İçeriğe atla

Firefly Aerospace

Firefly Aerospace
EndüstriAerospace
KuruluşMart 2017 (7 yıl önce) (2017-03)
KurucuTom Markusic
Max Polyakov
Genel merkezi
Cedar Park, Teksas
,
Amerika Birleşik Devletleri
Önemli kişilerBill Weber (CEO)
Çalışan sayısıABD: 500
Web sitesihttps://www.firefly.com

Firefly Aerospace,[1][2] Austin, Teksas merkezli, yörüngeye ticari fırlatmalar için fırlatma araçları geliştiren bir Amerikan özel havacılık firmasıdır. Şirket, DADA Holdings tarafından yönetilen 75 milyon dolarlık A Serisi yatırım turunu Mayıs 2021'de tamamladı.[3] Mevcut şirket, eski Firefly Space Systems şirketinin varlıklarının Mart 2017'de EOS Launcher tarafından satın alınmasıyla kuruldu ve daha sonra Firefly Aerospace olarak yeniden adlandırıldı.

Firefly Aerospace, amacı uzaya erişimi artırmak olan havacılık endüstrisindeki bir hareket olan NewSpace'in savunucusudur.[4]

Firefly Alpha, 2 Eylül 2021'de Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü'ndeki pedi kaldırıyor.

Fırlatma araçları

Firefly alfa

İllüstrasyon: Alfa (2018)

Firefly Aerospace tarafından geliştirilen Alpha aracı, 1.000 kg (2.200 lb) ile alçak Dünya yörüngesine ve 600 kg (1.300 lb) Güneş-eşzamanlı yörüngeye yük kapasiteleriyle harcanabilir bir fırlatma aracıdır. Öngörülen fırlatma maliyeti, fırlatma başına 15 milyon ABD Dolarıdır. Alpha, Polar Satellite Launch Vehicle (PSLV) gibi araçlarla rekabet edecek şekilde tasarlanmıştır.[5] Fırlatma ağırlığını azaltmak için Reaver-1 ve Lightning-1 motorlarını ve hafif bir karbon kompozit yapıyı kullanır, bu da iyileştirilmiş yük oranı sağlar.[6]

Firefly Beta

Firefly Beta, başlangıçta birbirine bağlanmış üç Alfa çekirdeğinden oluşması planlanan bir fırlatma aracı kavramıdır.[7] Ekim 2019'da Firefly, potansiyel olarak Rocketdyne'nin AR1 motoru tarafından desteklenen tek çekirdekli bir roket geliştirmek için Aerojet Rocketdyne ile bir ortaklık duyurdu.[8] 2020'de Beta, büyütülmüş bir Alfa olacak şekilde yeniden tasarlandı.İlk aşama 3,7 m (12 ft) çapında ve 4,7 m (15 ft) bir kaporta içinde 8000 kg'ı LEO'ya veya 5800 kg'ı SSO'ya teslim edebilen 5 Reaver motorlu olacaktır.[9] Ekim 2021 itibarıyla, ilk Beta lansmanının 2024'ün ikinci yarısı için yapılması planlanıyor.[10]

Firefly Gama

Firefly Gamma, yörüngeye küçük yükleri fırlatmak için kanatlı bir roket kavramıdır. Üst aşaması yatay olarak bir piste iniş yaparak %75 oranında yeniden kullanılabilen 2 aşamalı bir roket olacaktır. Eğer inşa edilirse, ilk test uçuşlarının 2020'lerde başlaması beklenmekteydi.[11][12]

Ay'a inenler

Genesis ay iniş aracı

9 Haziran 2019'da Firefly Aerospace, Beresheet ay iniş tasarımının fikrî mülkiyetine sahip olan İsrail Havacılık ve Uzay Sanayii (IAI) ile Beresheet'e dayalı Genesis adlı bir ay iniş aracı inşa etmek için bir anlaşma imzaladığını duyurdu.[13][14][15] Genesis, NASA'nın Ticari Ay Yükü Hizmetleri (CLPS) için Ay'ın yüzeyine yük taşıması için önerildi.[13][14] Seçilirse, Firefly Genesis, 2022'nin sonlarında bir Firefly Beta roketi[14] veya bir Falcon 9[15] fırlatılacaktı.[16] Değişen CLPS spesifikasyonları nedeniyle, Firefly, Genesis'in artık NASA'nın gereksinimlerine uymadığını belirledi ve 2021'de Blue Ghost adlı yeni bir ay iniş aracı tasarımı üzerinde çalışmaya başladı.[17]

Blue Ghost (Mavi Hayalet) Ay iniş aracı

  Blue Ghost, NASA'nın bir CLPS ay iniş aracı için güncellenmiş gereksinimlerini karşılamak için Firefly'de dahili olarak tasarlanmış bir aya iniş aracıdır. İniş aracı, adını nadir bulunan Phausis reticulata (Latincede Mavi Hayalet) ateş böceğinden almıştır.[18]

4 Şubat 2021'de NASA 2023'te Ay'a 10 bilimsel araştırma ve teknoloji gösterimi paketini vermek için Firefly Aerospace'e 93.3 milyon ABD Doları değerinde bir CLPS sözleşmesi ihalesi verdi. Karar, NASA'nın ticari ortakların hizmetini, bilim ve teknoloji yüklerini ay yüzeyine hızlı bir şekilde yerleştirmek için güvence altına aldığı, NASA'nın Ticari Ay Yükü Hizmetleri (CLPS) girişiminin bir parçasıdır. Girişim, NASA'nın Artemis programının önemli bir parçasıdır.

