İçeriğe atla

Five Power Defence Arrangements

Üye ülkeler

Five Power Defence Arrangements (FPDA) (Beş Güç Savunma Düzenlemesi), Avustralya, Malezya, Yeni Zelanda, Singapur ve Birleşik Krallık (ilk dördü ile tüm İngiliz Milletler Topluluğu üyeleri) arasında bir dizi çok taraflı anlaşma ile kurulan bir dizi savunma ilişkileri ve karşılıklı işbirliğidir. 1971'de imzalanan, bu beş ülkeden herhangi birine silahlı bir saldırı olması veya tehdidi halinde, hangi önlemlerin ortaklaşa alınması gerektiğine karar vermek amacıyla beş gücün "derhal" birbirlerine danışmaları öngörülmektedir.[1]

Zor bir durum olmadıkça, askeri müdahaleye yönelik özel bir taahhüt yoktur. FPDA, münhasır ekonomik bölgelere (MEB) atıfta bulunmaz ve bir devletin MEB haklarının uygulanması o devletin meselesidir; bir devlet bunu yaparken diğer devletlerin yardımını talep edebilir.[2]

Tarih

FPDA, İngiltere'nin 1967'de silahlı kuvvetlerini Süveyş'in doğusundan çekme kararının bir sonucu olarak, İngiliz-Malaya Savunma Anlaşması kapsamında Birleşik Krallık'ın Malezya'ya yönelik savunma garantilerinin sona ermesinin ardından kuruldu. FPDA uyarınca, beş 'güç' (Avustralya, Yeni Zelanda, Malezya, Singapur ve Birleşik Krallık), beş ülkeden herhangi birine silahlı saldırı olması durumunda veya tehdidinde "derhal" birbirlerine danışacak ve karşılıklı olarak hangi tedbirlerin birlikte veya ayrı ayrı alınması gerektiğine karar vereceklerdir. Askeri müdahale için özel bir taahhüt yoktur.[3] FPDA, Avustralya Hava Yardımcısı Mareşal komutasında RMAF Butterworth merkezli Malezya Yarımadası ve Singapur için bir Entegre Hava Savunma Sistemi (IADS) kurarak ülkeler arasında savunma işbirliği sağlıyor. RMAF Butterworth, 1988 yılına kadar Avustralya Kraliyet Hava Kuvvetleri'nin kontrolü altındaydı ve şu anda Kraliyet Malezya Hava Kuvvetleri tarafından yönetiliyor, ancak beş ülkeden de dönen uçak ve personel müfrezelerine ev sahipliği yapıyor.

1981'de, beş güç ilk yıllık kara ve deniz tatbikatlarını düzenledi. 1997'de beri deniz ve hava tatbikatları birleştirildi. Günümüzde silahlı kuvvetlerin üç kolu da tatbikatlara katılmakta ve üye ülkeler kara unsurlarının tam entegrasyonu sağlayabilmek adına yıllık beş kuvvet deniz ve hava tatbikatları düzenliyor. Yıllık FPDA Savunma Şefleri Konferansı (FDCC) Malezya veya Singapur tarafından düzenlenir. Konferans, FPDA'nın en yüksek askeri profesyonel forumudur ve Savunma Şefleri arasında diyalog ve görüş alışverişi için önemli bir platform işlevi görür.[4] Beş Güç Savunma Düzenlemeleri Bakanlar Toplantısı (FDMM) da vardır.[5]

Dönemin Avustralya Savunma Bakanı John Moore, "Yerleşik birçok taraflı güvenlik çerçevesi olarak FPDA'nın Asya'da benzersiz bir rolü var. Tüm üye ülkeler ve Avustralya'nın görüşüne göre daha geniş Asya-Pasifik bölgesi için stratejik fayda sağlıyor."[6][7] Malezya'nın emekli generali Zulkifeli Mohd Zin'de aynı düşünceleri paylaştı: "Birbirimize yardım edebilir ve birbirimizle işbirliği yapabiliriz."[8]

