İçeriğe atla

Fiziksel ürtiker

Fiziksel ürtiker

Fiziksel ürtiker, kendiliğinden oluşmak yerine dışarıdan fiziksel stimulus nedeniyle oluşan ayrı bir ürtiker alt grubudur.[1] Fiziksel ürtiker için farklı hastalıklar olarak bilinen yeni alt grup bulunur. Fiziksel ürtiker, ağrıyan, kaşınan ve görüntü olarak hoş olmayan bir durum olarak bilinir;[2][3] aylar veya yıllar boyunca tekrarlayabilir.[4]

Belirtiler ve semptomlar

Ürtiker, dermal ödem (şişme) ve eritem ile (kızarıklık) karakterizedir[2] ve kurdeşen olarak da bilinir.[2] Kurdeşen lezyonları genellikle 24 saatten daha kısa sürelidir ve kaşınır (prütik). Kurdeşen, vücudün herhangi bir yerinde oluşabilir ve, şekil değiştirebilir, harekete edebilir, ortadan kalkabilir ve kısa süreliğine tekrarlayabilir.[2]

Ürtiker türleri

Akut (kısa süreli) ürtiker aniden ortaya çıkabilir ve 6 haftadan daha kısa sürer.[5] İnsanların altıda birinde bir dönem akut ürtiker ortaya çıkar.[5]

Kronik (uzun süreli) ürtiker aniden ortaya çıkabilir ve 6 haftadan daha uzun sürer.[5] Bu ürtiker türü nadir görülür[5] ve insanların sadece 0.1%'inde ortaya çıkar.[6] Kronik ürtikeri olan insanların 20%'si, bu durum ilk ortaya çıktıktan 10 yıl sonra hala sorunlar yaşadığını belirtmiştir.[6]

Nedenler

Fiziksel ürtikerin nedeni bilinmemektedir ancak otoimmün bir hastalıktan dolayı ortaya çıktığı düşünülmektedir. İnsanları yabancı mikroplardan korumak için bağışıklık sistemi tarafından üretilen antikorların, vücut dokularına bağlanarak zarar verdiği düşünülmektedir.[7]

Fiziksel ürtiker, bazı durumlarda altta yatan bir sağlık sorununun semptomu olabilir; bu sağlık sorunları aşağıdakileri içerir:[8][9]

Tanı

Alt kategoriler

Fiziksel ürtikerin yedi tane alt kategorisi bulunur:

  • Gecikmeli basınç ürtikeri
  • Kolinerjik urtiker
  • Soğuk ürtikeri
  • Güneş ürtikeri
  • Akut basınç ürtikeri
  • Kronik idiopatik ürtiler
  • Sistemik dermatografik ürtiker (en yaygın tür)[2][3]

Tedavi

Antihistamin ajanları, fiziksel ürtiker tedavisi için genellikle reçete edilen ilaçlardır.[2] Bu ilaçlar, vücudun iltihaplanmaya neden olan lokal bağışıklık tepkisinin bir parçası olarak üretilen bir madde olan histaminin etkisini engeller.[5] Bazı araştırmalar, antihistaminlerin fiziksel ürtiker tedavisinde kullanılmasının daha iyi olduğunu belirtmiştir.[10][11]

Anijen-otoantikor reaksiyonuyla histamin üretimi ve salgılanmasını bağlayan olay kaskadı, iyi tanımlanamamıştır. Bu nedenle fiziksel ürtiker tedavisinde, reseptör bağlanmasının analizi veya patomekanizmalar yerine antihistaminlerin etkisini tanımlamaya odaklanılır.[9][12]

Ayrıca bakınız

  • Ürtikaryel sendromlar
  • Edinsel C1 esteraz inhibitörü eksikliği
  • Kutanöz durumlar listesi