Firefly Aerospace, faydalı yük entegrasyonu, Dünya'dan fırlatma, Ay'a iniş ve görev operasyonları dahil olmak üzere uçtan uca teslimat hizmetlerinden sorumlu olacaktır. Bu, CLPS inisiyatifi kapsamında Ay yüzeyinden teslimat için verilen altıncı ödenektir. Bu, şirketin Cedar Park tesisinde tasarlayıp geliştirdiği Blue Ghost iniş aracını kullanarak ay teslimat hizmeti sağlayacak olan Firefly Aerospace'e verilen ilk teslimattır. Bu tesis aynı zamanda NASA ve NASA dışı tüm yüklerin entegrasyonunu da barındıracak ve aynı zamanda şirketin 2023 teslimatı için görev operasyonları merkezi olarak hizmet verecektir. Firefly Aerospace'in Blue Ghost'ın ineceği Mare Crisium, aletlerin Ay'ın regolitini - gevşek, parçalanmış kaya ve toprak - anlamak için ve güneş rüzgarı ve Dünya'nın manyetik alanının etkileşimi, özellikleri, jeofiziksel özellikleri hakkında bilgi sağlamak için veri toplayacakları 500 km'den daha geniş bir havzadır.[19]

Toplu kütle olarak toplam 94 kg (207 lb) olması beklenen yükler şunlardır:[19]

  • Ay regolitinin, iniş ve iniş operasyonları sırasında Ay'ın ortamına maruz kalan bir dizi malzemeye nasıl yapıştığını belirleyecek olan Regolith Uyum Karakterizasyonu (RAC). Bileşenler, şu anda Uluslararası Uzay İstasyonunda (ISS) bulunan Malzeme Uluslararası Uzay İstasyonu Deneyi (MISSE) tesisinden türetilecektir.
  • Dünya ile Ay arasındaki mesafeyi hassas bir şekilde ölçmek için Dünya'daki lazerler için bir hedef görevi görecek Yeni Nesil Ay Retroreflektörleri (NGLR). Bu görevde uçacak olan retroreflektör, ay içinin çeşitli yönlerini anlamak ve temel fizik sorularını ele almak için kullanılabilecek veriler de sağlayacak.
  • Dünya'nın manyetosferinin güneşten gelen yüklü parçacıkların akışıyla etkileşiminin görüntülerini yakalayacak olan Ay Çevresi Heliosferik X-ışını Görüntüleyicisi (LEXI), güneş rüzgarı olarak adlandırılır.
  • Bir ortaya çıkarmayı amaçlar Reconfigurable, Radyasyon Toleranslı Bilgisayar Sistemi (RadPC), radyasyon dayanıklı bilgisayar teknolojisini. Ay'ın atmosfer ve manyetik alan eksikliği nedeniyle, Güneş'ten gelen radyasyon elektronikler için bir zorluk olacaktır. Bu araştırma aynı zamanda ay yüzeyindeki radyasyon etkilerini de karakterize edecektir.
  • Elektrik ve manyetik alanları inceleyerek Ay'ın mantosunun yapısını ve bileşimini karakterize etmek için tasarlanmış Ay Manyetotellürik Sireni (LMS). Soruşturma, başlangıçta Mars Atmosferi ve şu anda Mars'ın yörüngesinde bulunan Uçucu Evolüsyon (MAVEN) uzay aracı için yapılmış manyetik alanları ölçen bir cihaz olan uçuş yedek manyetometresini kullanacak.
  • Ay'ın iç kısmından gelen ısı akışını ölçmek için tasarlanmış Hızlı Yeraltı Termal Keşif (LISTER) için Ay Enstrümantasyonu. Sonda 213-305 m (699-1.001 ft) Ay'ın farklı derinliklerde termal özelliklerini araştırmak için ay regolitine.
  • Yüzeyden ay regolitini elde etmek ve malzemeyi analiz edecek diğer araçlara aktarmak veya başka bir uzay aracının Dünya'ya geri dönebileceği bir konteynere koymak için tasarlanan Lunar PlanetVac (LPV).
  • Lunar Plume Surface Studies (SCALPSS 1.1) için Stereo Kameralar, motor bulutunun ay yüzeyini ilk kez bozduğu andan itibaren, motorun kapanması yoluyla iniş aracının altındaki alanın video ve hareketsiz görüntülerini yakalayacaktır. Uzun odak uzunluklu kameralar, iniş öncesi yüzey topografyasını belirleyecektir . İniş sırasında değişen yüzeyi yeniden oluşturmak için fotogrametri kullanılacaktır. Regolit üzerindeki roket egzozunun fiziğini ve toz, çakıl ve kayaların yer değiştirmesini anlamak, Ay ve diğer gök cisimlerine uçuş/inişin son aşaması sırasında yüzey malzemelerini tekmelemekten en iyi şekilde nasıl kaçınılacağını anlamak için çok önemlidir.
  • Elektrodinamik Toz Kalkanı (EDS), birden fazla elektrot üzerinde değişen yüksek voltaj kullanarak tek tip olmayan bir elektrik alanı oluşturacaktır. Bu seyahat alanı da parçacıkları taşır ve termal radyatörler, uzay giysisi kumaşları, vizörler, kamera lensleri, güneş panelleri ve diğer birçok teknolojide olası uygulamaları vardır.
  • GPS tabanlı Ay GNSS Alıcı Deneyi (LuGRE). LuGRE, GPS sinyallerinin erişimini genişletmeye devam edecek ve başarılı olursa, ay mesafelerinde GPS sinyallerini ilk fark eden olacaktır.

