Fiskal pul - Turkipedia

Fiskal Pul, Harç Pulu, Damga Pulu veya Yardım Pulu harç, vergi, resim, bağış ve benzeri ücretlerin toplanması için kullanılan yapışkanlı bir etiket çeşididir. Dünyanın pek çok ülkesinde değerli kâğıtlar, tütün/sigara, içki, ilaç, oyun kâğıtları, avlanma ruhsatları ve çeşitli hizmetlerden alınacak harç, vergi, resim ve bağışlar için kullanılmışlardır. Fiskal pullar posta pullarına benzeseler de postada kullanılmak amacı ile değildirler ve posta damgaları ile damgalanmazlar. Buna karşılık fiskal pullarda çeşitli damgalar ile veya imzalanarak veya delinerek tekrar kullanılmamaları için iptal edilirler.

Fiskal pulların kullanımı, posta pullarından önce başlamıştır ve posta pullarının başarıya ulaşması ile 19. yüzyılda yaygınlık kazanmışlardır. Fiskal pulun varlığı gerekli ücretlerin ödendiğini gösterdiği için devlet yönetimi açısından büyük bir kolaylık sağlıyordu, bu da yaygınlaşmasında önemli olmuştur. 21. yüzyılda bilgisayarlaşma ile ödemelerin takibi kolaylaştığı için fiskal pulların kullanımının hızla azalması beklenebilir.

Dünya çapında basılan çok çeşitli fiskal pulların büyük bir kısmı halen kataloglarda bulunmamaktadır, Türkiye için de benzer bir durum söz konusudur. Yakın dönemde fiskal pullara karşı artan ilgi nedeni ile Türk fiskal pullar için de kataloglar çıkarılmaya başlamışsa da henüz bütün fiskal pulların kataloglarda olduğu söylenemez. Ülke çapında kullanılan fiskal pullar olduğu gibi yerel olarak basılan ve kullanılan pek çok fiskal pul olduğu bilinmektedir.

Kızılay, Çocuk Esirgeme Kurumu (ÇEK) ve Türk Hava Kurumu (THK) yardım pulları fiskal özellikte olmakla birlikte kanun gereği 1958 yılına kadar belirli zamanlarda zorunlu olarak posta gönderilerinde kullanıldığı için filatelik değer kazanmışlardır. Benzeri şekilde İkinci Dünya Savaşında devlete kaynak sağlayabilmek için zorunlu olarak postada kullanılan Milli Müdafaa pulları çıkarılmıştır, bunların postada kullanılması zorunlu tutulduğu için filatelik değer kazanmışlardır.

Yeşilay Derneği Yardım Pulları

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pul koleksiyonculuğu</span>

Posta pullarını ve posta pullarıyla ilgili zarfları ve benzeri nesneleri toplama ve biriktirme işlemine pul koleksiyonculuğu böyle koleksiyon yapan kişilere ise pul koleksiyoncusu denir. Dünyada günümüzde yüz milyon civarında pul koleksiyoncusu olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Filateli</span>

Filateli veya pulculuk, posta pullarını konu edinen uğraş alanına verilen isimdir. Posta pulları ile ilgili ilk gün zarfı, özel gün damgası, antiye, posta tarihi ve benzeri maddeler ile de ilgilenir.

Posta pulu, posta gönderilerinde posta ücretinin ödendiğini göstermek amacı ile kullanılan bir tarafı yapışkanlı, diğer tarafı çoğunlukla resimli ve yazılı kâğıt etiket. Posta pulları geçmişte gönderinin posta ücretini ödemenin en çok kullanılan şekliydi. Günümüzde ise gönderiler çoğunlukla damga makinesinden geçirilmekte ve kâğıt pul taşımamaktadır. Ayrıca posta idareleri tarafından hazırlanan antiye zarf ve antiye kart gibi ayrıca ek bir ücret veya pul gerektirmeyen yazı malzemeleri de postada kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Filateli Federasyonu</span> kuruluş

Uluslararası Filateli Federasyonu, (fr. Fédération Internationale de Philatélie) (FIP), kuruluşu 18 Haziran 1926, Merkezi Zürih, İsviçre olan dünya filateli federasyonu. Asıl hedefleri pul koleksiyonculuğu ve filateliyi yaygınlaştırmak olan FIP seksenden fazla ulusal federasyondan oluşan bir filatelik kuruluştur.

Antiye, Posta idaresi (PTT) tarafından postada pul yapıştırılmadan kullanılmak üzere hazırlanan; üzerinde pul görünümünde resim veya desen bulunan zarf, kart, kâğıt, band, aerogram gibi posta malzemelerine verilen isimdir. Pul görünümündeki resim veya desen (indicium) zarf, kart vb. gönderinin posta tarifesine uygun değer taşır; kartlar için yurt içi ve yurt dışı tarifeye uygun, aerogramlar için değişik uzaklıklara gidebilecek uygun tarifelerde, zarflar için yurt içi veya taahütlü tarifelere uygun vb. Genel olarak antiyeler de postanelerden satın alınabilirler.

