İçeriğe atla

Filistin devlet başkanı

Filistin Devlet Başkanı
رئيس دولة فلسطين
Devlet Başkanlığı fors
Filistin Başkanlık arması
2023'te Abbas
Görevdeki
Mahmud Abbas
15 Ocak 2005 (19 yıl, 261 gün) tarihinden beri
Filistin Devleti Devlet Başkanı
Görev süresi4 yıl
Aday olma sınırlaması yok
Oluşum2 Nisan 1989 (35 yıl önce) (1989-04-02)
Açılışı yapanYaser Arafat
Sıralama2. Filistin Devleti Başkanı
Maaş120,000 USD yıllık[1]
BağlılıkFilistin Devleti
Websitesipmo.gov.ps

Filistin devlet başkanı, Ortadoğu'da bulunan ve kısmen tanınan Filistin Devleti'de 1989 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.

Yaser Arafat, 1988 yılında gerçekleştirilen bağımsızlık ilanından bir yıl sonra, 1989 yılında, Filistin Devleti'nin ilk devlet başkanı olarak makama gelmiştir. Bu unvan anlam açısından Filistin Ulusal Yönetimi'nin fiili başkanlık unvanı ile paralel bir konumdaydı. Her iki görev de 1994'ten Yasser Arafat tarafından yerine getirildi ve Kasım 2004'te ölümüne kadar devam etti ve halefi Mahmud Abbas tarafından devam etti. Ocak 2005'te FKÖ Merkez Konseyi Abbas'tan Filistin Devlet Başkanı'nın görevlerini yerine getirmesini istedi. Kasım 2008'de FKÖ Merkez Konseyi, Abbas'ın Filistin Devleti Başkanlığı görevini sürdürmesini onayladı.[2] 2013'ten bu yana, Filistin devlet başkanı unvanı, Filistin Devleti'nde bu makama gelenin tek unvanı olmuştur.

Tarihçe

15 Kasım 1988'de Filistin Kurtuluş Örgütü Filistin Devleti'ni ilan ett ve Filistin Kurtuluş Örgütü Başkanı Yasser Arafat "Filistin Cumhurbaşkanı" unvanını aldı. Birleşmiş Milletler FKÖ'yü "Filistin halkının temsilcisi" olarak tanıdı. FKÖ, dünya çapında Filistin halkını temsil eden bir Filistin Ulusal Konseyi ve sürgünde bir hükûmet kurdu .

Filistin otoritesi

Oslo Anlaşmaları, her ikisi de Filistin topraklarındaki Filistinlileri temsil eden paralel Filistin Ulusal Yönetimi ve Filistin Yasama Konseyi'ni kurdu. 1994'ten itibaren Arafat, 1996 Cumhurbaşkanlığı seçimleri ile konsolide edilen Filistin Ulusal Otoritesi Başkanı unvanını aldı. O zamandan beri, her iki işlev de (hem Filistin Ulusal Yönetimi başkanı hem de Filistin Devleti devlet başkanı) aynı anda tek bir kişi tarafından gerçekleştirildi.

2013 sonrası

2012 yılında Birleşmiş Milletler "Filistin Devleti" ni üye olmayan bir gözlemci devlet olarak tanıdı, ancak bu Filistin Yönetimi Başkanının işlevini Oslo Antlaşmaları gereği kaldırmadı.

Filistin Yönetimi Başkanının aksine, Filistin Devlet Başkanının pozisyonu demokratik seçimlerle değil, FKÖ Merkez Konseyi tarafından onaylanmıştır. 1989'da FKÖ Merkez Konseyi, Filistin Devleti'nin ilk Cumhurbaşkanı Arafat'ı seçti.[3] O zaman, onu seçen FKÖ, Arafat'ın kendisi tarafından yönetildi. Arafat'ın 2004 yılının Kasım ayında ölümünden sonra, bu makam bir müddet boş kaldı. Mayıs 2005'te Abbas'ın Filistin Yönetimi Başkanı seçilmesinden dört ay sonra FKÖ Merkez Konseyi Abbas'tan Filistin Devlet Başkanı olarak hareket etmesini istedi. 23 Kasım 2008'de FKÖ Merkez Konseyi, Abbas'ı Filistin Devleti Başkanını seçerek işlevi resmîleştirdi.[2] Abbas'ı 2005 ve 2008 yıllarında bu göreve atayan FKÖ organları, Abbas'ın kendisi tarafından yönetilmektedir.