Bu yükler, iki haftalık bir görev için Ay'a inen Blue Ghost ile Mare Crisium'a uçacaktır. Bu tür araştırmalar, ay yüzeyine insan görevleri için hazırlanmaya yardım edecektir.[17]

20 Mayıs 2021'de Firefly, kendi Alpha roketi Blue Ghost'u fırlatmak için gereken performansa veya yük hacmine sahip olmadığı için SpaceX'in Falcon 9'unu ilk görev için fırlatma aracı olarak seçti.[20] Firefly'ın gelecekteki Beta fırlatma aracının gelecekteki Blue Ghost görevlerini desteklemesi bekleniyor.[21]

Uzay Taşımacılığında

Firefly, uçtan uca uzay taşıma hizmetleri sağlamak için uzay aracı geliştiriyor. Firefly Space Utility Vehicle (SUV),[22] faydalı yükleri ve uyduları LEO, GEO ve Lunar uzayında bir yörüngeden diğerine taşıyan yeniden kullanılabilir bir elektrikli uzay aracıdır. SUV, daha küçük roketlerin daha zor yörüngelere daha büyük yük taşımasına izin verir ve uydu yer değiştirme, servis, görev genişletme, yörüngeden çıkma ve diğer ihtiyaçları sağlar.

Firefly Yörünge Transfer Aracı (OTV), GEO, Ay ve Gezegen hedeflerine kadar yükleri barındırmak veya dağıtmak için uzun süreler boyunca çalışabilen itici bir uzay aracıdır.

Üretim

Firefly genel merkezi ve fabrikası Teksas, Cedar Park'ta bulunmaktadır .[23] Şirket, kompozit ve metalik bileşenleri kendi bünyesinde inşa etmek için yaklaşık 50.000 ft 2 üretim tesisine erişime sahiptir.[24] Firefly, California'daki (Vandenberg Space Launch Complex 2) ve Florida'daki (SLC-20) kiralık fırlatma alanlarını kullanacak.[23][25]

Tarih

Ateşböceği Uzay Sistemleri

Erken büyüme

Firefly Space Systems Ocak 2014'te[26] Tom Markusic, P.J. King ve Michael Blum[27] ve şirketi kendi finanse eden küçük bir girişimci grubu tarafından bir girişim şirketi olarak başladı.

Kasım 2014'te Firefly, merkezini Hawthorne, Kaliforniya'dan Austin- banliyösü Cedar Park, Texas'a taşıdı.[4][28] Kasım 2014'e kadar 43 çalışana ulaştı[4] ve 50 mi (80 km) Austin'in kuzeyindeki Briggs, Texas'ta motor test ve üretim tesisi için 215 akre (87 ha) arazi satın aldı.[29]

Firefly, 2014 yılında otoklav dışı bir süreç kullanılarak inşa edilecek kompozit kriyotankların üretimi için fiber sarma ekipmanı satın aldı. Prototip tanklar, 2014 yılının ortalarında NASA'nın Marshall Uzay Uçuş Merkezi'nde test edildi.[29]

Firefly Alpha tasarımı 2014 temmuzunda ortaya çıktı.[26] Firefly'ın hedefi, beklenen küçük uydu işine dayalı olarak 2018 yılına kadar pozitif nakit akışı sağlamaktı.[4] Firefly, Florida "Uzay Sahili"nden fırlatmak için Space Florida ile bir anlaşma imzalamıştı.

