Filokalya
| Makale serilerinden |
| Doğu Ortodoks Kilisesi |
|---|
 |
| Genel Bakış |
|
Filokalya; Yunancada "İyi şeylerin sevgisi" anlamına gelen Doğu Ortodoksluğu'nun mistik İsihazm geleneğine ait ruhsal önderlere ve keşişlere ait metinler koleksiyonu. Filokalya'da yer alan yazılar MS 4. yüzyıl ile 15. yüzyıla arasında kaleme alınmıştır. 18. yüzyılda, Kutsal Athos Dağı'ndan Aziz Nikodimos (1749-1809) ve Korint'li Aziz Makarios (1731-1805) adında iki Yunan keşiş tarafından derlendi ve ilk olarak 1782'de Venedik'te yayınlandı. İkinci baskı 1893'te Atina'da yayınlandı ve ilk baskıya ek olarak Patrik Kallistos'un hazırladığı dua üzerine yazılmış metinleri de içermekteydi. Beş ciltlik üçüncü baskısı 1957-1963 yıllarında Astir Yayıncılık Şirketi tarafından Atina'da piyasaya sürüldü. Orijinal Filokalya'daki tüm metinler Yunancadır ve ikisi hariç tümü ilk olarak Yunanca yazılmıştır ve o iki metin (orijinalleri Latincedir) de Bizans döneminde Yunancaya çevrilmiştir. Ancak eserin nüfuz alanı asla Yunanca konuşulan topraklarla sınırlı kalmamıştır. Bu eseri ilk defa başka bir dile çeviren kişi, hac ziyareti neticesinde Athos Dağı'na gelmiş, daha sonra da Moldova'ya yerleşmiş Rus keşiş Paisii Velichkovskii (1722-1794) idi. Eserden seçmece metinleri Kilise Slavcası'na çevirdi ve kitabı Moskova'da "Dobrotolublye" adıyla bastırdı. Eser 1822'de tekrar basıldı ve yayınlandı. Bir Rus Gezgincinin Anıları (The Way of a Pilgrim) adlı kitapta bahsedilen hacı (gezginci) tarafından çevrilmişti. Kuşkusuz, Filokalya'nın Rus maneviyatına ve kültürüne etkisi muazzam idi. Bunu, kitabın titiz bir okuyucusu olan Dostoyevski'nin yazıları da tek başına yeterince kanıtlar niteliktedir. Rusçaya bir çevirisi Ignatii Brianchaninov (1807-1867) tarafından yapıldı ve çeviri 1857 yılında yayınlandı. Halen Dobrotolubiye adıyla basılan bir diğer Rusça çevirisi de orijinal Yunanca baskıda olmayan birkaç metni eserine dahil etmiş ve Yunanca baskının metinlerindeki bazı pasajları kasten çıkarmış veya özünden farklı bir biçimde anlatımını sürdürmüş Piskopos Münzevi Keşiş Teofan (1815-1894) tarafından yapıldı.
Piskopos Teofan'ın çevirisi, Athos Dağı'ndaki Az. Panteleimon Rus Manastırı'nın muhalefetine karşı, Moskova'da beş cilt halinde yayınlandı. Serinin 1877'de basılan ilk cilti sırasıyla 1883, 1885, 1905 ve 1913 yıllarında yeniden basıldı. 1883'teki baskının görsel bir kopyası New York, Jordanville'deki Kutsal Üçleme Manastırı tarafından 1963 yılında üretildi. Ek yazıları da içeren Rumence bir çeviri ise 1946 yıllarında Peder Dumitru Stăniloae editörlüğünde edebi ürünler sahnesine çıktı. 1976'da ise beşinci cilti hazırlandı ve sekiz cilt halinde tamamlanması tasarlanmıştı. Tam bir Fransızca çeviri projesi halen devam etmekte. Rumence ve Fransızca çeviriler orijinal Yunanca aslına dayalıdır. Filokalya'daki metinlerin İngilizceye yapılan tek çevirisi ise E. Kadloubovsky ve G. E. H Palmer ikilisine aittir. "Writings from the Philokalia on Prayer of the Heart and Early Fathers" adıyla iki cilt halinde yapılmış bir çeviridir. Sırasıyla 1951 ve 1954 yıllarında basılmıştır. Bu çeviri Yunanca aslından değil, Teofan'ın Rusça çevirisinden yapılmıştır ve Yunanca orijinal baskısından üçte bir oranda daha az veri sağlıyor. İki çevirmen de çalışmalarının ikinci ciltin giriş kısmına: "Filokalya'nın hazinelerini orijinali kadar zengin, akıllıca ve dengeli bir biçimde Batı'ya sunabilmek sorununun tek nihai çözümü, gerekli niteliklere sahip birilerinin orijinal Yunanca aslının tamamını tercüme etmeyi üstlenmesidir. Bu çalışmanın bir gün gerçekleşeceğini umarız. Hristiyan geleneğinin gözbebeğini batıya aktarmak, Hristiyanlığa yapılacak en büyük katkılardan biri olurdu."[1] şeklinde yazmışlardır.
Dış bağlantılar
- Dobrotolyubie, 1788 31 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Φιλοκαλία, 178218 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- İngilizce dilinde "Filokalya", PDF erişim linki, Holy Books - holybooks.com 28 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Filokalya3 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (PDF)
Kaynakça
- ^ Philokalia (PDF) (İngilizce). Holy Books. 22 Nisan 2012. ss. 1-2. 28 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
