İçeriğe atla

Fil Açılışı

Fil Açılışı
a8b8c8d8e8f8g8h8
a7b7c7d7e7f7g7h7
a6b6c6d6e6f6g6h6
a5b5c5d5e5f5g5h5
a4b4c4d4e4f4g4h4
a3b3c3d3e3f3g3h3
a2b2c2d2e2f2g2h2
a1b1c1d1e1f1g1h1
Hamleler 1.e4 e5 2.Fc4
Kökeni bilinmiyor

Fil Açılışı

1. e4 e5
2. Fc4

hamleleriyle başlayan bir satranç açılışıdır.

Fil Açılışı bilinen en eski açılışlardan biridir. İlk olarak Lucena ve Ruy Lopez tarafından çözümlenen bu açılış Philidor tarafından sıkça uygulanmıştır. Larsen da bu açılışı kullanan büyükustalardandır. Bugün pek kullanılmayan açılış son dönem oyuncularından Kasparov tarafından uygulanmıştır. Nunn bu açılışı Petrov Savunması'ndan kaçınmak amacıyla kullanır.[1] Açılış, 2007 Dünya Şampiyonası'nda Lékó tarafından Kramnik'e karşı da kullanılmıştır.

Beyaz, siyahın f7 karesine saldırır ve siyahın d sütunundaki piyonunun d5 karesine ilerlemesini engeller. Başlangıç kuralı "atları fillerden önce geliştir"i göz ardı eden beyaz, f sütunundaki piyonunu olası bir f2-f4 hamlesine hazır durumda bekletir. Bu, Fil Açılışı'nın Şah Gambiti ve Viyana Oyunu'yla benzerlik gösterdiği bir durumdur. Aslında bu açılış Şah Gambiti, Viyana Oyunu, Giuoco Piano ya da İki At Savunması'na dönüşebilir. Beyaz, oyunu kazanca götürecek bir Şah Gambiti'ne dönüştürmeyi amaçlayabilir ancak siyah iyi bir oyunla bu taktiği boşa çıkarabilir.

Weaver W. Adams, klasik yapıtı "Beyaz Oynar ve Kazanır"'da Fil Açılışı'nın beyazı ikinci hamleden sonra kazanca götürdüğünü iddia etmektedir.[2] Ne var ki, Adams bu iddiasını kendisinden güçlü oyuncuları yenemeyerek askıda bırakmıştır. Büyükusta Larry Evans'ın "satrancın radikal sağı"na üye olduğunu düşündüğü Adams, Fil Açılışı'nı bırakarak Viyana Oyunu'nu uygulamaya başlamıştır. Adams bu tercih değişikliğini bu yöntemin beyazı kazanca götürdüğü iddiasına dayandırmaktadır.[3] Büyükusta Nick de Firmian Çağdaş Satranç Açılışları'nın 14. sayısında yer alan bir makalesinde Fil Açılışı'nın iki tarafın en iyi oyunlarını oynaması durumunda beraberlikle sonuçlanacağını öngörmüş[4] ve iddiasını şöyle desteklemiştir: "Çağdaş satranççılardan yalnızca Bent Larsen bu açılışı uyguladı. Kasparov bile bu yönteme değer vermedi."

Ana varyantlar

Beyazın ikinci hamlesinin etkili bir tehdit oluşturmaması siyahın ikinci hamlesi için birçok seçeneğe sahip olmasını sağlar. Aşağıda da gösterildiği gibi Fil Açılışı birçok açık oyuna dönüşebilir.

Siyahın 1.e4 e5 2.Fc4 hamlelerinin ardından yapacağı hamle üç alt öbekte incelenebilir.

  • 2...Af6 (Berlin Savunması)
  • 2...Fc5 (Klasik Savunma)
  • 2...diğerleri

Berlin Savunması (2...Af6)

a8b8c8d8e8f8g8h8
a7b7c7d7e7f7g7h7
a6b6c6d6e6f6g6h6
a5b5c5d5e5f5g5h5
a4b4c4d4e4f4g4h4
a3b3c3d3e3f3g3h3
a2b2c2d2e2f2g2h2
a1b1c1d1e1f1g1h1
3.d3
a8b8c8d8e8f8g8h8
a7b7c7d7e7f7g7h7
a6b6c6d6e6f6g6h6
a5b5c5d5e5f5g5h5
a4b4c4d4e4f4g4h4
a3b3c3d3e3f3g3h3
a2b2c2d2e2f2g2h2
a1b1c1d1e1f1g1h1
Ponziani Gambiti 3.d4
a8b8c8d8e8f8g8h8
a7b7c7d7e7f7g7h7
a6b6c6d6e6f6g6h6
a5b5c5d5e5f5g5h5
a4b4c4d4e4f4g4h4
a3b3c3d3e3f3g3h3
a2b2c2d2e2f2g2h2
a1b1c1d1e1f1g1h1
Greco Gambiti 3.f4

