İçeriğe atla

Firudin Bey Vezirov

Firudin Bey Vezirov
Kişisel bilgiler
Doğum 19 Nisan 1850
Tiflis, Tiflis Guberniyası, Rus İmparatorluğu
Ölüm 30 Haziran 1925 (75 yaşında)
Bakü, Azerbaycan
Bitirdiği okul Kropivnitsky Askeri Okulu
Dini Islam
Askerî hizmeti
Bağlılığı  Rus İmparatorluğu (1868-1906)
 Azerbaycan (1919-1920)
Branşı Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri
Hizmet yılları 1968 - 1921
Rütbesi Tümgeneral
Çatışma/savaşları 93 Harbi

Firudin Bey Vezirov (Azerice: Firudin bəy Vəzirov; 19 Nisan 1850, Tiflis - 30 Haziran 1925, Bakü), asker, Rus İmparatorluğu ve Azerbaycan Halk Cumhuriyetinin Tümgenerali.[1] Rus İmparatorluğu ordusunda 15. Tver Drakon Alayının ve 10. Novotroitsko-Yekaterinoslavsky Drakon Alayının komutanı olmuştur.[2]

Ayrıca tercümanlık da yapmıştır. "Beşik şarkıları" kitabında Vezirov Azerbaycan bayatılarını, ninnilerini ve atasözlerini rus diline çevirmiştir.[3]

Hayatı

Vezirov 1872 yılında Camal beyin ailesinde Tiflis şehrinde dünyaya gelmiştir. O zamanlar Tiflis şehri Tiflis Guberniyası'nın merkezi şehriydi. İlk öğrenimini Tiflis Lisesin'de almıştır. 1870 yılında Kropivnitsky Askeri Okulu'nu yüksek dereceyle bitirmiştir.[3]

Rus Ordusu dönemi

Askeri kariyerine 1870 yılında Belarus'da başlamıştır. O zaman kornet rütbesini daşımakta idi. 1872 yılında poruçik, 1874 yılında ştabs-rotmistr ve 1876 yılında rotmistr rütbesine yükselmiştir.[4]

1877-1878 yıllarında 93 Harbinde savaşmıştır. Onun komutanı olduğu eskadron Mehmetçi, Dobruji, Çobanköysü, Hacıoğlu, Bazar düzü köylerinin ele keçirilmesi için savaşmıştır.

5 Mayıs 1881 yılında binbaşı rütbesine yükseltilti. 1882 yılında Kafkaz Askeri Daire Mahkemesi'nin yargıclarından biri olarak tayin edildi ve 1884 yılında yarbay rütbesine terfi etti. 1890 yılında 10. Kolordunun 28. Novgorod Drakon Alayı'na gönderildi. 1897 yılında albay rütbesine erken terfi etti ve 1899 yılında 10. Novotroitsko-Yekaterinoslavsky Drakon Alayı'na gönderildi.[5]

Bundan sonra Varşova, Rılski ve başka şehrlerde çalışan Vezirov 1906 yılının 18 Nisanında Tümgeneral rütbesiyle emekliye gönderildi. Emekliye ayrıldıkdan sonra Tiflis şehrine geri döndü ve babasından kalma mülkde yaşamaya başladı.[3]

Azerbaycan Halk Cumhuriyeti dönemi

1919 yılının Mayıs ayında Azerbaycan Halk Cumhuriyeti yönetimi resmi olaraq Vezirova ordusunda hizmet etmeyi teklif etti. Bu zaman Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nin merkezi Tiflis şehrinde yaşayan Vezirov hemen Baküye gitdi ve orduda hizmet etmeye başladı. Azerbaycan Cumhuriyeti'nin Savaş Bakanı Samet bey Mehmandarov'un 7 Ağustos 1919 yılında verdiyi emrle Firudin bey Vezirov Bakü şehrindeki askerî birliklerin komutanı olarak atanmıştır.[6]

