Borsa İstanbul ya da kısaca BİST, Türkiye'de 1985 yılında açılan sermaye piyasasında faaliyet gösteren Türk ve yabancı kaynaklı bankalara, aracı kurumlara saklama ile takas hizmeti verir. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası olan adı 5 Nisan 2013 tarihinde "Borsa İstanbul" olarak değiştirilmiştir. Ayrıca "Yatırıma değer!" resmî slogan olarak kabul edilmiştir
Menkul kıymet alım/satım işlemlerinin takası, Borsa İstanbul'un (BIST) faaliyete geçtiği tarihlerde üyelerin kendi aralarında gerçekleştirilirken, 1988 yılından itibaren Borsa bünyesinde kurulan bir müdürlük tarafından yerine getirilmeye başlanmıştır.
Borsa veya sermaye piyasasının değişimi, alınıp satılabilir menkul kıymetler, stok, hisse senedi, emtialar, döviz, istikraz, vadeli kontratlar ve opsiyon sözleşmelerinin halka açık satıldığı veya satın alındığı organize bir piyasadır. Sermaye piyasası, üretken faaliyetleri destekleyen bir yatırım mekanizması oluşturur ve borsa ise bu amaca ulaşmak için kullanılan bir pazardır. Borsa, yatırımcıların faaliyetleri için güvenli bir ortam yaratmasının yanı sıra düzenli işlem mekanızmasına, güncel fiyatlara ve gerçek zamanlı alışveriş yapmaya sahip olmasından dolayı popülerdir.
Arbitraj fiyat farklılıklarından yararlanarak para, kıymetli maden, tahvil ve hisse senedi alıp satma işlemidir.
Nasdaq, resmi bir düzenleyicisi olmayan tezgâh üstü piyasalarda (OTC) işlem gören menkul kıymetler için alım-satım fiyatlarının gösterildiği otomatik bilgi ağı olarak New York'ta kurulmuş olan özel borsadır. Dünyanın teknoloji borsası olarak kabul edilir.
REPO ; kısa dönemli bir menkul kıymetin belirli bir dönem sonunda ilk satıcısı tarafından geri alınmasını öngören bir satış işlemidir. Repoları diğer para piyasası araçlarından ayıran en belirgin özellik, bir menkul kıymetin gerçek vadesinin alıcı ve satıcının ihtiyaçlarını karşılamak için kısaltılmasıdır. Repo işlemlerine konu olabilecek menkul kıymetler şunlardır; devlet tahvilleri, hazine bonoları, banka bonoları ve banka garantili bonolar ile piyasada veya borsada işlem gören diğer borçlanma senetleri. Uygulamada, menkul kıymetler, müşteriye teslim edilmeyip bloke hesaplarda depo edilmektedir. Hazine bonosu veya devlet tahvilinin teslimi yerine, bir makbuz düzenlenir. Müşteri repo vadesi dolduğunda makbuzu iade edip, tutar kendisine nakden ödenir. Repo işlemi yapılırken vade sonundaki fiyatın saptanması için iki yöntem uygulanabilir:
- Bugünkü satış fiyatına repo vadesine kadar faizin eklenmesiyle,
- Günün koşulları dikkate alınarak, repo vadesinde hazine bonosunun fiyatının tahmini yapılarak.
Büyük Buhran, Büyük Depresyon veya 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı, 1929'da başlayan ve 1930'lu yıllar boyunca devam eden ekonomik buhrana verilen isimdir. Buhran, Kuzey Amerika ve Avrupa'yı merkez almasına rağmen, dünyanın geri kalanında da yıkıcı etkiler yaratmıştır.
Spekülasyon ya da vurgunculuk, herhangi bir varlığın düşük bir fiyattan alınarak daha yüksek bir fiyata satılmasıdır. Varlıklar, menkul kıymet, gayrimenkul, makine ve teçhizatlar, patentler vb. alım-satıma tabi değerlerin tamamı spekülasyona konu olabilir. Spekülasyonun, normal bir ticari faaliyetten farkı, geleceğe ilişkin beklentilerin alınıp-satılması, speküle edilmesidir. Esas faaliyet alanında stoklarını çeviren bir kişi ya da kurumun faaliyeti spekülasyon değildir.
Varlığa dayalı menkul kıymet ya da kısa adıyla menkul kıymet, değiş tokuş edilebilir, devredebilir finansal değer taşıyan enstrümanlara verilen genel ad.
Türev, temel olan asıl değerin fiyat araçlarına bağlı olması anlamına gelir. Hakların garanti altına alındığı, bir malın sabit bir fiyattan satın alınması ya da satılmasını sağlayan ticari anlaşmadır. Esas olan mal asıl değer olarak da tanımlanır. Asıl değer; menkul kıymetler, pazar (piyasa) bağlantılı referans büyüklükleri, diğer ticaret maddeleri olabilir; fakat ekonomik olmayan miktar da hava türevleri olabilir. Türevler fiyat değişimlerinin risklerine karşı güvenliği ve asıl değerlerin fiyat gelişimindeki spekülasyonu mümkün kılmaktadır.
