İçeriğe atla

Folke Bernadotte

Folke Bernadotte
Wisborg Kontu
Bernadotte (1940'lar)
Doğum2 Ocak 1895(1895-01-02)
Stockholm, İsveç
Ölüm17 Eylül 1948 (53 yaşında)
Kudüs
DefinSolna
Eş(ler)i
Çocuk(lar)ı
  • Kont Gustaf Eduard
  • Kont Folke
  • Kont Fredrik Oscar
  • Kont Bertil Oscar
HanedanBernadotte
BabasıPrens Oscar Bernadotte
AnnesiEbba Munck af Fulkila

Kont Folke Bernadotte (af Wisborg) (2 Ocak 1895 - 17 Eylül 1948), İsveçli asker, insan hakları savunucusu ve diplomat. Arap ülkeleri ile İsrail arasında Birleşmiş Milletler adına arabuluculuk yaptığı sırada öldürülmüştür.

İsveç kralı V. Gustaf'ın yeğeniydi. 1918'de İsveç ordusuna girdi. İzci hareketinde görev aldı. II. Dünya Savaşı'nda İsveç Kızılhaç Örgütü'nün başına getirildi ve birçok savaş tutsağına karşılıklı değişimini sağladı. Alman toplama kamplarında yaklaşık 20 bin kişiyi kurtararak saygınlık kazandı. Avrupa'nın savaşan bütün ülkelerinde çok iyi tanındığı için, Nazi ileri gelenlerinden Heinrich Himmler, Almanya'nın İngiltere ve ABD'ye kayıtsız şartsız teslim olması, ama Sovyetler Birliği'ne teslim olmaması, direnmeyi sürdürmesi biçimindeki sonuçsuz önerisini onun aracılığıyla iletti. Bernadotte, kabul edilme şansının olmadığını söyledi, ancak Batılı Müttefikler ve İsveç Hükûmeti öneriyi yine de kabul etti. Bununla birlikte, girişim sonuçsuz kalmıştır.[1]

20 Mayıs 1948'de BM Güvenlik Konseyi'nce Filistin'de arabuluculuk görevine atanan Bernadotte, Arap ülkeleri ile İsrail'in, 11 Haziran'da yürürlüğe giren BM ateşkes kararını gönülsüzce de olsa kabul etmesini sağladı. Ama Arap mültecilere, artık İsrail Devleti'nin parçası durumuna gelmiş bulunan yurtlarına dönme izni verilmesini önerdiği için kısa bir sürede düşman kazandı. Bir dizi ölüm tehdidinin ardından, Fransız Hava kuvvetleri albaylarından BM gözlemcisi André-Pierre Serot ile birlikte aşırı Yahudi militanlarca öldürüldü.

Dipnotlar

  1. ^ The fall of the curtain : last days of the Third Reich - F. Bernadotte İngilizce baskı: Cassell 1945.

Kaynakça

  • The fall of the curtain : last days of the Third Reich - F. Bernadotte İngilizce baskı: Cassell 1945.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Heinrich Himmler</span> Alman Nazi politikacı, Schutzstaffel lideri ve Yahudi soykırımının ana mimarı (1900-1945)

Heinrich Luitpold Himmler, Alman politikacı ve askerdi. Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisinin (NSDAP) liderlerindendi ve 1929-1945 yılları arasında Schutzstaffel'in (SS) başkomutanlığını yapmıştı. Nazi Almanyası'ndaki en güçlü devlet adamlarından ve Holokost'un baş mimarlarından biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Arap-İsrail savaşları</span> Arap ülkeleri ve İsrail Devleti arasındaki savaşlar