Siyahın en sık karşılaşılan ikinci hamlesi beyazı e sütunundaki piyonunu nasıl koruyacağını düşünmeye zorlayan 2...Af6'dır. 3.d3 hamlesinin ardından siyah, Bozulmuş Şah Gambiti'nin yol açtığı dezavantajlı varyantlara karşı dikkatli olmalıdır. Bu tuzağa düşmeyen bir hamle dizisi 2...Af6 3.d3 c6 4.Af3 d5 5.Fb3 Fd6'dır. Bir diğer seçenek 3...d6 4.f4 exf4 5.Fxf4 Fe6! oynamaktır.

Beyaz, Fil Açılışı'nı Petrov Savunması'na girmeden Giuoco Piano'ya dönüştürmek amacıyla da kullanabilir. Örneğin, 2...Af6 3.d3 Ac6 4.Af3 Fc5 hamle dizisi sessiz Giuoco Pianissimo'ya girer.

Urusov Gambiti Rus prensi Sergey Semyonovich Urusov'a atfedilmiştir (3 Ağustos 1848). Bu gambit hakkındaki ilk çözümleme İngiliz satranç oyuncusu ve yazar Samuel Boden tarafından 1851 yılında yayımlanmıştır. Açılış teorisyenleri beyazın 2...Af6 3.Af3 Axe4 4.Ac3 Axc3 5.dxc3 f6'nın ardından gelen akınının bir piyon kazancına değmediğini düşünmektedirler. Oyun 6.0-0 Ac6 7.Ah4 g6 8.f4 f5 9.Af3 (9.Axf5? d5!) e4 10.Ag5 (10.Ae5 Ve7!) Fc5+ hamle dizisiyle sürer. Siyahın şah kanadında rok yapamaması uzun vadede çeşitli sorunlar yaratır.

Siyah için daha güvenli olan yol 5...c6 6.Axe5 d5 ile piyonları eşitlemektir. Oyun 4...Ac6!? (4...Axc3 yerine) 5.0-0 (5.Axe4 d5) Axc3 6.dxc3 Ve7! şeklinde sürerse beyaz, piyonunu geri kazanamaz.[5]

Siyah 3...Ac6 oynayarak İki At Savunması'na da girebilir ancak 4.Ag5'ten sonra oyun onun belirleyeceği bir gambitle sürecektir. Beyaz bu durumda Boden-Kieseritzky Gambiti'nin bir kolu olan 4.0-0 Axe4 5.Ac3 oynamak isteyebilir.

Düzensiz hamle dizileri 2.Ac3 (Viyana) Af6 3.Fc4 Axe4 4.Af3 ve 2.Af3 Af6 (Rus ya da Petrov Savunması) 3.Fc4 Axe4 4.Af3'tür.

Klasik Savunma (2...Fc5)

a8b8c8d8e8f8g8h8
a7b7c7d7e7f7g7h7
a6b6c6d6e6f6g6h6
a5b5c5d5e5f5g5h5
a4b4c4d4e4f4g4h4
a3b3c3d3e3f3g3h3
a2b2c2d2e2f2g2h2
a1b1c1d1e1f1g1h1
Kanat Gambiti 3.b4
a8b8c8d8e8f8g8h8
a7b7c7d7e7f7g7h7
a6b6c6d6e6f6g6h6
a5b5c5d5e5f5g5h5
a4b4c4d4e4f4g4h4
a3b3c3d3e3f3g3h3
a2b2c2d2e2f2g2h2
a1b1c1d1e1f1g1h1
Philidor Varyantı 3.c3
a8b8c8d8e8f8g8h8
a7b7c7d7e7f7g7h7
a6b6c6d6e6f6g6h6
a5b5c5d5e5f5g5h5
a4b4c4d4e4f4g4h4
a3b3c3d3e3f3g3h3
a2b2c2d2e2f2g2h2
a1b1c1d1e1f1g1h1
3.d3

Klasik Savunma siyahın simetrik hamlesi 2...Fc5'tir. Bu durumda beyaz 3.Ac3 oynayarak Viyana Oyunu'na ya da 3.Af3 oynayarak Giuoco Piano'ya girmek isteyebilir. Beyaz, Fil Açılışı'nda kalmak isterse 3.b4 (Kanat Gambiti) ya da 3.c3 (Philidor Varyantı) oynayabilir. Philidor Varyantı'nın ana hattı şu şekildedir: 3. c3 Af6 4. d4 exd4 5. e5 d5! 6. exf6 dxc4 7. Vh5 0-0 8. Vxc5 Ke8+ 9. Ae2 d3 10.Fe3 3.d3 hamlesinin ardından Bozulmuş Şah Gambiti ya da Giuoco Piano'ya girme olanağı da mevcuttur.

