İçeriğe atla

Fidias

Fidias, (Φειδίας)
Heykeltraş Phidias, Ny Carlsberg Glyptotek, Kopenhag, Danimarka
Genel bilgiler
Doğumy. MÖ 480
ÖlümMÖ 430
UyrukYunan
AlanıHeykeltıraşlık,
Resim sanatı,
Mimari
Ünlü yapıtlarıAntik Dünyanın Yedi Harikası'ndan biri olan Olimpiya dağındaki Zeus Heykeli, Atina Akropolisi'ndeki Athena tanrıça heykeli, Athena Promachos heykeli, Varvakeion Athena heykeli, Partenon´daki Zeus heykeli'nin kaidesi
Fidias'ın eserlerinden birinin kopyası
Fidias Partenon'un Frizini arkadaşlarına gösteriyor (1868), Sir Lawrence Alma-Tadema

Fidias (Yunanca: Φειδίας - MÖ 490 - MÖ 430) Antik Yunanistan´da dünyaca ünlü bir heykeltıraştır. Atina Akropolü'nde bulunan tanrıça Atena tapınağını ve Partenon´daki Zeus heykeli'nin kaidesini yapmıştır. Perikles tarafından desteklenen heykeltıraşın yaptığı işlere karşılık Delos Antlaşma'sından alınan paralar kullanılmıştır.

Plutarhos, Fidias'ın Yunan devlet adamı Perikles ile olan dostluğunu tartışır ve Perikles'in düşmanlarının Partenon'un Athena heykeli için altın çalmakla ve heykelin kalkanında kendisini ve Perikles'i saygısızca tasvir etmekle suçlanan Fidias aracılığıyla ona saldırmaya çalıştıklarını kaydeder. Bu anlatımın tarihsel değeri ve 'Perikles çemberi'ne yönelik suçlamalarla ilgili efsane tartışmalıdır ancak Aristofanes o sıralarda Fidias ile ilgili bir olaydan bahseder.

Fidias genellikle Klasik Yunan heykel tasarımının ana kışkırtıcısı olarak kabul edilir. Bugün çoğu eleştirmen ve tarihçi, onu antik Yunan heykeltıraşlarının en büyüklerinden biri olarak görür.[1][2]

Ressam Paul Delaroche tarafından yapılan bu tabloda, Phidias sağda tahtta tasvir edilmiştir.

Kaynakça

  1. ^ "Phidias". 16 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2008. 
  2. ^ Bertrand Russell, The History of Western Philosophy, Chapter 10, Protagoras, page 95

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Heykel</span> taş, tunç, bakır, kil, alçı vb. maddelerden yontularak, kalıba dökülerek veya yoğrulup pişirilerek biçimlendirilen eser, yontu

Heykel ya da yontu, sanatsal bakış açısıyla meydana getirilmiş üç boyutlu formlara denir. Heykel temelde mekânın kapsanması, kavranması ve mekân ile ilişki kurulması ile ilgilenir.

<span class="mw-page-title-main">Atina</span> Yunanistanın başkenti

Atina, Yunanistan'ın başkenti ve yaklaşık 4 milyon kişilik nüfusuyla en büyük, Avrupa Birliği'nin yedinci büyük şehri. Attika'ya hakim bir konumda olan Atina, aynı zamanda bu idari birimin yönetim merkezidir. 3.400 yıllık yazılı tarihi ve MÖ 7. ile 11. arasındaki binyıllara uzanan insan varlığıyla dünyanın en eski şehirlerinden biridir. Şehir adını Antik Yunan bilgelik tanrıçasından almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Perikles</span>

Perikles, Atina'nın Altın Çağı sırasında yaşamış Yunan politikacı ve generaldir. Antik Atina siyasetinde, özellikle Grek-Pers Savaşları ve Peloponez Savaşı arasında, öne çıkmış ve etkili olmuştur. Dönemin tarihçisi Thukydides tarafından "Atina'nın ilk vatandaşı" olarak nitelendirilmiştir. Perikles, Delos Birliği'ni bir Atina imparatorluğuna dönüştürmüş ve Peloponez Savaşı'nın ilk iki yılında vatandaşlarına liderlik etmiştir. Yaklaşık olarak MÖ 461'den 429'a kadar Atina'ya Arkhon (yönetici) olarak liderlik ettiği dönem, bazen "Perikles Çağı" olarak adlandırılmaktadır; ancak bu terim, Pers Savaşları kadar erken veya sonraki yüzyıla kadar uzanan zamanları da kapsayabilir.

<span class="mw-page-title-main">Zeus Heykeli</span> Antik Heykel

Zeus heykeli, M.Ö. 456 yılında Olimpos Dağı'nda inşâ edilen Zeus Tapınağı için Fidias tarafından yapılan ve tanrı Zeus'u oturur hâlde betimleyen devasa bir heykeldi. Fidias'ın M.Ö. 438 ile 430 yılları arasında yaptığı tahmin edilen 13 metre yüksekliğindeki görkemli eseri "Dünyanın Yedi Harikası" arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Polikleitos</span>

Polykleitos, MÖ 480'de Argoz'ta doğmuş 5. yüzyılın sonuna doğru ölmüştür. yaşamış çok ünlü bir heykeltıraştır. Eserlerinin çoğunun Roma kopyaları yapılmıştır. Genelde atlet heykelleri yapmıştır. En ünlü eseri Doryphros (Mızrak taşıyan atlet) ve diademini başına takarken betimlenen Diadumenos heykelidir. Doryphros ise mızrak taşıyan anlamına gelmektedir. Polyklet heykellerini kanon denen bir düzen içinde yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Miletli Aspasia</span> Tarihi kişilik, Atinalı Periklesin partneri