Tatbikatlar

Kuruluşundan bu yana, FPDA, Avustralya, Singapur ve Malezya arasında değişen operasyonel komuta sahip beş üye devletin tümünü içeren çok taraflı askeri tatbikatlar gerçekleştirdi. Bunlar, 1980'lerde kara ve deniz bileşenleri eklenmeden önce 1970'lerde aralıklı Hava Savunma Tatbikatları (ADEX) olarak başladı. Çoğu tatbikat Avustralya ve Singapur kıyılarında yapılırken, Güney Çin Denizi'ne de uzandı. FPDA üyesi olmayan devletler, genellikle tatbikatlara gözlemci olarak davet edilir.[9]

FPDA alıştırmalarının örnekleri şunları içerir:

  • Bersatu Lima Tatbikatı - 1972'de yapılan ilk büyük tatbikat.
  • Platypus Tatbikatı - 1981'de Avustralya'da düzenlenen ilk kara tabanlı FPDA tatbikatı.
  • Denizyıldızı Tatbikatı - 1981'de başlatılan ilk FPDA deniz tatbikatlarından biri. Bunun yerini Bersama Lima Tatbikatı aldı.
  • Suman Savaşçısı Tatbikatı - 1990'larda ortaya çıkan ve Avustralya ve Yeni Zelanda'da gerçekleşen kara tabanlı tatbikat.[10][11]
  • Uçan Balık Tatbikatı - İlk olarak 1997'de gerçekleştirilen ilk birleşik hava, deniz ve kara tatbikatı. 39 savaş gemisi ve 160 savaş uçağı ile 1997'deki açılış tatbikatı, bugüne kadarki en büyük tatbikatlardan biriydi ve 13 gün sürdü.[12][13]
  • Bersama Padu Tatbikatı - Tatbikatın adı Malayca'da "Birlikte Birleşik" anlamına gelir. 2006'daki açılış tatbikatı Singapur ve Güney Çin Denizi'nde gerçekleşti ve 21 savaş gemisi, 85 uçak ve 1 denizaltı ile kara bileşenlerinden oluşuyordu. Operasyonel planlama Singapur'daki Paya Lebar Hava Üssü'nde gerçekleşti.[14]
  • Suman Koruyucu Tatbikatı - 2007'de başlayan tatbikat, her beş yılda bir düzenleniyor.
  • Bersama Kalkanı Tatbikatı - 2004 yılına kadar gerçekleştirilene kadar hava savunma tatbikatıdır.[15]
  • Bersama Lima Tatbikatı - Malayca'da "Birlikte Beş" anlamına gelir. Bu tatbikatlar 2004 yılında başlatıldı ve o zamandan beri yıllık olarak gerçekleştirildi.[16]

40. Yıldönümü

1 Kasım 2011'de Singapur, FPDA'nın 40. yıl dönümü kutlamalarına ev sahipliği yaptı ve beş imza sahibi ülkenin savunma bakanları, uçakları ve askerleri etkinliğe katılmak için Changi Hava Üssü'nde bir araya geldi. Daha sonra, Singapur'un savunma bakanı Dr Ng Eng Hen tarafından Singapur'un Istana kentinde bir gala yemeği düzenlendi. Kod adı Bersama Lima olan üç günlük ortak tatbikat düzenlendi. Tatbikat, tüm katılımcı ülkeler arasındaki hazırlık ve işbirliğini test etti ve 4 Kasım 2011'de sona erdi.[17]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021. 
  7. ^ https://web.archive.org/web/20080202162440/http://www.defence.gov.au/minister/Mooretpl.cfm?CurrentId=192
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 31 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021. 
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021. 
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021. 
  13. ^ https://www.researchgate.net/publication/236769568
  14. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021. 
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021. 
  16. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 22 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021. 
  17. ^ http://www.mindef.gov.sg/imindef/news_and_events/nr/2011/nov/01nov11_nr.html[]