Kaynakça

  1. ^ Rapini, Ronald P.; Bolognia, Jean L.; Jorizzo, Joseph L. (2007). Dermatology: 2-Volume Set. St. Louis: Mosby. ss. 265, 266, 267-8. ISBN 978-1-4160-2999-1. 
  2. ^ a b c d e f Lee, Ernest E.; Maibach, Howard I. (February 2001). "Treatment of Urticaria: An evidence-based evaluation of Antihistamines". American Journal of Clinical Dermatology. 2 (1). ss. 27-32. doi:10.2165/00128071-200102010-00005. PMID 11702618. 
  3. ^ a b Beate, Henz (2000). "Antihistamines and Alternatives in Physical Urticaria". Dermatologic Therapy. 
  4. ^ Martina, Kozel; Mekkes, Jan; bossuyt, patrick (October 2001). "Natural course of physical and chronic urticaria and angioedema in 220 patients". Journal of the American Academy of Dermatology. 45 (3). ss. 387-91. doi:10.1067/mjd.2001.116217. PMID 11511835. 
  5. ^ a b c d e "Hives (urticaria). What are hives? Treatment for hives. | Patient". Patient (İngilizce). 20 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2016. 
  6. ^ a b Katelaris, Connie (October 2001). "Treatment of Urticaria". Australian Prescriber. 24 (5). 31 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2016. 
  7. ^ CL, Goh; Kt, Tan (2009). "Chronic Autoimmune Urticaria : Where We Stand ?". Indian Journal of Dermatology. 54 (3). ss. 269-74. doi:10.4103/0019-5154.55640. PMC 2810697 $2. PMID 20161862. 
  8. ^ "Hives and Your Skin". WebMD (İngilizce). 12 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2016. 
  9. ^ a b Grattan C, Black AK. Urticaria and angioedema. In: Bolognia JL, Jorrizo JL, Rapini RP, editors. Dermatology. Vol. 1. London: Elsevier, 2003: 287–302
  10. ^ Breathnach SM, Allen R, Ward AM, et al. Symptomatic dermatographism: Natural history, clinical features, laboratory investigations and response to therapy. Clin Exp Dermatol 1983; 8 (5): 463-76
  11. ^ Kaur, Surrinder, Malcolm Greaves, and Nahid Eftekhari. "Factitious Urticaria (dermographism): Treatment by Cimetidine and Chlorpheniramine in a Randomized Double-blind Study." Br J Dermatol British Journal of Dermatology 104.2 (1981): 185-90. Web.
  12. ^ Grattan, C (2003). Bolognia; Jorrizo; Rapini (Ed.). Urticaria and angioedema. 1. Londra: Elsevier. ss. 287-302. 

Şablon:Urticaria and erythema

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İnsomnia</span> rahat uyuyamama

İnsomnia ya da uyuyamama hastalığı, bir uyku sorunudur. Uykuya dalamama ya da gece boyunca sürekli uyuyamama sorunlarını barındırır. Hastalar genel olarak, gözlerini birkaç dakikadan fazla kapalı tutamamaktan ya da yatakta bir o yana bir bu yana dönerek uyuyamamaktan yakınırlar.

<span class="mw-page-title-main">Gut</span>

Gut veya damla hastalığı,, ayırt edici özelliği tekrarlayan akut enflamatuvar artrit—kırmızı renkli, hassas, sıcak, eklem şişliği— olan bir tıbbi durumdur. En sık etkilenen bölge, ayak başparmağının tabanındaki tarak kemiği-parmak kemiği eklemidir. Bununla birlikte kireçlenme, böbrek taşı veya ürat nefropati şeklinde de var olabilir. Gutun sebebi kanda ürik asit düzeylerinin yükselmesidir. Ürik asit kristalleşir ve kristaller eklemlerde, tendonlarda ve çevre dokularda birikir.

<span class="mw-page-title-main">Kalp krizi</span> Kalbin bir kısmına kan akışının kesilmesi

Kalp krizi, kalp enfarktüsü ya da akut miyokard enfarktüsü, kan akımının azalması veya durması sonucunda koroner arterlerden birinde meydana gelen enfarktüs ile karakterize edilir. Tipik belirtiler arasında, sıklıkla sol omuz, kol veya çeneye yayılan, göğüs kemiğinin arkasında (retrosternal) göğüs ağrısı veya rahatsızlığı bulunur. Bu ağrı, bazen mide yanması gibi algılanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Böbrek yetmezliği</span> böbreklerin kandaki atık ürünleri yeterince filtreleyemediği hastalık

Son dönem böbrek hastalığı (ESRD) olarak da bilinen böbrek yetmezliği, böbreklerin artık kandaki atık maddeleri yeterince filtreleyemediği ve normal seviyelerin %15'inden daha azında çalıştığı tıbbi bir durumdur.

