İçeriğe atla

Fethiye Çetin

Fethiye Çetin
Doğum1948 (75-76 yaşında)
Maden, Elazığ
MilliyetTürk
EğitimAnkara Üniversitesi Hukuk Fakültesi
MeslekAvukat, yazar, insan hakları aktivisti

Fethiye Çetin (d. 1948[1] Maden, Elazığ), Türk avukat, yazar ve insan hakları aktivistidir.

İstanbul Barosu'na kayıtlı bir avukattır. Hrant Dink’in; Hrant Dink cinayeti sonrasında Dink ailesinin ve Hrant Dink Vakfı’nın avukatlığını yapmıştır. Anneannesi Heranuş'un (Seher) yaşamını anlattığı "Anneannem” (2004) adlı kitabı Türkiye Ermenilerinin hayatları ve tarihlerine dair tartışmalar başlatmış;[2] birçok dile çevrilmiş ve uluslararası bir çok satanlar kitabı olmuştur.[3]

Yaşamı

1948 yılında Elazığ ilinin Maden ilçesinde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Mahmudiye, Maden ve Elâzığ'da tamamladıktan sonra Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde öğrenim gördü. 12 Eylül döneminde tutuklandı; üç yıl Mamak Askeri Cezaevi'nde kaldı.[3][4] Serbest kaldıktan sonra öğrenimini tamamladı ve avukatlığa başladı.[5]

İstanbul Barosu İnsan Hakları Yürütme Kurulu üyeliği ve Azınlık Hakları Çalışma Grubu sözcülüğü yaptı.[] Hrant Dink’in, Hrant Dink cinayeti sonrasında Dink ailesinin ve Hrant Dink Vakfı’nın avukatlığını yaptı.[6] Çeşitli gazete ve dergilerde yazılar yazdı,

Çetin, Ermeni Kırımı'nı yaşamış anneannesinin hayatını anılar şeklinde ve Anneannem ismi altında kitaplaştırdı.[7] Eser, ondan fazla dile çevrildi.[8][9] 1915'te ya da öncesinde müslümanlaştırılarak Anadolu'da kalmış Ermeni çocuklarının hikayelerini anlatan, “Torunlar” (2009) adlı kitabı Ayşe Gül Altınay ile birlikte hazırladı.[10] Torunlar, Fransızca ve İngilizce'ye çevrildi. Çetin, Hrant Dink cinayeti dava sürecinde yaşananları belgeleriyle Utanç Duyuyorum adıyla 2013'te yayımladı.[11]

2007'de dünyanın yedi ayrı ülkesinden yedi kadın aktivistle yapılan röportajlara dayanan ve insan hakları konusunda hassasiyet yaratmayı amaçlayan okuma tiyatrosu Seven'in 2010 yılında Türkiye'de sahnelenişinde İrlandalı aktivist Inez MacCormack rolünü canlandırdı.[12]

2011'de anneannesi Seher'in (Heranuş Gadaryan) Elazığ ilinde Kovancılar'a bağlı, eski adı Habap köyü olan Ekinözü köyünde harap durumdaki bir Ermeni çeşmesinin onarımını imece usulüyle yaptırarak yeniden suya kavuşturmaya öncülük etti;[13] bu restorasyon süreci Dilek Aydın'ın yönettiği bir belgesel filme konu oldu.[14]

Kitapları

  • Anneannem (2004)
  • Torunlar - Ayşegül Altınay ile birlikte (2009)[15]
  • Utanç Duyuyorum! - Hrant Dink Cinayetinin Yargısı (2013) [16]