Ödülleri

  • 3rd Class Ode of Saint Stanislaus - üçüncü dereceli "Aziz Stanislav" ordeni — 1882, 19 Ocak;[3]
  • 3rd Class Order of Saint Anne - üçüncü dereceli "Aziz Anna" ordeni – 1889, 6 Mayıs;[3]
  • 2nd Class Ode of Saint Stanislaus - ikinci dereceli "Aziz Stanislav" ordeni – 1893, 15 Haziran;[3]
  • 4th Class Order of Saint Vladimir - dördüncü dereceli "Knyaz Vladimir" ordeni – 1898], 22 Eylül;[3]
  • 2nd Class Order of Saint Anne - ikinci dereceli "Aziz Anna" ordeni – 1902, 1 Ağustos;[3]
  • 3rd Class Order of Saint Vladimir - üçüncü dereceli "Knyaz Vladimir" – 1905, 20 Kasım.[3]

Ölümü

Azerbaycan'ın Sovyetleştirilmesi sonrasında Firudin Bey Vezirov birkaç defa tutuklandı. Nihayet 30 Haziran 1925'te Bakü'de Bolşevikler tarafından idam edildi.[7]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Bir məktubun faciəli sonu... (Güllələnmiş Azərbaycan generalları)". 8 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2018. 
  2. ^ Cümhuriyyət generalları. Baku: Hərbi nəşriyyat. 1995. 
  3. ^ a b c d e f g h i 19 April 2016. "Firudin bəy Vəzirov". khatai.cls.az. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2021. 
  4. ^ Назирли Шамистан. Расстрелянные генералы Азербайджана = Güllələnmiş Azərbaycan Generalları. — 2-е изд. — М. Баку, 2006. — С. 103 - 108. — 655 с.
  5. ^ Список полковникам по старшинству. Составлен по 1-е января 1905 г. — СПб., 1905, с. 203
  6. ^ Сборник приказов по военному ведомству Азербайджанской Демократической Республики. том II. — Баку, 2018, с. 146
  7. ^ "Nəriman Nərimanovun həbsdən azad etdiyi generalı kimlər güllələdi? - General Firidun bəy Vəzirovun həyat hekayəti". www.enter.news.az. December 2017. 4 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bakü Muharebesi (1918)</span> 1. Dünya Savaşı sırasında Rus ve Türk orduları arasında geçen savaş

Bakü Muharebesi, 1918 yılında Azeri ve Dağıstanlı gönüllülerle takviye edilen ve Kafkas İslam Ordusu adı verilen Osmanlı Ordusu'nun Bakü Sovyeti, Britanya İmparatorluğu, Merkezi Hazar Diktatörlüğü ve Beyaz Ordu karşısında Bakü'yü almak için giriştiği muharebe.

<span class="mw-page-title-main">Nahçıvan</span> Nahçıvan Özerk Cumhuriyetinin başkenti

Nahçıvan, Azerbaycan'da bir şehirdir. Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'nin başkentidir. Aras Nehri'nin kolu olan Nahçıvan Nehri'nin batı kıyısındadır. Babek Rayonu ile çevrili olan Nahçıvan şehri, özel bir statüye sahiptir. 2019 itibarıyla, şehir nüfusu 93.700'dür. Bakü'den uzaklığı 536 km'dir. Uluslararası havaalanı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Bey Zerdabi</span>

Hasanbey Melikzade Zerdabi, eğitimci, Darwinci bilim insanı, gezeteci, Azerbaycan ulusal basınının kurucusu.