Kanat Gambiti sonuçlandığı konumlar bakımından Evans Gambiti ile benzerlik gösterir. Örneğin, bu gambit 3.b4 Fxb4 4.c3 Fa5 5.Af3 Ac6 ile Evans Gambiti'ne dönüşür.

Siyahın Philidor Varyantı'na verebileceği en güçlü tepki Lewis Karşıgambiti'dir (3.c3 d5). Bu gambit ilk kez İngiliz satranç oyuncusu ve yazar William Lewis (1787–1870) tarafından 1834 yılında çözümlenmiştir.

3.Vf3 ve 3.Vh5 hamleleri amatör oyuncular tarafından hala kullanılmaktadır. Bunun nedeni bu hamlelerin çoban matına giden yolu açmalarıdır. Ne var ki, siyahın bu taktiği boşa çıkarması beyazın gelişim olanaklarının kısıtlanmasına ve uzun vadede tempo kaybına neden olur.

Siyahın ikinci hamlesi için diğer seçenekler

  • 2...c6 (Philidor Karşıakını)
  • 2...Ac6
  • 2...d6
  • 2...f5?! (Calabrian Karşıgambiti)
    • 3.d3 (Jaenisch Varyantı)

Siyahın bu hamleleri çok az kullanılmaktadır. Siyahın 2...Fe7? ile Macar Savunması'na girmek istemesi durumunda beyaz, 3.Vh5 ile bir piyon kazanır.

Calabrian Karşıgambiti (2...f5?!), adını Greco'nun doğup büyüdüğü yer olan Calabria'dan almıştır. Bu hamle kesinlikle önerilmez çünkü Carl Jaenisch'in önerdiği hat (3.d3 Af6 4.f4 d6 5.Af3) beyaza avantaj sağlar.

Kaynakça

  • Hooper, David ve Kenneth Whyld (1996). Oxford Satranç Arkadaşı. Oxford University. ISBN 0-19-280049-3. 
  • Lane, Gary (2004). Ayrıntılı Fil Açılışı. Batsford. ISBN 0-7134-8917-0. 
  1. ^ Reuben, Stewart (1992). Beğeninize Göre Satranç Açılışları. Cadogan Chess. s. 59. ISBN 1-85744-070-6. 
  2. ^ Adams, Weaver (1939). Beyaz Oynar ve Kazanır. David McKay Company. s. 9-12. 
  3. ^ Evans, Larry (1970). Satranç Öğretisi. Simon and Schuster. s. 147, 153. ISBN 0-671-20491-2. 
  4. ^ de Firmian, Nick (1999). Çağdaş Satranç Açılışları. David McKay Company. s. 144-45. ISBN 0-8129-3084-3. 
  5. ^ Fischer, Bobby (1972). 60 Unutulmaz Oyunum. Faber and Faber. s. 280-81. ISBN 0-571-09987-4. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Satranç açılışları</span> satranç oyununun ilk hamleleriyle yapılan dizilim

Satranç açılışları ya da satranç açılımları, bir satranç oyununun ilk adımını oluşturan ve oyun ortasındaki pozisyonu belirlemede önemli olan "açılış hamleleri"dir. Tüm açılış dizilimleri beyazın hamlesiyle başlar ve siyahın bu hamleye yanıt vermesiyle biter. Çok sayıda açılış hamlesi ve bir o kadar da varyantları vardır. Bu açılışlar durgun pozisyon oyunlarından vahşi taktik oyunlarına kadar uzanır. Satranç oyunlarında, oyun 3'e ayrılır. "Açılış" oyunun ilk kısmıdır, piyonlarla merkez kuşatılır ve taş geliştirme yapılır, ardından genelde taş değişiminin yapıldığı "oyun ortası" ve son taşların kaldığı maçın kaderinin hemen hemen belirlendiği "oyun sonu" kısmı gelir.

İki At Savunması

1. e4 e5
2. Af3 Ac6
3. Fc4 Af6

Ruy Lopez'in en sık kullanılan ve de sağlam olan devam yoludur. 1.e4 e5 2.Af3 Ac6 3.Fb5 a6 4.Fa4 Af6 5.o-o Axe4 6.d4 Ad6 7.Fxc6 dxc 8. dxe Af5 9.Vxd8+ Şxd8 10.Ac3 ... şeklinde devam eden varyanttır.