Başkanlar

Yaser Arafat

15 Kasım 1988'de Yaser Arafat, 2 Nisan 1989'da resmîleşen Filistin Kurtuluş Örgütü tarafından ilan edilen Filistin Devletinin sembolik Başkanı oldu.[3] 1994 yılında, PA'nın 5 Temmuz'da resmi açılışı üzerine Filistin Ulusal Otoritesi'nin Başkanı oldu.[4]

Filistin devlet başkanları listesi (1989 – günümüz)

№ Resim İsim
(Doğum-Ölüm) 		Görev Süresi Siyasi Parti
Başlangıç Bitiş Süre
Filistin Devleti
1. Yaser Arafat
(1929–2004)		2 Nisan 198911 Kasım 2004[5]15 yıl, 253 günFetih
- Ravhi Fettuh
(1949–)
Geçici		11 Kasım 200415 Ocak 200565 gün
- Mahmud Abbas
(1935–)
Geçici		15 Ocak 200523 Kasım 20083 yıl, 313 gün
2. Mahmud Abbas
(1935–)		23 Kasım 2008Görevde15 yıl, 314 gün

Kaynakça

  1. ^ "قانون مخصصات وتعويضات رئيس السلطة الوطنية الفلسطينية رقم (18) لسنة 2005م". muqtafi.birzeit.edu. 24 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ a b PLO body elects Abbas ′president of Palestine′, AFP, 23 November 2008
  3. ^ a b Tom Lansford,Political Handbook of the World 2014 9 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., p. 1628. CQ Press, March 2014.
    "On April 2, 1989, the PLO's Central Council unanimously elected Arafat president of the self-proclaimed Palestinian state and designated Faruk Qaddumi as foreign minister ..."
  4. ^ Europa World Year Book 2004 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., p. 2235. Taylor & Francis, 2004 (on Google Books).
    "On 26–28 May [1994] the PA held its inaugural meeting in Tunis, ... Arafat made a symbolic return to Gaza City on 1 July—his first visit for 25 years—and the PA was formally inaugurated in Jericho on 5 July."
  5. ^ Görevdeyken öldü

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yaser Arafat</span> Filistinin ilk devlet başkanı (1989–2004)

Yaser Arafat, tam adıyla Muhammed Abdurrahman Abdurrauf Arafat el-Kudva el-Hüseyni, kod adı Ebu Ammar olan Filistinli lider. Filistin Kurtuluş Örgütünün (FKÖ) lideri ve Filistin Ulusal Yönetimi'nin ilk başkanı olan Arafat, Filistin'in özerkliği için İsrail'e karşı mücadele etmiştir. Hayatının çoğunu 1958 ile 1960 yılları arasında kurduğu siyasi el-Fetih örgütünün liderliğini yaparak geçirdi. Önceleri İsrail'in varlığına karşı olmasına rağmen sonradan 1988 yılında, BM Güvenlik Konseyi'nin 242 sayılı kararını kabul ederek bu görüşünü değiştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mahmud Abbas</span> 2. Filistin devlet başkanı

Mahmud Abbas veya kunya adıyla Ebu Mazin, Filistin Kurtuluş Örgütü kurucularından ve Filistin devlet başkanı.

Fetih, Türkçe kaynaklardaki yaygın adıyla El-Fetih ya da tam adıyla Filistin Ulusal Kurtuluş Hareketi, Yaser Arafat'ın önderliğinde 1959'da kurulan Filistin kökenli direniş örgütü ve Filistin Ulusal Yönetimindeki iktidar partisi.

<span class="mw-page-title-main">Filistin Kurtuluş Örgütü</span> Filistinde milliyetçi paramiliter örgüt

Filistin Kurtuluş Örgütü, kısaca FKÖ veya uluslararası İngilizce kısaltmasıyla PLO olarak bilinen, bağımsız ve özgür bir Filistin kurmayı amaçlayan bir örgüttür. Temelleri 13-16 Ocak 1964'te Kahire'de toplanan Arap Birliği zirvesinde atılan örgüt, 29 Mayıs 1964 tarihinde Filistin Ulusal Konseyinin toplanmasının ardından 2 Haziran 1964 tarihinde kuruldu. Örgüt Arap devletleri arasındaki liderlik savaşı yüzünden Filistinliler tarafından değil, Arap devletleri tarafında özellikle de Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdünnasır'ın yoğun desteği ile kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Karameh Muharebesi</span>

Karameh çarpışması, 21 Mart 1968 tarihinde İsrail birliklerinin Karameh Kampı'na yaptıkları saldırılarla El Fetih örgütünün gösterdiği direnişe verilen isim.