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türk Silahlı Kuvvetleri</span> Türkiye Cumhuriyetinin askerî gücü

Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), yurt dışından gelecek tehdit ve tehlikelere karşı Türk vatanını savunmakla görevli askerî kuvvettir. Görevi caydırıcılık sağlayacak şekilde askerî gücün muhafazasını ve güçlendirilmesini sağlamak, Türkiye Büyük Millet Meclisi kararıyla yurt dışında verilen görevleri yapmak ve uluslararası barışın sağlanmasına yardımcı olmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Silahlı Kuvvetleri</span> ABDnin askerî gücü

Amerika Birleşik Devletleri Silahlı Kuvvetleri, ABD'nin bütün silahlı kuvvetlerinin birleşik olarak oluşturduğu yapıdır. ABD Ordusu ilk kez, yeni kurulan ulusu Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nda Büyük Britanya'ya karşı savunmak üzere 13 kurucu eyaletin oluşturduğu Kongre yönetimi sırasında kuruldu. Amerika Birleşik Devletleri Kara Kuvvetleri, ABD Deniz Piyadeleri ve ABD Deniz Kuvvetleri 1776'daki bağımsızlık bildirisinin açıklanacağı öngörüsüyle 1775'te oluşturuldu. Dünyadaki en büyük hava kuvvetlerinden birine sahip olmasına rağmen, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri 1947'ye kadar bağımsız bir komutanlık haline getirilmedi.

<span class="mw-page-title-main">Ordu (askeriye)</span> bir devletin silahlı kuvvetlerinin tümü ya da herhangi bir askeri kuvvetin en büyük birliği

Ordu, bir devletin silahlı kuvvetlerinin tümü ya da herhangi bir askerî kuvvetin en büyük birliği. Ordular 4 ila 6 kolordudan oluşur Günümüz orduları çoğunlukla en az orgeneral rütbesini haiz askerler tarafından komuta edilir. Ordunun görevi devlete karşı gelecek iç ve dış tehditlere karşı koymaktır. Buna karşın günümüzde veya geçmişte çeşitli ülkelerde ordunun yönetime el koyması da görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan Silahlı Kuvvetleri</span> Ermenistan Cumhuriyetinin askerî gücü

Ermenistan Silahlı Kuvvetleri, 1992 yılında Ermenistan bağımsızlığını kazandıktan hemen sonra kurulmuştur. 2009 yılında bütçesi %2,3 artarak 495 milyon dolara ulaşmıştır. Serj Sarkisyan'ın Başkan seçilmesiyle beraber Ermenistan Savunma Bakanlığı'na Seyran Ohanyan getirilmiştir. Ermenistan'ın denize kıyısı olmadığından deniz kuvvetleri yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Silahlı Kuvvetleri</span> Suriyenin silahlı birliklerinin genel adı

Suriye Silahlı Kuvvetleri, Suriye'yi karadan, havadan ve denizden gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevli olan ordu. Suriye ordusu, Suriye Kara Kuvvetleri, Suriye Hava Kuvvetleri, Suriye Deniz Kuvvetleri, Suriye Hava Savunma Kuvvetleri ve ayrıca paramiliter Ulusal Savunma Kuvvetleri'nden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mısır Silahlı Kuvvetleri</span> Mısırın askerî gücü

Mısır Silahlı Kuvvetleri, Mısır'ı karadan, havadan ve denizden gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevli olan askerî kuvvet. Mısır Kara Kuvvetleri, Mısır Hava Kuvvetleri, Mısır Deniz Kuvvetleri ve Mısır Hava Savunma Kuvvetleri'nden askeri birliklerden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hava kuvvetleri</span> Bir ordunun, hava savaşından ve hava savunmasından sorumlu silahlı hizmet dalı

