İçeriğe atla

Filiz Naldöven

Filiz Naldöven
Doğum24 Ağustos 1953 (71 yaşında)
Limasol
Ölüm28 Haziran 2016 (61 yaşında)
Lefkoşa
Takma adNar Kadın
MeslekŞair, Yazar
DilTürkçe
MilliyetKuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Kıbrıs Türkü
VatandaşlıkKuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Kıbrıs Türkü
Eğitimİstanbul Üniversitesi
ÇocuklarNehir Demirel

Filiz Naldöven (24 Ağustos 1954, Limasol - 28 Haziran 2016, Lefkoşa), Kıbrıslı Türk şair, yazar ve öğretmendir.

Biyografi

İlk ve ortaokulu Limasol'da okuyan Naldöven,[1] bu şehirdeki 19 Mayıs Lisesinden mezun oldu. Bunun ardından İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesinin Felsefe Bölümünü tamamladı.[2]

Ortaokuldayken şiir yazmaya başlayan Naldöven, bu yıllarda okuduğu şairlerden özellikle Atilla İlhan'ın etkisi altında kaldı. 16 yaşındayken yazdığı, dini sorgulamasını yansıtan "Budala Çocuk" şiirini "şiir kapımı araladığım bir anahtar" olarak nitelendirmiştir.[3] İlk şiirleri, Limasol'da Kaynak dergisinde yayımlandı.[2]

1974'teki Kıbrıs Harekâtı'nın ardından, diğer Limasollu Türkler gibi göçmen olarak Girne'ye yerleşti. Lapta Yavuzlar Lisesi'nde 1977'de felsefe öğretmenliğine başladı. 14 yıl sürdürdüğü öğretmenlikten, 1991'de erken emekli oldu.[4][5]

Şiirleri Varlık, Türk Bankası Kültür-Sanat, Yasemin dergilerinin aralarında bulunduğu çeşitli dergi ve gazetelerde yayımlandı.[1] Şiirlerini derlediği ilk kitabı Sevgiden Doğma 1987'de yayımlandı. 1994'te Mağma Mavera, 1999'da Aşk Beni Yıka, 2013'te Hafızalı Doku ve 2014'te Su Ağacı kitapları çıktı.[4]

1984'te yazdığı "Köşede Durmak" isimli oyun Lefkoşa Türk Belediyesinin düzenlediği bir yarışmada ikinci geldi; bu oyun 1985'te sahnelendi.[4]

Filiz Naldöven, 28 Haziran 2016'da Lefkoşa'da tedavi gördüğü hastanede geçirdiği kalp krizi sonrası öldü. Cenazesi, Lefkoşa Belediye Tiyatrosun'da yapılan törenden sonra Lefkoşa Türk Belediyesi Mezarlığına defnedildi.[6]

Sanatı

Naldöven, Kıbrıs Türk şiirinin 74 kuşağı içerisinde değerlendirilir. Naldöven bu sınıflandırmaya yönelik "takım oluşturmayı sevmem" demiş, "önemli olan tek şey savaşa, zulme, katliama karşı şiir yazabilmektir. Bu bir ortaklık yaratabilir" yorumunda bulunmuştur.[3]

1980'lerde çıkış yapan Naldöven'in şiiri, Tamer Öncül tarafından "imge yoğunluklu, düşünsel boyutu da olan, güncel tanıklık ve duyumsamalarla beslenen, eleştirel ironik tonlu bir şiir" olarak nitelenmiştir.[7] Şair Neşe Yaşın, Naldöven'in şiirde bir "arınma" aradığına, röportajlarında şiiri bir "doğum" olarak gördüğüne dikkat çeker, böylece Naldöven'in şiirinin "dişi bir yaratım" olduğunu, "toplumun dayatmalarından, tabulardan kaçma, hayatın özü ve gizemiyle bütünleşme, bir katharsis hâli" içerdiğini ifade eder. Hafızalı Doku kitabını değerlendiren Yaşın, bunu kimi şiirlerdeki "sarsıcı içtenlik" dolayısıyla Naldöven külliyatının en etkileyici kitabı bulur, "şairin hayatla ve kendiyle hesaplaşması şaşırtıcı, sıra dışı imgelerle kendi şiirsel sözcük dağarcığını oluşturur ve son derece şiirsel bir keder aktarımı çıkar ortaya" değerlendirmesinde bulunur. Yaşın, Naldöven'in imgelerinde kadınlığa, ev içlerine ait izler tespit eder, şairin lirizmi tercih etmemesine işaret ederek birbiri ardına kullanılan sessiz harflerin şairin savaş içinde geçen çocukluğunu ve göç tecrübesini yansıttığı yorumunda bulunur.[8]

Kaynakça

  1. ^ a b "Filiz Naldöven". Biyografya. 11 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2018. 
  2. ^ a b Hakeri, Bener Hakkı (2006). Kültürümüzde Sanatçılar ve Yazarlar İsimler Sözlüğü (3. bas.). Lefkoşa: Hakeri Yayınları. s. 59. 
  3. ^ a b "FİLİZ NALDÖVEN'LE İÇE DOĞRU BİR YÜRÜYÜŞ". Yenidüzen. 11 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2018. 
  4. ^ a b c "Filiz Naldöven'den acı haber". Havadis. 28 Haziran 2016. 12 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2018. 
  5. ^ Cahit, Neriman (2008). Tarihsel Süreçte Kıbrıs Türk Edebiyatında Kadın Şair ve Yazarlar. Lefkoşa: Kıbrıs Türk Eğitim Vakfı Yayınları. s. 108. 
  6. ^ "Filiz Naldöven hayatını kaybetti". KIBRIS POSTASI. 21 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2024. 
  7. ^ "Kıbrıs Türk Şiiri". stwing.upenn.edu. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2018. 
  8. ^ Yaşın, Neşe (2018). "Hafızalı Doku üzerine". Arkabahçe. 3 (7). ss. 12-14. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İlhan Berk</span> Türk şair

İlhan Berk, Türk şair, çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Cahit Külebi</span> Türk şair

Mahmut Cahit Külebi, Türk şairdir.

