İçeriğe atla

Film

Film, hareketli resimlerin seri şekilde gösterilmesi ile ortaya çıkan bir yapıttır. Filmler, gerçek insan ve objelerin kamerayla kayıt edilmesiyle veya animasyon teknikleri, özel efektler gibi teknikler ile her iki unsurun yaratılmasıyla ortaya çıkar. Filmlerde bir seri tekil çerçeveler oluşturulur ancak bu çerçeveler ardışık ve hızlıca gösterildiğinde, optik illüzyon oluşur ve bu optik illüzyon izleyicinin, sırayla hızla izlenen ayrı çerçeveler arasındaki sürekli hareketi algılamasına neden olur (Phi fenomeni nedeni ile).[1] Film yapım süreci hem bir sanat hem de bir endüstridir.[2] Sinematografinin kısaltması olan "sinema" kelimesi genellikle film yapımcılığını, film endüstrisini ve ilgili sanatları ifade etmek için kullanılır.

Film tarihi

Georges Méliès'in Aya Seyahat adlı filminden bir görüntü (1902)

İki boyutlu imajların hareketli olarak gösterilmesi mekanizmasının varlığı 1860'lı yıllara kadar geri gider. Bu yıllarda zoetrope ve praxinoscope denilen basit optik aygıtların gelişmişi olan aygıtlar kullanılmaktaydı.

Fotoğrafçılıkta hâlâ kullanılan selüloit filmin geliştirilmesiyle nesnelerin gerçek zamanlı hareketini yakalamak mümkün olmuştur. İlk versiyonlarda izleyicinin akış halindeki resimleri görmesi için özel bir aygıtın içine bakması gerekiyordu. 1880'lere kadar olan gelişmelerle kameraların gerçek zamanlı görüntüleri yakalaması filme kayıt etmesi ve perde üzerine yansıtarak tüm bir izleyici kitlesine izletilmesi mümkün olmuştur. "Hareketli resimler" (motion pictures) denilen bu gösterilerde görüntüler üzerinde herhangi bir sinema tekniği kullanılarak oynanamamaktaydı.

İlk öykülü film 1902 yılında Georges Méliès tarafından Le Voyage dans la Lune (Aya Seyahat) adlı filmle gerçekleştirildi. 19. yüzyıla kadar hareketli resimler tamamen görsel bir sanat olmasına karşın ilk sessiz filmlerin kamu tarafından beğenilmişti. 20. yüzyılın başında filmler öyküsel bir yapı geliştirmeye başladı. Kamera hareketleri filmin hikâyesini daha etkili kılacak şekilde uygulanmaya başladı. Filmler sessiz olduğundan seyirciler salon sahipleri filmdeki hikâyenin geçiş şekline göre müzik üretecek bir piyanist veya orkestra kiralamaya başladılar. 1920'lerin başlarında çoğu film için bu amaçla hazır müzik listeleri oluşturuldu.

Film kuramı

Film kuramı film/sinemaya bir sanat olarak uygulanacak özlü, sistematik kavram arayışıdır. Klasik film kuramı teknik, öyküleme, tür, öznellik, yazarlık gibi klasik konular için uygulanacak yapısal bir çatı sağlamaktadır. Daha yakın dönemde analizler psikoanalitik film kuramı, yapısalcı film kuramı, feminist film kuramı ortaya çıkmıştır.

Film eleştirisi

Film eleştirisi filmlerin analiz ve değerlendirmesidir. Genellikle akademisyenlerce yapılan akademik eleştirmenlik ile gazete ve diğer medyalarda görülen gazeteci film eleştirmenliği şeklinde ikiye ayrılır.