Hava kuvvetleri ya da bazı ülkelerde anıldığı ismiyle hava ordusu, en geniş anlamda, ana olarak hava savaşı yürütmek üzere kurulmuş ve ülkenin havadan savunulmasını sağlamak için uçak, helikopter gibi hava araçlardan ve bunlarla ilgili yer hizmetlerinden, kuruluşlarından oluşturulan teşkilattır. Daha spesifik olarak, hava kuvvetleri bir ordunun; kara kuvvetleri, donanması ve diğer askeri kuvvetlerinden farklı olarak hava savaşından sorumlu silahlı hizmet dalıdır. Tipik olarak, hava kuvvetleri, ülkenin hava sahasının kontrolünü sağlamak, kontrol stratejik ve taktik bombardıman görevleri yürütmek ve kara ve deniz kuvvetlerine destek sağlamaktan sorumludur.

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan Silahlı Kuvvetleri</span>

Suudi Arabistan Silahlı Kuvvetleri, Suudi Arabistan'ı karadan, havadan ve denizden gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevli olan askerî kuvvet. Suudi Arabistan Kara Kuvvetleri, Suudi Arabistan Hava Kuvvetleri, Suudi Arabistan Deniz Kuvvetleri, Suudi Arabistan Hava Savunma Kuvvetleri, Suudi Arabistan Stratejik Füze Kuvvetleri ve Suudi Arabistan Ulusal Muhafızları'ndan askeri birliklerden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Brezilya Silahlı Kuvvetleri</span>

Brezilya Silahlı Kuvvetleri, Brezilya Kara Kuvvetleri, Brezilya Hava Kuvvetleri ve Brezilya Deniz Kuvvetleri'nden oluşan silahlı kuvvetlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Pakistan Silahlı Kuvvetleri</span>

Pakistan Silahlı Kuvvetleri, Pakistan'ı karadan, havadan ve denizden gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumak görevli olan askerî kuvvet. Pakistan Kara Kuvvetleri, Pakistan Hava Kuvvetleri, Pakistan Deniz Kuvvetleri, Pakistan Hava Savunma Kuvvetleri ve Pakistan Sahil Güvenliği'nden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Silahlı Kuvvetleri</span>

Belarus Silahlı Kuvvetleri, Belarus'u dışarıdan gelebilecek askeri tehditlere karşı korumakla görevli silahlı kuvvetlerdir. Belarus Savunma Bakanlığı'na bağlı olmakla birlikte Kara ve Hava Kuvvetleri'nden oluşur. Ülkenin denize kıyısı olmadığından Deniz kuvvetleri yoktur. Savunma Bakanı aynı zamanda Genelkurmay Başkanı'dır. Korgeneral Yurij Viktorovich Zhadobin 4 Aralık 2009 tarihinden beri Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan Silahlı Kuvvetleri</span>

Bulgaristan Silahlı Kuvvetleri, Bulgaristan'ı dışarıdan gelebilecek askeri tehditlere karşı korumakla görevli silahlı kuvvetlerdir. Bulgaristan Cumhurbaşkanı aynı zamanda Silahlı Kuvvetlerin Başkomutanıdır. Askeri komuta Genelkurmay Başkanlığında iken, Siyasi liderlikten Savunma Bakanlığı sorumludur. Kara Kuvvetleri, Deniz Kuvvetleri ve Hava Kuvvetleri olmak üzere 3 ana birimden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan Silahlı Kuvvetleri</span>

Kazakistan Silahlı Kuvvetleri, Kazakistan'ı karadan, havadan ve denizden gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevli olan askerî kuvvet. Kazakistan Kara Kuvvetleri, Kazakistan Hava Kuvvetleri, Kazakistan Hava Savunma Kuvvetleri, Kazakistan Deniz Kuvvetleri ve Kazakistan Cumhuriyet Muhafızları'ndan askeri birliklerden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İzlanda Silahlı Kuvvetleri</span>

