İçeriğe atla

Fidan Han

Fidan Han (Mahmut Paşa Hanı), Bursa'da, 15. yüzyılda Fatih Sultan Mehmet döneminin sadrazamlarından Mahmut Paşa'nın yaptırdığı han.

Bursa'nın merkezinde, Çarşı ve Hanlar Bölgesi’nde, Tuzpazarı aksı üzerinde içinde bulunur. İstanbul’daki Mahmutpaşa Külliyesi’ne gelir getirmesi için inşa ettirilmiştir.[1]

Saman Pazarı olarak bilinen alanda yapılmış olması sebebiyle Saman Pazarı Hanı adı ile de anılmıştır. “Fidan Han” olarak adlandırılması, bir dönem burada fidan satışı yapılması sebebiyledir.[2]

İki katlıdır. Alt katta 48 oda, üst katta 50 oda bulunur. Odalarının önü revaklıdır. Alt kattaki revaklar tonoz ile, üst kattaki revaklar ise kubbe ile örtülüdür. Duvarları tuğla ve kesme küfeki taşıyla işlenmiştir.

46×42m ebadında bir avlusu vardır.[3] Avlusunda 12 köşeli bir şadırvan ve bu şadırvanın üzerinde 12 sütun ile yükseltilmiş, 12 köşeli mescit bulunur.

Biri güney yönündeki cümle kapısı, diğeri ise doğu yönündeki ahırlar bölümünün kapısı olmak üzere iki kapısı vardır. Ancak bunlardan yalnızca cümle kapısı günümüze ulaşabilmiştir.

Han, 1561, 1603, 1656, 1760 senelerinde onarım görmüştür.[4] Son yıllarda yeniden restore edilmiş ve içindeki dükkanlar hizmete açılmıştır. Han içi ve çevresinde perde işi yapan dükkanlar bulunur. Avlusu ise çay bahçesi olarak kullanılmaktadır.[4]

Kaynakça

  1. ^ "Fidan Han (Mahmut Paşa Hanı) | Bursa Alan Başkanlığı – UNESCO DÜNYA DOĞAL VE KÜLTÜREL MİRAS LİSTESİ". alanbaskanligi.bursa.bel.tr. 10 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2023. 
  2. ^ "Fidan Han". Bursa Turizm Portalı | GoBursa. 10 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2023. 
  3. ^ "Fidan Han". www.bursadakultur.org. 10 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2023. 
  4. ^ a b "FİDAN HAN / MAHMUT PAŞA HANI". Kültür Portalı. 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pirinç Han (Bursa)</span>

Pirinç Han, Sultan II. Bayezid tarafından Bursa'da yaptırılmış bir han.

<span class="mw-page-title-main">Geyve Hanı</span>

Gevye Hanı Bursa, Kapalıçarşı'da bulunan, 15. yüzyılda Tokat ahileri’nden Ahi Bayezıt’ın oğlu Hacı İvaz Paşa tarafından Yeşil Camii'ye gelir temini için yaptırılıp, Çelebi Mehmet’e armağan edilmiş bir handır. Han, daha önce Hacı İvaz Paşa Hanı, Payigâh, Lonca ve Ütücüler Hanı olarak anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Koza Han</span> Bursada 15. yüzyıl han yapısı

Koza Han 15. yüzyıl sonlarında II. Bayezid tarafından mimar Abdül ula bin Pulat Şah'a İstanbul'daki eserlerine vakıf olarak Bursa'da yaptırılmış handır.

Rüstem Paşa Hanı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinin Karaköy semtinde bulunan tarihi bir handır.

<span class="mw-page-title-main">Kürkçü Hanı</span>

Kürkçü Hanı, İstanbul'un Mahmutpaşa semtinde yer alan han. Fatih bölgesinin Eminönü semtinde bulunan 15. Yüzyıl han yapılarından bir tanesidir. Dayahatun Mahallesi’ndeki Mahmut Paşa Yokuşu’nda bulunan Çakmakçılar ve Çarkçılar sokaklarının arasındaki bölgede 129 numarada yer almaktadır. İki adet girişi bulunur. Çarkçılar sokağı tarafındaki lokasyonu dolayısıyla Büyük Yeni Han ile komşudur. Ticaret hanıdır. Vezir Mahmut Paşa tarafından mimar Atik Sinan'a yaptırılmıştır

<span class="mw-page-title-main">Zal Mahmud Paşa Camii</span> Mimar Sinanın yaptığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliye

Zal Mahmud Paşa Camii İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde Kanuni Sultan Süleyman'ın veziri Zal Mahmut'un Mimar Sinan'a yaptırdığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliyedir.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Paşa Hanı</span> Diyarbakırda bir han

Hasan Paşa Hanı, Diyarbakır'da Ulu Camii'nin doğu girişinin karşısında, Gazi Caddesi'nin üzerinde yer alan tarihî han. Hanın iki kitabesinden öğrenildiğine göre, Diyarbakır'ın Osmanlılar tarafından alınmasından sonra üçüncü vali olan Sokollu Mehmet Paşa'nın oğlu Hasan Paşa tarafından 1572 ve 1575 yılları arasında yaptırılmıştır.