<span class="mw-page-title-main">Necef Bey Vezirov</span>

Vezirov Necef Bey Fatalı Bey oğlu - Azerbaycan dram yazarı, gazeteçi-yazar, Azerbaycan tiyatrosunun kurucularından birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Mirzaağa Aliyev</span>

Mirzaağa Aliyev, Azeri tiyatro ve sinema oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Samet bey Mehmandarov</span>

Samet bey Mehmandarov, Azeri topçu generali

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Sülkeviç</span>

Süleyman Bey Sülkeviç, Lipka Tatarı asker, siyasetçi, Rus İmparatorluğu korgenerali, Kırım Başbakanı (1918) ve 1918-20 yılları arasında Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Abdulhamid Bey Kaytabaşı</span>

Abdulhamid Bey Kaydabaşı, asker, Rus İmparatorluğu Yarbayı, Azerbaycan Halk Cumhuriyetinin Tümgenerali ve 1919-1920 yılları arasında Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Habib Bey Selimov</span>

Selimov Hebib Bey Hacı Yusuf oğlu Tümgeneral, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nin ilk Genelkurmay Başkanı, “Asgeran Savaşı Kahramanı” olarak bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Samet Saygın</span> Türk asker

Samet Saygın ve ya Samet bey Refibeyli Azerbaycanlı ve Türk asker, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin Yarbay'ı, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Tümgeneral'i (1948). Türk Silahlı Kuvvetleri içerisinde General rütbesini alan ilk Azerbaycanlı'dır. Türkiye'de Soyadı Kanunu kabul edildikten sonra Saygın soyadını kullanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Teymur Bey Novruzov</span>

Teymur Bey Novruzov Rus İmparatorluk Ordusu'nun subayı, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nin Tümgenerali. "Kutsal Giorgi Ordeni"nin tüm 4 derecesi ile de teltif edilmiştir. Ailesi ünlü Azerbaycan soylu ailelerinden olan Novruzovlar'dan gelmektedir. Babası Mirze Hacı Bey Novruzov da general olmuştur.

Rüstem Han Hoyski - Azerbaycan'ın ulusal bağımsızlık hareketinin aktif katılımcılarından biri. Fetali Han Hoyski ve Hüseyngulu Han Hoyski'nin küçük kardeşi, Korgeneral İskender Han Hoyski'nin oğludur.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Han Nahçıvanski</span>

İsmail Han Nahçıvanski süvari generali. Kalbalı Han Nahçıvanski'nin kardeşi, son Nahçıvan Hanı İhsan Han Kangarlı'nın oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Mehdi Bey Hacınski</span>

Mehdi Bey Süleyman oğlu Hacınski, Azerbaycanlı tiyatrocu, devlet adamı, oyuncu ve yayıncı. Transkafkasya Seymi'nin Müslüman fraksiyonunun ve Azerbaycan Millî Şûrasının üyesi olmuştur. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Parlamento üyesi, Müsavat fraksiyonunun temsilcisi ve sonradan partsizilerden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Sadıh bey Ağabeyov</span>

Sadıh bey Ağabeyov, Sadık Bey Ağabeyzade veya Muhammed Sadık Ağabeyzade, Rus İmparatorluk Ordusu'nda Azerbaycanlı general ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nde Azerbaycanlı politikacı, Azerbaycan Polisinin kurucusu ve reformcusu, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti İçişleri Bakan Yardımcısı, Tümgeneral, Oryantalist.

<span class="mw-page-title-main">Şahverdi han Ziyadhanov</span>

Şahverdi Han Ziyadhanov veya Şahverdi Han Ziyadhan Çarlık ordusunun ve Azerbaycan Cumhuriyeti Ordusunun bir subayı, İsmail Han Ziyadkhanov'un kardeşi.

Zeynal bey Vezirov Azerbaycanlı bir siyasetçi, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti parlamentosu üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Firudin Bey Daryal</span> Türk asker

Firudin Bey Daryal — veya Ferman bey Alıyev, — Azerbaycan Cumhuriyeti'nin bir subayı, Türk Silahlı Kuvvetleri albayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Reşid Bey İsmailov</span>

Reşid bey Esad bey oğlu İsmailov, Azerbaycanlı tarihçi, gazeteci ve eğitimci. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Hükûmeti'nin büro müdürü olmuştur (1919-1920).

Danyal Bey Hallecov, Rus İmparatorluğu ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti subayı olup, Birinci Dünya Savaşı ve 1920 Gence İsyanı'na katılmıştır.