<span class="mw-page-title-main">Kalp yetmezliği</span> kalbin karıncıktaki kanı damarlara yeteri kadar gönderememesi sonucu oluşan rahatsızlık

Kalp yetmezliği, kalbin sağ, sol veya her iki karıncığının içindeki kanı, her vuruşunda damarlara yeterli miktarda gönderememesi sonucu oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Boğaz ağrısı</span> Tıbbi durum

Boğaz ağrısı veya boğaz yanması, boğaz bölgesinde oluşan ağrı, hassasiyet, yanma veya kaşınma hissine verilen isimdir. Genel olarak boğaz iltihabından (farenjit) veya bademcik iltihabından (tonsilit) kaynaklanır. Bununla birlikte aralarında travmanın da yer aldığı çok geniş spektrumlu nedenleri olabilir.

Ürtiker, hassasiyet sonucu ortaya çıkan alerjik reaksiyonlar ile deride döküntüler ve kaşıntı ile kendini gösteren duruma tıpta verilen addır. Halk dilinde kurdeşen olarak bilinmektedir. 6 haftadan az süren akut, altı haftadan uzun sürmesi ve haftanın hemen her günü ortaya çıkması durumunda kronik ürtiker olarak sınıflandırılırmaktadır. Kronik ürtikerin cildin daha derin kısmını etkilemesi durumunda anjioödem ortaya çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Baş ağrısı</span> rahatsızlık

Baş ağrısı, başta ve bazen de boyun veya sırtın üst kısmında gerçekleşen ağrı. Yaygın ağrı şikâyetlerinden biridir ve hemen hemen tüm insanlar değişik nedenlerle baş ağrısından muzdarip olurlar.

<span class="mw-page-title-main">Ağrı (tıp)</span> sıkıntılı ve hoş olmayan duygu türü

Ağrı genellikle yoğun veya zarar verici uyaranların neden olduğu üzücü bir duygudur. Uluslararası Ağrı Çalışmaları Derneği ağrıyı "gerçek veya olası doku hasarıyla ilişkili veya ilişkili olana benzeyen hoş olmayan duyusal ve duygusal deneyim" olarak tanımlar."

<span class="mw-page-title-main">Buruli ülseri</span> Mycobacterium ulceransın neden olduğu bulaşıcı hastalık

Buruli ülseri Mycobacterium ulcerans'ın neden olduğu bulaşıcı hastalıktır. Hastalığın erken evresinde enfeksiyon, ağrısız bir nodül veya bölgesel şişlik ile karakterizedir. Bu nodül ülser'e dönüşebilir. Ülser içeride deri yüzeyindekinden daha büyük ve şişlik ile çevrili olabilir. Hastalık kötüleştikçe, kemiğe de bulaşabilir. Buruli ülserleri çoğunlukla kol veya bacakları etkiler; ateş yaygın değildir.

Uyku eksikliği, yeterli uyku alamama durumudur. Kronik veya akut olabilen uyku eksikliğinin şiddeti büyük ölçüde değişebilir. Kronik veya akut olabilen uyku eksikliği, farklı şiddetlerde olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Dolama</span>

Dolama veya paronişi, el ya da ayak tırnağının tabanında veya yanında tırnak ve deride görülen el veya ayağın sıklıkla duyarlı olduğu bakteri veya mantar enfeksiyonu olan bir tırnak enfeksiyonudur. Enfeksiyon birden veya yavaş yavaş başlayabilir. "Paronişi" sözcüğü; Yunanca παρωνυχία sözcüğünden gelmekte olup para "çevre" ile onyx "tırnak" sözcüklerinin birleşiminden ve soyut adlara gelen -ia son ekinin birleşiminden gelmektedir.

Ektodermal displazi sendromları, ektodermden gelişen doku ve organlardaki malformasyonların ve oluşum kusurlarının saptandığı geniş bir topluluktur. Dişlerle ilgili anomaliler ve malformasyonlar; saç oluşumunda yetersizlikler (seyrek/kırılgan/oluşmama); ter bezlerinin eksikliğine bağlı terleme azlığı/yokluğu (hipohidroz); başkaca çeşitli deri ve tırnak patolojileri ortak bulgular olarak saptanır. Günümüze dek ektodermal displazi bulgularını içeren 200'e yakın sendrom bildirilmiştir; bu kadar çok sayıda fenotip bulunmasının nedeni farklı genlerde oluşan mutasyonlardır. Ektodermal displazili ailelerdeki kalıtım otosomal dominant, otosomal resesif ya da x-kromozomu aracılığıyla resesif olarak aktarılır.