Firefly, 10 Eylül 2015'te "Firefly Rocket Engine Research 1" (FRE-R1) için ilk sıcak-ateşli motor testini gerçekleştirdi.[30] Firefly Alpha'nın ilk tanıtım lansmanının 2016 gibi erken bir tarihte yapılması planlandı.[31]

Dava ve kapatma

Aralık 2014'te Tom Markusic'in eski işvereni Virgin Galactic, Alpha geliştirme ekibine yasadışı olarak Virgin fikrî mülkiyeti sağladığını iddia etti. Virgin ayrıca Markusic'in "depolama cihazlarını yok ettiğini, bilgisayarları elden çıkardığını ve Virgin Galactic bilgilerini zimmete geçirmesinin izlerini örtmek için sabit diskleri yeniden biçimlendirdiğini" iddia etti.[32] Ağustos 2016'da bağımsız bir hakem Markusiç'in kanıtları yok ettiğini doğruladı. Bundan sonra, büyük bir Avrupalı yatırımcı geri adım attı ve Firefly'ı devam etmek için yeterli parasız bıraktı. Şirket, Ekim 2016'da tüm personelini izne çıkardı. Markusic'e göre, yatırımcının dezavantajı davayla değil Brexit'le ilgiliydi.[33] Aynı ay içinde Virgin Orbit, Los Angeles İlçe Yüksek Mahkemesinde Firefly ve iki memuruna karşı dava açtı.[34] 1 Aralık 2016 itibarıyla Firefly Space Systems mühendislik çalışmalarını kalıcı olarak durdurmuştu.[35]

Mart 2017'de Firefly'ın varlıklarının "neredeyse tamamının", daha önce Firefly tarafından Space Florida'ya verilen 1 milyon ABD Doları tutarındaki emre yazılı senedi satın alan ve EOS Launcher, Inc. tarafından düzenlenen açık artırmada satılacağı açıklandı ve haciz getirdi.[36][37]

Firefly Havacılık

Mart 2017'de iflas edip tasfiye edildikten sonra şirket, eski Firefly Space Systems'ın varlıklarını satın alan[1][38] Noosphere Ventures tarafından yeniden yaratıldı. Noosphere Ventures'ın sahibi Max Polyakov,[39] Firefly'ı en azından ilk iki lansmanında tam olarak finanse etmeyi taahhüt etti.[40] Motor geliştirme planları yeni yönetim tarafından önemli ölçüde değiştirildi ve değiştirilen Alpha araç tasarımında pompa beslemeli bir motor kullanıldı ve aerospike yapılandırmasını kaldırdı.[24] Yeniden yapılanma başlangıçta geliştirmeyi yaklaşık bir yıl geciktirdi, ilk lansman 2017 itibarıyla 2019'da bekleniyordu.[41]

Motorların ve yapıların geliştirilmesine 2017 yılında devam edildi ve Firefly Aerospace, Lightning-1 ikinci aşama motorunun mevcut yatay test standında birden fazla sıcak ateşleme testini yaptı. Dikey iskele test standı tamamlanmak üzereydi ve aşama testinin 2018'in ikinci yarısında başlaması bekleniyordu. 

17 Mayıs 2018'de Firefly Aerospace, Ukrayna'nın Dnipro şehrinde bir Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge) merkezi açtı. Firefly Ar-Ge merkezinin zamanla 150'den fazla çalışanın çalıştığı bir iş yeri olacağı açıklandı ve yüksek kaliteli metal parçaların endüstriyel üretimine yönelik Ukrayna'nın en büyük 3D yazıcısı ile donatıldı.[42]

10 Ekim 2018'de Firefly Aerospace ve küçük bilgisayar geliştiricisi York Space Systems, müşterilere birleşik bir uydu ve fırlatma hizmetleri paketi sunmak için ortaklıklarını ilan etti.[43]

Kasım 2018'de, NASA 'nın Firefly Aerospace'i şirketin Firefly Genesis adlı robotik ay iniş aracı önereceği Ticari Ay Yük Hizmetleri (CLPS))[44] için teklif verebilecek dokuz şirketten biri olarak seçtiği açıklandı.[45]

Şubat 2019'da şirket Cape Canaveral'da üretim tesisleri ve fırlatma tesisi geliştireceğini duyurdu.[46] Florida'da özel bir fırlatma rampası kiraladılar- 1950'lerden 1996'ya kadar ABD Hava Kuvvetleri tarafından kullanılmış olan eski Uzay Fırlatma Kompleksi 20 (SLC-20)- ABD hükümetinden ve ayrıca ABD Batı Kıyısında benzer bir kiralama düzenlemesine de sahipler.[25]

Şubat 2021'de NASA, 2023'te Artemis Ticari Ay Teslimatı için keşif teknolojileri geliştirmesi için Firefly Aerospace'e yaklaşık 93.3 milyon ABD Doları verdi.[47]