Miletli Aspasia Atinalı devlet adamı Perikles'le olan ilişkisiyle ünlenmiş olan Miletli bir kadındır. Yaşamı hakkında çok az bilgi bulunmaktadır. Erişkin döneminin büyük kısmını Atina'da geçiren Aspasia, Perikles'i ve Atina siyasetini etkilemiş olabilir. Platon, Aristofanes, Ksenofon ile birlikte dönemin diğer yazarlarının eserlerinde adından söz edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Partenon</span>

Partenon, Athena'nın tapınağıdır, MÖ 5. yüzyılda Atina Akropolisi'nde inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sofokles</span> Antik Atinalı trajik oyun yazarı

Sofokles, Antik Yunan'ın Eshilos ve Evripides ile beraber 3 büyük tragedya yazarlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Antik Yunanistan</span> İlk Çağdaki Yunan medeniyeti

Antik Yunanistan, bugünkü Yunanistan toprakları ile Küçük Asya'da (Anadolu) yaşayan toplumların kurduğu devlet ve uygarlıkların, MÖ 756 ile MÖ 146 tarihleri arasında hüküm sürdükleri bölgenin adı.

<span class="mw-page-title-main">Akropolis</span>

Akropolis Antik Yunan kentlerinde, kentlerin yanıbaşındaki tepelerde inşa edilen hisarlara ve bu yapıların bulunduğu özel alanlara verilen addır.

Antik Yunanistan'da Olimpiyat Oyunları ya da kısaca Antik Olimpiyat Oyunları, dönemin şehir devletleri arasında düzenlenen, atletizm ile ilgili yarışmaların yapıldığı spor oyunlardır. Yapılmaya MÖ 776 yılında Yunanistan'ın Olimpiya şehrinde başlanmış ve 393 yılına kadar yapılmaya devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Antik Yunan sanatı</span>

Bugünkü Yunanistan topraklarına Yunanlar ayak basmadan önce, Girit, kültürel gelişimin öncülerindendi. Burada Neolitik'ten son Tunç Çağına kadar sürekli bir gelişim izlenilebilir. Minos kültürü; Girit'teki Bronz Çağ kültüründeki kral Minos'a bağlanarak adlandırılmaktadır. Bununla birlikte bir tür akraba olarak tanımlayabileceğimiz Yunan topraklarındaki kültür için "Hellas" terimi kullanılmıştır. Ayrıca "Kiklad" terimi de Kiklad'larda bulunan 3000 yıllık mermer heykelcikleri ve çömlekleri için kullanılmıştır. Bu adlandırmalar dönemi inceleyen arkeologlar tarafından verilmiştir. Kiklad yapıtları, Minos ve Hellas kültürü ile ilişkili değildir. Tam tersine bu yapılar yerel olarak sınırlanmış ve bugüne dek az tanınmış bir kültür çevresine bağlıdır. Erken Minos kültürünün en önemli kalıntıları Girit'in doğu bölümünde, özellikle Gurnia, Vasiliki, Palaikastro gibi küçük kentlerle komşu adalardan Pseira ve Mochios'da bulunmuştur. Akdeniz çevresiyle de karşılıklı ilişkiler kurduğu açıkça bellidir.

<span class="mw-page-title-main">Praksiteles</span> antik Yunan heykeltıraş

Atinalı Praksiteles, Büyük Kephisodotos'un oğlu olup MÖ 4. yüzyılın en tanınmış heykeltıraşlarından biriydi. Çıplak kadın figürünü gerçek boyutlarda heykellere uygulayan ilk heykeltıraştı. Tartışmasız biçimde Praksiteles'e atfedilen herhangi bir heykel bugüne ulaşmamış olsa da, eserlerinin birçok kopyası halen mevcuttur. Büyük Plinius gibi o dönemin yazarları, Praksiteles'in eserlerinden bahsetmiştir. Ayrıca heykeltıraşın pek çok ünlü eserinin resimlerini içeren, o dönemden kalma sikkeler de bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rodos Heykeli</span> Antik Dünyanın yedi harikasından biri

Rodos Heykeli Yunan güneş tanrısı Helios'un heykeliydi ve MÖ 280 yılında Lindoslu Haris tarafından Rodos'a dikilmiştir. Antik Dünyanın Yedi Harikasından biridir. Adayı, MÖ 305 yılında 1 yıl boyunca büyük bir orduyla kuşatmış olan Makedonyalı I. Demetrios Poliorketes komutanlığındaki Antigonitlerin saldırısına karşı şehrin başarılı savunmasını kutlamak için, tanrılara hediye olarak inşa edilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Lausus Sarayı</span>

Lausus Sarayı ya da Lausos olarak da bilinir, Konstantinopolis'te bulunan 5. yüzyıldan kalan bir tarihi Bizans yapısıdır ve hadım Lausus'a aittir.

MÖ 431 Jülyen öncesi Roma takviminde bir yıldır. Roma İmparatorluğu'nda 323. Ab urbe condita olarak bilinmekteydi.

Leochares M.Ö 4. yüzyılda yaşamış Atinalı yunan heykeltıraştır.

MÖ 430 Jülyen öncesi Roma takviminde bir yıldır. Roma İmparatorluğu'nda 324. Ab urbe condita olarak bilinmekteydi.