Ödülleri

Kaynakça

  1. ^ "Fethiye Çetin". 11 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2016. 
  2. ^ "Türkiyeli Ermenilerin Yeniden Keşfi". Aras Yayıncılık web sitesi. 18 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2022. 
  3. ^ a b "2013 Kapanış Konferansı Konuşmacısı Adayı Fethiye Çetin". alumni.sabanciuniv.edu. 24 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2022. 
  4. ^ Balancar, Ferda (20 Eylül 2020). "12 Eylül, Müslümanlaştırılmış Ermeniler ve bitmeyen darbe". Agos gazetesi. 24 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2022. 
  5. ^ Çelenk, Halit (Nisan 2013). "Beş Kapı, Beş Kilit" (PDF). 6 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Aralık 2022. 
  6. ^ "Fethiye Çetin". 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2016. 
  7. ^ "Fethiye Çetin: "Türkiye'nin resmi tarihi ve resmi söylemi koca bir yalan üzerine kuruldu"". 18 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2016. 
  8. ^ "Fethiye Çetin: O günler gitsin, bir daha geri gelmesin". Yeniduzen.com. 15 Haziran 2016. 24 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2022. 
  9. ^ "Fethiye Çetin". Heinrich-Böll-Stiftung. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2022. 
  10. ^ ""Torunlar" 1915'i, Tehciri, Ermeni Nine ve Dedelerinin Acılarını Anlatıyor". Bianet.org.tr. 19 Ekim 2009. 24 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ Balancar, Ferda (20 Eylül 2020). "12 Eylül, Müslümanlaştırılmış Ermeniler ve bitmeyen darbe". Agos. 24 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2022. 
  12. ^ "Aktivist kadınlar sahnede". NTV. 16 Eylül 2010. 24 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2022. 
  13. ^ "Heranuş'un çeşmeleri yine akıyor". Pınar Öğünç. Radikal Gazetesi. 10 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021. 
  14. ^ Haber, Son Dakika 23 Elazığ (31 Ağustos 2013). "Fransız Kültür Merkezi'nde Ekinözü Köyü". Sondakika23.com. 24 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2022. 
  15. ^ "Adlarını bile yazamadık". 24 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2016. 
  16. ^ "Utanç Duyuyorum!". 19 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2016. 
  17. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2016. 
  18. ^ "Fethiye Çetin: An Inevitable Journey". Armenianweekly.com. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2016. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hrant Dink</span> Türkiye Ermenisi gazeteci (1954–2007)

Hrant Dink, Türkiye Ermenisi gazeteci.

<i>Agos</i> İstanbul merkezli yayımlanan Türkçe-Ermenice haftalık gazete

Agos, İstanbul merkezli yayımlanan Türkçe-Ermenice haftalık gazetedir. İsmi, Ermenice "tohum atmak veya fidan dikmek için açılan oyuk, evlek" anlamına gelmektedir. Cumhuriyet döneminin Türkçe-Ermenice olarak yayımlanan ilk gazetesidir.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Beşikçi</span>

İsmail Beşikçi, Türk sosyolog ve yazar. Özellikle Kürtler, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşu ve Türkiye'de tek partili dönemine ait eserleriyle tanınır.

Türkiye Ermenileri, Türkiye sınırları içinde yaşayan ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan etnik azınlıktır. 1914-1921 yılları arasında 2 milyondan fazla olan Ermeni nüfusunun, günümüzde 40.000 ila 76.000 arasında olduğu tahmin edilmektedir. Bugün Türkiye Ermenilerinin ezici çoğunluğu İstanbul'da yaşamaktadır. Kendi gazetelerini, kiliselerini ve okullarını desteklemektedirler ve çoğunluğu Ermeni Apostolik inancına mensuptur ve Türkiye'deki Ermenilerin azınlığı Ermeni Katolik Kilisesi'ne veya Ermeni Evanjelik Kilisesi'ne mensuptur. Dört bin yıldan fazla bir süredir tarihi anavatanlarında yaşadıkları için Ermeni Diasporası'nın bir parçası olarak görülmemektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Hrant Dink suikastı</span> 2007de Türkiye Ermenisi gazetecinin öldürülmesi

Hrant Dink Suikastı, Agos gazetesinin Türkiye Ermenisi genel yayın yönetmeni Hrant Dink'in 19 Ocak 2007'de 17 yaşındaki silahlı saldırgan Ogün Samast tarafından öldürülmesi olayı. Önceden pek çok tehdit almış olan Dink, Agos'un Halaskârgazi Caddesindeki binasının önünde başının arkasına ateş edilerek öldürüldü. Olay, Türkiye'de derin devlet ve milliyetçilik olgularını gündeme taşıdı. Dink'in cenazesinde on binlerce kişi tarafından cinayete tepki olarak atılan "Hepimiz Hrant'ız, Hepimiz Ermeniyiz" sloganı uzun süre tartışıldı.