Firefly, ilk test uçuşunu 3 Eylül 2021'de yaptı. Araç, çıkış sırasında bir anormallik yaşadı ve Menzil, patlayıcı Uçuş Sonlandırma Sistemini (FTS) kullanarak uçuşu sonlandırdı.[48]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "Once Grounded by Bankruptcy, Firefly Aerospace Appears Ready to Re-Launch". americaninno.com. 24 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2021. 
  2. ^ "Staring at Firefly Aerospace's hot rocket-engine flames in a Texas pasture". 3 Nisan 2018. 17 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Firefly Completes Oversubscribed $75M Series A and $100M Secondary Transaction". Firefly Aerospace (İngilizce). 5 Mayıs 2021. 18 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2021. 
  4. ^ a b c d Hutchinson (30 Kasım 2014). "Firefly Space Systems charges full-speed toward low Earth orbit". Ars Technica. 3 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2014. 
  5. ^ "Firefly Alpha". fireflyspace.com. 15 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2018. 
  6. ^ "Alpha Payload User's Guide". fireflyspace.com. 3 Nisan 2018. 26 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ Clark (2 Mayıs 2018). "Firefly's commercial satellite launcher to use Delta 2 pad at Vandenberg". Spaceflight Now. 26 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2018. 
  8. ^ Clark (28 Ekim 2019). "Aerojet Rocketdyne, Firefly to collaborate on propulsion". Spaceflight Now. 29 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2019. 
  9. ^ "Launch-beta". Firefly Aerospace. 10 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2021. 
  10. ^ "Reusability on the horizon for small satellite launch providers". NASASpaceFlight. 14 Ekim 2021. 14 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2021. 
  11. ^ Firefly partners with Aerojet Rocketdyne, mulls AR1 engine for Beta launch vehicle. 9 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Caleb Henry, SpaceNews, 18 October 2019
  12. ^ Firefly Gamma 26 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Firefly Aerospace, Accessed on 30 November 2019
  13. ^ a b Firefly to partner with IAI on lunar lander 9 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Jeff Foust, SpaceNews 9 July 2019
  14. ^ a b c Israel's failed lunar lander will live on in the design of Firefly Aerospace's new Moon spacecraft 26 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Loren Grush, The Verge 9 July 2019
  15. ^ a b Firefly Genesis 27 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Firefly Aerospace Accessed on 13 September 2019
  16. ^ "In parallel with rocket development, Firefly launches lunar lander initiative". Spaceflight Now. 1 Nisan 2020. 4 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2021. 
  17. ^ a b "Firefly wins NASA CLPS lunar lander contract". SpaceNews. 4 Şubat 2021. 1 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2021. 
  18. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2021. 
  19. ^ a b "NASA Selects Firefly Aerospace for Artemis Commercial Moon Delivery in 2023". NASA. 4 Şubat 2021. 4 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2021.  Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
  20. ^ "Firefly selects SpaceX to launch its lunar lander". SpaceNews. 20 Mayıs 2021. 9 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021. 
  21. ^ Firefly Aerospace [@Firefly_Space] (20 Mayıs 2021). "Alpha rocket does not have the performance or payload volume needed to launch Blue Ghost - F9 does. Our future Beta launch vehicle will support Blue Ghost launch" (X gönderisi) – X vasıtasıyla. 
  22. ^ "Launch-suv". Firefly Aerospace (İngilizce). 3 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2021. 
  23. ^ a b "Austin-area aerospace company selected by NASA for Commercial Lunar Payload Services Contract". KTBC. 3 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2019. 
  24. ^ a b "Firefly Re-Emerges With Upgraded Alpha Rocket Design | Aviation Week Network". aviationweek.com. 18 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2021. 
  25. ^ a b Resurrected Firefly Aerospace will take over a launch site at busy Florida spaceport 26 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 22 Şubat 2019
  26. ^ a b Aron (8 Temmuz 2014). "Next generation of space cowboys get ready to fly". New Scientist. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2014. 
  27. ^ "Firefly Space - 7.26". 24 Ağustos 2014. 9 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi – YouTube vasıtasıyla. 
  28. ^ "Hawthorne-based rocket company to move to Texas". Daily Breeze. 14 Eylül 2014. 3 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2014. 
  29. ^ a b Morring (25 Ağustos 2014). "SpaceX Alum Goes After Falcon 1 Market With Firefly". Aviation Week. 3 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2014. 
  30. ^ Wall (10 Eylül 2015). "New Firefly Rocket Engine Passes Big Test, Will Launch Small Satellites". SPACE.com. 5 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2016. 
  31. ^ New Alpha rocket will launch test flights from KSC 9 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Florida Today, 15 October 2015, accessed 17 December 2015
  32. ^ Messier (12 Ocak 2016). "Former Propulsion Chief Accuses Virgin Galactic of Lying About SpaceShipTwo's Safety, Performance". Parabolic Arc. 11 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2019. 
  33. ^ Foust (3 Ekim 2016). "Firefly Space Systems furloughs staff after investor backs out". SpaceNews. 9 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2016. 
  34. ^ Messier (25 Ekim 2016). "Virgin Galactic Sues Firefly, Officers for Alleged Misappropriation of Trade Secrets". Parabolic Arc. 13 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2019. 
  35. ^ ""Was a good place while it lasted"". 4 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  36. ^ "Firefly Space Systems assets to be sold". SpaceNews. 15 Mart 2017. 9 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2017. 
  37. ^ Messier (5 Haziran 2017). "Celebrate Independence Day by Buying a Rocket Test Facility". Parabolic Arc. 12 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2019. 
  38. ^ "Max Polyakov | Noosphere Ventures". noosphereventures.com. 12 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2020. 
  39. ^ "Max Polyakov | maxpolyakov.space". maxpolyakov.space. 11 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2020. 
  40. ^ "After a remarkable resurrection, Firefly may reach space in 2019". Ars Technica. 11 Şubat 2019. 11 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2019. 
  41. ^ "The Major Airspace News Of 2017, Including Max Polyakov's Firefly Aerospace". Mighty Gadget. 3 Kasım 2017. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021. 
  42. ^ "Firefly Aerospace Opens Research and Development Center in Dnipro, Ukraine - Firefly Aerospace". 18 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  43. ^ Firefly Aerospace and York Space Systems partner to provide integrated satellite solutions[] Jeff Foust, SpaceNews 10 October 2018
  44. ^ Daines, Gary (29 Kasım 2018). "Firefly Aerospace Concept for Launch Vehicle with Moon Lander". NASA. 18 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2019.  Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
  45. ^ Firefly to partner with IAI on lunar lander 9 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Jeff Foust, SpaceNews 9 July 2019
  46. ^ "Firefly planning a major rocket assembly and launch facility in Florida". Ars Technica. 22 Şubat 2019. 22 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  47. ^ "NASA Selects Firefly Aerospace for Artemis Commercial Moon Delivery in 2023". NASA. 4 Şubat 2021. 4 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.  Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
  48. ^ "Firefly Alpha explodes during first launch". 19 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NASA</span> ABDde uzay programı çalışmalarından sorumlu kurum