Macar Savunması

  1. e4 e5
  2. Af3 Ac6
  3. Fc4 Fe7
<span class="mw-page-title-main">Caro-Kann Savunması</span> Satranç açılışı

1.e4 c6 2.d4 d5 hamlelerinden sonra üç temel alternatif vardır.

Max Lange Akını aralarında İki At Savunması, Petrov Savunması, İskoç Gambiti, Fil Açılışı, Merkez Oyunu ve Giuoco Piano'nun da bulunduğu birçok gambitin sonucunda ortaya çıkan bir satranç açılışıdır. En sık karşılaşılan iki hamle dizisi 1.e4 e5 2.Af3 Ac6 3.Fc4 Af6 4.d4 exd4 5.0-0 Fc5 6.e5 ve 1.e4 e5 2.Af3 Ac6 3.d4 exd4 4.Fc4 Fc5 5.0-0 Af6 6.e5'tir. Açılış, onu 1854'te ilk kez kullanan Alman usta Max Lange'ye atfedilmiştir.

Petroff Savunması ya da Rus Oyunu olarak da adlandırılan Petrov Savunması aşağıdaki hamle dizisiyle başlayan bir satranç açılışıdır.

1. e4 e5
2. Af3 Af6

Giuoco Piano

1. e4 e5
2. Af3 Ac6
3. Fc4 Fc5
<span class="mw-page-title-main">İtalyan Açılışı</span>

İtalyan Açılışı aşağıdaki hamlelerle başlayan satranç açılışına verilen addır:

  1. e4 e5
  2. Af3 Ac6
  3. Fc4

Açık Oyun veya Şahların Piyonu Açılışı, aşağıdaki hamlelerle başlayan bir satranç açılışları ailesi için genel bir terimdir:

  1. e4 e5

Bir satranç oyununda piyon yapısı, piyon düzeni, piyon iskeleti ya da piyon strüktürü, satranç tahtasındaki piyonların konfigürasyonudur. Piyonlar satranç taşları arasında en az hareketli olanlardan olduğundan, piyon yapısı nispeten statiktir ve dolayısıyla pozisyonun stratejik karakterini belirlemede büyük rol oynar.

Evans Gambiti, aşağıdaki hamlelerle başlayan bir satranç açılışıdır:

Üç At Oyunu, çoğunlukla şu hamlelerle başlayan bir satranç açılışıdır:

1. e4 e5
2. Af3 Ac6
3. Ac3

Ters Macar Açılışı veya Tayler Açılışı, aşağıdaki hamlelerle başlayan yaygın oynanmayan bir satranç açılışıdır:

1. e4 e5
2. Af3 Ac6
3. Fe2

Fil Gambiti, aşağıdaki hamlelerle başlayan nadiren oynanan bir satranç açılışıdır:

1. e4 e5
2. Af3 d5?!

Katalan Açılışı, Beyaz'ın d4 ve c4 oynadığı ve g2'deki beyaz fille fianchetto yaptığı bir satranç açılışıdır. Genellikle şöyle başlar: 1.d4 Af6 2.c4 e6 3.g3. Ancak diğer çeşitli açılışlar Katalan'a dönüşebilir. Satranç Açılışları Ansiklopedisi (ECO), 1.d4 Af6 2.c4 e6 3.g3 d5 4.Bg2 satırları için E01–E09 kodlarını listeler..Diğer varyantlar E00'ın bir parçasıdır.

Damiano Savunması aşağıdaki hamlelerle başlayan bir satranç açılışıdır:

  1. e4 e5
  2. Af3 f6?

Bogo-Hint Savunması, şu hamlelerle tanımlanan bir satranç açılışıdır:

1. d4 Af6
2. c4 e6
3. Af3 Fb4+

Vezir Piyonu Oyunu ya da Vezir Eri Oyunu, şu hamle ile başlayan bir satranç açılışıdır:

  1. d4

Satrançta transpozisyon, farklı bir hamle dizisiyle de ulaşılabilecek bir pozisyonu oluşturan hamleler dizisidir. Transpozisyonlar özellikle açılışlarda yaygındır çünkü belirli bir pozisyona farklı hamle dizileriyle ulaşılabilir. Oyuncular bazen transpozisyonları bilerek kullanırlar: beğenmedikleri varyantlardan kaçınmak, rakiplerini alışık olmadıkları veya rahatsız edici bir duruma çekmek ya da sadece rakiplerini endişelendirmek için. Bir hamle yaparak transpozisyon oluşturmak, “transpoze etmek” olarak adlandırılır.