<span class="mw-page-title-main">Turgut Uyar</span> Türk şair

Ahmet Turgut Uyar, Türk şair.

<span class="mw-page-title-main">Edip Cansever</span> Türk şair

Edip Cansever, tam adıyla Ömer Edip Cansever,, Türk şairdir. Tam adı Ömer Edip Cansever olsa da, Ömer adını ilk şiirleri ve ilk şiir kitabı dışında hiç kullanmadı.

<span class="mw-page-title-main">Halit Fahri Ozansoy</span> Türk şair, gazeteci, oyun yazarı ve öğretmen (1891-1971)

Halit Fahri Ozansoy, Türk şair, gazeteci, oyun yazarı ve öğretmendir.

Melisa Gürpınar, Türk şair, yazardır. Şiir, oyun, roman, çocuk kitabı türlerinde eserler vermiştir.

Kıbrıs Türk edebiyatı, Türkiye'ye paralel bir gelişim göstermiştir. Ancak, 1923-1955 arasında bir suskunluk dönemi yaşanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bener Hakkı Hakeri</span>

Bener Hakkı Hakeri, Kıbrıslı Türk gazeteci, araştırmacı, tarihçi, şair ve yazar.

Yaşar İsmailoğlu, Kıbrıs Türkü yazar.

Nazif Süleyman Ebeoğlu, Kıbrıs Türkü yazar ve şair.

Taner Baybars,, Kıbrıs Türkü şair, yazar. Tam ismi Taner Halil Fikret Baybars'tır.

Vasilis Mihailidis, "Kıbrıs'ın Millî Şairi" olarak bilinen Kıbrıslı Rum şair.

Ziya Rızkı, Kıbrıslı Türk siyasetçi, Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT) idarecisi, bürokrat ve spor adamı. Çeşitli kazalarda İş Bulma ve Çalışma Dairelerinde üst düzey yöneticiliğe yükselen Rızkı, bununla beraber yürüttüğü spor hayatında, kurucuları arasında bulunduğu Limasol Türk Spor Kulübünün başkanlığını yıllarca yaptı ve Doğan Türk Birliğinin kuruluşunda rol oynadı. Kuruluşundan 1970'e dek TMT'nin Limasol serdarı olan Rızkı, 1974'te Kıbrıs Harekâtı sonrası güneyde kalan Limasol Türk halkına önderlik etti. 1970-1976 arasınnda parlamentoda yer aldı; 1977'de Toplumcu Kurtuluş Partisinin ilk kadroları arasında bulundu ve Kıbrıs Türk toplumunda sosyal demokrasi fikrinin yayılmasına önayak olan şahsiyetler arasında yer aldı. 1976-1985 yılları arasında Girne belediye başkanlığı yaptı; 1981 devlet başkanlığı seçimlerinde Rauf Denktaş'a karşı aday olarak toplumda o tarihe dek Denktaş'a karşı görülmüş en güçlü adaylığı sergiledi. 1985-1994 yıllarında tekrar mecliste yer aldı.

Faize Özdemirciler, Kıbrıslı Türk şair ve yazardır.

Ayşen Dağlı, Kıbrıslı Türk şair ve yazar.

Kâmil Özay, Kıbrıslı Türk şair ve yazardır.

Gürkan Uluçhan, Kıbrıslı Türk yazardır.

Süleyman Uluçamgil, tam adıyla Süleyman Ali Uluçamgil, Kıbrıs Türkü şairdir.

Mehmet Şinasi Tekman, Kıbrıs Türkü ressam, heykeltıraş, şair ve yazar. Çok kimlikli bir sanat tasavvuruna sahip olan Tekman 1952’de Lefkoşa Türk Erkek Lisesi sonrasında 1954’te Omorfo Türk Öğretmen Koleji'nden mezun oldu. İlk yazılarını lise öğrencilerinin çıkardığı Çığ adlı bir dergide çıkmıştı. İngiltere'de 1956-58 arasında King Alfred’s College'de el sanatları ve teknik resim üzerine eğitimine devam etti. Kıbrıs'ta birçok lisede öğretmenlik yaptı, 1968'e kadar birçok okulda öğretmenlik ve okul idareciliği yaptı. Bu tarih sonrasında Türk Maarif Koleji'nde başöğretmen olarak görev aldı ve 1990'da emekliye ayrıldı. Öğretmenlik mesleği sırasında 1959’da Türk okullarındaki ilk seramik atölyesini Lefke Teknik Lisesi’nde açan Tekman, 1950'lerin sonlarından itibaren bölgesel bir simge olan zeytin ağaçları dışında deniz atığı olan ağaç parçaları, yangınlarda zarar görmüş yanmış ağaç kütüklerini kullanarak ahşap heykeller yaptı. Ahşap heykeller ve oyma çalışmaları haricinde şiir ve fotoğraflarıyla da tanındı. Köylü gazetesinde, Çardak ve Çevre gibi yayınlarda yazılar yayımladı. Üç şiir kitabı yayımlamışken bir de oyunu bulunmaktadır.

Nice Denizoğlu, gerçek adıyla Keriman C. Denizoğlu, Kıbrıslı Türk şairdir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.