Ebu Abbas,, . Filistinli yarı askerî grup Filistin Kurtuluş Cephesi'nin (FKC) kurucusu ve lideri.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin (Ürdün kralı)</span> Kral Hüseyin (Ürdün)

Hüseyin bin Talal, 1952-1999 arasında Ürdün kralı.

<span class="mw-page-title-main">Filistin Halk Kurtuluş Cephesi</span> Filistinde faaliyet gösteren Marksist-Leninist silahlı sol parti

Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC), 11 Aralık 1967 tarihinde kurulan Marksist-Leninist, Filistin siyasi ve askeri partisi.

<span class="mw-page-title-main">Filistin Devleti</span> Batı Asyada yer alan bir ülke

Filistin, resmî adıyla Filistin Devleti, Orta Doğu'da ve Batı Asya'da, Akdeniz kıyısındaki tarihî Kenan Bölgesi'nde bulunan ve Batı Şeria ile Gazze Şeridi'nde belirtilen bölgelerde de facto olarak hüküm süren bir Arap devletidir. Devletin başkenti her ne kadar Doğu Kudüs olarak belirlense de Kudüs tamamen İsrail'in kontrolünde olduğu için başkenti Ramallah'ta yani Batı Şeria'da bulunmaktadır. Filistin toprakları 1948'den 1967'ye kadar Mısır ve Ürdün tarafından ele geçirilmişken 1967'deki Altı Gün Savaşı'ndan sonra ise İsrail tarafından ele geçirilmiştir. Şubat 2020 itibarıyla 5.051.493 nüfusla dünyada en çok nüfusa sahip 121. devlet olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Oslo I Anlaşması</span>

Oslo I Anlaşması veya Oslo I, resmen Geçici Yönetim Düzenleme İlkelerinin Bildirgesi olarak adlandırılır ve Filistin-İsrail çatışması için bir dönüm noktasıdır. Bu görüşme, İsrail ile Filistin temsilcilerinin üst düzeyde ilk doğrudan yüz yüze anlaşma çabası olarak tarihe geçmiştir. Bu anlaşma görüşmeleri İsrail ve Filistinliler arasındaki çatışmaların iki taraf arasında kalan nihai olarak çözecek bir anlaşma ve gelecekteki ilişkiler için bir çerçeve olarak düşünülmüştü.

<span class="mw-page-title-main">Wye Nehri Memorandumu</span>

Wye Nehri Memorandumu, İsrail ile Filistin Ulusal Yönetimi arasında Oslo II Anlaşması'nı uygulamak amacıyla ABD aracılığıyla Maryland'in doğu kıyılarındaki Wye Nehri civarında yapılan memorandum. Bill Clinton'ın evsahipliğini yaptığı dokuz gün süren bir zirve sonucunda İsrail ve FKÖ arasındaki bu memorandum Washington, DC'deki Beyaz Saray'da 23 Ekim 1998'de imzalanmıştır. Genel anlamda memorandum, Oslo II Antlaşması'nın yerine getirilmesiyle ilgili taraflara düşen karşılıklı sorumluluklara açıklık getirmekteydi. Daha detaylı olarak, Oslo II Antlaşması'nda belirtilen İsrail askerlerinin geri çekilmesi ile ilgili aşamaların ne zaman uygulanacağı ve çekilmenin miktarına değinilmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Selam Feyyad</span> Filistinli siyasetçi

Selam Feyyad, Filistinli bir politikacı ve Filistin Ulusal Yönetimi'nin hukuki anlaşmazlık altında iki tartışmalı Başbakanlarından biriydi. 15 Haziran 2007 tarihinde, "ulusal acil durum" temelinde, Cumhurbaşkanı Mahmud Abbas tarafından haklı olduğu, Filistin Yasama Konseyi, Filistin Yönetimi parlamentosu tarafından teyit edilmemiştir. 19 Mayıs 2009 tarihinde tekrar görevlendirildi. Ayrıca, 17 Mart 2007 tarihinde Maliye bakanı oldu ve daha önce Haziran 2002-Kasım 2006 tarihlerinde de bu görevde bulunmuştur.

