İçeriğe atla

Fethi Şikaki

Fethi Şikaki, (1951 – 1995) Filistin İslâmi Cihat örgütünün kurucusu ve lideridir.

Filistin İslâmi Cihad Hareketi'nin lideri. Dr. Fethi Şikaki 1951'de Gazze'nin Rafah mülteci kampında, Remle'den buraya iltica etmiş olan bir Filistinli ailede dünyaya geldi. İlk ve orta öğrenimi doğum yeri olan Rafah'ta tamamladıktan sonra Beir Zeit Üniversitesi'nde (en) öğrenim gördü. Kudüs'te dört yıl öğretmen olarak çalıştıktan sonra Mısır'ın Zekâzik Üniversitesi'nde tıp öğrenimi gördü. 1980'de buradan mezun olarak Kudüs'e döndü ve doktor olarak çalışmaya başladı. 1983'te işgal yönetimi tarafından tutuklandı ve bir yıl hapiste kaldı. 1986'da bazı arkadaşlarıyla birlikte İslami Cihad Hareketi'nin kaynağını oluşturan Filistin'in Kurtuluşu İçin İslâmi Cephe'yi kurdu. Daha önce İslâmi anlayışları dolayısıyla el-Fetih'ten ayrılan bazı gruplar da bu cepheye katıldılar. Dr. Şikaki, 1986'da, Filistin'in Kurtuluşu İçin İslâmi Cephe'yi kurmasından kısa bir süre sonra ikinci kez tutuklandı ve dört yıl hapis cezasına çarptırıldı. Ancak 1988'de Lübnan'a sürgün edildi. Orada bir yıl kaldıktan sonra Suriye'nin başkenti Şam'a yerleşti. Dr. Fethi Şikaki, Libya'daki Filistinlilerin sınır dışı edilmesi işleminin durdurulması için Kaddafi'yle görüşmede bulunmak üzere gittiği Libya'dan dönerken Malta adasında, 26 Ekim 1995 tarihinde öldürüldü.

Sonradan İslâmi Cihad Hareketi adını alan söz konusu cephenin kurucuları ideolojik yapılanmalarında en çok İmam Hasan el-Bennâ, Seyyid Kutub ve İzzettin el Kassam'ın fikirlerinden etkilenmişlerdi. İmam Hasan el-Bennâ'nın İslâm dünyasında yeniden diriliş hareketini başlatmış önemli bir lider olduğunu, Seyyid Kutub'un da fikirleriyle ümmeti karşı karşıya olduğu sapmalar hakkında uyardığını ve inanç konusunda aydınlattığını söylüyorlardı. Bu hareket kuruluş merhalesinde İran devriminden de etkilenmiştir. Hatta hareketin kurucularının başında gelen ve şehit edildiği tarihe kadar da liderliğini yürüten Dr. Fethi Şikâki, İran'da İmam Humeyni'nin öncülüğünde geniş tabanlı bir halk hareketinin başladığı dönemde: "Humeyni, İslâmi Çözüm ve Alternatif" adlı bir kitap yazmıştır.

İslami Cihad müntesiplerini diğer klasik İslami örgüt ve cemaatlerden ayıran belirgin özelliklerinden biri, İhvan'ın geleneksel düşünce ve programını yadsımadan mümkün olduğunca değişik düşünce ve görüşleri anlama çabasında bulunmalarıdır. Bu anlamda Cemaleddin Afgani, Muhammed Abduh, Reşid Rıza, Hasan el-Benna, Seyyid Kutup, Mevdudi, M. Bin Nebi, Muhammed Gazzali, Tevfik et-Tayyib, Muhammed Bakır es-Sadr, Ayetullah Humeyni, Ali Şeriati, H. Turabi, Gannuşi, Muhammed Hüseyin Fadlallah, M. Selim el-Ava ve Kardavi gibi İslami düşünür ve hareket adamlarının fikirlerinden istifade ederken; edebiyat, siyaset, tarih, iktisat ve farklı ideolojik akımlar üzerinde önemle duruyor olmalarıdır.