Gazete, dergi ve kablolu yayıncılıkta görülen film eleştirmenliği temelde yeni yapımlara göz atıştır. Bu alanlarda yer alan eleştirmenlerin filmleri seyredip görüşlerini yayına hazırlamaları için önlerinde kısa bir süre vardır. Bundan dolayı bu tarz eleştiriler, derin bir film analizi olmayıp izleyicileri filmin konusu, türü, yönetmeni hakkında kısaca bilgilendiren ve filme karşı eleştirmenin tavrını (beğeni ya da hoşnutsuzluğunu) gösteren tanıtıcı makalelerden ibarettir. Kitlesel tüketime giren aksiyon, korku ve komedi filmleri için yapılan eleştirilerin bu tarz filmlerin hasılatına yapabileceği etki azımsanamayacak boyuttadır. Kitleleri etkileme gücü nedeniyle gazeteci film eleştirileri, sinema sektöründe önemli bir yere sahiptir.

Akademik film eleştirmenleri ise filmlere daha akademik bir bakış açısıyla yaklaşır, filmi gerçek anlamda analiz etmeyi amaçlar. Bu tip çalışmalar film kuram veya film çalışmaları şeklinde bilinir. Bu film eleştirilerinde filmin niçin yapıldığı, nasıl sürdüğü ve insanlar üzerindeki etkileri anlaşılmaya çalışılır. Bu tip eleştiriler bilimsel dergilerde veya kitap olarak yayımlanır.

Bağımsız film yapımı

Bağımsız filmler genellikle Hollywood dışında veya diğer büyük stüdyo sistemleri tarafından yapılır. Bağımsız bir film büyük sinema stüdyoları tarafından finansmanı veya dağıtımı yapılmayan filmdir. Alternatif arayışlar, iş dünyası ve teknolojideki gelişmeler 20. yüzyılın sonunda ve 21. yüzyılın başlarında bağımsız film yapımının gelişmesine katkıda bulunan unsurlardır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Sertel Berk, Ö. ve Özkul, H. (2014). Duyum ve algı psikolojisi. İstanbul: Nobel Yayınları.
  2. ^ Severny, Andrei (5 Eylül 2013). "The Movie Theater of the Future Will Be In Your Mind". Tribeca film. 7 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Resim</span> varlıkların, doğa görünüşlerinin kalem, fırça ve boya gibi araçlarla bez, kâğıt vb. üzerinde yapılan biçimi

Resim, herhangi bir yüzey üzerine çizgi ve renklerle yapılan, günümüzde kavramsal bir boyutta ele alınması açısından hemen her tür malzemenin kullanılabildiği bir anlatım tekniğidir. Resim yapma sanatıyla meşgul kişiler, ressam olarak adlandırılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Fotoğrafçılık</span> sanat, bilim ve ışık ya da diğer elektromanyetik radyasyonu kaydederek dayanıklı görüntüler yaratma pratiği

Fotoğrafçılık, Kullanılacak düzene göre farklı sistemleri içermekle beraber, görüntü sensörü, film, karanlık oda, lens ve ışık kullanarak, gözle görebildiğimiz cisim ve şekilleri, film ya da dijital ortam üzerine kaydederek görüntü oluşturma işidir. İşlevsel uygulamaları nedeniyle bir zanaat olduğu gibi, estetik yönüyle bir sanat olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Camcorder</span>

Camcorder, hem (video) film çekmek hem de oynatmak için kullanılabilen, video (film) kamerası. İngilizce Camera ve Recorder sözcüklerinden türetilmiş bir bileşik kelimedir.

<span class="mw-page-title-main">Senaryo</span> Tiyatro oyunu, piyes, film, dizi vb. eserlerin sahnelerini ve akışını gösteren yazılı metinler

Senaryo Tiyatro oyunu, piyes, dizi, film, video oyunu gibi eserlerin sahnelerini ve akışını gösteren yazılı metinlere verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Film yapımı</span>

Film yapımı ya da film çekimi, bir film yapmak için takip edilmesi gereken birkaç aşamayı içeren bir süreçtir. Bir filmin yapılması ilk olarak hikâyenin fikrini bulmakla ya da fikri satın almakla başlar. Daha sonra bu fikir senaryoya dökülür. Film çekilir, kurgulanır ve son hâlini aldıktan sonra seyirciye sunulur. Prodüksiyon daha sonra senaristlik, rol dağıtımı, yapım öncesi, çekim, ses kayıt ve reprodüksiyonu, yapım sonrası ve bitmiş ürünün izleyici önünde gösterilmesiyle devam ediyor. Bu genellikle büyük bir insan kapasitesi gerektirmektedir ve bunun tamamlanması birkaç aydan birkaç yıla kadar geçen bir süre alabilir. Film yapımı ekonomik, sosyal ve politik açıdan dünya üzerinde büyük bir yer kaplamaktadır. Ve film yapımında çeşitli teknolojiler ve film teknikleri kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Büyülü fener</span>

Büyülü fener, günümüzdeki slayt projektörlerin atası olan tarihteki ilk projeksiyon cihazı.

