İçeriğe atla

Fiji başbakanları listesi

Fiji başbakanı, Büyük Okyanus'ta Melanezya ada öbeği içerisinde yer alan Fiji'de 1970 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.

Fiji başbakanları listesi (1970-günümüz)

No.Resim İsim

(Doğum–Ölüm)

Göreve başlama Görevi bırakma Siyasi parti
Fiji Dominyonu başbakanı
1 Ratu Sir Kamisese Mara

(1920–2004)

10 Ekim 1970 13 Nisan 1987 İttifak Partisi
2 Timoci Bavadra

(1934–1989)

13 Nisan 1987 14 Mayıs 1987 Fiji İşçi Partisi
Makam boş kaldı (14 Mayıs 1987 – 5 Aralık 1987)[nb 1]
Fiji Cumhuriyeti başbakanı
(1)Ratu Sir Kamisese Mara

(1920–2004)

5 Aralık 1987 2 Haziran 1992 Bağımsız[nb 2]
3 Tümgeneral

Sitiveni Rabuka
(1948–)

2 Haziran 1992 19 Mayıs 1999 Fiji Siyasi Partisi
4 Mahendra Chaudhry

(1942–)

19 Mayıs 1999 27 Mayıs 2000 Fiji İşçi Partisi
5 Ratu Tevita Momoedonu

(1941–)

27 Mayıs 2000

(birkaç dakika)

Fiji İşçi Partisi[nb 3]
Makam boş kaldı (27 Mayıs 2000 – 4 Temmuz 2000)
6 Laisenia Qarase

(1941–2020)

4 July 2000 14 March 2001 Bağımsız[nb 4]
Ratu Tevita Momoedonu

(1941–)
Geçici başbakan

14 Mart 2001 16 Mart 2001 Fiji İşçi Partisi
(6)Laisenia Qarase

(1941–2020)

16 Mart 2001 5 Aralık 2006 Birleşik Fiji Partisi
7 Dr. Jona Senilagakali

(1929–2011)

5 Aralık 2006 4 Ocak 2007 Bağımsız[nb 5][1]
8 Tuğamiral

Frank Bainimarama
(1954–)

5 Ocak 2007 10 Nisan 2009 Askerî
Makam boş kaldı (10 Nisan 2009 – 11 Nisan 2009)[nb 6][2][3]
(8)Tuğamiral

Frank Bainimarama
(1954–)

11 Nisan 2009 31 Mart 2014 Askerî
(8)Tümamiral (Emekli)

Frank Bainimarama
(1954–)

31 Mart 2014 24 Aralık 2022 FijiFirst
9Tümgeneral (Emekli)

Sitiveni Rabuka
(1948–)

24 Aralık 2022 GörevdeHalkların İttifakı

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Military now in charge in Fiji". Fiji Times. 5 Aralık 2006. 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2017. 
  2. ^ "Fiji's Bainimarama steps down as PM" 12 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Australian Broadcasting Corporation, 10 Nisan 2009
  3. ^ "Commodore Bainimarama sworn in as Prime Minister" 15 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Fiji hükûmeti, 11 Nisan 2009

Notlar

Notlar
  1. ^ 1987 yılında gerçekleştiren iki ayrı askerî darbe ile 2000 yılında gerçekleştirilen sivil darbe dönemlerinde başbakanlık makamı boş kalmıştır.
  2. ^ Mara'nın partisi 1987 yılında gerçekleştirilen darbe ile lav edilince Mara son döneminde bağımsız olarak başbakanlık görevini yürütmüştür.
  3. ^ Ratu Momoedonu 27 Mayıs 2000 tarihinde dönemin devlet başkanı Mara tarafından anayasal bir ayrıntı olarak başbakan olarak atanmış, Momoedonu ise anayasa gereği atandığı görevinden sadece birkaç dakika sonra istifa etmiştir. Bu süreçte devlet başkanın tüm yürütme yetksini kullanma isteği de önemli rol oynamıştır.
  4. ^ Qarase geçici hükûmet başbakanı olarak göreve geldiğinde herhangi bir siyasi parti üyesi değildi.
  5. ^ Senilagakali, Bainimarama'nın hükûmet üzerinde kontrolü ele alması ile birlikte geçici başbakan olarak görevlendirilmiştir.
  6. ^ Bainimarama hükûmeti Fiji Anayasa Mahkemesi tarafından yasadışı olarak nitelendirilmiş ve başbakanın istifasını istemiştir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Robert Mugabe</span> 2. Zimbabve cumhurbaşkanı (hd. 1987-2017)

