İçeriğe atla

Fikret Ürgüp

Kontrol Edilmiş

Fikret Ürgüp (1914 - 8 Mart 1977, İstanbul), Cumhuriyet dönemi Türk hikâyecisi ve doktor.

Ürgüp, Galatasaray Lisesi'nden sonra İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ni tamamladı. 1942-46 arası Gureba Hastanesi'nde Prof. Erich Frank'ın yanında dahiliye ihtisası yaptı. 1954 yılında, kendisi gibi psikiyatr olan eşi, Enver Paşa'nın kızı Dr. Mahpeyker Hanımsultan ile birlikte, New York State ve Pensilvanya Warren State hastanelerinde psikiyatri ihtisası yapmak üzere Amerika Birleşik Devletleri'e gitti. 1959’da İngiltere'ye giderek, Mabledan Hospital Dortfora Kent Akıl Hastanesi’ne başhekim yardımcısı oldu. 1962'de Türkiye'ye dönen Ürgüp, Beyoğlu’nda bir muayenehane açarak serbest ruh hekimliği yapmaya başladı. 1964 yılında, Türkiye'de konusunda ilk özgün örnek olan Şizofreni isimli bilimsel monografisi yayınlandı.

Ürgüp bir yandan psikiyatr olarak çalışırken diğer yandan edebiyatla uğraştı. Yeni İnsan ve Yeditepe dergilerinde yazı ve öyküleri yayınlandı. Yeditepe'de yazdığı Jack Kerouac, Asaf Halet Çelebi, Ahmet Hamdi Tanpınar hakkındaki makaleler ile de ilgi çekti.[1]

Ürgüp, kendi neslinin yalnızlıklarını ve yabancılaşmasını mecazlı bir dille anlatan özgün hikâyeler yazdı.[2] Van ve Kısa Lodos Hikayeleri isimli iki hikâye kitabı 1966 ve 1968 yıllarında çıktı.

Fikret Ürgüp, Sait Faik Abasıyanık'ın yakın arkadaşı ve doktoru olarak tanınır. Ece Ayhan, Sait Faik'i büyük hayranlık duyduğu Lautréamont ile tanıştıranın Ürgüp olduğunu iddia etti.[1]

8 Mart 1977'de ölen Ürgüp'ün cenazesi Çengelköy Mezarlığı'na defnedildi. Ölüm ilanında şunlar yazıyordu: "Fikret Ürgüp bu dünyadan kurtuldu! Müthiş bir hikayeci, psikiyatrist, ressam ve yapayalnız bir 'melankolik'ti."

Eserleri

  • Van, hikâyeler, 1966, İstanbul Matbaası
  • Kısa Lodos Hikâyeleri, hikâyeler, 1968, İstanbul Matbaası
  • Dosdoğru Günlük, günlük, 1995, Yapı Kredi Yayınları
  • Çivili Sandıklar, Bütün Eserleri I - Öyküler ve Şiirler, 2018, Everest Yayınları

Kaynakça

  1. ^ a b Yılmaz Levent. Fikret Ürgüp'ün Van - Kısa Lodos Hikayeleri'nin önsözü. Gece Yayınları. Aralık 1991. Sayfa VIII
  2. ^ Ürgüp, Fikret. dosdoğru günlük. Yapı Kredi Yayınları. Ocak 1995. Sayfa 1.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sait Faik Abasıyanık</span> Türk hikâye ve roman yazarı, şair (1906–1954)

Sait Faik Abasıyanık, Türk hikâye ve roman yazarı, şair. Türk hikâyeciliğinin önde gelen yazarlarından birisi olan Sait Faik, çağdaş hikâyeciliğe yaptığı katkılar nedeniyle Türk edebiyatının köşe taşlarından biri olarak kabul edilir.

Sait Faik Hikâye Armağanı, her yıl yazar Sait Faik Abasıyanık anısına, ölüm yıldönümü olan 11 Mayıs'ta bir öykücüye verilen edebiyat armağanıdır.

Kenan Hulusi Koray Cumhuriyet döneminde kurulan Yedi Meşaleciler adlı topluluk üyesi ve hikâyeci yazar

<i>Semaver</i> (kitap)

Semaver, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın Nisan 1936'da yayınlanan ilk kitabı. Eser, Sait Faik'in babasının maddi yardımıyla basılabilmiştir. Kitap, daha sonraki yıllarda Varlık Yayınları tarafından pek çok kez yayınlandı. Faik, bu kitabına ilk yazdığı öykü olan İpekli Mendil'i de aldı.

<i>Sarnıç</i> (kitap)

Sarnıç, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1939 yılında, Çığır Kitabevi tarafından yayınlanan ikinci kitabı. Bu kitapta, yazarın ilk kitabı Semaver'e almadığı hikâyeleri yer alır. Kitabın kapağında Sait Faik'in adı "Said Faik" olarak yazılmıştır.

<i>Şahmerdan</i> (kitap)

Şahmerdan, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1940 yılında yayımlanan üçüncü kitabı. Kitap Faik'in yazdığı hikâyelerden oluşur.