Filistin İslâmi Cihad Hareketi, Dr. Fethi Şikaki'nin öldürülmesi olayıyla ilgili olarak yayınladığı bildiri yayınlandı. Dr. Şikâki'nin öldürülmesinin intikamı için 2 Kasım 1995 tarihinde gerçekleştirilen eylemde dokuz yahudi yerleşimci yaralandı. Yine aynı tarihlerde ve aynı amaç için Kudüs'te bir yahudi yerleşim merkezine otomatik silahlarla ateş edilmesi sonucu bir yerleşimci ağır şekilde yaralandı.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İslamcılık</span> Politik bir akım

İslamcılık, modern devlet ve devletçiklerin anayasal, ekonomik ve yargısal olarak, bu kesimde canlanma ya da otantikliğe dönüş olarak algılanan İslami uygulamalarla yeniden kurulması gerektiğini öne süren siyasi ideolojidir. Bu akımlardaki hakim anlayış Emr-i bi'l ma'rûf ve nehy-i anil münker'in yerine getirilmesidir. Siyasal İslam'ın Seyyid Kutub ve Mevdudî gibi köktendinci öncüleri "Allah'ın sistemi" olarak gördükleri şeriata dayanmayan güç sahipleri olarak tanımladıkları tağuta isyanı tevhidin ön şartı olarak sundular.

<span class="mw-page-title-main">Ruhullah Humeyni</span> İran İslam Cumhuriyetinin ilk dinî lideri

Ruhullah Humeyni, İranlı siyasetçi ve Şii din adamı. Ayetullah Humeyni olarak da anılır. İran İslam Devrimi'nin siyasi ve ruhani lideriydi. Muhammed Rıza Pehlevi rejimine son verip İslam Cumhuriyeti'ni kurdu ve devrimden sonraki tüm dinî ve siyasi yetkileri elinde tuttu.

Hâlidîlik, İslam'ın Sünnîlik mezhebine bağlı bir tarîkat olan Nakşibendîliğin en yaygın kollarından biridir. Kol, adını Kürt İslam âlimi Halid Bağdadî'den alır. Türkiye'de etkinlik gösteren Nakşibendî şeyhleri genellikle Halidî'dir.

<span class="mw-page-title-main">Seyyid Kutub</span> Mısırlı İslamcı ideolog ve komplo teorisyeni

Seyyid İbrahim Hüseyin Kutub, kısaca Seyyid Kutub, Mısır merkezli Müslüman Kardeşler hareketinde etkin rol oynamış ve aynı zamanda fikirleriyle birçok İslamcı grubu etkilemiş köktendinci yazar ve ideolog. 1950 ve 1960'larda Müslüman Kardeşler hareketinin önde gelen isimlerinden biri oldu. 1966'da Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdünnâsır'a suikast planlamaktan suçlu bulundu ve idam edildi. El-Kaide ve IŞİD gibi küresel cihatçı örgütlerin ideolojik köklerinin temelini oluşturan Selefi cihatçılığın babası olarak kabul ediliyor.

<span class="mw-page-title-main">Müslüman Kardeşler</span> uluslararası Sünni İslamcı örgüt

Müslüman Kardeşler Cemiyeti ya da İhvânü'l-Müslimîn, Arap dünyasının en eski, en etkili ve en büyük İslamcı hareketi olmakla birlikte birçok Arap ülkesindeki en geniş siyasi muhalif örgütüdür. Mısır'da 1928 yılında İslam alimi ve okul öğretmeni olan Hasan el-Benna tarafından pan-İslamist, şeriatçı, dinî-siyasi amaçlarla çalışan toplumsal hareket olarak kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Filistin (bölge)</span> Orta Doğuda coğrafi bölge

Filistin, Doğu Akdeniz'de ve Orta Doğu'da, İsrail topraklarının tamamı ile Gazze Şeridi ve Batı Şeria gibi Filistin Devleti topraklarını kapsayan coğrafi bölgedir. Bölgenin sınırları oldukça tartışmalıdır ve bazı kaynaklar Ürdün'ü de dahil ederler. Filistin, Kutsal Topraklar olarak bilinir ve Yahudiler, Hristiyanlar ve Müslümanlar için kutsaldır. 20. yüzyıldan beri bölgede Arap ve Yahudi millî unsurlarının mücadelesi devam etmekte, zaman zaman uzun süreli şiddete ve hatta savaşa dönüşmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İzzeddin el-Kassam</span> Suriyeli Arap din âlimi ve vaiz (1882–1935)

İzzeddin el-Kassâm, Britanya mandasındaki Filistin'in bağımsız ve İslâmî bir ülke olması için ilk harekete geçen Arap din alimi ve vaizdir.

