın savunulması sürecidir.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir Deniz Seferi (1541)</span>

Cezayir Deniz Seferi, (1541) yılında Kutsal Roma Cermen İmparatoru V. Karl'ın Osmanlı İmparatorluğu denetimindeki Cezayir'i ele geçirmek için düzenlediği başarısız askeri sefer ve kuşatma.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir Adası'nın Fethi</span>

Cezayir Adası'nın Fethi, Osmanlıların elindeki Cezayir kentinin açıklarında bulunan ve 1510 yılından beri İspanyol İmparatorluğu'nun işgalindeki Cezayir Adası'nın 1529 yılında Barbaros Hayrettin Paşa komutasındaki Osmanlı birliklerince kuşatılıp ele geçirilmesiyle sonuçlanan askerî harekât.

Hasan Paşa, Barbaros Hayreddin'in oğludur. Farklı zamanlarda üç kez Cezayir Eyaleti beylerbeyi oldu. Annesi bir Morisko idi. Babasının yerine Cezayir yöneticiliği yaptı ve 1533'ten beri fiilen Cezayir yöneticisi konumunda olan Barbaros'un yardımcısı Hasan Ağa'nın yerini aldı.

<span class="mw-page-title-main">Girolata Deniz Muharebesi</span>

Girolata Deniz Muharebesi, Korsika adasının batı kıyısındaki Girolata Körfezi'nde 15 Haziran 1540 yılında Ceneviz, İspanyol ve Osmanlı gemileri arasında Kutsal Roma İmparatoru V. Karl ve Osmanlı Padişahı I. Süleyman arasındaki savaşların devamı niteliğindeki bir deniz harekâtıdır. Cenevizli Gianettino Doria ve İspanyol Berenguer de Requesens liderliğindeki 21 kadırgalık bir İspanyol filosu, bir yıl önce Adriyatik Denizi'ndeki zaferlerinin ardından İtalyan kıyılarına baskın yapmak amacıyla bölgede bulunan Osmanlı Kaptan-ı deryası Barbaros Hayreddin'nin emrindeki Osmanlı amirali Turgut Reis'in liderliğindeki Girolata'da demirlemiş 11 kadırgalık bir Osmanlı filosunu şaşırttı. Osmanlı savaş gemilerinin mürettebatı karaya çıkıp son baskınlardan gelen ganimetleri dağıtırken İspanyol-Ceneviz filosu onları kolayca ele geçirerek 11 Osmanlı kadırgası ve 1.200 esiri alıp Cenova'ya götürüldü veya Doria'nın gemilerinde kürek mahkûmu olarak çalıştılar. Bu savaşta Turgut Reis de esir edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Alborán Deniz Muharebesi</span>

Alboran Deniz Muharebesi 1 Ekim 1540 tarihinde Alboran Adası açıklarında, Akdeniz'in kontrolü için Osmanlı-Habsburg mücadelesi sırasında, Bernardino de Mendoza komutasındaki bir İspanyol filosunun Ali Hamet komutasındaki bir Osmanlı filosunu tahrip etmesi, bir kadırgayı batırması ve 10 gemiyi ele geçirmesi ile sonuçlanan bir deniz savaşı.

<span class="mw-page-title-main">1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı</span>

1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile İspanyol İmparatorluğu'nun 16. yüzyılda Akdeniz hakimiyeti için yürüttükleri büyük çaplı savaş.

<span class="mw-page-title-main">Cerbe Vakası</span>

Cerbe Vakası, 1551 Nisan'ında Turgut Reis komutasındaki Osmanlı filosunun Andrea Doria komutasındaki Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu filosu tarafından Cerbe adasının güneyindeki lagünde sıkıştırılmasına rağmen taktiksel bir manevrayla kurtulmasını tanımlayan askerî gelişme.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir Deniz Muharebesi</span>

Cezayir Deniz Muharebesi, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı Cezayir eyaletinin Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki donanmasının 1529 yazında Cezayir kenti açıklarında İspanyol filosunu mağlup ettiği askerî çarpışma.