Isabelle Kortian Ermeni kökenli Fransız strateji araştırmacısı.

<i>Bir Zamanlar Ermeniler Vardı!..</i>

Bir Zamanlar Ermeniler Vardı!.., 2008 yılında Türkiye'de basılan Türkçe kitaptır. Kitap, Hrant Dink'in öldürülmesinden bir yıl sonra, anısına hazırlanan Birikim dergisi yazılarının bir derlemesidir.

<i>Hepimiz Ermeniyiz</i>

"Hepimiz Ermeniyiz", ilk kez Agos gazetesi genel yayın yönetmeni ve Türkiye Ermenisi gazeteci Hrant Dink'in öldürüldüğü 19 Ocak günü, daha sonra da 23 Ocak'ta yapılan cenazesinde atılan slogan. Cenazede "Hepimiz Hrant'ız, Hepimiz Ermeniyiz" sloganları Türkçenin yanı sıra Ermenice ve Kürtçe olarak da söylendi.

<span class="mw-page-title-main">Nedim Şener</span> Türk gazeteci

Nedim Şener, Türk gazeteci ve yazardır.

Uluslararası Hrant Dink Ödülleri, Hrant Dink Vakfı tarafından her yıl Hrant Dink'in doğum günü olan 15 Eylül tarihinde dağıtılan bir ödüldür.

<i>Hile Yolu</i>

Hile Yolu, yönetmenliğini ve senaristliğini Ersin Kana'ın yaptığı 19 Ocak 2007 tarihinde Türkiye'de meydana gelen Hrant Dink suikastı'ndan sonrasının konu alındığı, 2012 yapımı dram ve polisiye türünde Türk filmidir.

Ermeni karşıtlığı, yazılı veya görsel tartışılabilir düşmanlık, kin duygularının Ermeniler veya Ermenistan'a yönelik olma durumu. Türkiye ve Azerbaycan'da yaygındır.

Hrant Dink Vakfı, Hrant Dink'in anısını yaşatmak amacıyla, İstanbul merkezli olarak Türkiye'de faaliyet gösteren bir vakıftır.

Hayko Bağdat Ermeni asıllı Türk köşe yazarı.

<i>Utanç ve Onur</i>

Utanç ve Onur, 1915’in 100. Yılı vesilesiyle 2015 yılında Aydın Çubukçu, Nevzat Onaran, Hakkı Zariç ve Onur Öztürk’ün derlediği yazılardan oluşan kitaptır.

Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Beşiktaş ilçesi Ortaköy semtinde bulunan bir Ermeni Katolik kilisesi. 5 Kasım 1837 tarihli fermanla yapımına izin verilen kilise Krikor Hekimyan tarafından bağışlanan arazide, İstanbul'daki ikinci Ermeni Katolik kilisesi olarak inşa edilmiş ve 6 Ocak 1839 tarihinde ibadete açılmıştır. Kilise Ortaköy Surp Krikor Lusavoriç Ermeni Katolik Kilisesi Vakfı tarafından idare edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Surp Yerrortutyun Katolik Kilisesi</span> İstanbulun Beyoğlu ilçesinde bir Ermeni Katolik kilisesi

Surp Yerrortutyun Katolik Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Beyoğlu ilçesinde bulunan bir Ermeni Katolik kilisesi.

Anneannem, Fethiye Çetin'in kitabı. Yazarın anneannesinin Ermeni olduğunu öğrenmesinin hikâyesidir. Kitap 2006 yılında Fransa'da Prix Armenia ödülünü kazandı ve bugüne kadar sekiz dile çevrildi.

Rakel Dink, Türkiye Ermenisi insan hakları aktivisti ve Hrant Dink Vakfı başkanı.

Tûba Çandar, Türk gazeteci ve yazardır.