Füze, genellikle bir sevk maddesi, jet motoru veya roket motoruyla desteklenen, kendi kendine hareket edebilen, havada giden menzilli bir silahtır.
İsmini Yeni Çağ'da Avrupalı soyluların kullandığı ince ve esnek bir kılıçtan alan Rapier, İngiliz silah üreticisi BAE Systems tarafından üretilen yerden radar ve elektro-optik güdümlü bir alçak irtifa hava savunma sistemidir. Tasarım amacı hava üsleri ile bazı stratejik/ekonomik hedeflerin alçak irtifa hava savunmasının sağlanmasıdır.
Balistik füze, nükleer, kimyasal, biyolojik başlık taşıyabilen uzun menzilli güdümlü veya güdümsüz füzedir. Bu füzeler tek bir nükleer başlık taşıyabilecekleri gibi, birden fazla başlık taşıyarak bu başlıkları farklı hedeflere yollayabilirler. Bu silahlar, motorlu uçuşta aerodinamik olarak yönlendirilen seyir füzelerinden farklı bir kategoridedir.
Seyir füzesi kaldırıcı kuvvet olarak kanatçıklarının yardımıyla havanın dinamik yapısından, sürüklenmeyi dengelemek için de çekiş kuvvetlerinden bunun içinde jet motorundan faydalanan güdümlü bir füze sistemidir. Kruz füzesi genel olarak içerisinde klasik patlayıcı veya nükleer bomba bulunan savaş başlıklarını yüzlerce kilometre taşımak üzere tasarlanmıştır. Gelişmiş kruz füzeleri süpersonik veya yüksek sesaltı hızla ilerleyen, kendi kendine sevk edebilen, radara yakalanmamak için çok alçak irtifadan uçabilen araçlardır. Genel olarak bu araçlar savaş başlığı taşımaları ayrıca keşif veya gözetleme değil saldırı amacı taşıdıklarından insansız hava aracı sınıfına girmezler.
Kablo güdümlü füze, hedefini bulmak için gerekli koordinatları kablo yardımıyla alan bir güdümlü füze sınıfıdır. Operatör füzeyi ateşlediği andan, füze hedefini vuruncaya kadar geçen sürede füzenin rotasındaki düzeltmeler kablo yardımıyla iletilir. Uçuş esnasında kablo makara düzeneğinden açılarak uzar. Bu sistem en çok tanksavar füzelerinde kullanılmaktadır. Bu sistemin en kötü özelliği azami menzilinin kablonun uzunluğu ile sınırlı olmasıdır.
9M113 Konkurs ; Türkçesi (yarışma)) SSCB tarafından üretilen ve kablo güdümlü SACLOS sınıfı bir tanksavar füzesidir. Günümüzde GRAU "9M113" adı ile tanımlamıştır. NATO rapor adı ise AT-5 Spandreldir.
NATO rapor adı AT-2 Swatter olan 3M11 Fleyta SSCB tarafından geliştirilen ve MCLOS sınıfı güdümleme sistemi bünyaseindeki radyo sinyalleri sayesinde hedefini bulan bir tanksavar füzesidir.
AT-9 Spiral-2 NATO rapor adı 9M120 Ataka-V olan SSCB tarafından geliştirilen SACLOS radyo sinyalli güdüm sistemine sahip bir güdümlü tanksavar füzesidir. 9K114 Shturm ailesinin yeni nesil modelidir. B sistem çoğu zaman 9K121 Vikhr sistemi ile karıştırılır.
Bisnovat R-40 1960'larda geliştirilmiş Sovyetler Birliği'ne ait uzun menzilli füzedir. İlk olarak Rusya tarafından kullanılmıştır. İki model olarak kullanılmaktadır:
- R-40 R: Yarı aktif radar başlıklı, 500 kg. menzili 2–70 km.
- R-40 T: Kızıl ötesi ısı arayıcılı, 500 kg. menzili 1,5–50 km.
AGM-65 Maverick, Amerikalı Hughes firması tarafından geliştirilen yakın hava desteği, düşman hava savunmasının bastırılması, kritik düşman birimlerinin imhası gibi görevlerde kullanılan güdümlü bir havadan karaya taktik taarruz füzesidir.