<span class="mw-page-title-main">Hasan el-Benna</span> Mısırlı İslamcı siyasetçi

Hasan b. Ahmed b. Abdurrahman el-Bennâ, Mısırlı İslamcı aktivist ve siyasetçi. Müslüman Kardeşler adlı köktendinci örgütün kurucusudur. İsviçre'de yaşayan İslamcı yazar Tarık Ramazan'ın dedesidir.

<span class="mw-page-title-main">Reşîd Rıza</span> İslami reformcu din bilgini

Muhammed Reşid Rıza, İslami reformcu din alimi. Muhammed Abduh’un en yakın takipçilerinden birisi olarak bilinir.

Filistin İslami Cihat Hareketi, Filistinli İslamcı militan grup. Birleşik Devletler, Avrupa Birliği, Birleşik Krallık, Japonya, Kanada, Avustralya ve İsrail tarafından terörist grup olarak tanımlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">George Habaş</span>

George Habaş, lakabı El-Hekim الحكيم, (Ağustos 1925, Lidda, Filistinli siyasetçi, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi'nin kurucusu ve eski genel sekreteri.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Cibril</span> Filistinli siyasetçi (1937-2021)

Ahmed Cibril, radikal solcu Filistin Halk Kurtuluş Cephesi-Genel Komutanlık (FHKC-GK) örgütünün kurucusu ve lideri.

<i>Velâyet-i Fakih yâ Hükûmet-i İslamî</i>

Velâyet-i Fakih veya Hükûmet-i İslamî, İranlı şii dini lider Ruhullah Humeyni tarafından teokratik islam devleti fikri üzerine yazılan ve 1970 yılında ilk baskısı yapılan bir kitaptır. Kitap Türkçeye "İslam Fıkhında Devlet" olarak çevrilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ömer et-Tilmisani</span>

Ömer el Tilmisani, Mısırlı dinî lider.

Muhammed Kutub, Mısırlı İslamcı yazar, akademisyen ve öğretmen. Ağabeyi Seyyid Kutub'un Mısır hükûmeti tarafından idam edilmesinden sonra fikirlerinin destekçisi ve ilerleticisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ebu'l-Kasım Hoyî</span>

Büyük Ayetullah Seyyid Ebu'l-Kasım Hoyî el-Musevi 19 Kasım 1899 - 8 Ağustos 1992) İranlı-Iraklı Şii bir merciydi. Hoyî, en etkili Şii alimlerden biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Musa es-Sadr</span>

Musa es-Sadr din adamı ve siyasetçidir. İran'ın Kum şehrinde Lübnanlı Şii El-Sadr ailesinin bir ferdi olarak dünyaya geldi. Babası Sadruddin Sadr ona Musa ismini verdi. Musa Sadr çocukluk ve gençlik yıllarını bu mahallede geçirdi. Dini eğitim ve akademik eğitimini tamamladıktan sonra siyasi hareketlerin içinde ve başında yer aldı. Lübnan İç Savaşında Emel ordusunun komutanlarındandı. Hayatta olup olmadığı bilinmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Ruhani</span> 7. İran cumhurbaşkanı

Hasan Ruhani, İranlı siyasetçi, din adamı, hukukçu ve İran'ın 7. cumhurbaşkanı.

Bazen modern Selefilik olarak da adlandırılan İslami modernizm, İslam inancını milliyetçilik, demokrasi, medeni haklar, rasyonellik, eşitlik ve ilerleme gibi modern Batı değerleriyle uzlaştırmaya çalışan ve “ilk Müslüman ideolojik tepki” olarak tanımlanan bir harekettir. “Klasik kavramların ve içtihat yöntemlerinin eleştirel biçimde yeniden incelenmesi” anlayışıyla İslam teolojisine ve Kuran tefsirine yeni bir yaklaşım getirmiştir.

Hint Müslüman Hareketi olarak da anılan Hint Hilâfet Hareketi (1919-1924), Sünni Müslümanların lideri kabul edilen Osmanlı halifesini etkin bir siyasi otorite haline getirmek amacıyla Şevket Ali, Muhammed Ali Cevher, Hakim Ecmel Han ve Ebul Kelam Azad liderliğindeki Britanya Hindistanı Müslümanları tarafından başlatılan pan-İslamcı bir siyasi protesto kampanyasıydı. Hareket, Türkiye'nin daha olumlu bir diplomatik mevki kazandığı ve laikliğe yöneldiği 1922 sonlarında çöktü. 1924'e gelindiğinde Türkiye halifenin rolünü ortadan kaldırdı.