Damga, bir gönderi üzerindeki posta pulu veya bir antiye postaya verildiğinde onun kullanıldığını belli etmek ve bir daha kullanılmasına engel olmak amacı ile kullanılan bir posta işaretlemesidir. Günümüzde posta damgalarında, gönderildiği postahane ve tarih bulunmaktadır.

WADP Numaralandırma Sistemi veya kısaltılmış adı ile WNS 1 Ocak 1992 tarihinden sonra dünyada basılan bütün Posta pullarının kayıt edilmesi için bir projedir.

İllegal pullar bağımsız ülkelerin veya bölgelerin, bağımsız olduğu iddiasındaki varlıkların veya tamamen uydurulmuş ülke isimleri kullanılarak hazırlanan Posta pulu görünümündeki etiketlerdir. Dünya Posta Birliği-UPU kuruluşu kendilerine bildirilen bu etiketleri diğer üye ülkeleri uyarmak amacıyla yayınladığı "Uluslararası büro sirküleri" aracılığı ile duyurur ve bu illegal pullar Filatelik taklit ve sahtekarlıkların bir alt grubudurlar.

Filatelik yayınlar filateli konusu ile ilgili olarak hazırlanan yayınlardır, esas olarak Posta pulları ve Posta tarihi konularında bilgi vermek için çıkartılırlar.

Cemaat Meclisi sosyal yardım pulları 1970 yılında Kıbrıs Türkleri tarafından yardım ve posta gönderilerinde kullanılmak amacı ile çıkarılan pullardır.

<span class="mw-page-title-main">Pul kataloğu</span>

Pul kataloğu, çeşitli posta pullarının listelendiği bir kitaptır. Temel olarak pulların resimleri, tanımları ve fiyatları bulunur, ancak pul koleksiyoncuları için nerede ise zorunlu bir araçtır.

İlk gün zarfı (İGZ), bir posta pulunun veya posta pulu serisinin satışa sunulduğu ilk gün zarfa yapıştırılarak damgalanması ile hazırlanan zarflara verilen addır.

Yardım dernekleri pulları özel kanunlar ile bazı günler posta gönderilerinde kullanılması zorunlu olan pullara denir.

Millî Müdafaa pulu II. Dünya Savaşı döneminde devlete ek gelir sağlamak için posta gönderilerinden alınan vergilerin ödenmesinde kullanılan pullara verilen addır.

Türkiye'nin postacılık tarihi ve posta pulları Türkiye'nin pulculuk mirasının ve onun önceki devleti Osmanlı İmparatorluğu'nun bir yoklamasıdır. Türkiye'nin postacılık tarihi 18. yüzyıllara tarihlenir, bu zamanda Osmanlı İmparatorluğu içindeki yabancı ülkeler habercilik işlerini kendilerinin konsoloslukları ile sürdürüyorlardı. Postacılık servisinin gecikmiş olmasına karşın, 1863 yılında Türkiye Asya'da yapışkan posta pullarını basarak ikinci bağımsız ülke haline geldi. 1875 yılında Genel Posta Birliği'nin kurucu üyesi oldu. Daha sonra Dünya Posta Birliği oldu. Osmanlı Devleti 1923 yılında Türkiye Cumhuriyeti oldu ve onu takip eden yıllarda onun postacılık hizmetleri çok modern ve yeterli hale geldi ve kendi posta pullarını ustaca dizayn edip üretti.

Bu Rusya'nın posta pulları ve posta hizmetleri tarihinin bir araştırmasıdır. Geleneksel olarak pul meraklıları ayrıca bu kategoride Sovyetler Birliği'ni de hesaba katar.

Bu 'Birleşik Krallık'ın posta tarihi ve posta pulları nın bir araştırmasıdır.

Çin'in posta tarihi ve posta pulları hikâyesi Çin İmparatorluğu'nun çöküşü, sivil savaş yılları ve 1930 ve 1940 Japon işgalleri nedeniyle karmaşıktır.

Bu madde Hamburg'un Geç Orta Çağ kuryesinden Hamburg Posta İdaresinin 1868'de Kuzey Alman Posta Bölgesine dahil oluşuna kadarki posta tarihi ve posta pullarının hikâyesi hakkındadır.

Bu, Afrika'nın güneydoğu tarafında bulunan Komorlar Takımadaları adalarından biri olan Hint Okyanusu adası Mayotte'nin posta pulları ve posta tarihine genel bir bakıştır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.