İçeriğe atla

Feyyum Vahası

Feyyum vahasının (Al-Fayyum) Mısır haritasında bulunduğu yer.

Feyyum Vahası veya Fayyum Vahası Kahire'nin güneyinde, Nil'in batısında, çöl içinde oluşmuş bir çöküntü havzasıdır. Havzanın genişliğinin 1270 km2 ile 1700 km2 arasında olduğu tahmin edilmektedir. Havzanın tabanı Nil nehrinden batıya doğru oluşan Bahr Yusuf kanalı aracılığıyla taşınan sularla doludur.

MÖ. 4400-3900 arasında vadide Mısır'daki ilk yerleşik hayatın başladığı düşünülmektedir.

Tarihçe

Feyyum Vahasında içinde bolca balık bulunan Karun Gölü (Birket Karun) bulunmaktadır. Bu göl antik çağlarda çok daha genişti. Mısır'daki ilk yerleşik halk toplulukları bu gölün kuzey kıyılarında yaptıkları sazdan kulübelerde yaşıyorlardı. Burada yapılan arkeolojik kazılarda Emmer buğdayının yetiştirildiği ve depolandığıi hayvancılık yapıldığı tespit edilmiştir. Kazılarda çeşitli ev aletleri, kilden yapılmış çanak çömlek bulunmuştur.[1]

Kaynakça

  1. ^ "Mısır Tarihi" (PDF). 5 Ocak 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Van Gölü</span> Türkiyenin en büyük gölü

Van Gölü, Van ve Bitlis illeri sınırları içerisinde bulunan Nemrut volkanik dağının patlaması sonucu, bölgedeki tektonik çöküntü alanının önünün kapanmasıyla oluşmuş bir volkanik set gölüdür.

<span class="mw-page-title-main">Bolivya</span> Güney Amerikada denize kıyısı olmayan ülke

Bolivya, resmî adıyla Çokuluslu Bolivya Devleti bir Güney Amerika ülkesidir. Başkenti Sucre olup; La Paz, Cochabamba, Santa Cruz, Potosi diğer önemli şehirlerinden birkaçıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kızılırmak</span> Türkiye topraklarından doğup Türkiye topraklarından denize dökülen en uzun akarsu

Kızılırmak, eskiden Halis veya Alis, Sivas'ın İmranlı ilçesindeki Kızıldağ eteklerinden doğan ve Samsun'un Bafra ilçesinde Karadeniz'e dökülen bir nehir. 1.355 km. uzunluğu ile Türkiye'nin kendi sınırları içerisinde doğup kendi sınırları içinde denize dökülen en uzun akarsuyu olma özelliğini taşır. Sivas, Kayseri, Nevşehir, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara, Çankırı, Çorum, Sinop ve Samsun illerinden geçen Kızılırmak, aralarında Delice Irmağı, Devrez ve Gökırmak gibi çok sayıda akarsu ve çayın sularını da toplayarak büyük bir kavis çizerek Bafra Burnu'ndan Karadeniz'e ulaşır.

Havza, bir nehir ya da göl havzası, nehrin kaynağı ile sonlandığı yer arasında kalan, nehre su veren tüm alanı kapsamaktadır. Akarsuyun ana kolu ve yan kolları ile birlikte sularını topladığı ve drene ettiği bu alana akaçlama havzası da denilir.

<span class="mw-page-title-main">Havza, Samsun</span> Samsunun ilçesi

Havza, Samsun'un Amasya'ya komşu olan bir ilçesidir. İlçe merkezi Samsun'a 84 km uzaklıktadır. Ayrıca ilçe 1925 yılında Amasya'dan ayrılarak Samsun'a bağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çıldır Gölü</span> Ardahan ve Kars il sınırları içerisinde kalan göl

Çıldır Gölü, Ardahan ve Kars il sınırları içerisinde kalan bir göldür. Eskiden Palakatsio Gölü olarak adlandırılıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Sarıyar Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Ankarada baraj

Sarıyar Barajı Nallıhan'nın Sarıyar mahallesinde olup, Sakarya Nehri üzerinde 1951-1956 yılları arasında inşa edilmiş hidroelektrik enerji üretimi amaçlı bir barajdır. Beton ağırlık tipi olan barajın gövde hacmi 568.000 m3, akarsu yatağından yüksekliği 90 m'dir. Normal su kotunda göl hacmi 1.900 hm3, normal su kotunda göl 83,83 km2'dir. 4 alternetör ile çalışan santral 160 MW gücündeki hidro-elektrik santralinden ise yılda 378 GWh saat elektrik enerjisi elde edilir. Türkiye'nin ilk büyük HES barajıdır. Türkiye'deki tek santral atölyesi'ne sahiptir. Türkiye baraj gölü sıralamasında 6'cı sırayı yer almaktadır. Baraj havzası, yeşil kuşak ağaçlandırma eylem planı çerçevesinde ağaçlandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Büyükçekmece Gölü</span> İstanbul da doğal göl

Büyükçekmece Gölü, Marmara Bölgesi'nde, Çatalca yöresinin güney kesiminde deniz kulağı gölü. Göl, İstanbul'un içme suyu kaynağı olarak kullanılmaktadır. Göl, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yapılan yapılarla derinleştirilmiştir. Gölün deniz ayağına bir baraj yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nemrut Gölü</span> Türkiyede bir krater gölü

Nemrut Gölü, dünyanın ikinci, Türkiye'nin en büyük krater gölü olup, adını MÖ 2100'de yaşamış Babil Hükümdarı Nemrut'tan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bereketli Hilal</span> Orta Doğuda, Batı ve Ortadoğu uygarlıklarının doğduğu bölge