<i>Lüzumsuz Adam</i>

Lüzumsuz Adam, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1948 yılında yayınlanan dördüncü kitabıdır. Sait Faik bu kitapla yeni bir öykü tarzına yönelmiştir. Kitaptaki on dört hikâye de İstanbul'da geçmektedir.

<i>Mahalle Kahvesi</i>

Mahalle Kahvesi, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1950'de yayınlanan beşinci hikâye kitabıdır. Eser ayrıca, yazarın yayınlanan altıncı kitabıdır. Bu kitaptaki öyküler yazarın bir önceki kitabı Lüzumsuz Adam'dakilere tarz olarak çok benzemektedir.

<i>Kumpanya</i> (kitap)

Kumpanya, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1951'de yayınlanan hikâye kitabı. Bu kitapta üç uzun öykü yer alır. Kitaba adını veren uzun hikâye Kumpanya, 8 Mayıs 1948 ile 31 Temmuz 1948 tarihleri arasında Yedigün Dergisi'nde Tiyatro Kumpanyası ismiyle yayınlandı.

<i>Havuz Başı</i>

Havuz Başı, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1952 yılında yayınlanan hikâye kitabı. Bu kitapta yazarın eski ve yeni yirmi üç öyküsü yer alır. Sait Faik Havuz Başı'nda okuyucuya kendisini anlatır, içini döker gibidir. Son kitaplarında yer almayan Adapazarı'nda geçirdiği çocukluk günlerine ait anılar bu kitapta kendine yer bulur.

<i>Son Kuşlar</i> Sait Faik Abasıyanıkın 1952 yılında yayımlanan hikâye kitabı

Son Kuşlar, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1952 yılında yayınlanan hikâye kitabı. Son Kuşlar, tıpkı Havuz Başı gibi 1952 senesinde yayınlanmış olmasına rağmen Havuz Başı'nın aksine son derece güncel hikâyeler içermektedir. Toplam on dokuz öykü olan kitapta, öykülerin on altı tanesi Burgaz Adası'nda, iki tanesi kentte ve bir tanesinde bir Çerkes köyünde geçmektedir. Rakamlara bakıldığında, Abasıyanık'ın hem hastalığı hem de toplum tarafından onaylanmayan seçimleri dolayısıyla insanlardan uzaklaştığı, adaya çekildiği fark edilebilir.

<i>Havada Bulut</i>

Havada Bulut, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1951 yılında yayınlanan hikâye kitabı. Havada Bulut'u bazıları roman olarak kabul eder ama aslında birbirine bağlı hikâyelerden oluşan bir kitaptır. Bu birbiriyle ilintiliymiş gibi görünen hikâyelerde yazar II. Dünya Savaşı sırasında Beyoğlu'nda aylak gezen bir öğrencinin dünyayı umursamayan maceralarını anlatır.

<i>Az Şekerli</i>

Az Şekerli, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın ölümünden sonra, 1954 yılının Aralık ayında Varlık Yayınları'ı tarafından yayımlanan bir öykü kitabıdır.

<i>Alemdağda Var Bir Yılan</i>

Alemdağ'da Var Bir Yılan, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1954 yılının Mart ayında yayınlanan öykü kitabı. Eser, yazarın vefatından önce yayınlanan son kitabıdır. Abasıyanık, bu kitabında kendi yalnızlığını anlattı.

<i>Medarı Maişet Motoru</i> Sait Faik Abasıyanık tarafından yazılan roman

Medarı Maişet Motoru ya da Birtakım İnsanlar, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1944 yılında yayınlanan ilk romanı. İlk defa 4 Ekim 1940- 21 Şubat 1941 tarihlerinde Yeni Mecmua'da tefrika edilen Medar-ı Maişet Motoru Yokuş Kitabevi tarafından yayımlanır. Kitap yayımlandıktan birkaç gün sonra Bakanlar Kurulu'nun kararıyla toplatılır.

<i>Şimdi Sevişme Vakti</i>

Şimdi Sevişme Vakti, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1953 yılında yayınlanan şiir kitabı. Yazarın yayınlanan tek şiir kitabıdır.

<i>Tüneldeki Çocuk</i>

Tüneldeki Çocuk, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1955'te yayınlanan kitabı. Varlık Yayınları tarafından basılan ilk baskısı 112 sayfadır. Yazarın ölümünden bir sene sonra çıkmıştır.

<i>Yaşamak Hırsı</i>

Yaşamak Hırsı, Belçikalı yazar Georges Simenon'un psikolojik gerilim tarzındaki romanı. Roman Türkçeye Sait Faik Abasıyanık tarafından kazandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Makbule Abasıyanık</span> Türk yazar

Makbule Abasıyanık, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın annesi, Sait Faik Abasıyanık Müzesi ve Sait Faik Hikâye Armağanı'nın kurucusu. Cumhuriyet Türkiye'sinin ilk mesenlerindendir.

Ethem Baran, Türk yazar ve öğretmen.