Robert Gabriel Mugabe, Zimbabveli siyasetçi. Mugabe, Afrika ülkesi Zimbabve'de 1987 ile 2017 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Mugabe makamdaki son yıllarında dünyada görevdeki en yaşlı devlet başkanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yves Leterme</span>

Yves Camille Désiré Leterme Belçika'nın 48. başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Idriss Déby</span>

Idriss Déby Itno, Çadlı siyasetçi ve asker. 1990 yılından 2021'de ölene kadar Çad Devlet Başkanı olarak görev aldı. Ayrıca Yurtsever Kurtuluş Hareketi'nin başkanlığını yürüttü.

<span class="mw-page-title-main">Frank Bainimarama</span> Fiji başbakanı (2007-2022)

Josaia Voreqe "Frank" Bainimarama, Fijili siyasetçi ve deniz subayı. Bainimarama, Okyanusya ülkesi Fiji'de 5 Ocak 2007 ile 24 Aralık 2022 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur. 16 Nisan 2020 - 24 Aralık 2022 tarihleri arasında Dışişleri Bakanlığı görevinde de bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hailemariam Desalegn</span>

Haile Mariam Desalegne, 2010 yılından beri Dışişleri Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı olarak Etiyopya hükûmetinde görev yapmış Etiyopyalı siyasetçi. Başbakan Meles Zenawi'nin 20 Ağustos 2012'de ölümünden sonrası geçici olarak başbakan olan Desalegne, 2015 yılında gerçekleştirilen seçimler sonucu resmen başbakan olarak makama gelmiş ve bu görevi istifa ettiği 2018 yılına kadar sürdürmüştür. Etiyopya tarihinde hükûmetin ilk Protestan Hristiyan (Pentay) başbakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Buyoya</span>

Pierre Buyoya, Burundili asker ve siyasetçi. Buyoya, Afrika ülkesi Burundi'de 1987-1993 ve 1996-2003 dönemleri olmak üzere iki farklı dönemlerde devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Raoul</span>

Alfred Raoul, Kongolu siyasetçi. Raoul, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1968 yılında kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Malavi başbakanı, Afrika ülkesi Malavi'de bağımsızlığın kazanıldığı 1964 yılından rejim değişikliğine gidildiği 1966 yılına kadar hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır. 1966 yılında gerçekleştirilen rejim değişikliği sonrasında mutlak monarşiden cumhuriyete geçiş sürecinde bu makamda ortadan kaldırılarak tüm yetki ve görev devlet başkanında toplanmıştır.

Lesotho başbakanı, Afrika kıtası ülkesi Lesotho'nun bağımsızlığını kazandığı 1966 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam ülkenin Basutoland ismi ile Birleşik Krallık'a bağlı bir bölge olduğu 1965 yılında oluşturulmuştur.

Gabon başbakanı, Afrika ülkesi Gabon'da bağımsızlığın kazanıldığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Bu makam 1959'da ülke henüz Fransa'ya bağlı özerk bir bölge iken oluşturulmuştur.