Kinoglaz Manifestosu Sine-göz olarak da bilinen sinema kuramıdır.

Sinematografi veya görüntü yönetimi, sinema filmi için görüntü kaydederken ışıklandırma ve kamera tercihleri yapma disiplinidir. Birçok açıdan fotoğraf sanatıyla yakından ilgilidir; fakat kamera ve görüntü elemanlarının hareket hâlinde olduğu durumlarda birtakım ek özellikler de gösterir. Elektronik görüntü sensörüyle görüntü yakalamak, görüntüdeki her piksel için elektronik olarak işlenen ve sonraki işleme veya görüntüleme için bir video dosyasında saklanan bir elektrik yükü üretir. Fotoğraf emülsiyonu ile yakalanan görüntüler, film stoğu üzerinde kimyasal olarak "geliştirilen" bir görünür görüntüye dönüşen bir dizi görünmez/gizli görüntüyle sonuçlanır.

<span class="mw-page-title-main">Videografi</span>

Videografi. Alfanümerik verilerin ve grafiklerin kamera ve sayısal sinyallerle bir televizyon ekranı üzerinde elde edilmesini sağlayan telekomünikasyon sistemi, görsel-işitsel proglamların basımı. Elektronik medyada ve akış ortamında hareketli görüntüleri yakalama işlemidir. Terim, video sanatı, video üretimi, video editörü, video düzenleme, illüstrasyon, fotoğrafçılık, animasyon, görsel efektler ve yapım sonrası yöntemlerini içerir. Eskiden sinematografinin video eşdeğeri olarak kabul edilirdi, ancak 20. yüzyılın sonlarında dijital video kaydının ortaya çıkışı, ikisi arasındaki ayrımı bulanıklaştırdı. Günümüzde herhangi bir video çalışmasına videografi, ticari sinema filmi üretimine ise sinematografi denilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Yeni Dalgası</span>

Fransız Yeni Dalgası, 1950 sonları ve 1960'larda, kısmen İtalyan Yeni Gerçekçilik akımından etkilenen bir grup Fransız film yapımcısı için eleştirmenler tarafından kullanılan bir terimdir. Yeni Dalga hiçbir zaman örgütlü bir hareket hâline gelmemiştir, buna karşın Yeni Dalga akımını benimseyen film yapımcıları kendilerinden emin bir biçimde klasik film formunu reddetmeleri ve tabuları yıkma cesaretleriyle bilinirler. Bu akım yönetmenlerinin birçoğu dönemin çehresini değiştiren toplumsal ve siyasi değişimlere filmlerinde yer vermiş; kurgu, görsel biçim ve sinematografik anlatımlarındaki farklılıklarla muhafazakâr paradigmadan kesin bir kopuş sergilemişlerdir. Yeni Dalga yönetmenleri film eleştirmenliğinden gelmektedir. Her film yeni bir roman gibi tüm uylaşımlardan bağımsız bir şekilde oluşturulur. Her film ayrı bir sanat manifestosu, ayrı bir sinema kuramı gibi oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Görüntü</span> görme duyusu ile ilgili olan; görüntü ve gözle izlenebilen her şeyin taşıdığı özellik