HİSAR, karadan havaya füze savunma sistemi grubudur. Grup içinde, alçak irtifa hava savunma füzesi sistemi HİSAR-A/HİSAR-A +, orta irtifa hava savunma füzesi sistemi HİSAR-O/HİSAR-O + ve uzun menzilli hava ve füze savunma sistemi HİSAR-U yer alır. Sistemler, Aselsan ve Roketsan liderliğinde 2007'den itibaren geliştirilmektedir.
Halic-i Fars, İran yapımı bir gemisavar balistik füzesidir. Füze, Fatih-110 füzesi temelinde geliştirilmiş olup 300 km menzili bulunmaktadır ve 650 kg'lık bir savaş başlığı ve bir önlemeyi engelleyici kılavuz sistemi ile donatılmıştır.
Nur, İran yapımı bir gemisavar seyir füzesidir. Füze, Çin yapımı C-802 füzelerinin ABD baskısı sonucu İran'a satışından vazgeçilmesi üzerine bu füze temelinde geliştirilmiştir. Füzenin geliştirilmiş modelleri ile birlikte yaklaşık 30–200 km menzili bulunmaktadır.
Fateh Mobin, İran'ın tek aşamalı katı tahrikli Terminal Kızılötesi güdümlü çift karadan karaya füze ve gemisavar kısa menzilli balistik füzedir. İlk olarak 13 Ağustos 2018'de Tahran'daki bir askeri geçit töreninde Amerikan medyasının bu füze hakkında yapmış olduğu haberden iki gün sonra gösterildi. Fatih-110'ün yönlendirme sisteminin iyileştirilmiş sürümüdür. İranlılar, Fateh Mobin'de bazı kaynakların zayıf bir yönlendirme sistemine sahip olduğunu öne sürdüğü Zülfikar üzerindeki yönlendirme sistemlerini kullanmayı planlıyor.
Raad-500 füzesi, Zohair olarak adlandırılan kompozit motorla donatılmış bir Kısa menzilli balistik füzedir. Raad-500, gövdesi metalden yapılmış önceki İran füzesi Fatih-110 ile karşılaştırıldığında yarı ağırlıkta tasarlanmıştır ama buna rağmen bu yeni İran balistik füzesinin menzili Fatih-110'dan iki yüz kilometre daha fazladır. Raad-500'ün menzili 500 kilometredir.
Hürmüz-1, İran'da üretilmiş balistik füzedir. İran Devrim Muhafızları Ordusu Hava Kuvvetleri komutanı Amir-Ali Hajizadeh'e göre, Uçak gemisi veya Patriot'un üzerinde bulunan radarları imha etme kabiliyetine sahiptir.
Kevser (füze), İran yapımı bir gemisavar füzesidir. Bu kısa menzilli füze, anti-radar ve kızılötesi güdüm sistemlerden kullanmaktadır. Bu sistemler füzenin sabit bir rotada ilerlemesini sağlar. Kevser füzesi radar ve televizyon kılavuz sistemi kullanmaktadır.
Gadır, İran yapımı bir gemisavar seyir füzesidir.
Sayyad-4 İran yapımı bir karadan havaya füzesidir. Füzenin 300 km menzili bulunmaktadır. Bu füzenin fırlatma mekanizması dikey atımdır. Sayyad 4B, katı yakıtla çalışmaktadır.
Talaiye füzesi, İran yapımı 1000 km'den fazla menzile sahip füze sistemidir. Akıllı bir füze olan Talaiye füzesi yön değiştirme ve füzenin kendisi aracılığıyla istenen hedefleri seçebilme yeteneğine sahiptir. Bu ana sistemin hedeflerini şaşırtma yeteneği yüksektir. Bu füze 24 Aralık 2023 tarihinde Tahran'da tanıtıldı.
Fattah, 6 Haziran 2023'teki açılış töreninde
Tuğgeneral Amir Ali Hacizadeh açılış töreninde
Savaş başlığı