NASA, Amerika Birleşik Devletleri'nin uzay programı çalışmalarından sorumlu olan kurum. 29 Temmuz 1958 tarihinde ABD Başkanı Dwight Eisenhower tarafından kurulmuştur. Daire, 1 Ekim 1958 tarihinden itibaren askerî amaçlardan ziyade sivil alanda barışçıl bir şekilde faaliyet göstermeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">SpaceX</span> Amerikan özel havacılık şirketi

SpaceX, merkezi ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki Hawthorne şehrinde bulunan bir Amerikalı uzay taşımacılığı şirketidir. SpaceX; Falcon 9, Falcon Heavy, Starlink, Dragon Kargo, Starship gibi uzay misyonu araçlarını bünyesinde bulundurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dragon (uzay aracı)</span> Amerikalı uzay taşımacılığı şirketi SpaceX tarafından geliştirilen, kargo taşımaya yönelik, tekrar kullanılabilen bir uzay aracı

SpaceX Dragon veya Dragon 1, Amerikalı uzay taşımacılığı şirketi SpaceX tarafından geliştirilen, kargo taşımaya yönelik, tekrar kullanılabilen bir uzay aracıdır. Dragon, SpaceX'in Falcon 9 isimli iki aşamada yörüngeye çıkabilen fırlatma aracı ile fırlatılarak Uluslararası Uzay İstasyonuna ikmal görevini tamamladı. Bu görevin ardından Dragon 1'in yerini SpaceX Dragon 2 aldı.

<span class="mw-page-title-main">Falcon 9</span> Merkezi Kaliforniyanın Hawthorne şehrinde olan SpaceX şirketi tarafından tasarlanıp geliştirilen yeniden kullanılabilir bir fırlatma araçları ailesi

Falcon 9, merkezi Kaliforniya'nın Hawthorne şehrinde olan SpaceX şirketi tarafından tasarlanıp geliştirilen yeniden kullanılabilir bir fırlatma araçları ailesidir. Bu fırlatma araçları ailesi Falcon 9 v1.0, Falcon 9 v1.1, Falcon 9-R'den oluşmaktadır. Bu yörüngeye iki aşamada çıkan aracın her iki aşaması için de güç, yakıt olarak sıvı oksijen (LOX) ve roket-sınıfı kerosen (RP-1) kullanan roket motorları tarafından sağlanır. Falcon 9'un şu anki haliyle alçak Dünya yörüngesine 13150 kilogram (28990 lb) ağırlığında ve yer istasyonu transfer yörüngesine 4,850 kilogram (10,690 lb) ağırlığında görev yüklerini taşıyabilmektedir. Her üç Falcon 9 aracı da orta ölçekteki fırlatma sistemleri sınıfındadır.