İzlanda Silahlı Kuvvetleri, İzlanda'yı dışarıdan gelebilecek askeri tehditlere karşı korumakla görevli birimdir. Silahlı kuvvetler sadece Sahil Güvenlik birimlerinden oluşmaktadır. NATO üyesi olmasına rağmen askeri gücü yok denecek kadar azdır. İzlanda Sahil Güvenliği, küçük silah, donanma topçu ve hava savunma silahları ile donanmış üç gemi ve dört uçaktan oluşmaktadır. Acil bir durumda Ulusal Komisyon'un tabi birimleri de İzlanda savunmasını katılabilir. Bunların arasında, istihbarat operasyonları ve özel birimden sorumlu Víkingasveitin, Ulusal Polis gücünün bir parçası olan bir yüksek eğitimli ve donanımlı terörle mücadele birimi kolları Ulusal Güvenlik Birimi vardır. Ayrıca uluslararası konuşlanmış olan küçük bir silahlı barış gücü olan Dışişleri Bakanlığı'na bağlı bir Kriz Müdahale Birimi (ICRU) vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya Silahlı Kuvvetleri</span>

Kuzey Makedonya Silahlı Kuvvetleri, Kuzey Makedonya'yı dışarıdan gelebilecek askeri tehditlere karşı korumakla görevli silahlı kuvvetlerdir. Kara Kuvvetleri, Hava kuvvetleri ve profesyonel bir askeri birim olan Özel Kuvvetlerden oluşan bir savunma gücüdür. Ülkenin denize kıyısı olmadığından deniz kuvvetleri bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Somaliland Silahlı Kuvvetleri</span>

Somaliland Silahlı Kuvvetleri, Uluslararası tanınırlığı olmayan Somaliland Cumhuriyeti'nin ordusu.

<span class="mw-page-title-main">Harp akademisi</span> kurmay subay yetiştiren üniversite düzeyinde eğitim-öğretim veren kurum

Harp akademisi, askeri üniversite veya subay akademisi, bir ülkenin kara kuvvetleri, deniz, hava kuvvetleri, ayrıca sınır kontrolü, sınır muhafızı, sahil güvenliği için kurmay subay yetiştiren üniversite düzeyinde eğitim-öğretim veren devlet üniversitesi kapsamındaki kurum. Askerî lise ve askerî kolej'in üst bir biçimidir. Eğitim genellikle askerî bir ortamda verilmektedir. Deniz kuvvetleri, hava kuvvetleri, hava savunma ve sahil güvenlik için ayrıca deniz akademisi, hava kuvvetleri akademisi ve sahil güvenlik akademisi eğitim vermekdedir.

<span class="mw-page-title-main">Japon Öz Savunma Kuvvetleri</span> Japonyanın askerî gücü

Japon Öz Savunma Kuvvetleri (JSDF), Japonya'nın de facto silahlı kuvvetlerdir. Öz Savunma Kuvvetleri, II. Dünya Savaşı sonrasında 1 Temmuz 1954 tarihinde kurulmuş olup Kara, Hava ve Deniz Öz Savunma Kuvvetleri'nden oluşmaktadır ve başbakanın başkomutan olduğu Savunma Bakanlığı tarafından kontrol edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Katar Silahlı Kuvvetleri</span>

Katar Silahlı Kuvvetleri, Katar'ı karadan, havadan ve denizden gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevli olan askerî kuvvet. Katar Kara Kuvvetleri, Katar Hava Kuvvetleri ve Katar Deniz Kuvvetleri'nden askeri birliklerden oluşmaktadır.

Silahlı kuvvetler bir devletin veya bir grup devletin askeri güvenliği sağlamak, saldırganlık ve savaşta devlet çıkarlarını korumak, barışa yönelik tehditleri önlemek veya ortadan kaldırmak için tasarlanmış ana silahlı örgütüdür.