Clouston sendromu, ektodermal displazi bulguları içeren, otosomal dominant geçen kalıtsal bir sendromdur. Ter bezlerinin ve dişlerin oluşumuyla ilgili sorunlar görülmez. Ancak, fiziksel ve zeka geriliği bulgularına nörolojik bulgular da eşlik eder. Görme kusurları saptanabilir.

Siproheptadin, antikolinerjik, antiserotonerjik ve lokal anestezik özelliklere sahip birinci nesil bir antihistamindir.

Kutanöz amebiyaz temel olarak deriyi etkileyen bir amebiyaz (amebiyazis) türünü ifade eder. Bu durum Acanthamoeba veya Entamoeba histolytica nedeniyle ortaya çıkabilir. Bu durum Acanthamobea ile ilişkili olarak ortaya çıkarsa kutanöz acanthamoebiasis olarak adlandırılır. Balamuthia mandrillaris de kutanöz amebiyaza neden olabilir ancak amip kan dolaşımına karışırsa ölümcül olabilir. Bu durum ülserlerle karakterizedir. Kutanöz amebiyaz tanısı için yüksek miktarda klinik şüphe gerekir. Bu şüphenin, lezyonlarda trofozoit tespit edilerek desteklenmesi gerekir. Bu durum, erken tanı yapılamazsa ciddi morbiditeye yol açabilir.

Basınç ürtikeri, deriye uygulanan basınçtan dolayı ortaya çıkan bir fiziksel ürtikerdir. Bu durum, lokal basınç uygulandıktan 3-12 saat sonra şişme ve ağrı ortaya çıkmasıyla karakterizedir.

Eozinofilik folikülit (EF), bilinmeyen bir neden dolayı ortaya çıkan bir kaşınan kızarıklıktır. Bu hastalık en çok HIV enfeksiyonu olan kişilerde görülür ancak HIV negatif kişilerde de ortaya çıkabilir, bu durumda eponim bir hastalık olan Ofuji hastalığı olarak bilinir. Eozinofilik folikülitte saç foliküllerinde kaşınan kırmızı şişlikler (papül) görülür, eozinofilik folikülit karnı ve bacakları etkilememekle birlikte üst vücudu tutar. Eozinofilik folikülit adı, hastalıkta görülen en belirgin bağışıklık sistemi hücreleri (eozinofil) ve saç folikülü tutulumunu ifade eder.

Bilastin, alerjinin neden olduğu kurdeşen (ürtiker), alerjik rinit ve kaşıntılı iltihaplı gözlerin tedavisinde kullanılan bir antihistaminik ilaçtır. İkinci nesil bir antihistamindir ve histamin H<sub id="mwJw">1</sub> reseptörünü seçici olarak inhibe ederek etki göstererek bu alerjik reaksiyonları önler. Bilastin, setirizin, feksofenadin ve desloratadine benzer bir etkinliğe sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Livedo retikülaris</span> ciltte dantel benzeri morumsu bir renk değişikliği olarak görülen benekli ağsı damar deseninden oluşan yaygın bir cilt bulgusu

Livedo retikülaris, ciltte dantel benzeri morumsu bir renk değişikliği olarak görülen benekli ağsı damar deseninden oluşan yaygın bir cilt bulgusudur. Renk değişikliği, kutanöz kılcal damarları besleyen arteriyollerdeki kan akışının azalmasından kaynaklanır, bu da oksijensiz kanın mavi renk değişikliği olarak görülmesine neden olur. Bu, çok çeşitli patolojik ve patolojik olmayan durumlar da dahil olmak üzere, kişinin kan pıhtısı oluşturma riskini artıran bir durumun ikincil bir etkisi olabilir. Örnekler arasında hiperlipidemi, mikrovasküler hematolojik veya anemi durumları, beslenme eksiklikleri, hiper ve otoimmün hastalıklar ve ilaçlar/toksinler yer almaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.