<span class="mw-page-title-main">Falcon (roket ailesi)</span>

Falcon roket ailesi, Space Exploration Technologies (SpaceX) şirketi tarafından geliştirilen ve işletilen bir dizi fırlatma aracıdır. Tamamen 21. yüzyılda tasarlanmış ilk yörüngesel fırlatma araçlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Falcon Heavy</span>

Falcon Heavy, SpaceX tarafından tasarlanmış ve üretilmiş, kısmen yeniden kullanılabilen bir ağır yük fırlatma aracıdır. Falcon Heavy, Falcon 9 fırlatma aracının bir uyarlamasıdır ve Falcon 9 roket çekirdeğinin yanı sıra, Falcon 9 ilk aşamasından türetilmiş olan, fazladan iki adet sonradan eklenen roketten oluşmaktadır. Bu yapılandırma Alçak Dünya yörüngesine (ADY) çıkarılabilen görev yükü miktarını yaklaşık 54 tona yükseltecektir, bununla karşılaştırılacak olursa Falcon 9 v1.1 aracı 13 ton'a kadar görev yükünü ADY'ye çıkarabilmektedir. Falcon Heavy için ilk fırlatma 6 Şubat 2018 tarihinde başarılı olarak gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fırlatma aracı</span> uzaya bir obje taşımayı sağlayan roket

Uzay yolculuğu alanında fırlatma aracı ya da taşıyıcı roket bir görev-yükünü Dünya'nın yüzeyinden uzaya taşımak için kullanılan bir rokettir. Bir fırlatma sistemi fırlatma aracından, fırlatma rampasından ve diğer çeşitli altyapı bileşeninden oluşmaktadır. Genelde taşıyıcı roketler yörüngeye yapay uydu yerleştirmek için kullanılırken, araştırma roketi gibi bazı uzay uçuşları Yörünge-altı uzay uçuşu olarak sınıflandırılır. Bazı roketler ise bir uzay aracının Dünya'nın yörüngesinden tamamen kurtulamasını sağlarlar.

Blue Origin, Jeff Bezos tarafından kurulan ve merkezi Washington'da bulunan havacılık ve uzay araştırma şirketi. 2000 yılında Jeff Bezos tarafından kurulan şirket, CEO Bob Smith tarafından yönetiliyor ve yeniden kullanılabilir fırlatma araçlarıyla uzaya erişimi daha ucuz ve daha güvenilir hale getirmeyi hedefliyor.

<span class="mw-page-title-main">Space Launch System</span>

Space Launch System (SLS), NASA tarafından geliştirilen tek kullanımlık aşırı ağır yük fırlatma aracıdır. SLS, 2022 itibarıyla operasyonel hizmetteki herhangi bir roketten daha fazla yük taşıma kapasitesine ve aynı zamanda daha fazla havalanma itiş gücüne sahiptir. Artemis aya iniş programının ana fırlatma aracı olan SLS, mürettebatlı Orion uzay aracını ay ötesi yörüngeye fırlatmak için tasarlanmıştır. İlk mürettebatsız görev olan Artemis 1, 16 Kasım 2022'de fırlatıldı.

<span class="mw-page-title-main">United Launch Alliance</span>

United Launch Alliance (ULA), Lockheed Martin ile Boeing ortaklığında kurulan bir havacılık ve uzay mühendisliği şirketidir. Şirket 1 Aralık 2006 tarihinde kurulmuştur. En büyük müşterileri NASA ve ABD Savunma Bakanlığı'dır. Şirketin merkezi Centennial'da yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Chang'e 2</span>

Chang'e 2, Çin Ulusal Uzay İdaresi tarafından geliştirilen bir Ay uzay sondasıdır. Çin Ay Keşif Programı'nın ilk aşamasının bir parçası olup 2007'de fırlatılan Chang'e 1'in devamıdır. Chang'e 2'nin tasarımında Chang'e 1 ile benzerlik göstermesine karşın, daha gelişmiş bir yerleşik kamera da dahil olmak üzere bazı teknik yenilikler yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">InSight</span>

InSight, Mars gezegeninin derin iç kısımlarını incelemek için tasarlanmış robotik bir iniş aracıydı. Lockheed Martin Space tarafından üretildi, NASA'nın Jet İtki Laboratuvarı (JPL) tarafından yönetildi ve bilimsel araçlarının çoğu Avrupa ajansları tarafından üretildi. Görev, 5 Mayıs 2018 tarihinde saat 11:05:01 UTC'de bir Atlas V-401 fırlatma aracıyla başlatıldı ve 26 Kasım 2018 tarihinde saat 19:52:59 UTC'de Mars'taki Elysium Planitia'ya başarıyla iniş gerçekleştirildi. InSight, Mars'ta 1440 sol boyunca faaliyetini sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Chang'e 4</span>