Arap-İsrail savaşları, Arap Birliği ülkeleri ve İsrail arasındaki politik gerilim ve askeri savaşlar dizisidir. Modern Arap-İsrail savaşlarının kökenleri, 19. yüzyıl sonlarına doğru ortaya çıkan Siyonizm ve Arap milliyetçiliğine dayanır. Yahudiler tarafından tarihi anavatan olarak adlandırılan toprakları, Pan-Arap hareketi, Filistinli Araplara ait olarak görür ve Pan-İslamist bağlamda ise, bu toprakların, Müslümanlara ait olduğuna inanılır. Filistinli Yahudiler ve Araplar arasındaki savaş; 20. yüzyılın başlarındaki Nebi Musa ayaklanması (1920), Jaffa ayaklanması, 1929 yılında Filistin ayaklanması ve 1947 yılında büyük bir sivil savaşa dönüşen ve 1948 yılında İsrail Devleti'nin kurulmasıyla bütün Arap Ligi ülkelerine sıçrayan Arap başkaldırışıyla ortaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Martin Bormann</span> NSDAPnin parti sözcüsü, Adolf Hitlerin özel sekreteri

Martin Bormann,, NSDAP'nin parti sözcüsü, aynı zamanda Adolf Hitler'in özel sekreteri. Adolf Hitler'in özel sekreteri olarak ülkedeki bilgi akışını ve Hitler'e erişimi kontrol etti. Bunun sonucunda muazzam bir güç elde etti. Diğer birçok NSDAP yetkilisi gibi II. Dünya Savaşı sırasında kendi otoritesini oluşturdu. Otoritesini ülke ve savaşla ilgili karar alma süreçlerine mümkün olduğunca dahil olmak için kullandı. Adolf Hitler'in sözlü emirlerini yazılı emirlere çeviren de çoğunlukla Bormann idi.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Filistin çatışması</span> Levantta devam eden askerî çatışma

İsrail-Filistin çatışması, Filistin ile İsrail Silahlı Kuvvetleri arasında Filistin topraklarında devam eden silahlı çatışmadır. Başta 1897 Birinci Siyonist Kongresi ve 1917 Balfour Deklarasyonu olmak üzere, Filistin'deki bir Yahudi vatanına ilişkin iddiaların kamuoyuna duyurulması, bölgede erken gerilim yarattı. O zamanlar, Yahudi göçü önemli ölçüde artmasına rağmen, bölgedeki Yahudi nüfusu çok azdı. İngiliz hükûmetine "Filistin'de Yahudi halkı için ulusal bir yuva kurulması" için bağlayıcı bir yükümlülük içeren Filistin Mandası'nın kurulması ardından gerilim, Yahudiler ve Araplar arasında çatışmaya dönüştü. Erken çatışmayı çözme girişimleri, 1947 Birleşmiş Milletler Filistin Bölme Planı ve daha geniş Arap-İsrail çatışmasının başlangıcı olan 1947-1949 Filistin savaşıyla sonuçlandı. İsrail-Filistin süregelen durumu, 1967 Altı Gün Savaşı'nda İsrail'in Filistin topraklarını işgal etmesiyle başladı.

<span class="mw-page-title-main">Altı Gün Savaşı</span> 1967 yılında İsrail ile Arap ülkeleri arasında yapılan savaş

Altı Gün Savaşı ; diğer adlarıyla 1967 Arap-İsrail Savaşı, Üçüncü Arap-İsrail Savaşı, Altı Günün Savaşı veya Haziran Savaşı, 5 Haziran 1967 Pazartesi, İsrail ile Arap komşuları Mısır, Ürdün ve Suriye arasında başlayan ve 6 gün süren savaşa verilen addır. Arap İttifakı'na Irak, Suudi Arabistan, Sudan, Tunus, Fas ve Cezayir de asker ve silah yardımıyla katılmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">David Ben-Gurion</span> İsrailin ilk başbakanı