Görüntü veya imge, bir şeyin görsel temsilidir. Bir görüntü; çizim, resim ve fotoğraf gibi iki boyutlu (2B) bir sunum ya da oyma ve heykel gibi üç boyutlu (3B) bir nesne olabilir. Bir görüntü; bir yüzeye yansıtma, elektronik sinyallerin etkinleştirilmesi veya dijital ekranlar dahil olmak üzere diğer ortamlar aracılığıyla görüntülenebilir. İki boyutlu görüntüler hareketsiz veya hareketli olabilir. Durağan görüntüler, baskı veya fotokopi gibi mekanik yollarla çoğaltılabilir. Bazı durumlarda, üç boyutlu görüntüler de canlandırılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Dijital fotoğrafçılık</span>

Sayısal Fotoğrafçılık, nesnelerin görüntülerini oluşturmak için sayısal teknolojinin kullanıldığı bir fotoğrafçılık tarzıdır. Sayısal teknolojinin gelişimine kadar fotoğrafçılıkta görüntülerin karta basılması için kimyasal işlemlere ihtiyaç duyulan fotoğraf filmi kullanılmaktaydı. Aksine, sayısal görüntü kimyasal işleme gerek olmaksızın tamamen sayısal teknoloji ve bilgisayar kullanılarak görüntülenebilir, basılabilir, işlenebilir, taşınabilir ya da arşivlenebilir.

Abbas Kiyarüstemi, filmlerinde görülen, çocuk kahramanlar kullanmasından kırsal bölgelerde geçen hikâyelere ve arabaların içinde sabit kamerayla çekilmiş diyaloglara, teknik ve temaları karakteristik bir şekilde kullanmasıyla tanınır. Ayrıca İran şiirinden diyalog, film adları ve filmlerinde işlediği temalarda yararlanması ve çoğunlukla belgesel tarzda film yapımını tercih etmesi de yönetmenin belirgin özelliklerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Hitchcock'un cameo rolleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Yaşadığı süre içinde 66 filme yönetmen olarak imza atan Alfred Hitchcock yönettiği filmlerinden 37 tanesinde çok kısa rollerde şöyle bir görünmüştü. Cameo roller de denen bu roller nerede ise Hitchcock'un bir imzası haline gelmişti. Bunların ortalama süresi birkaç saniyeyi geçmiyordu. Bu cameo rollerde kimi zaman trene kucağında kocaman bir kontrbas kutusuyla itiş kakış binmeye çalışıyor, kimi zaman elinde bir içki kadehi ile otel lobisinde ayakta duruyor, kiminde de kameranın önünden öylece geçip gidiyordu. Kendisinden sonra da sinemada birçok yönetmen aynı yöntemi denemiştir.

<span class="mw-page-title-main">D. W. Griffith</span> Amerikalı film yapımcısı ve yönetmeni (1875 – 1948)

David Llewelyn Wark Griffith, Akademi Ödülü sahibi Amerikalı film yönetmenidir. 1915 yılında yaptığı sinematografik gücüyle alkışlanan, tüm zamanların en tartışmalı filmlerinden birisi olan The Birth of a Nation ile tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Veri kayıt ortamı</span> bilginin kaydı için fiziksel depolama ortamı

Veri kayıt ortamı, verilerin üzerine kaydedilip saklandığı ortamların genel adı.

<span class="mw-page-title-main">Dijital ortam</span>

Dijital ortam, verilerin üzerine kaydedilip saklandığı ortamların genel adı.

Saniyelik Görüntü Sayısı ya da çerçeve oranı, saniyedeki çerçeve sayısı (FPS) ve çerçeve frekansı olarak da bilinir, bir görüntüleme aygıtının ürettiği çerçeve adı verilen benzersiz sıralı görüntülerin frekansıdır (oran).

<span class="mw-page-title-main">Kamera</span>

Kamera görsel bir görüntü yakalayan optik bir araçtır. Temel düzeyde, kameralar kapalı kutulardır.

Görsel efekt, görüntülerin film yapımında ve video prodüksiyonunda canlı aksiyon çekimi bağlamı dışında oluşturulduğu veya manipüle edildiği süreçtir. Gerçekçi görüntüler oluşturmak için esas canlı çekim ve diğer canlı çekim görüntülerinin veya bilgisayar tabanlı görüntü (CGI) öğelerinin filme bütünleştirilmesine VFX denir.