Zimbabve başbakanı, Afrika ülkesi Zimbabve'de bağımsızlığın kazanıldığı 1980 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam ülkenin Güney Rodezya ismi ile Birleşik Krallık'a bağlı bir koloni bölgesi iken Zimbabve adı ile bağımsızlığını kazanması ile oluşturulmuştur. 1980 yılından 1987 yılına kadar görevi üstlenen Robert Mugabe, devlet başkanı Canaan Banana'nın yerine devlet başkanlığına seçilmesi ile bu makam kaldırılmıştır. 2009 yılında yeniden oluşturulan başbakanlık makamı 2013 yılında kabul edilen anayasa referandumu ile birlikte yeniden kaldırılmıştır. 2013 yılında makamın yeniden kaldırılması ile birlikte tüm yetki ve görev devlet başkanında toplanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Muaviye Veled Seyyid Ahmed et-Tayi</span>

Muaviye Veled Seyyid Ahmed et-Tayi, Moritanyalı öğretmen, asker ve siyasetçi. Ahmet et-Tayi, Afrika ülkesi Moritanya'da 1984 ile 2005 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kumba Ialá</span>

Kumba Ialá ya da Kumba Yalá, Gine-Bissaulu öğretim görevlisi ve siyasetçi. Ialá, Afrika ülkesi Gine-Bissau'da 2000 ile 2003 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Louis Lansana Beavogui</span> Gineli siyasetçi

Louis Lansana Beavogui, Gineli doktor ve siyasetçi. Beavogui, Afrika ülkesi Gine'de 1972 ile 1984 yılları arasında başbakanlık makamında ve 1984 yılında da kısa bir süre geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sudan başbakanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde, 1952 yılında başbakanlık makamının kurulmasından günümüze kadar Sudan'ın hükûmet başkanlarını listelemektedir. Başbakanlık makamı 1989 darbesinden sonra kaldırılmış ve 2017 yılında Bekri Hasan Salih'in Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir tarafından başbakan olarak atanmasıyla yeniden kurulmuştur.

Sierra Leone başbakanı, Afrika ülkesi Sierra Leone'nin bağımsızlığını henüz kazanmadığı 1954 yılından itibaren hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ülkenin bağımsızlığını elde ettiği 1961 yılından 1978 yılına kadar kesintisiz olarak makam var olmuş, söz konusu 1978 yılında gerçekleştirilen anayasa referandumu ile kaldırılmıştır. Makam 2018 yılında yeniden oluşturulmuştur. Bu süreçte en üst makamda yer alan kişiler dönem içerisinde himaye bölgesi şef bakanı, himaye bölgesi başbakanı başbakan, askerî cunta başkanı ya da son olarak şef bakan unvanları alsa da hepsi fiilen başbakan görevlerini yürütmüşlerdir. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

<span class="mw-page-title-main">Kamisese Mara</span> Fiji eski devlet başkanı ve başbakanı

Ratu Sir Kamisese Mara, Fijili siyasetçi. Mara, Okyanusya ülkesi Fiji'de hem başbakanlık hem de devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Mara, modern Fiji'nin kurucusu olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan başbakanı</span> Afganistan İslam Emirliğinin hükûmet başkanı

Afganistan başbakanı, resmi adıyla Afganistan İslam Emirliği başbakanı, Afganistan'ın hükûmet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lübnan başbakanı</span> Lübnanın hükûmet başkanı

Resmi olarak Bakanlar Kurulu Başkanı adına sahip Lübnan başbakanı, hükümet başkanı ve Lübnan'ın Bakanlar Kurulu başkanıdır. Başbakan, Lübnan devlet başkanı tarafından atanır, Lübnan Parlamentosunun onayına gerek yoktur Sözleşmeye göre, makam sahibi her zaman bir Sünni Müslümandır.

<span class="mw-page-title-main">Sitiveni Rabuka</span> Fiji başbakanı

Sitiveni Ligamada "Steve" Rabuka, Fijili asker ve siyasetçi. Rabuka, Okyanusya ülkesi Fiji'de 24 Aralık 2022 tarihinden bu yana başbakanlık koltuğunda bulunmaktadır. Asker kökenli olan ve Tuğgeneral rütbesine sahip olan Rabuka, 1992-1999 yılları arasındaki görevinin ardından 24 Aralık 2022'de ikinci kez ülkenin başbakanı olmuştur.