1982 Lübnan Savaşı, İsrail Savunma Kuvvetleri'nin güney Lübnan'ı işgal etmesiyle 6 Haziran 1982'de başladı. Askeri operasyon, Abu Nidal'ın silahlı grubundan silahlı kişilerin İsrail'in Birleşik Krallık Büyükelçisi Shlomo Argov'a suikast girişiminde bulunmasının ardından başlatıldı.

<span class="mw-page-title-main">Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri</span> Filistin Devletinin paramiliter silahlı kuvvetleri

Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri,, Filistin Devleti'nin paramiliter silahlı kuvvetleridir. İsmi tüm ulusal güvenlik birimlerini kapsıyor gibi görünse de İç Güvenlik Kuvvetleri, Devlet Başkanlığı Muhafızları ve Genel İstihbarat dahil değildir.

<span class="mw-page-title-main">Kudüs başmüftüsü</span> Vikimedya liste maddesi

Kudüs başmüftüsü, Mescid-i Aksa dahil olmak üzere Kudüs'ün İslami kutsal yerlerinden sorumlu Müslüman din adamı. Bu makam 1918'de Ronald Storrs liderliğindeki İngiliz askeri hükûmeti tarafından oluşturuldu. 2006 yılından beri başmüftülük makamında Muhammed Ahmed Hüseyin bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Filistin başbakanları listesi</span>

Flag of Palestine.svg Filistin arması Filistin başbakanı, Ortadoğu'da bulunan ve kısmen tanınan Filistin Devleti'de 2013 yılından bu yana hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır.

Gazze-Eriha Anlaşması, resmi olarak Gazze Şeridi ve Eriha Bölgesi Anlaşması olarak adlandırılmaktadır. Filistin özerkliğinin ayrıntılarının sonuçlandırıldığı Oslo I Anlaşması'nın devamı niteliğindeki bir anlaşmaydı. Anlaşma genel olarak 1994 Kahire Anlaşması olarak bilinir. 4 Mayıs 1994'te Yaser Arafat ve dönemin İsrail Başbakanı Yitzhak Rabin tarafından imzalandı.

<span class="mw-page-title-main">Es-Saike</span> Filistinde bir siyasi parti

Es-Saike - resmi olarak Halk Kurtuluş Savaşı için Öncü - Yıldırım Kuvvetleri olarak bilinir - Suriye tarafından oluşturulan ve kontrol edilen Filistinli Baasçı siyasi ve askeri bir gruptur. Suriye liderliğindeki Baas Partisi'nin Filistin şubesiyle bağlantılıdır ve artık örgütte aktif olmasa da Filistin Kurtuluş Örgütü'nün (FKÖ) bir üyesidir. Genel Sekreteri Dr. Muhammed Keys'dir.

<span class="mw-page-title-main">Filistin Devleti'nin dış ilişkileri</span> Filistin Devletinin diplomatik ilişkileri ve diğer ülkelerle etkileşimleri

Filistin Devleti'nin dış ilişkileri 1964 yılında Filistin Kurtuluş Örgütünün (FKÖ) kurulmasından bu yana yürütülmektedir. Oslo Anlaşmaları'ndan bu yana, 1967 sınırlarında başkenti Doğu Kudüs olan Filistin Devleti'nin evrensel olarak tanınmasını sağlamaya çalışmaktadır. 2 Haziran 2023 itibarıyla Birleşmiş Milletler (BM) üyesi 193 ülkeden 139'u Filistin Devleti'ni resmen tanımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Filistin Bağımsızlık Bildirgesi</span>

Filistin Bağımsızlık Bildirgesi, Filistin Devleti'ni resmen kuran, Filistinli şair Mahmud Derviş tarafından yazılan ve Yaser Arafat tarafından 15 Kasım 1988'de Cezayir'in başkenti Cezayir'de ilan edilen bildiridir. Daha önce Filistin Kurtuluş Örgütü'nün (FKÖ) yasama organı olan Filistin Ulusal Konseyi (FUK) tarafından 253 lehte, 46 aleyhte ve 10 çekimser oyla kabul edilmişti. 19. PNC'nin kapanış oturumunda ayakta alkışlanarak okundu. Bildirgenin okunmasının tamamlanmasının ardından Arafat, Filistin Kurtuluş Örgütü Başkanı olarak Filistin Devlet Başkanı unvanını aldı. Nisan 1989'da Filistin Kurtuluş Örgütü Merkez Konseyi, Arafat'ı Filistin Devleti'nin ilk Cumhurbaşkanı olarak seçti


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.