David Ben-Gurion veya David Grün, İsrail'in ilk başbakanı ve İsrail Devleti'nin kurucusudur. 14 Mayıs 1948'de Tel Aviv'de İsrail Bağımsızlık Bildirgesi'ni okumuş ve 1948 Arap-İsrail Savaşı'nda ülkenin liderliğini yapmıştır. 1942 yılında New York'ta düzenlenen Biltmore Konferansı'nın programını hazırlayan kişi oldu. Ayrıca Gurion, hükûmetteki görevinden ve daha sonra Knesset'ten ayrıldıktan sonra Ulusun Atası payesi ile onurlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hafız Esad</span> 5. Suriye devlet başkanı

Hafız Esad veya Hafız Esed, Suriyeli asker ve devlet görevlisidir. 1971'den 2000 yılına kadar Suriye devlet başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Filistin Devleti</span> Batı Asyada yer alan bir ülke

Filistin, resmî adıyla Filistin Devleti, Orta Doğu'da ve Batı Asya'da, Akdeniz kıyısındaki tarihî Kenan Bölgesi'nde bulunan ve Batı Şeria ile Gazze Şeridi'nde belirtilen bölgelerde de facto olarak hüküm süren bir Arap devletidir. Devletin başkenti her ne kadar Doğu Kudüs olarak belirlense de Kudüs tamamen İsrail'in kontrolünde olduğu için başkenti Ramallah'ta yani Batı Şeria'da bulunmaktadır. Filistin toprakları 1948'den 1967'ye kadar Mısır ve Ürdün tarafından ele geçirilmişken 1967'deki Altı Gün Savaşı'ndan sonra ise İsrail tarafından ele geçirilmiştir. Şubat 2020 itibarıyla 5.051.493 nüfusla dünyada en çok nüfusa sahip 121. devlet olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Berlin Muharebesi</span> Avrupada II. Dünya Savaşının son büyük muharebesi

Berlin Muharebesi, Sovyetler Birliği'nin II. Dünya Savaşı sonlarında düzenlediği genel taarruzlardan biri olan Berlin Stratejik Taarruz Harekâtı sonunda gerçekleşen muharebedir. Avrupa Cephesi'ndeki son genel taarruz olmamakla birlikte, Almanya'nın kayıtsız şartsız teslimiyle sonuçlandığı için savaşı bitiren muharebe olarak kabul edilmektedir. Berlin Harekâtı, sadece Berlin'i almak için girişilen bir harekât değildi. Esas olarak üç Sovyet cephesi kuvvetlerinin, hâlen Alman kontrolünde olan Elbe Nehri'nin doğusundaki Alman topraklarının işgalini amaçlıyordu. Elbe, Alman topraklarını kuzeyden güneye kabaca ikiye bölmektedir. Berlin Muharebesi ise, kentin Kızıl Ordu birliklerince ele geçirilmesi içindi, çatışmalar kent sınırları içinde gerçekleşti ve Avrupa cephelerinde savaşın sonunu getirdi.

<span class="mw-page-title-main">Beerşeba</span> İsrail Devletinde yerleşim birimi

Beerşeba veya Birüssebi, Güney İsrail ve Necef Çölü'nün en büyük şehridir. İsrail'in en büyük yedinci şehri olan Birüssebi (Beerşeba), Necef bölgesinin başkenti olarak da tanınır. Ülkenin güney bölümünde bulunur ve Ben-Gurion Üniversitesi ve Soroka Tıp Merkezi de bu şehirdedir.

<span class="mw-page-title-main">Scopus Dağı</span>

Scopus Dağı Kudüs'ün kuzeydoğusunda bulunan 834 metre yüksekliğinde bir dağdır. Kudüs'ü tepeden görmesi sebebiyle antik çağlardan beri stratejik önemi vardır. 1. yüzyılda Romalılar bu dağda kamp kurup şehri kuşatmıştır. Aynı şekilde bu dağ Haçlılar tarafından da kullanılmıştır. 1948 Arap-İsrail Savaşı sonrasında Ürdün'de kalan bu topraklar 1967'deki Altı Gün Savaşı'na kadar BM tarafından korunmuş bölge ilan edildi. Scopus Dağı bugün itibarıyla Filistin toprakları içindedir

Yahudilerin Arap topraklarından toplu göçü 20. yüzyılda, başta Sefarad ve Mizrahiler olmak üzere, Yahudilerin Arap ve Müslüman ülkelerden kovulması veya toplu olarak ayrılmasına atıfta bulunmaktadır. Göç, 19. yüzyılın sonlarında başlamışsa da özellikle 1948 Arap-İsrail Savaşı'nın ardından ivme kazanmıştır.