Chang'e 4 ilk defa Ay'ın Uzak Tarafı'na yumuşak iniş yapan Çin Ay Keşif Programı görevi. Robotik iniş takımı ve keşif aracı 7 Aralık 2018'de fırlatıldı. 3 Ocak 2019'da Ay'a iniş yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Artemis Programı</span> Ay ve Marsta insan keşfine olanak sağlayacak üç aşamadan oluşan uzay programı

Artemis Programı ya da Artemis görevi, Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) liderliğinde, Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Japonya Uzay Araştırma Ajansı (JAXA) ve Kanada Uzay Ajansı (CSA) gibi uluslararası ortaklar tarafından yönetilen bir robotik ve insanlı Ay keşif programıdır. Projenin amacı "ilk kadın ve sıradaki erkeği" Ay'ın güney kutbuna indirmek olarak ifade ediliyor. Projenin ismini aldığı Artemis, Yunan mitolojisinde tanrı Apollon'un ikiz kız kardeşi ve ay tanrıçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">RL10</span>

RL10, itici gazlar olan kriyojenik sıvı hidrojen ve sıvı oksijen yakan, Aerojet Rocketdyne tarafından Amerika Birleşik Devletleri'nde inşa edilen sıvı yakıtlı kriyojenik bir roket motorudur. Modern versiyonlar vakumda motor başına 110 kilonewton (25.000 lbf) kadar itme gücü sağlar. Atlas V'in Centaur üst fazı ve Delta IV'ün DCSS'si için üç RL10 versiyonu üretildi. Uzay Fırlatma Sisteminin Keşif Üst Fazı, OmegA roketinin üst fazı ve Vulcan roketinin Centaur V'i için üç versiyon daha geliştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Artemis 1</span> Ay ve Marsta insan keşfine olanak sağlayacak bir dizi görevin ilk aşaması

Artemis 1, Artemis Programı'ndaki devam eden ilk uzay uçuşu olan mürettebatsız bir Ay yörüngesi görevidir. Orion uzay aracı ve Space Launch System fırlatma roketinin ilk entegre uçuş testidir. Artemis 1, 16 Kasım 2022'de 06:47:44 UTC'de Kennedy Uzay Merkezi'nden başarıyla fırlatıldı. Görevin ana amacı, Ay'daki insan varlığının yeniden tesis edilmesi, Mars da dahil olmak üzere gelecekteki keşifler için gerekli teknolojileri ve iş yaklaşımlarını görmek ve bilimsel çalışmaları sürdürmeyi amaçlayan sonraki Artemis görevlerinde kullanılmak üzere Orion uzay aracını, özellikle de ısı kalkanını test etmektir.

<span class="mw-page-title-main">Dream Chaser</span>

Dream Chaser, Sierra Space adlı Uzay şirketi tarafından geliştirilmekte olan Amerikan yapımı bir yeniden kullanılabilir gövdeden taşımalı (ing:lifting-body) uzay uçağıdır. Orijinalde mürettebatlı bir araç olarak tasarlanmış olan Dream Chaser Uzay Sistemi, kargolu versiyonu olan Dream Chaser Kargo Sistemi operasyonel hale geldikten sonra üretilecektir. Mürettebatlı versiyonunun, yer ile alçak Dünya yörüngesi arasında kargo ile birlikte 7 kişiye kadar mürettebat da taşıyabilmesi planlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Lunar Flashlight</span>

Lunar Flashlight, gelecekte robotlar veya insanlar tarafından kullanılmak üzere Ay'daki su buzu çökellerini araştırmak, yerlerini saptamak, boyutunu ve bileşimini tahmin etmek için geliştirilen düşük maliyetli bir CubeSat Ay yörünge görevidir.

<span class="mw-page-title-main">Ay görevleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Ay'ın insan tarafından keşfedilmesinin bir parçası olarak, Dünya'nın doğal uydusunu incelemek amacıyla çok sayıda uzay görevi gerçekleştirildi. Ay'a inişlerden Sovyetler Birliği'nin Luna 2'si, yüzeyine başarıyla ulaşan ilk uzay aracıydı ve 13 Eylül 1959'da kasıtlı olarak Ay'a çarpmıştı. 1966'da Luna 9, kontrollü yumuşak iniş gerçekleştiren ilk uzay aracı olurken, Luna 10 yörüngeye giren Luna 10 yörüngeye giren ilk görev olurken, 1968'de Zond 5 yaşam formlarını (kaplumbağaları) Ay'ın yakınına taşıyan ilk görev oldu.

<span class="mw-page-title-main">Mürettebatlı Ay iniş araçları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu, Ay'a insanlı inişler için tasarlanmış uzay araçlarının tasarımlarını gösteren bir listedir. Başlıca hedef, yumuşak bir iniş ve Ay'ın çekiminden kurtulmaktır. Ayrıca, tasarımın kaç aşamada tamamlanacağı ve kaç kişi ile ne kadar yük taşıyabileceği de önemlidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.