Büdeyri Hanı, İnceoğlu Hanı ya da Elbeyli Hanı, Gaziantep'te bulunan tarihi bir handır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Han</span> Kuzey Lefkoşada yer alan bir han

Büyük Han, Lefkoşa'nın kuzey kesiminde yer alan bir handır. Tarihsel olarak Kıbrıs'ın en büyük hanı olup kendisi gibi Asmaaltı Meydanı'nda yer alan Kumarcılar Hanı'yla birlikte Lefkoşa'da Osmanlı döneminden günümüze ulaşan iki handan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil Cami (Bursa)</span> Bursa, Türkiyede bir cami

Yeşil Cami, Bursa'da ilk dönem Osmanlı mimarisinin önemli örnekleri arasında yer alan bir tarihi yapı.

Suluhan, Ankara'nın Altındağ ilçesinde Ulus'ta bulunan tarihi bir handır.

<span class="mw-page-title-main">İpek Han</span> Bursada 15. yüzyıl yapısı

İpek Han, Bursa'da Hanlar Bölgesi'nde Yeşil Külliye'ye gelir getirmek amacıyla 15. yüzyılda Osmanlı sultanı I. Mehmed tarafından yaptırılmış iki katlı han.

<span class="mw-page-title-main">Kurşunlu Han (Ankara)</span>

Kurşunlu Han; Ankara'nın Altındağ ilçesinde, Ankara Kalesi'nin yakınlarında bulunan tarihi bir handır. Kitabesi olmasa da 1471 yılında, Fatih Sultan Mehmet'in başvezirlerinden biri olan Rum Mehmed Paşa tarafından yaptırıldığı düşünülmektedir. Güneyinde bulunan Mahmut Paşa Bedesteni ile aynı mimari özellikleri gösterdiği için hemen hemen aynı tarihlerde inşa edildikleri konusunda görüşler vardır. 1946 yılındaki onarımda ele geçirilen, II. Murat dönemine ait sikkeler ise; hanın 15. yüzyılın ilk yarısında var olduğunu kanıtlar niteliktedir.

<span class="mw-page-title-main">Pilavoğlu Hanı</span>

Pilavoğlu Hanı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde, Atpazarı mevkiinde bulunan tarihi bir handır. Çengel Han’ın doğusunda yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Şadırvanaltı Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Şadırvanaltı Camii veya Şadırvan Camii, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir camidir.

Deliller Hanı ya da Hüsrev Paşa Hanı, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir handır. Deliller Hanı, 1603 tarihli bir vakfiyede Mardin Kapusu Menzil Hanı şeklinde adlandırılmaktadır. Günümüzde otel olarak işletildiği için Kervansaray Otel olarak bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hanlar Bölgesi</span>

Hanlar Bölgesi, Bursa'nın merkezinde, 14. yüzyılda oluşmaya başlayan, 16. yüzyılın ortalarına kadar padişahların ve devletin ileri gelenlerinin yaptırdığı anıtsal yapılar ile gelişen ticaret merkezi.

<span class="mw-page-title-main">Taşhan (Tokat)</span>

Taşhan, Tokat tarihî kent merkezi içinde bulunan, 17. yüzyılda inşa edilmiş Osmanlı eseri yapı. Gaziosmanpaşa Bulvarı üzerinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Giritli Mustafa Paşa Hanı</span> İstanbul’un Fatih ilçesinde bir han

Giritli Mustafa Paşa Hanı, İstanbul'un Fatih ilçesinde Çakmakçılar Yokuşu ile Fincancılar Sokak'ın kesiştiği köşede bulunup, Sümbüllü Han'a bitişik olarak inşa edilmiştir. 19. yüzyılda 1868 öncesi bir zamana tarihlenen han, kimi kaynaklarda ve kendi tabelasında Mustafa Paşa Hanı olarak geçmektedir. Buna ek olarak 18. Yüzyıl özellikleri gösterdiği de iddia edilmektedir.

Veli Paşa Hanı, Çorum'da şehir merkezinde bulunan, 19. yüzyıl sonunda inşa edilmiş iki katlı ahşap yapı.