Bereketli Hilâl, Münbit Hilâl veya Verimli Hilâl, Orta Doğu'da, Batı ve Ortadoğu uygarlıklarının doğduğu bölge. Terimi ilk kez Amerikalı arkeolog ve müsteşrik James Henry Breasted kullanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Feyyum</span> Mısırda bir şehir

Feyyum, Fayyum, El Feyyum ya da El Fayyum, orta-kuzey Mısır'da kendisiyle aynı adı taşıyan Feyyum vahasında bulunan bir kenttir. Kahire'nin 130 km güneybatısındadır. Aynı zamanda Mısır'ın Feyyum ilinin idari merkezidir. Nüfusu 2006 sayımına göre 317,000 kadardır. Yakınlarında eski adı Moeris Gölü olan, şimdilerde eski gölün yalnızca küçük bir bölümünü kapsayan Karun Gölü bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Sudan</span> Orta Afrikada bulunan bir ülke

Güney Sudan, resmî adıyla Güney Sudan Cumhuriyeti, Yukarı Nil havzasında denize kıyısı olmayan bir Doğu Afrika ülkesidir. Doğuda Etiyopya, kuzeyde Sudan, batıda Orta Afrika Cumhuriyeti, güneybatıda Kongo Demokratik Cumhuriyeti, güneyde Uganda ve güneydoğuda Kenya ile komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Feyyum mumya portreleri</span> Roma Mısırından antik doğalcı portreler türü

Mumya portresi veya Feyyum mumya portreleri, Roma İmparatorluğu idaresindeki Mısır'da içine mumyaların konduğu ahşap tabutların üzerine ya da daha nadîren doğrudan mumya sargıları üzerine boyanmış portre resimlerini tarif etmek için kullanılan çağdaş bir tâbirdir.

<span class="mw-page-title-main">Nil</span> Afrikadaki başlıca nehir ve dünyanın en uzun nehri

Nil, 6650 km. uzunluğu ile dünyanın en uzun nehridir. Havzası Afrika kıtasının onda birini kaplar. Güneyden kuzeye doğru akar ve Beyaz Nil, Mavi Nil ve Atbarah olmak üzere üç ana kolu vardır. Nehrin en uzaktaki kaynağı Burundi'de oğu Afrika Göller Bölgesi'ndeki Kagera Nehri olarak doğar ve Tanzanya, Ruanda ve Uganda sınırlarını oluşturarak Victoria Gölü'ne dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Beni Suveyf (il)</span>

Beni Suveyf, Yukarı Mısır'ın kuzeyinde il.

<span class="mw-page-title-main">Nil Deltası</span>

Nil Deltası, Nil Nehri'nin yayılarak Akdeniz'e döküldüğü Aşağı Mısır'da oluşan deltadır. Batıda İskenderiye'den, doğuda Port Said'e kadar yayılan delta, dünyanın en geniş deltalarındandır. Akdeniz kıyı şeridinin 240 kilometre (150 mi)'sini kaplar ve zengin bir tarım bölgesidir. Kuzeyden güneye delta yaklaşık 160 km uzunluğundadır. Delta Kahire'den nehrin biraz aşağısında başlar.

Alanlarına göre Dünya'nın en büyük gölleri listesi, yeryüzünde yüzölçümü büyüklüğüne göre göllerin sıralanmış bir listesidir. Bu listeye yüzey ölçümü 3000 m. ve daha fazla olan göller dahil edilmiştir. Buna göre yüzey ölçümü bakımından dünyanın en büyük gölü 5 ülkenin kıyısı bulunan Hazar Denizi'dir. Türkiye'nin en büyük gölü olan Van Gölü bu listeye girmemiştir. Bu liste havzaları ve haliçleri içermez. Bazı göllerin alanları mevsimsel şartlara bağlı olarak yıl içinde değişebilir. Bu özellikle kuru iklimlerdeki tuz gölleri için geçerlidir.

<span class="mw-page-title-main">Bayuda Çölü</span>

Bayuda Çölü Sudan'da modern Hartum şehrinin kuzeyinde; Kadabas'in batısında; Nübye Çölü'nun güneyinde bulunmaktadır. Sahra Çölü'nün bir parçasıdır ve bu çölün doğu kısmını oluşturmaktadır. Çöl Nil Nehrinin 4. ve 6. Kataraktları (cataract) arasında yaptığı gayet büyük kavisin içinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sakarya Havzası</span>

Sakarya Havzası, Türkiye'nin kuzeybatısında, 58 160 km2 ile ülkenin %7'sinin sularının toplayan bir akarsu havzasıdır. Akarçay, Susurluk, Konya, Batı Karadeniz ve Kızılırmak havzaları ile çevrilidir. Türkiye'nin 25 hidrolojik havzasından biridir. 37°96′ 41°20′ K paralelleri ve 29°26′ 33°24′ D meridyenleri arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Nil akanakları</span> akanak

Nil'in akanaklarıAkanak, Nil Nehri'nin Hartum ve Asvan arasında, su yüzeyinin nehir yatağından çıkan birçok küçük kaya ve taş ile birlikte kayalık adacıklar tarafından kesildiği sığ uzunluklardır veya akarsu akıntılarıdır. Nil'in altı büyük akanağının hiçbiri şelale olarak tanımlanamaz ve bu birçok küçük akanağı için de aynıdır. Bazı yerlerde yüksek debili bir şekilde noktalanırlarken diğerlerinde su akışı daha yumuşaktır ancak yine de sığdır.