İyar İbrani takvimine göre resmi yılın sekizinci ayıdır ve dini yılın ikinci ayıdır. 29 gün süren bu ay Gregoryen takviminde Nisan-Mayıs aylarına düşer. Bu isim dile Babilceden girmiştir; Tanah'ta Babil Sürgününden önce bu ay için ışık veya aydınlık anlamına gelen Ziv ismi kullanıldığı görülür.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki Yahudilerin tarihi</span>

Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki Yahudilerin tarihi. Dünyadaki birçok ülke gibi, Birleşik Arap Emirlikleri'nin modern tarihi şu anki Yahudi nüfusunu ifşa etmemektedir. Bin yıl süresince Orta Doğu'daki Yahudi tarihi ve Arap Yarımadası'ndaki Yahudi tarihinde Yahudi cemaatlerinin bugün BAE topraklarında toplandıkları kayıtlarda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">T4 operasyonu</span> 1939 doğan engelli Gerhard Krestchmarın Tiergartenstrasse 4 adresinde infazı ismi verdi.

T4 operasyonu, Nazi Almanyası'nda zorla yapılan ötanazi programı. Eylül 1939'dan Ağustos 1941'e kadar yapılan çalışmalar, 1945 ve hatta ötesine de Nazi rejiminin dağılana kadar gayri resmi olarak devam etti. T4 programı "ırk hijyeni"nin Nazi Partisi'nin politikasını geliştirdiği düşünülürse, Alman halkından engelliler dahil "çürük ırk" elementlerinin "temizlenmesi" gerektiği inancı vardı. Bu görüşe göre, ötanazi programı daha sonra Avrupa Yahudilerinin Holokost'a karşı politikasında bir evrimi temsil etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Ürdün Barış Antlaşması</span>

İsrail–Ürdün Barış Antlaşması, iki ülke arasında devam eden çeşitli sorunları ve toprak anlaşmazlıkları çözmek amacıyla 1994 yılında imzalanan barış antlaşmadır. İki ülke arasında yaşanan sorunlardan dolayı toplamda 18.3 milyar dolarlık bir kayıp meydana gelmişti. Bu barış antlaşması İsrail ile Filistin Ulusal Yönetimi arasında devam eden Ortadoğu Barış Süreci'nin bir kolu olmuştur. Antlaşma, 26 Ekim'de Arava Vadisi'nin güney sınırlarında imzalanmıştır. Bu antlaşmayla Ürdün, Mısır'dan sonra İsrail ile ilişkilerini normalleştiren 2. Arap ülkesi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Paul Reynaud</span> Fransız avukat ve siyasetçi (1878 – 1966)

Paul Reynaud (Fransızca: [pɔl ʁɛjno];, Fransız siyasetçi ve eski başbakan.

<span class="mw-page-title-main">Demir Perde</span> Soğuk Savaş döneminde Avrupayı bölen düşünsel-politik çatışmayı ve fiziksel sınırı simgeleyen kavram

Demir Perde, II. Dünya Savaşı'nın sonu olan 1945 yılından Soğuk Savaş'ın sonu olan 1991 yılına kadar Avrupa'yı iki ayrı bölüme bölen ideolojik çatışma alanlarını ve fiziksel sınırları tanımlar.

Inside Hitler's Bunker: The Last Days of the Third Reich, tarihçi Joachim Fest'in, Adolf Hitler'in 1945 yılında Berlin'deki Führerbunker'de geçirdiği son günlerini konu alan kitabıdır.