Spot fiyat, bir ekonomi terimi. Bir finansal değeri olan meta, menkul kıymet, dövizin vb. varlıkların anlık alım satımının piyasa fiyatı üzerinden gerçekleştiği piyasa ortamıdır. Spot piyasada alış satış işlemleri, işlem tarihinde gerçekleşen fiyattan sonra maksimum iki iş günü içinde gerçekleşir. Vadeli sözleşme veya gelecek işlemeler sözleşmeleri gibi sözleşmelerde bulunan ve fiyatın bugüne ait olduğu; fakat ödeme ve teslimin daha sonra olacağı vadeli fiyatla zıttır. Menkul kıymetler için daha çok eş anlamlı olan piyasa fiyatı terimi kullanılmaktadır. Spot piyasa, nakit piyasa olarak da adlandırılmaktadır.
Frankfurt Menkul Kıymetler Borsası ya da kısaca FWB, Almanya'nın Frankfurt kentinde bulunan borsa olup dünyanın en büyük borsalarından biridir. Avrupa’nın en büyük iki borsasından biridir. Şöyle ki, Avrupa’nın Londra Borsası’ndan sonra ikinci büyük borsasıdir. Uluslararası piyasalarda “Alman Borsası” olarak tanınır. Ayrıca FWB, Alman Birleşik Borsa Endeksi DAX'ın da takip edildiği yerdir. Alman ekonomisinin barometresi olan DAX, başlıca 30 Alman şirketinin hisse fiyatlarını yansıtan ana endeksdir.
Menkul değer sembolü ya da hisse senedi sembolü, belirli bir hisse senedi piyasasındaki belirli bir şirketin halka açık hisse senetlerini belirtmek için kullanılan benzersiz kısaltmadır. Bir hisse senedi simgesi, harfleri, sayıları ya da her ikisinin bir kombinasyonunu içerebilir.
Tokyo Menkul Kıymetler Borsası (TSE) Tokyo'da kurulmuş olan bir borsadır ve Asya kıtasındaki market cap açısından en büyük borsa olmakla birlikte, dünyanın da en büyük ikinci borsasıdır. Aralık 2011 itibarıyla borsada toplam market cap değeri 3.9 trilyon US$ olan 2,292 şirket işlem görmektedir. Borsanın sahibi Japan Exchange Group şirketidir.
Menkul kıymetler borsası, hisse senedi komisyoncuları ve tüccarların hisse senedi, tahvil ve diğer menkul kıymetleri satın alıp satabildiği borsalardır.
Nikkei 225, Tokyo Menkul Kıymetler Borsası'nın borsa endeksidir. Endeks 7 Eylül 1950 tarihinden bu yana Nikkei tarafından yayımlanmaktadır. Fiyat ağırlıklı bir endeks olup bileşenleri yılda bir kez gözden geçirilir.
Amerika Birleşik Devletleri Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu, Amerika Birleşik Devletleri'nde menkul kıymetler ve borsaları denetleyen bir kuruluştur. Komisyon, federal menkul kıymet yasalarını uygulamak, menkul kıymet kurallarını önermek ve menkul kıymetler endüstrisini, ülkenin hisse senedi ve opsiyon borsalarını ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki elektronik menkul kıymet piyasaları dahil olmak üzere diğer faaliyet ve kuruluşları düzenlemekten sorumludur. Merkezi Washington'da yer almaktadır.
Asyamenkul kıymetler borsaların bir listesidir. Asyanın birçok bölgesinde, birden fazla borsa var.
TOPIX, Tokyo Menkul Kıymetler Borsası'nın borsa endeksidir. Endeks, 1 Temmuz 1969 tarihinden bu yana Tokyo Menkul Kıymetler Borsası tarafından hesaplanmakta ve yayınlanmakta olup borsanın birinci bölümündeki tüm yerli şirketleri izlemektedir. 1 Şubat 2011 tarihi itibarıyla Tokyo Menkul Kıymetler Borsası Birinci Bölüm'de 1.669 şirket bulunmakta olup endeksin piyasa değeri 197.4 trilyon yendir.
Pump and dump, küçük sermayeye sahip hisse senetleri üzerinde piyasa manipülasyon yaratma stratejisi olan bir çeşit menkul kıymet dolandırıcılığı biçimidir. Pump and dump yapılacak üzere seçilmiş herhangi bir senedinin fiyatı, yanlış ve yanıltıcı yorumlarla, insanların o hisseyi satın almasını sağlayacak şekilde yapay olarak pumplanır ('pompalanır').
